Kanun No: 3984
Kabul Tarihi: 13.4.1994
Resmi Gazete: 20.4.1994 - 21911

BİRİNCİ BOLUM
Amac, Kapsam ve Tanımlar
Amac
Madde 1- Bu Kanunun amacı, radyo ve televizyon yayınlarının duzenlenmesine ve Radyo ve Televizyon Ust Kurulunun kuruluş, gorev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin esas ve usulleri belirlemektir.
Kapsam
Madde 2- Bu Kanun, her turlu teknik, usul ve araclarla ve her ne isim altında olursa olsun elektromanyetik dalga ve diğer yollarla yurt icine ve dışına yapılan radyo ve televizyon yayınları ile ilgili hususları kapsar.
Tanımlar
Madde 3- Bu Kanunun uygulanmasında gecen deyimlerden;
a) Ust Kurul : Radyo ve Televizyon Ust Kurulunu,
b) Radyo Yayını : Elektromanyetik dalgalar ve diğer yollarla halkın doğrudan alması maksadıyla yapılan ses yayınlarını,
c) Televizyon Yayını : Elektromanyetik dalgalar ve diğer yollarla halkın doğrudan alması maksadıyla yapılan, hareketli veya sabit resimlerin sesli veya sessiz kalıcı olmayan yayınını,
d) Elektromanyetik Dalga : Boşlukta veya kablo, cam iletken ve benzeri bir fiziki ortamda ışık hızı ile yayılan, suni olarak uretilmiş elektrik ve manyetik ozellikleri olan dalgayı,
e) Kanal : Televizyon yayını yapmak uzere bir televizyon vericisinin işgal edeceği frekans alanını,
f ) Frekans Bandı : Radyo yayını yapacak olan bir radyo vericisinin işgal edeceği frekans alanını,
g) Radyo ve Televizyon Vericisi : Radyo ve televizyon yayınlarının doğrudan izlenebilmesine imkÂn veren yer veya uzaydaki, hareketli veya sabit her turlu verici, aktarıcı, yansıtıcı ve guclendirici cihaz ve sistemleri,
h) Kablolu Radyo ve Televizyon : Radyo ve televizyon yayınlarının kablo, cam iletken ve benzeri bir fiziki ortam uzerinden halkın alması maksadıyla abonelere ulaştırıldığı yayın turunu,
ı) Kapalı Devre Televizyon Sistemi : Genel televizyon yayını dışında eğitim, oğretim, guvenlik ve turizm gibi belirli amaclar icin bir bina dahilinde veya birbiri ile ilişkili binalar grubunda kullanılan kablolu televizyonu,
j) Radyo Alıcısı : Radyo yayınlarını almaya veya alıp kaydetmeye ve dinlemeye yarayan cihazları,
k) Televizyon Alıcısı : Televizyon yayınlarını almaya ve seyrettirmeye yarayan cihazları,
l) Ek Yayın Hizmetleri : Televizyon yayınlarında, tahsis edilen kanal icinde kalmakla birlikte kullanılmayan bolumler uzerinden; radyo yayınlarında ise tahsis edilen kanal icinde ek taşıyıcılar aracılığıyla, televizyon ve radyo program yayınlarıyla birlikte yapılan, radyo veri sistemi, veri yayıncılığı, teleteks ve benzeri bağımsız hizmetleri,
m) Uydu Yayın : Yayınlanmak uzere uretilen radyo ve televizyon programlarının yetkili yayıncı veya hizmeti temin edecek kişi veya kuruluş tarafından şifreli veya şifresiz olarak uzayda sinyal iletebilen herhangi bir arac vasıtasıyla yapılan ilk yayını,
n) Yeniden İletim : Yetkili yayın kuruluşu tarafından, halkın izlemesi amacıyla, kullanılan teknik arac ne olursa olsun, yayınlanan radyo ve televizyon program hizmetlerinin değişiklik yapılmaksızın butununun veya bir bolumunun alınmasını ve aynı anda veya daha sonra iletilmesini,
o) Yayıncı : Kamu tarafından izlenmesi icin televizyon programı hizmetleri tertip eden ve ileten veya değişiklik yapılmadan ve tam olarak bir ucuncu tarafa iletilmesini sağlayan ozel veya tuzelkişiyi,
p) Program Hizmeti : Yukarıdaki bentte belirli alanlarda belirli bir yayıncı tarafından sağlanan ve tek bir hizmet icindeki tum unsurları,
r) Reklam : Bir urun veya hizmetin satılmasını, satın alınmasını veya kiralanmasını sağlamaya; bir davayı veya fikri yaymaya veya reklamcının istediği başka etkileri oluşturmaya matuf, ucret karşılığı veya benzeri bir mulahazayla reklamcıya iletim zamanında tahsis edilen kamuya yonelik duyuruları,
s) Telif Hakkı Sahibi : Yazar, besteci, duzenlemeci gibi duşunsel alanda eser yaratan gercek kişiyi,
t) Yorumcu Sanatcı : Bir sanat eserini, telif hakkı sahibinden aldığı izinle yorumlayan sanatcıyı,
u) Muzik Yapımcısı : Kaset ve kompakt disk gibi ses taşıyıcıları uzerine kaydedilebilen muzik yapımlarını ureten, meydana getiren gercek ve tuzel kişileri, ifade eder.
