Gumruk Kanunu

İKİNCİ AYIRIM
Yeniden İhracat, İmha ve Terk
MADDE 163- 1. Serbest dolaşımda olmayan eşyanın, Turkiye Gumruk Bolgesinden yeniden ihracı mumkundur.
2. Ticaret politikası onlemleri dahil olmak uzere, eşyanın ihracı icin ongorulen işlemler, gerektiğinde yeniden ihrac edilecek eşyaya da uygulanır.
Serbest dolaşımda olmayan eşyanın, Turkiye Gumruk Bolgesinde ihracata ilişkin ticaret politikası onlemlerinin uygulanmayacağını ongoren şartlı muafiyet iceren bir gumruk rejimine tabi tutulabileceği haller, yonetmelikle belirlenir.
MADDE 164- 1. Serbest dolaşımda olmayan eşyanın Hazineye hicbir masraf getirmeyecek şekilde, gumruk idaresinin gozetiminde imhası veya gumruğe terk edilmesi mumkundur.
2. İmha sonucunda cıkan artık ve atıklar, serbest dolaşımda olmayan eşya icin ongorulen bir işlem veya kullanıma tabi tutulur. Soz konusu artık ve atıklar, 36 ncı maddenin 2 nci fıkrasında belirlenen işlemler tamamlanıncaya kadar gumruk gozetimi altında kalır.
MADDE 165- Musteşarlıkca belirlenen haller saklı kalmak uzere, yeniden ihracat veya imha, gumruk idarelerine onceden bildirilir. Gumruk Musteşarlığı, ticaret politikası onlemleri dahil olmak uzere eşyanın ihracı veya yeniden ihracına ilişkin işlemlerin veya onlemlerin gerektirdiği hallerde, yeniden ihracatı yasaklar. Turkiye Gumruk Bolgesinde bulundukları sırada ekonomik etkili bir gumruk rejimine tabi tutulan eşyanın yeniden ihrac edilmek istenmesi halinde, 58 il 71 inci maddeler cercevesinde bir gumruk beyannamesinin verilmesi gerekir. Bu gibi hallerde, 150 nci maddenin 2 nci ve 4 uncu fıkraları uygulanır.
BEŞİNCİ KISIM
Turkiye Gumruk Bolgesinden Cıkan Eşya
MADDE 166- Turkiye Gumruk Bolgesi dışına cıkan eşya, yururlukteki hukumlere gore gumruk idareleri tarafından yapılan denetimlere tabi olup, bunlar onceden belirlenen yollardan ve gumruğun gozetimi altında yurtdışı edilir.
ALTINCI KISIM
Ozellik Gosteren Faaliyetler
BİRİNCİ BOLUM
Gumruk Vergilerinden Muafiyet ve İstisna
MADDE 167 - Aşağıda sayılan hallerde, serbest dolaşıma sokulacak eşya gumruk vergilerinden muaftır:
1. Cumhurbaşkanının zat ve ikametgahı icin gelen eşya,
2. Mutekabiliyet esasına gore ithal edilen diplomatik eşya,
3. a) Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Guvenlik Komutanlığı ihtiyacları icin gumruk beyannamesi bu kuruluşlar adına duzenlenmiş olmak kaydıyla, yurt dışından tedarik olunan her turlu harp silah, arac, gerec, techizat, makine, cihaz ve sistemleri ile bunların yapım, bakım ve onarımlarında kullanılacak yedek parcalar, akaryakıt ve yağlar, hammadde, malzeme ve harp ganimetleri,
b) Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Guvenlik Komutanlığı ihtiyacı icin bedelsiz olarak dış kaynaklardan alınan her turlu yardım malzemesi,
c) Emniyet Genel Mudurluğu ile Gumrukler Muhafaza Genel Mudurluğu tarafından emniyet ve gumruk muhafaza hizmetleri ihtiyacı icin dış memleketlerden mubayaa ve ithal olunacak (a) bendinde yazılı arac, gerec ve silahlar ile bunların teferruatı,
4. Değeri 100 EURO’ yu gecmeyen eşya,
5. Gercek kişiler tarafından ithal edilen kullanılmış şahsi eşyadan;
a) Kanuni ikametgahlarını Turkiye Gumruk Bolgesine nakleden gercek kişilere ait alındığı tarihte uc yaşından buyuk olmayan kullanılmış motorlu veya motorsuz ozel kara nakil vasıtaları,
b) Kanuni ikametgahlarını Turkiye Gumruk Bolgesine nakleden gercek kişilere ait her turlu kullanılmış ev eşyası,
c) İkametgahı Turkiye’de olan bir Turk ile evlenerek veya evlenmek uzere Turkiye’ye gelen kişilere ait ceyiz eşyası,
d) Miras yoluyla intikal eden kişisel eşya,
e) Turkiye’ye oğrenim gormek amacıyla gelen oğrencilere ilişkin eğitimle ilgili malzemeler ve eğitimle ilgili diğer ev eşyaları,
f) Turkiye Gumruk Bolgesinden gecici olarak cıkan gercek kişilerin geri getirdiği kullanılmış ev eşyası,
6. Gercek kişilerce ithal edilen diğer eşyadan;
a) Değeri 300 EURO’ yu gecmemek uzere gercek bir kişiden diğerine gonderilen veya yolcular tarafından ithal edilen hediyelik eşya,
b) Şeref nişanları veya odulleri,
c) Uluslararası ilişkiler cercevesinde alınan hediyeler,
7. Kamu kurum ve kuruluşları ile kamu yararına calışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar tarafından ticari gaye gudulmemek ve kuruluş amacları doğrultusunda kullanılmak uzere ithal edilen eşyadan;
a) Eğitim, bilim ve kulturel amaclı eşya ile bilimsel alet ve cihazlar,