Yayın İlkeleri
İKİNCİ BOLUM
Yayın İlkeleri
Madde 4- Radyo ve televizyon yayınları kamu hizmeti anlayışı icerisinde aşağıdaki ilkelere uygun olarak yapılır.
a) Turkiye Cumhuriyetinin varlık ve bağımsızlığına, Devletin ulkesi ve milletiyle bolunmez butunluğune,
b) Toplumun milli ve manevi değerlerine,
c) Anayasanın Genel Esaslar kısmında yer alan ilkelere, demokratik kurallara ve kişi haklarına,
d) Genel ahlak, toplum huzuru ve Turk aile yapısına,
e) Anlatım ozgurluğune, iletişim ve yayında coğulculuk esasına,
f) İnsanların ırk, cinsiyet, sosyal sınıf veya dini inancları dolayısıyla hic bir şekilde kınanmaması ilkesine,
g) Toplumu şiddet, teror ve etnik ayrımcılığa sevk eden ve toplumda nefret duyguları oluşturacak yayınlara imkÂn verilmemesi ilkesine,
aykırı olmamak;
h) Turk milli eğitiminin genel amaclarına, temel ilkelerine ve milli kulturun geliştirilmesi ilkesine,
ı) Yayınlarda adalet ve tarafsızlığa, yasalara saygılı olma esasına,
j) Kişi ya da kuruluşları eleştiri sınırları otesinde kucuk duşurucu, aşağılayıcı veya iftira niteliği taşıyan yayın yasaklarına,
k) Ozel amac ve cıkarlara hizmet eden ve haksız rekabete yol acıcı yayın yapılmaması esasına,
l) Haber ve olayların cabuk ve doğru bir şekilde sunulması ilkesine,
m) Cocukların ve genclerin fiziksel, zihinsel, ruhsal ve ahlaki gelişimini olumsuz yonde etkileyebilecek yayın yapılmaması esasına,
n) Aksi, yargı kararıyla kesinleşmedikce hic kimsenin suclu olarak ilan edilemeyeceği ilkesine,
o) Kişi ya da kuruluşların cevap ve tekzip haklarına saygılı olunması ilkesine,
p) Haberlere, spor programlarına ve reklamlara ayrılmış zamanlar haric olmak uzere, yayıncıların, yayın zamanlarının en az yarısının yerli yapımlara ayrılmasını sağlamak, bu oranı, seyircilerin taleplerini goz onune alarak veya yayıncının haber verme, eğitim, kultur ve eğlendirme sorumluluklarını dikkate alarak, yayın turleri ve sureleri ile asgari niteliklerini de ongormek suretiyle, aşamalı bir bicimde gercekleştirmeleri hususlarına,
r) Bilgi iletişim telefonları yoluyla yarışma ve benzeri yontemlere başvurulmamak ve bunların sonucunda dinleyici veya seyircilere ikramiye vermemek veya ikramiye verilmesine aracılık yapmamak, lotaryaya fırsat bırakmamak esaslarına,
s) Demokratik kurallar cercevesinde, kamunun siyaset, eğitim ve kulturel alanlardaki beklentilerine cevap verecek şekilde, demokratik gruplar ve siyasi partiler arasında fırsat eşitliğinin sağlanması esasına,
t) Radyo ve televizyon yayınlarının Turkce yapılması, ancak, evrensel kultur ve bilim eserlerinin oluşmasında katkısı olan yabancı dillerin oğretilmesi veya bu dillerde haber iletilmesi amacıyla bu dillerin kullanılabilmesi,
Turkce yi aşırılığa kacmadan, ozellikleri ve kuralları bozulmadan konuşma dili olarak kullanmak; milli birlik ve butunluğun temel unsurlarından biri olarak cağdaş eğitim ve bilim dili halinde gelişmesini ve zenginleşmesini sağlamak
u) Turk muzik sektorunun gelişimine katkıda bulunmak ilkesinden hareketle, muzik yapımcıları ve telif hakkı sahiplerinin haklarını tanımak ve ihlal etmemek esasına, uygun olmak suretiyle yapılır.

Radyo ve Televizyon Ust Kurulu
UCUNCU BOLUM
Radyo ve Televizyon Ust Kurulu
Kuruluş
Madde 5- Radyo ve Televizyon faaliyetlerini duzenlemek amacıyla, ozerk ve tarafsız bir kamu tuzel kişiliği niteliğinde Radyo ve Televizyon Ust Kurulu kurulmuştur.
Secimi, Gorev Suresi
Madde 6- Ust Kurul, basın, yayın, iletişim ve teknolojisi, kultur, din, eğitim, hukuk alanlarında birikimi olanlardan ve yuksekoğretim gormuş, Devlet memuru olma niteliğine sahip, beşi iktidar partisi veya partilerinin, dordu muhalefet partilerinin gostereceği adaylar arasından Turkiye Buyuk Millet Meclisince secilen dokuz uyeden oluşur.
Secim icin, iktidar partisi veya partileri on, muhalefet partileri sekiz aday gosterirler. Adayların belirlenmesinde, siyasi partilerin Turkiye Buyuk Millet Meclisi Başkanlık Divanındaki temsil oranları esas alınır. Ancak, Turkiye Buyuk Millet Meclisinde yapılacak secimlerde kime oy kullanılacağına dair goruşme yapılamaz ve karar alınamaz.
Adaylar, Turkiye Buyuk Millet Meclisi Başkanlığınca Resmi Gazete'de ilan edilir.
İlandan en gec on gun sonra gizli oyla secim yapılır. İktidar ve muhalefet partileri tarafından gosterilen adaylar icin ayrı ayrı listeler halinde, birleşik oy pusulası duzenlenir. Adayların adlarının karşısındaki ozel yer işaretlenmek suretiyle oy kullanılır. İktidar ve muhalefet kontenjanlarından Ust Kurula secilecek uyelerin tamsayısından az veya fazla verilen oylar gecersiz sayılır.
Secimde, iktidar partisi veya partileri kontenjanlarından en cok oyu alan beş aday ile muhalefet partileri kontenjanından en cok oyu alan dort aday secilmiş olur. Secim sonucu Resmi Gazete'de yayımlanır.
Ust Kurul uyelerinin gorev suresi altı yıldır.
Uyelerin ucte biri iki yılda bir yenilenir.
Uyeliklerde herhangi bir sebeple boşalma olursa, Turkiye Buyuk Millet Meclisi, boşalma tarihinden veya boşalma tarihinde tatilde ise tatilin bitiminden başlayarak bir ay icinde yeni uyeyi secer. Boşalan uyelik, hangi kontenjandan olmuşsa, yeni uyenin secimi de o kontenjandan ve iki katı aday arasından yapılır.
İktidar partileri kontenjanından bir uyelik boşalması halinde secim, iktidar ortağı buyuk partinin gostereceği bir aday ile iktidar ortağı diğer partilerin kendi aralarında ad cekmeyle tespit edecekleri bir aday arasında yapılır.
Muhalefet partileri kontenjanlarından bir uyelik boşalması halinde de secim, ana muhalefet partisinin gostereceği bir aday ile diğer muhalefet partilerinin kendi aralarında ad cekmeyle tespit edecekleri bir aday arasında yapılır.
İktidar ve muhalefet partilerinin kontenjanından birden fazla uyelik boşalması halinde siyasi partilerin Turkiye Buyuk Millet Meclisi Başkanlık Divanındaki temsil oranları esas alınır.
Boşalan uyeliğe secilen kimse, yerine secildiği uyenin suresini tamamlar.
Başkan ve Başkan Yardımcısı
Madde 7- Ust Kurul, uyeleri icinden bir Başkan secer. Başkanın gorev suresi iki yıldır.