b) Tıbbi teşhis, tedavi ve araştırma yapılmasına mahsus alet ve cihazlar,
c) Bilimsel araştırma amacına yonelik hayvanlar ile biyolojik veya kimyasal maddeler,
d) İnsan kaynaklı tedavi edici maddeler ile kan gruplama ve doku tipi ayırma belirtecleri,
e) İlac ozelliği olan urunlerin kalite kontrolu amacına yonelik maddeler,
8. Bir ticari faaliyetin yurutulmesi ile bağlantılı ithalat;
a) İşyeri nakli suretiyle ithal edilen sermaye malları ve diğer malzemeler,
b) Turkiye Gumruk Bolgesinde faaliyette bulunan ciftcilerin, komşu ulkedeki mulklerinden elde ettikleri urunler,
c) Komşu ulkelerdeki ciftciler tarafından Turkiye Gumruk Bolgesindeki mulklerinde kullanılmak uzere getirilen, toprak ve ekinlerin işlenmesi amacına yonelik tohum, gubre ve diğer urunler,
d) Ticari mahiyet arz etmeyen numuneler,
i- Onemli değeri olmayan numunelik eşya ve modeller,
ii- Basılı reklamcılık dokumanları ve reklamcılık amacına yonelik malzemeler,
iii- Bir ticari fuarda veya benzeri bir faaliyette kullanılan veya tuketilen urunler,
e) İnceleme, analiz veya test amaclı olarak ithal edilen eşya,
9. Ulaştırmacılıkta kullanılan eşya;
a) Taşıma sırasında eşyanın istifi ve korunması icin yardımcı maddeler,
b) Canlı hayvanların nakli sırasında kullanılan kuru ot, yem ve yiyecek maddeleri ile ilacları,
c) Ulaşım aracları ile ozel konteynerlerde mevcut bulunan akaryakıt ve madeni yağları,
d) Deniz ve hava ulaşım araclarına ait donatım ve işletme malzemesi,
10. Bilgi materyali ithalatı;
a) Yayın hakları veya endustriyel ve ticari patent haklarını koruyan orgutlere gonderilen eşya,
b) Turistik reklamcılık malzemeleri,
c) Ticari değeri olmayan ceşitli belge ve eşya,
11. Cenaze ve cenaze ile ilgili eşyanın ithali;
a) Savaş kurbanları anıtları ile mezarlıkların yapımı, bakımı ve suslenmesi amacına yonelik eşya,
b) Tabutlar, cenaze kul kapları ve susleme niteliği olan cenaze levazımatı,
12. Diğer eşya;
a) Malul ve sakatların kullanımına mahsus eşya,
b) Doğal afetlerden zarar gorenlere gonderilen eşya,
c) Turkiye’de duzenlenen uluslararası spor musabakalarında kullanılmak uzere getirilen eczacılık urunleri,
Bu maddenin 4 ila 12 inci fıkralarında yer alan eşyayı tanımlamaya, bunların cins, nevi ve miktarları ile muafiyet ve istisna uygulanacak tutarları belirlemeye, maktu hadleri sıfıra kadar indirmeye veya iki katına kadar cıkartmaya ve surelerle ilgili alt ve ust sınırları belirlemeye ve bu muafiyet ve istisnayı farklı eşyalar itibariyle birlikte veya ayrı ayrı uygulatmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.
İKİNCİ BOLUM
Geri Gelen Eşya
MADDE 168- 1. Serbest dolaşımda bulunan eşya, Turkiye Gumruk Bolgesinden ihrac edildikten sonra uc yıl icinde yeniden serbest dolaşıma girmesi halinde ve beyan sahibinin talebi uzerine, ithalat vergilerinden muaf tutulur. Uc yıllık sure, beklenmeyen haller veya mucbir sebeplerle uzatılabilir.
Geri gelen eşyanın, Turkiye Gumruk Bolgesinden ihrac edilmeden once, nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır vergi oranından yararlanarak serbest dolaşıma girmiş olduğu hallerde, eşyanın aynı amaca yonelik olarak tekrar serbest dolaşıma sokulmak istenmesi durumunda, bu eşyaya indirimli veya sıfır vergi oranı uygulanır. İthal amacının aynı olmaması halinde, soz konusu eşyaya uygulanacak ithalat vergileri tutarı, serbest dolaşıma ilk girişi sırasında alınmış tutar kadar indirilir. Ancak, serbest dolaşıma ilk girişi sırasında alınmış tutarın geri gelen eşyanın yeniden serbest dolaşıma girişi sırasında alınacak tutardan daha fazla olması halinde hicbir iade yapılmaz.
2. 1 inci fıkrada belirtilen ithalat vergilerinden muafiyet;
a) Aynen ihrac edildiği durumda olması hali haric, haricte işleme rejimi cercevesinde Turkiye Gumruk Bolgesinden ihrac edilen eşyaya,
b) İhracı, bir dış ticaret onlemine konu olan eşyaya,
Tanınmaz.
(b) fıkrasına istisna getirilmesine ilişkin hal ve şartlar Bakanlar Kurulunca belirlenir.
MADDE 169- 168 inci maddede belirtilen ithalat vergilerinden muafiyet, geri gelen eşyanın ihracı sırasındaki ayniyeti değişmeden yeniden ithali halinde tanınır. Bu koşula istisna getirilmesine ilişkin hal ve şartlar Bakanlar Kurulunca belirlenir.
MADDE 170- 168 ve 169 uncu madde hukumleri, dahilde işleme rejiminin uygulanmasından sonra ihrac edilen ve daha sonra geri gelen işlem gormuş urunlere de uygulanır. Aynı hukum yeniden ihrac edilen işlem gormuş urunler icin de gecerlidir.
Bu gibi hallerde, eşyanın yeniden ihrac tarihi, serbest dolaşıma giriş tarihi olarak kabul edilir ve kanunen alınması gereken ithalat vergileri tutarı, dahilde işleme rejimi hukumlerine gore belirlenir.
UCUNCU BOLUM
Deniz Balıkcılığı Urunleri ve Denizden Cıkartılan Diğer Urunler
MADDE 171-18 inci maddenin 2 nci fıkrasının (f) bendi saklı kalmak kaydıyla, serbest dolaşıma giren;
a) Turkiye’de kayıtlı veya tescilli ve Turk bandırasını taşıyan gemilerin başka ulkelerin kara sularından cıkarttığı deniz balıkcılığı urunleri ve diğer deniz urunleri,
b) (a) fıkrasında ongorulen koşulları taşıyan fabrika gemilerde, aynı fıkrada belirtilen urunlerden elde edilen urunler,
İthalat vergilerinden muaftır.
YEDİNCİ KISIM
Sınır Ticareti
MADDE 172- Turkiye ile komşu ulkeler arasında coğrafi durum ve bolge ihtiyacları goz onunde bulundurularak yapılacak sınır ticaretinin kapsamı Bakanlar Kurulunca belirlenir.
Sınır ticaretine ilişkin gumruk işlemleri yonetmelikle belirlenir.
SEKİZİNCİ KISIM
Diğer Gumruk İşlemleri
BİRİNCİ BOLUM
Posta Gumruk İşlemleri
MADDE 173-1. Posta yoluyla Turkiye Gumruk Bolgesine gelen, Turkiye’den gonderilen veya Turkiye’ye iade edilen eşya, posta cantaları ve koliler gumruk idaresinin denetimine ve muayenesine tabidir.
İcinde eşya bulunmadığı anlaşılan mektuplar bu hukmun dışındadır.
2. Turkiye Gumruk Bolgesine gelen butun posta cantaları ve koliler ilk giriş kapısından itibaren gumruk gozetimi altında posta idarelerine sevk edilir ve buralarda gumruk muayenesine tabi tutulur.
3. Turkiye Gumruk Bolgesinden gonderilecek posta cantaları ve koliler de gumruk denetlemesine tabi olup, bunların daha once gumrukce kontrol edildiğine ilişkin gumruk idarelerinin muhur veya diğer işaretlerinin bulunup bulunmadığı ve kapların sağlamlığı tespit edildikten sonra cıkış gumruğunden, ihracına izin verilir.
4. Posta gonderilerine ait gumruk denetlemelerinin kapsamı ve yontemi, Ulaştırma Bakanlığı ve Gumruk Musteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkca muştereken hazırlanacak bir yonetmelikle belirlenir.
MADDE 174- Posta yoluyla Turkiye Gumruk Bolgesine gelen veya Gumruk Bolgesinden giden eşya, 93 ila 107 nci maddelerde belirtilen hukumlere tabi genel antrepo sayılan yerlere, posta idaresinin sorumluluğu ve gumruk idaresinin gozetimi altında konulur. Eşyanın buralarda bekleme suresi, Turkiye’nin taraf olduğu uluslararası posta anlaşmaları hukumlerine tabidir.
MADDE 175- 1. Posta yoluyla Turkiye Gumruk Bolgesine gelen veya Turkiye’den gonderilecek olan ticari mahiyetteki eşya, 58 ila 71 inci madde hukumleri uyarınca gumruk idarelerine beyan edilir.
2. Ticari mahiyette olmayan eşyanın gumruk idaresine sunulması sırasında, ibraz edilen uluslararası kabul gormuş belgeler beyanname hukmunde olup, ayrıca beyanname aranmaz.
İKİNCİ BOLUM
Akaryakıt ve Kumanya ile İlgili Hukumler
MADDE 176- 1. Gemilerin, botların, diğer deniz taşıtlarının ve hava gemilerinin dış seferlerde kullanacakları yakıt ve yağları ile karaya cıkarılmamak şartıyla yurtdışından getirdikleri kumanyaları ithalat vergilerinden muaftır.
2. Antrepolarda bulunan ve henuz serbest dolaşıma girmemiş olan yakıt ve yağlar ile kumanyalar, transit hukumlerine gore 1 inci fıkrada belirtilen taşıtlara verilir.
Serbest dolaşımda bulunan yakıt ve yağlar ile kumanyaların dış sefere cıkan gemi, bot ve diğer deniz taşıtları ile hava gemilerine verilmesi ihracat hukmundedir.