Başkan, Ust Kurul uyeleri arasından kendine bir Başkan Yardımcısı secer ve Ust Kurulun onayına sunar. Başkan Yardımcısının gorev suresi, Başkanın gorev suresi ile sınırlıdır.
Gorev ve Yetkiler
Madde 8-Ust Kurulun gorev ve yetkileri şunlardır :
a) Ulusal ve bolgesel frekans plÂnlamalarını yaptırmak,
b) On şartları yerine getirmiş muracaatcı kuruluşlara, tarafsızlık ve hakkaniyet olculeri dahilinde yayın izni ve lisans vermek, 16 ncı maddeye uygun olarak ulusal, bolgesel ve yerel plÂnlamalardaki kanal ve frekans bandlarının Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumu eliyle kullanılan kanal ve frekans bandları dışında kalanların en az % 50'sinin zaman paylaşımlı ve bolgesel dengelere uygun bicimde kullanımını gozeterek kanal ve frekans bandları tahsis etmek,
c) Radyo ve televizyon kuruluşlarına, ulusal, bolgesel ve yerel yayınları icin ulusal kanal ve frekans bandı plÂnlarına uygun olarak tahsis edilen yayın alanlarını kapsayacak verici tesisleri kurma ve işletme izni 5.4.1983 tarihli ve 2813 sayılı Telsiz Kanunu hukumlerine uygun olarak vermek ve tesisin bu Kanun hukumlerine ve tesis şartlarına uygunluğunu denetlemek,
d) Bu Kanun hukumlerine uygun olarak radyo ve televizyon kuruluşlarının ulusal ve yerel yayınlarına imkÂn verecek, ulusal kanal ve frekans bandı plÂnında ongorulen radyo ve televizyon vericileri ile sabit veya hareketli yayın yerleri arasında mevcut telekomunikasyon şebekesi yanında, uydu aracı ile bağlantı kurabilmeleri amacıyla ve ongorulen amaclar icin kullanılması kaydıyla uc linkleri kurabilmesi icin 5.4.1983 tarihli ve 2813 sayılı Telsiz Kanunu hukumlerine uygun şekilde telekomunikasyon tesisleri kurma ve işletme izni vermek ve tesislerin bu kanunda ongorulen izin esaslarına uygun olarak işletilmesini denetlemek,
e) Zaman paylaşımlı program kanallarının tahsisinde bolgesel dengeleri gozeterek, kuruluşları ulkenin değişik bolgelerinde yayın yapmaya teşvik etmek,
f) Yurt icinden yayın yapacak kamu ve ozel radyo-televizyon kuruluşlarının yayın izni ve lisans talebinde bulunabilmek icin yerine getirmeleri gerekli on şartları ve standartları Avrupa Sınır Otesi Televizyon Sozleşmesi ilkeleri goz onunde bulundurularak tespit etmek ve kamuoyuna duyurmak,
g) Kanal ve frekans bandı tahsisinde gerekli şartları ve tahsis hakkı alanların yayına gecme suresini ve radyo ve televizyon istasyonu kuranların odeyecekleri yayın izni ve lisans ucretlerini ilgili yonetmeliklerle belirlemek,
h) Radyo-televizyon yayınlarını izleme sistemleri kurarak, yayınların 4 uncu maddeye ve bu alanda Turkiye'nin taraf olduğu milletlerarası antlaşmalara uygunluğu acılarından denetlenmesini yapmak,
ı) Yayın kuruluşlarının, bu Kanun hukumlerine aykırı yayın yapması ve tahsis şartlarına uymaması halinde, gerekli mueyyideleri uygulamaya karar vermek,
j) Yurt icinde, yayınların ulaşamadığı yerlerde, yerel imkÂnlarla radyo ve televizyon vericisi kurulmasına izin vermek,
k) Uydu aracılığı ile yurt icinden veya yurt icine yapılacak yayınların ulusal ve uluslararası ilke ve esaslara uygunluğunu gozetmek, bu amacla diğer ulkelerdeki yetkili kuruluşlarla işbirliği yapmak,