UCUNCU BOLUM
Tasfiye Edilecek Eşyaya İlişkin İşlemler
MADDE 177- Bu Kanunun;
1. a) 48 inci maddesinin 2 nci fıkrasına gore yolcu eşyasına mahsus gumruk ambarlarına konulan ve buralarda bekleme suresi dolan yolculara ait eşya,
b) 50 nci maddesine gore verilen sure icinde kendilerine gumrukce onaylanmış bir işlem veya kullanım tayini icin gerekli işlemlere başlanmamış eşya,
c) 66 ncı maddesinin 5 inci fikrasına gore tahlilden arta kalan ve ilgilisi tarafından bir ay icerisinde alınmayan numunelik eşya,
d) 70 inci maddesinin 1 inci fıkrasına gore beyannamesi tescil edilen ve suresi icinde işlemleri tamamlanmayan eşya,
e) 70 inci maddesinin 2 nci fıkrasına gore antrepoda bulunan eşya icin gumrukce onaylanmış bir işlem veya kullanım tayin edilmesine ilişkin beyannamenin tescilinden sonra otuz gun icinde işlemleri bitirilmeyen eşya,
f) 101 inci maddesine gore belirlenen sureleri dolan eşya,
g) 105 inci maddesinin 3 uncu fıkrasına gore antrepolarda yapılan sayım sonucunda fazla cıkan eşya,
h) 164 uncu maddesine gore gumruğe terk edilen eşya,
ı) 174 uncu maddesine gore posta gonderileri ile gelen ve suresi icinde alıcısı veya gondericisi tarafından kabul edilmeyen eşya,
j) İlgili maddelerinde yazılı sureleri dolduktan sonra beyan hak sahibine ya da Turkiye’deki temsilcisine yapılacak yazılı tebligata karşın, altmış gun icinde bulunduğu yerden kaldırılmayan gumruk gozetimi altında bulunan yerlere konulmuş transit eşyası,
k) İlgili maddelerine gore kanuni bekleme sureleri bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, cabuk bozulma ve telef olma tehlikesine maruz bulunan veya saklanması masraflı ve kulfetli olan eşya,
l) 237nci maddesinin 3 uncu fıkrasına gore el konulan eşya,
2. 7.1.1932 tarihli ve 1918 sayılı Kacakcılığın Men ve Takibine Dair Kanun ile 20.1.1993 tarihli ve 3864 sayılı Kacakcılığın Men ve Takibine Dair Kanuna Gore Kacak ve Kacak Zannı ile Tutulan Her Ceşit Eşya, Alet ve Taşıma Vasıtalarının Tasfiyesi Hakkındaki Kanun hukumleri uyarınca tasfiye edilebilecek duruma gelen eşya;
178 inci maddehukumlerine gore tasfiye edilir.
Bu maddeye gore tasfiyelik hale gelen eşyanın tespit ve tahakkuk belgeleri otuz gun icinde Tasfiye İdaresine intikal ettirilir. Tasfiye İdaresi de, tasfiyeye konu eşyayı otuz gun icinde teslim almakla mukelleftir.
MADDE 178-177 nci maddede belirtilen eşya;
a) İhale yoluyla satış suretiyle,
b) Yeniden ihrac amaclı satış suretiyle,
c) Perakende satılmak suretiyle,
d) Kamu kuruluşları ile ozel kanunla kurulmuş vakıf ve derneklere tahsis edilmek suretiyle,
e) İmha suretiyle,
Tasfiyeye tabi tutulur.
Tasfiyeye ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Gumruk Musteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkca muştereken hazırlanacak bir tuzukle belirlenir.
MADDE 179- 1.178 inci maddenin (a) bendine gore ihaleye cıkarılan eşyanın beyan sahibi, ihale ilanının yayımlandığı tarihe kadar, gumruk idaresine başvurarak soz konusu eşyanın serbest dolaşıma giriş rejimine tabi tutulmasını isteyebilir.
Ancak, bu talebin kabulu, soz konusu eşyaya ait tum ithalat vergileri, cezalar ile ambarlama ve ellecleme giderleri ve diğer giderlerin beyan sahibi tarafından ustlenilmesine bağlıdır.
2. 178 inci maddenin (c) bendine gore tasfiyeye tabi eşya perakende satışına karar verildikten sonra, beyan sahibi bu maddenin 1 inci fıkrasına gore talepte bulunamaz.
3.177 nci maddenin 1 numaralı bendinin (h) ve (l) alt bentleri ile 2 numaralı bendinde belirtilen eşya icin, 1 inci fıkra hukumleri uygulanmaz.
MADDE 180- 1.177 nci maddenin 1 numaralı bendinin (b), (d), (e), (f), (j) ve (k) alt bentlerinde belirtilen eşyanın satış bedelinden;
a) Hizmet karşılığı alacaklar ve yapılmış masraflar,
b) İthalat vergileri,
c) Satış icin yapılmış masraflar,
d) Para cezaları,
Ayrılarak, hak sahiplerine dağıtılır.
Satış bedeli alacakların tamamını karşılamazsa garameten paylaştırma yapılır.
Bu bedellerin dağıtımından sonra artan para olursa, eşya sahipleri adına emanet hesabına alınır. Emanete alındığı tarihten itibaren bir yıl icinde alınmayan para Hazineye irat kaydedilir.
2. 177 nci maddenin 2 numaralı bendine gore satılan eşyanın satış bedelinden, bu maddenin 1 inci fıkrası hukumlerine gore yapılan dağıtımdan sonra artan ve emanete alınan para olduğunda, bu miktar, eşya ile ilgili dava sonucuna gore Hazineye irat kaydedilir veya sahibine odenir.
3. 177 nci maddenin 1 numaralı bendinin (a), (c), (g), (h), (ı) ve (l) alt bentlerinde belirtilen eşyanın satış bedelinin 1 inci fıkra ile 16.5.1984 tarihli ve 3007 sayılı Gumruk Mevzuatına Gore Tasfiye Edilecek Eşya Hakkında Doner Sermaye Kanunu hukumlerine gore dağıtımından sonra artan para, doğrudan Hazineye irat kaydedilir.
DOKUZUNCU KISIM
Gumruk Yukumluluğu
BİRİNCİ BOLUM
Gumruk Yukumluluğunun Doğması
MADDE 181- 1. İthalatta gumruk yukumluluğu;
a) İthalat vergilerine tabi eşyanın serbest dolaşıma girmesi,
b) İthalat vergilerine tabi eşyanın ithalat vergilerinden kısmi muafiyet suretiyle gecici ithali halinde,
Doğar.
2. Gumruk yukumluluğu, sozkonusu gumruk beyannamesinin tescil tarihinde başlar.
3. İthalatta gumruk yukumluluğunde yukumlu, beyan sahibidir. Dolaylı temsil durumunda, hesabına gumruk beyanında bulunulan kişi de yukumludur.