l) Şifreli yayınlarla kablolu radyo ve televizyon tesis ve yayınları ile ilgili kuralları bu kanundaki ilkeler cercevesinde ve Posta, Telgraf ve Telefon İdaresi Genel Mudurluğunun kablolu radyo ve televizyon tesislerini atıl bırakmamayı gozeterek belirlemek,
m) Radyo ve televizyon yayınları ile ilgili olarak kamuoyunda doğan tepki, beğeni ve hassasiyetleri surekli olarak izlemek ve gerekli yonlendirmelerde bulunmak amacıyla gerekli kamuoyu araştırmalarını yapmak ve yaptırmak,
n) Telsiz Genel Mudurluğunun gorevleri saklı kalmak kaydıyla, radyo ve televizyon yayınlarıyla ilgili olan milletlerarası hukuk tuzelkişiliğine sahip kuruluşlar nezrinde Devlet'i, Dışişleri Bakanlığının gorev ve yetkileri saklı kalmak kaydıyla, temsil etmek; radyo ve televizyon kuruluşlarının doğrudan uyesi bulundukları haric olmak uzere, radyo ve televizyon yayıncılığı alanında faaliyet gosterip milletlerarası hukuk tuzelkişiliğine sahip olmayan uluslararası kuruluşlarda temsil gorevini yerine getirmek ve bu bent gereğince belirlenen belgelere usulune gore imza koymak,
o) Radyo ve televizyon konusunda ilgili kurum ve kuruluşlarla periyodik istişarelerde bulunarak, kamuoyu eğilimlerini değerlendirmek,
p) Bu Kanun ve Avrupa Sınır Otesi Televizyon Sozleşmesi ilkelerine uygun bicimde calışma ve faaliyetleri ile ilgili yonetmelik ve diğer duzenlemeleri hazırlamak.
Ust Kurul Uyeliği ile Bağdaşmayan Haller
Madde 9- Ust Kurul uyeleri ile 3 uncu dereceye kadar (dahil) kan ve sıhri hısımları, ozel radyo ve televizyon şirketlerinde, bu şirketlerle doğrudan veya dolaylı ortaklık bağı bulunan şirketlerde ortak ya da yonetici olamazlar; Ust Kurul uyeliği suresince resmi veya ozel başkaca hicbir gorev alamazlar, ozel veya kamu yayın kuruluşlarının gorev ve yetki alanına giren konularda doğrudan doğruya veya dolayısıyla taraf olamaz ve bu konularda hicbir menfaat sağlayamazlar, aksine davrananlar gorevlerinden cekilmiş sayılırlar.
Bu husus Ust Kurul tarafından resen veya yapılacak muracaatın değerlendirilmesi sonunda karara bağlanır.
Ust Kurul Uyeliğinin Teminat ve Mal Hakları
Madde 10- Ust Kurul uyelerine gorevleri suresince, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile ek ve değişikliklerine gore en yuksek Devlet memurunun almakta olduğu aylık (ek gosterge dahil), sosyal yardımlar ile zam ve tazminatlar odenir.
Kamu gorevlileri, secildikleri gorev suresince kurumlarından ucretsiz izinli sayılırlar. Ancak, bu gorevde gececek sure, mesleklerinde gecmiş ve mumtazen terfi etmiş sayılırlar.
Ust Kurul uyeliğine secilenlerin, secilmeden once tabi oldukları sosyal guvenlik kuruluşları ile ilişkileri devam eder. Herhangi bir sosyal guvenlik kuruluşu ile ilgisi olmayanlar, istekleri halinde Sosyal Sigortalar Kurumu ile ilişkilendirilir. Emekli olanların ise emekli aylıklarının odenmesine devam olunur.
Ust Kurul uyeleri, secildikleri gorev suresince Kuruldaki gorevlerinden ve secilerek geldikleri gorevlerinden alınamazlar.
Ust Kurul uyeleri Turk Ceza Kanunu uygulaması bakımından Devlet memuru sayılırlar.
Ust Kurul uyeleri, her yıl Turkiye Buyuk Millet Meclisi Başkanlığına mal bildiriminde bulunurlar.
Toplantı ve Karar Yeter Sayısı
Madde 11- Ust Kurul en az yedi kişi ile toplanır. Karar yeter sayısı beştir. Ancak, kanal tahsisinde karar yeter sayısı uye tamsayısının ucte ikisidir.
Surekli calışan Ust Kurul, haftada en az bir defa toplanır.
Mali Kaynaklar ve Butce
Madde 12- Ust Kurulun gelirleri, Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ve tum ozel radyo televizyon kuruluşlarınca elde edilen brut reklam gelirlerinden kesilecek % 5 pay ile bu Kanun gereğince alınan yayın izni ve lisans ucretleri ile gerektiğinde Turkiye Buyuk Millet Meclisi butcesinin transfer tertibinde yer alan odenekten oluşur.
Ust Kurul her yıl icin yapacağı işlerin programına ve masraflarına karşılık olmak uzere Turkiye Buyuk Millet Meclisi butcesinden verilmesi gereken odenek tutarı Turkiye Buyuk Millet Meclisi Başkanlığına sunar.
Ust kurulun butcesi ve kadro cetvelleri Turkiye Buyuk Millet Meclisi butcesi ile birlikte Plan ve Butce Komisyonunda incelenir ve Turkiye Buyuk Millet Meclisi Genel Kurulunda goruşulerek karara bağlanır.
Reklam Gelirlerinin Odenmesi
Madde 13- Reklam gelirlerinden doğan paylar elde edildikleri ayı takip eden ay icinde Ust Kurula odenir. Odemede bulunmayanlara ihtarda bulunulur. İhtar yazısından sonra yedi gun icinde de odeme yapılmazsa yayın durdurulur.
Reklam gelirlerinin tahsilinde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulu Hakkında Kanun hukumleri uygulanır.
Hukumet ile İlişkiler
Madde 14- Hukumetin Ust Kurul ile ilişkileri Başbakan tarafından yurutulur.
Ust Kurul Personeli
Madde 15- Ust Kurul, kanunun kendisine verdiği gorevleri yerine getirmek maksadı ile yeterli sayıda ve vasıfta personelden teşkilatını oluşturur.
Teşkilat personelinin istihdam şekli, ozluk hakları, calışma esas ve usulleri Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumu personeline uygulanan hukumlere tabidir.
Kanal ve Frekans Bandı Tahsisi, Yayınların Duzenlenmesi ve Reklamlar
DORDUNCU BOLUM
Kanal ve Frekans Bandı Tahsisi Yetkisi
Madde 16- 2813 sayılı Telsiz Kanununun diğer hukumleri saklı kalmak kaydıyla, kamu ve tum ozel radyo ve televizyon kuruluşlarına kanal ve frekans bandı tahsisi ile yayın izni ile lisansı vermek ve bu tahsis ve izni iptal etmek yetkisi, munhasıran Ust Kurula aittir.
Kanal ve Frekans Bandı Tahsisi
Madde 17- Ulusal kanal ve frekans bandı plÂnlamasındaki kanal ve frekans bandlarının dortte biri Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumuna tahsis edilir. Kanal sayısı ucten, frekans bandı sayısı dortten az olamaz. Bu kanalların birinden Turkiye Buyuk Millet Meclisi faaliyetleri yansıtılır. Hangi faaliyetlerin ne olcude yayınlanacağına Turkiye Buyuk Millet Meclisi Başkanı karar verir.
Geriye kalan ulusal, bolgesel ve yerel kanal ve frekans bandlarının yarısı tam gun uzerinden, diğer yarısı ise istek halinde zaman paylaşımlı ve gerekirse donuşumlu olarak tahsis edilir.
Tahsis suresi beş yılı aşamaz.
Ozel Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının Yukumluluğu
Madde 18- Ust Kurulun ulusal yayın izni verdiği kuruluşlar izin tarihinden itibaren en gec ikinci yıl sonunda Turkiye alanının % 70'ine yayınlarını ulaştırmak ve haftada asgari seksen saat yayın yapmak mecburiyetindedirler.
Reklamlar
Madde 19- Butun reklamlar adil ve durust olacak, yanıltıcı ve tuketicinin cıkarlarına zarar verecek nitelikte olmayacak, cocuklara yonelik veya icinde cocukların kullanıldığı reklamlarda, onların yararlarına zarar verecek unsurlar bulunmayacak, cocukların ozel duyguları goz onunde tutulacaktır.
Reklamcı, programların iceriğine herhangi bir mudahalede bulunamaz.
Reklamlar gunluk yayın suresinin % 15'ini gecmeyecektir. Ancak, urunlerin alımının, satımının, kiralanmasının veya hizmetlerin topluma doğrudan sunulmasını sağlamak uzere bu oran spot reklamların % 15'ini aşmaması kaydıyla % 20'ye cıkabilir. Bir saatlik yayın icerisinde spot reklamlara ayrılan sure % 20'yi aşamaz.