1 inci fıkrada belirtilen rejimlerden biri icin bulunulan beyanda kullanılan veriler, kanunen alınması gereken vergilerin tamamen veya kısmen tahsil edilememesine sebep olduğu takdirde, beyanın yapılabilmesi icin bu verileri veren ve bu verilerin yanlış olduğunu bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişiler de gumruk vergilerinden sorumludur.
MADDE 182- 1. İthalat vergilerine tabi eşyanın, bu Kanuna aykırı şekilde Turkiye Gumruk Bolgesine girmesi ya da bir serbest bolgede bulunan ithalat vergilerine tabi eşyanın, bu Kanuna aykırı olarak Gumruk Bolgesinin başka bir yerine gitmesi hallerinde, gumruk yukumluluğu doğar.
2. Gumruk yukumluluğu, eşyanın Turkiye Gumruk Bolgesine bu Kanuna aykırı olarak girişi tarihinde başlar.
3. Bu Kanun hukumlerine gore;
a) Eşyanın kanuna aykırı olarak girişini gercekleştiren kişiler,
b) Eşyanın kanuna aykırı girişine iştirak eden ve girişin kanuna aykırı olduğunu bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişiler,
c) Sozkonusu eşyayı elde eden veya elinde bulunduran ve bu eşyayı elde ettiği veya aldığı sırada eşyanın kanuna aykırı olarak girdiğini bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişiler,
Gumruk vergilerinden sorumludurlar.
MADDE 183- 1. Gumruk gozetimi altındakiithalat vergilerine tabi eşyanın, kanuna aykırı olarak gumruk gozetimi dışına cıkarılması halinde gumruk yukumluluğu doğar.
2. Gumruk yukumluluğu, eşyanın gumruk gozetiminden cıkarıldığı tarihte doğar.
3. Bu Kanun hukumlerine gore;
a) Eşyayı gumruk gozetiminden cıkaran kişiler,
b) Bu cıkarma işine iştirak eden ve eşyanın gumruk gozetiminden cıkarıldığını bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişiler,
c) Sozkonusu eşyayı elde eden veya elinde bulunduran ve bu eşyayı elde ettiği veya aldığı sırada gumruk gozetiminden cıkarıldığını bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişiler,
d) Eşyanın gecici depolanmasında veya tabi tutulmuş olduğu gumruk rejiminin kullanılmasından doğan yukumlulukleri yerine getirmesi gereken kişiler,
Gumruk vergilerinden sorumludurlar.
MADDE 184- 1. 183 uncu maddede belirtilen haller dışında;
a) İthalat vergilerine tabi eşyanın gecici depolanmasından veya tabi tutulmuş olduğu gumruk rejiminin uygulanmasından doğan yukumluluklerden birinin yerine getirilmemesi,
b) Eşyanın sozkonusu gumruk rejimine tabi tutulmasına veya nihai kullanımı nedeniyle indirimli yahut sıfır ithalat vergi oranı uygulanmasına ilişkin koşullardan birine uyulmaması hallerinde ve bu fiillerin gecici depolamanın veya ilgili gumruk rejiminin yanlış uygulanması sonucunu yarattığının tespit edilmesi durumunda, ithalat nedeniyle gumruk yukumluluğu başlar.
2. Gumruk yukumluluğu;
a) 1 inci fıkranın (a) bendinde belirtilen hukmun yerine getirilememesinin bir gumruk yukumluluğu doğurması halinde, bu tarihte,
b) Eşyanın sozkonusu gumruk rejimine tabi tutulmasına veya ozel amaclı kullanımı nedeniyle indirimli ya da sıfır ithalat vergi oranı uygulanmasına ilişkin bir koşula uyulmadığının sonradan tespiti halinde, ilgili rejime tabi tutulduğu tarihte,
Başlar.
3. Yukumlu, ithalat vergilerine tabi eşyanın gecici depolanmasından veya tabi tutulduğu gumruk rejiminin uygulanmasından doğan yukumlulukleri yerine getirmesi gereken kişi ya da soz konusu rejime tabi tutulması icin konulmuş koşullara uyması gereken kişidir.
MADDE 185- l. Serbest bolgelerde bulunan ithalat vergilerine tabi eşyanın, bu Kanuna aykırı olarak tuketilmesi veya kullanılması halinde gumruk yukumluluğu doğar.
Eşyanın kaybolması ve bu kaybın kanıtlanamaması halinde, eşya serbest bolgede tuketilmiş veya kullanılmış sayılır.
2. Gumruk yukumluluğu, serbest bolgede bulunan eşyanın bu Kanuna aykırı olarak tuketildiği veya ilk kez kullanıldığı tarihte başlar.
3. Yukumlu, eşyayı tuketen veya kullanan, buna iştirak eden ve tuketimin veya kullanımın bu Kanuna aykırı olduğunu bilen veya normal olarak bilmesi gereken kişilerdir.
Gumruk idarelerinin kaybolan eşyayı serbest bolgede tuketilmiş veya kullanılmış saydığı ve bu fıkranın uygulanmasına imkan bulunmadığı hallerde, eşyanın gumruk idarelerince bilinen en son kullanıcısı, gumruk vergilerini odemekle yukumlu kişidir.
MADDE 186- 1. 182 nci madde ile 184 uncu maddenin 1 inci fıkrasının (a) bendi hukumleri saklı kalmak kaydıyla, yukumlunun;
a) 37 ila 40 ıncı madde hukumlerinden,
b) Bir serbest bolgeden Turkiye’ye eşya sokulmasından,
c) Eşyanın gecici depolanmasından,
d) Eşyanın tabi tutulduğu gumruk rejiminin kullanılmasından,
Doğan yukumluluklerini yerine getirememesinin eşyanın tahrip olmasının veya tekrar yerine konulamaması şeklinde kaybının, eşyanın ozelliklerine bağlı bir nedenden veya beklenmeyen hal veya mucbir sebepten ya da gumruk idarelerinin izninden kaynaklandığını kanıtlaması halinde, ithalat nedeniyle gumruk yukumluluğu doğmuş sayılmaz.
Eşyanın tekrar yerine konulamaz şekilde kaybı, bunun kullanılamaz hale gelmiş olmasını ifade eder. Gumruk idarelerinin izninden kaynaklanmayan hallerde, eşyanın telef olması veya kaybı, idarenin taraf olduğu mahkeme kararı ile kanıtlanır.
Ancak;
a) Sucustu şeklindeki hırsızlıklar, hazırlık tahkikatı uzerine Cumhuriyet Savcılığınca verilen belge ile,
b) Hasar, telef veya kayıp herkesce bilinen ve duyulan başka olaylar yuzunden olmuşsa o yerin en buyuk mulki idare amiri tarafından verilecek belge ile,
Kanıtlanır.
2. Nihai kullanımı nedeniyle indirimli veya sıfır ithalat vergi oranından yararlanarak serbest dolaşıma giren eşyanın, gumruk idarelerinin izni ile ihrac veya yeniden ihrac edilmesi halinde de ithalat nedeni ile bir gumruk yukumluluğu doğmuş sayılmaz.
MADDE 187- 1. Ozel amaclı kullanım nedeni ile indirimli veya sıfır ithalat vergi oranından yararlanarak ithal edilen eşya icin 186 ncı maddenin 1 inci fıkrası uyarınca, bir gumruk yukumluluğunun doğmadığının kabulu halinde, soz konusu fıkrada belirtilen tahribattan kaynaklanan atık ve artıklar serbest dolaşımda olmayan eşya sayılır.
2. Ozel amaclı nihai kullanım nedeniyle indirimli veya sıfır ithalat vergi oranından yararlanarak serbest dolaşıma giren eşya icin 183 ve 184 uncu madde uyarınca, gumruk vergileri tahakkuk ettiğinde, serbest dolaşıma giriş sırasında odenen gumruk vergileri tutarı, tahakkuk eden gumruk vergileri tutarından indirilir. Bu hukum, gerektiğinde bu tur eşyanın tahribi sonucu kalan atık ve artıklar icin bir gumruk yukumluluğu doğduğunda da uygulanır.
MADDE 188- 1. İhracat vergilerine tabi eşyanın bir gumruk beyannamesi kapsamında Turkiye Gumruk Bolgesi dışına ihrac edilmesi halinde, gumruk yukumluluğu doğar.
2. Gumruk yukumluluğu, sozkonusu gumruk beyannamesinin tescili tarihinde başlar.
3. Yukumlu, beyan sahibidir. Dolaylı temsil durumunda, hesabına beyanda bulunulan kişi de yukumludur.
MADDE 189- 1. İhracat vergilerine tabi eşyanın gumruk beyanında bulunulmaksızın Turkiye Gumruk Bolgesi dışına cıkartılması halinde gumruk yukumluluğu doğar.
2. Gumruk yukumluluğu, sozkonusu eşyanın fiilen Turkiye Gumruk Bolgesi dışına cıktığı tarihte başlar.
3. Sozkonusu eşyayı Turkiye Gumruk Bolgesi dışına cıkaran, bu fiile iştirak eden, beyanda bulunulması gerektiğini bildiği veya bilmesi gerektiği halde bulunmayan kişiler, gumruk vergilerinden sorumludur.
MADDE 190- 1. Eşyanın Turkiye Gumruk Bolgesi dışına ihracat vergilerinden tam veya kısmi muafiyete tabi tutularak cıkmasına ilişkin hukumlere uyulmaması halinde, gumruk yukumluluğu doğar.
2. a) İhracat vergilerinin tam veya kısmi muafiyete tabi tutularak, Turkiye Gumruk Bolgesi dışına gonderilmesine izin verilen eşyanın gumruk yukumluluğu, izin verilen yerden başka bir varış yerine ulaştığı tarihte başlar.
b) Gumruk idarelerinin (a) bendinde belirtilen tarihi tespit edememesi halinde, eşyanın sozkonusu muafiyete hak kazanmasına ilişkin hukumlere uyulduğunu kanıtlayan bir belgenin ibrazı icin rejim hak sahibine sure verilir. Sozkonusu belgenin ibraz edilememesi halinde, verilen surenin bittiği tarihte gumruk yukumluğu doğar.
3. Yukumlu, beyan sahibidir. Dolaylı temsil durumunda, hesabına beyanda bulunulan kişi de yukumludur.
MADDE 191- İthali ve ihracı yasaklama veya kısıtlamaya tabi eşya icin de 181 ila 185 ve 188 ila 190 ıncı maddelerde belirtilen gumruk yukumluluğu doğar. Ancak, sahte paralar ile tıbbi ve bilimsel amaclı kullanımları nedeniyle yetkili idareler tarafından sıkı bir şekilde denetlenen ekonomik dolaşıma girmeyen narkotik uyuşturucu ve uyarıcı maddelerin Turkiye Gumruk Bolgesine kanuna aykırı olarak girmesi halinde, kacakcılık ve diğer ceza koyan kanun hukumlerine gore işlem yapılacağından, gumruk yukumluluğu doğmaz. Bununla birlikte, cezai hukumler koyan kanunlar gereğince, gumruk vergilerinin ceza tespitine esas olması veya cezai kovuşturmaların gumruk yukumluluğunun varlığına bağlı olması hallerinde, gumruk yukumluluğu doğmuş sayılır.
MADDE 192- Aynı gumruk vergilerinin odenmesinden birden cok yukumlunun sorumlu olduğu hallerde, bunlar soz konusu vergilerin odenmesinden muştereken ve muteselsilen sorumludurlar.
MADDE 193- l. Bu Kanunla konulmuş aksine hukumler ve 2 nci fıkra hukumleri saklı kalmak kaydıyla, bir eşyaya uygulanacak ithalat veya ihracat vergileri tutarı, bu eşyaya ilişkin gumruk yukumluluğunun doğduğu tarihteki vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarına gore belirlenir.
2. Gumruk yukumluluğunun doğduğu tarihi kesin olarak tespit etmenin mumkun olmadığı hallerde, ilgili eşyaya ilişkin vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarının uygulanması icin dikkate alınacak tarih, gumruk idarelerinin bu eşya icin bir gumruk yukumluluğu doğduğu sonucuna vardıkları tarihtir.
Ancak, gumruk idarelerinin elde ettikleri bilgilerin gumruk yukumluluğunun daha onceki bir tarihte doğduğunu tespit etmelerine imkÂn vermesi halinde, eşyanın ithalat veya ihracat vergileri tutarı, elde edilen bilgilere gore soz konusu yukumluluğun doğduğunun anlaşıldığı en eski tarihteki vergi oranları ve diğer vergilendirme unsurlarına dayanılarak tespit edilir.
3. Gumruk yukumluluğunun doğmasından sonra yukumlu tarafından gumruk vergileri icin ihtilaf yaratılarak idari yargı mercilerine başvurulması ve yargı kararlarının kısmen veya tamamen idare lehine kesinleşmesi durumunda, itiraz edilerek ihtilaf yaratılan tarih ile amme alacağının kesinleştiği tarih arasındaki sure icin kesinleşen kısma 21.7.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun hukumlerine gore belirlenen gecikme zammı oranında gecikme faizi uygulanır.
MADDE 194-1. Turkiye’nin taraf olduğu anlaşma hukumlerine gore dahilde işleme rejimi altında elde edilen Turk menşeli eşyanın anlaşmalara taraf ulkelere ithalinde, tercihli tarife uygulamasından yararlanmasının, bunların bunyelerine giren serbest dolaşımda olmayan eşyanın ithalat vergilerinin odenmesi ve buna ilişkin belgelerin onaylanması koşuluna bağlı olması halinde, ithalata ilişkin bir gumruk yukumluluğu doğar.
2. Bu halde gumruk yukumluluğu, soz konusu eşyanın ihracına ilişkin gumruk beyannamesinin gumruk idaresi tarafından tescil edildiği tarihte başlar.
3. Yukumlu, beyan sahibidir. Dolaylı temsil durumunda, hesabına beyanda bulunulan kişi de yukumludur.
4. Dahilde işleme rejimine tabi tutulan serbest dolaşımda bulunmayan eşyaya ilişkin ithalat vergileri, ihracata ilişkin beyannamenin tescili tarihindeki vergi oranı ve diğer vergilendirme unsurlarına gore hesaplanır.
İKİNCİ BOLUM
Gumruk Vergilerinin Tahakkuku, Tebliği ve Odenmesi
MADDE 195-1. Gumruk idaresi tarafından gerekli bilgiler kullanılarak tahakkuk ettirilen gumruk vergileri, Gumruk Vergileri Tahakkukunu İzleme Defterine veya bilgisayara kaydedilir. Bilgisayara kayıt halinde, bilgisayar cıktıları Gumruk Vergileri Tahakkukunu İzleme Defteri yerine gecer.
Ancak;
a) Gecici bir anti-damping vergisi veya fark giderici vergi uygulandığı,
b) Kanunen alınması gereken vergi tutarının, bir bağlayıcı tarife ve menşe bilgisine istinaden belirlenen tutarlardan yuksek olduğu,
c) Vergi tutarının Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen seviyenin altında kaldığı,
Hallerde, hesaplanan vergiler Gumruk Vergileri Tahakkukunu İzleme Defterine kaydedilmekle birlikte, bunların ozel durumu defterde belirtilir.
2. Gumruk Vergilerinin Tahakkukunu İzleme Defterinin şekli ile bu defterin tutulmasına ilişkin usul ve esaslar Musteşarlıkca belirlenir.
MADDE 196- Gerekli teminatın sağlanması şartıyla, belirli aralıklarla ve aynı kişiye teslim edilen aynı cins eşyanın gumruk vergileri otuz gunu gecmeyecek şekilde belirlenecek bir sure icinde tahakkuk ettirilerek Gumruk Vergilerinin Tahakkukunu İzleme Defterine kaydedilebilir.
MADDE 197- 1. Gumruk vergileri, tahakkukundan hemen sonra beyanname veya beyanname yerine gecen belge uzerinde yukumluye tebliğ edilir.
2. Yapılan denetlemeler sonucunda hic alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen veya 1 inci fıkrada belirtilen şekilde tebliğ edilemeyen gumruk vergilerine ilişkin tebligat, gumruk yukumluluğunun doğduğu tarihten itibaren uc yıl icinde yapılır. Şu kadar ki, gumruk yukumluluğunun doğduğu olayla ilgili olarak dava acılması zaman aşımını durdurur.
3. Yukumlu tarafından gumruk beyannamesinde gosterilen vergi tutarı ile gumruk idaresince hesaplanan vergi tutarının eşit olması halinde, gumruk idarelerinin eşyayı teslim etmesi, gumruk vergilerinin yukumluye tebliği yerine gecer.
4. Gumruk vergileri alacakları, ceza uygulamasını gerektiren bir fiile ilişkin olması ve sucun zamanaşımının daha uzun bulunması halinde, bu alacaklar Turk Ceza Kanunundaki dava ve ceza zamanaşımı sureleri icerisinde kovuşturulup tahsil edilir.
MADDE 198- 1. 69 uncu madde hukumleri saklı kalmak kaydıyla, yapılan kontrol ve denetlemeler sonucunda hic alınmadığı veya noksan alındığı belirlenen gumruk vergileri ile işlemleri daha sonra yapılmak uzere teslim edilen eşyaya ilişkin gumruk vergilerinin, yukumluye tebliğ edildiği tarihten itibaren on gun icinde odenmesi zorunludur.
Bununla birlikte, bu surelerin bittiği tarihten itibaren ilgilinin yazılı istemde bulunması ve teminat alınması koşuluyla bu sure otuz gun daha uzatılabilir. Bu sure uzatımı bir beyanname kapsamı eşyanın her bir kalemi icin ayrı ayrı da yapılabilir. Uzatılan sure icin 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun hukumlerine gore gecikme zammı oranında faiz alınır.
2. İdarenin yuruttuğu işlemlerin gecikmesi nedeniyle veya adli mercilerce ya da eşyanın ithaline veya ihracına ilişkin olarak resmi mercilerce yurutulen herhangi bir işlem nedeniyle gececek sureler odeme suresini durdurur.
3. Yukumlu, vergi tutarının tamamını veya bir kısmını verilen surenin bitimini beklemeksizin odeyebilir.
MADDE 199- Basitleştirilmiş usule gore tescil edilen bir beyannamede eksik bulunan bilgi veya belgenin tamamlanması icin gumruk idaresi tarafından verilen sure icinde bu eksikliklerin tamamlanmaması halinde, soz konusu beyanname kapsamı eşyanın odenmesi gereken vergileri ertelenmez.
MADDE 200- 1. Gumruk vergileri Turk Lirası olarak odenir. Bu odeme 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanunda ongorulen usullere gore yapılır.
2. Gumruk vergileri, yetki verilen bankalar aracılığıyla da tahsil edilebilir.
MADDE 201- Suresi icinde odenmeyen kesinleşmiş gumruk vergileri hakkında 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun hukumleri uygulanır.
UCUNCU BÕLUM
Teminat
MADDE 202- 1. Gumruk mevzuatı uyarınca, gumruk idarelerinin gumruk vergilerinin odenmesini sağlamak uzere bir teminat verilmesini gerekli gormeleri halinde, bu teminat yukumlu veya yukumlu olması muhtemel kişi tarafından verilir.
2. Gumruk idareleri, teminat vermesi istenen kişinin yerine başka bir kişinin de teminat vermesini kabul edebilir.
3. Genel ve katma butceye dahil kamu kuruluşlarının, belediyelerin, sermayesinin tamamı Devlete ait olan kamu iktisadi kuruluşlarının ve Turkiye’deki yabancı misyon şeflerinin verecekleri garanti mektuplarını teminat olarak kabule Musteşarlık yetkilidir.
4. Teminat aranmayacak ve kısmi teminat uygulanacak halleri belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
MADDE 203- 202 nci maddenin 1 inci veya 3 uncu fıkrasında belirtilen kişilerin talebi uzerine, gumruk idareleri, bir gumruk yukumluluğunu gerektiren veya gerektirebilecek iki veya daha fazla işlemi kapsamak uzere toplu teminat verilmesine izin verirler.
MADDE 204- 1. Teminat tutarı, teminata konu gumruk vergileri tutarının kesin olarak tespiti halinde bu miktar, diğer hallerde ise tahakkuk edilen veya edilebilecek gumruk vergilerinin en yuksek tutarına eşit duzeyde saptanır.
Zaman icinde değişkenlik gosteren gumruk vergileri icin verilen toplu teminat tutarları, sozkonusu gumruk vergilerini her zaman karşılayabilecek bicimde belirlenir.
2. Goturu teminat alınmasına ilişkin usul ve esaslar yonetmelikle belirlenir.
MADDE 205- Gumruk vergileri icin kabul edilecek teminatlar ile bunların değerlendirilmesi 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun hukumlerine tabidir. Yabancı paraların T.C. Merkez Bankası efektif alış kuru uzerinden hesaplanan değeri uzerinden teminat olarak kabulune Musteşarlık yetkilidir.
MADDE 206- l. Teminatın zaman icinde değerini yitirmesi veya yetersiz kalması halinde, ilgili gumruk idaresi ek teminat verilmesini veya ilk teminatın yeni bir teminat ile değiştirilmesini isteyebilir.
2. Teminatın alınmasını gerektiren gumruk yukumluluğu sona erdiğinde teminat cozulur.
3. Gumruk yukumluluğu kısmen sona erdiğinde, ilgilinin talebi uzerine verilmiş teminat kısmen cozulur. Ancak, soz konusu teminatın kısmen cozulmeye uygun olması gerekir.
MADDE 207- Nakdi teminat dışında, bu Kanuna gore;
a) Tahakkuk ettirilip tahsili gereken gumruk vergileri icin verilen teminatın kabulu tarihinden itibaren,
b) Bir şartlı muafiyet duzenlemesine ve ekonomik etkili gumruk rejimine tabi tutulan eşyanın ilgili rejimin ongorduğu hukumlere uyulmaması nedeniyle bir gumruk yukumluluğu doğması halinde, buna ilişkin teminatın kabulu tarihinden itibaren,
Başlamak uzere, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun hukumlerine gore belirlenen gecikme zammı oranında faiz tahsil edilir.
__________________