Urunlerin alımını, satımını, kiralanmasını veya hizmetleri halka doğrudan sunan turdeki reklamların yayını gunde bir saati gecemez.
Reklamların Bicimi ve Sunuluşu
Madde 20- Reklamlar program hizmetinin diğer unsurlarından acıkca ve kolaylıkla ayırt edilebilecek ve gorsel ve işitsel bakımdan ayrılığı fark edilecek bicimde duzenlenecek, bilincaltı ile algılanan reklamlara izin verilmeyecektir.
Haber veya guncel programları duzenli olarak sunan kişilerin goruntu ve seslerine reklamlarda yer verilmeyecektir.
Reklamların Yerleştirilmesi
Madde 21- Reklamlar program arasına yerleştirilir. Programın butunluğu, değeri ve hak sahiplerinin hakları zedelenmeyecek bicimde bir program icine de yerleştirilebilir.
Birbirinden bağımsız bolumleri olan programlarda veya spor programları ile benzer yapıda aralar iceren olay ve gosteri programlarında, sadece bolum veya devre aralarına yerleştirilebilir. Reklamlar arasında en az yirmi dakika sure bulunmalıdır.
Konulu filmlerin veya televizyon filmlerinin (diziler, eğlence programları ve belgeseller haric) sureleri kırkbeş dakikadan fazla olması halinde, her kırk beş dakikalık sure sonunda bir kez olmak uzere reklam icin kesinti yapılabilir. Film kırk beş dakikadan fazla ise kırk beş dakikadan sonraki zamanda her yirmi dakika aralıkla reklam yerleştirilebilir.
Hicbir din toren yayınına reklam alınamaz. Haber bultenleri, guncel programlar, cocuk programları otuz dakikadan kısa oldukları takdirde reklamla kesilemezler.
Her turlu yayında gizli reklam yapılması yasaktır.
Belirli Urunlerin Reklamları
Madde 22- Alkol ve tutun urunleri reklamlarına izin verilmez. Recete ile satışına izin verilen ilac ve tedavilerin reklamı yapılamaz. Diğer ilac ve tedavilerin reklamları durust, gerceği yansıtan ve doğrulanması mumkun unsurlardan oluşacak ve ferdin zarardan korunması gereklerine uygun olacaktır.
Program Desteklenmesi
Madde 23- Bir program veya dizi tamamen veya kısmen mali destek gormuşse, bu husus programın başında ve/veya sonunda uygun ibarelerle belirtilir.
Destekleyen taraflar, programın iceriğine ve yayınlanış bicimine, yayıncının sorumluluğunu ve bağımsızlığını etkileyecek hicbir mudahalede bulunamazlar.
Desteklenen programlarda, destek veren veya ucuncu bir kişiye ait mal ve hizmetlere atıfta bulunulması ve bunların alınması, satılması ve kiralanması teşvik edilmeyecektir.
Programlar yirmi ikinci maddede yasaklanmış olan mal ve hizmetlerin uretimi veya satışıyla iştigal eden ozel veya tuzel kişilerce desteklenmez.
Haber ve guncel programlarda mali desteğe izin verilemez.
Telsiz Genel Mudurluğunun Yukumluğu
Madde 24- Telsiz Genel Mudurluğu, radyo ve televizyon yayınlarına esas olan butun kanal, frekans bantları ve gerekli teknik bilgileri Ulaştırma Bakanlığı kanalıyla Ust Kurula bildirir, yapılan tahsisleri uygular ve teknik bakımdan izler.
Ust Kurulun taleplerinin oncelikle yerine getirilmesi esastır.
Yayınların Men Edilmesi
Madde 25- Yargı kararı saklı kalmak kaydıyla yayınlar onceden denetlenemez ve durdurulamaz. Ancak, milli guvenliğin acıkca gerekli kıldığı hallerde yahut kamu duzeninin ciddi şekilde bozulması kuvvetle ihtimal dahilinde ise, Başbakan veya gorevlendireceği bakan yayını durdurabilir.
Radyo ve televizyon kuruluşları, Cumhurbaşkanının veya Hukumetin; milli guvenliğin, kamu duzeninin, genel sağlığın ve genel ahlÂkın gerekleriyle ilgili bildirilerini yayınlamakla yukumludur.
Yukarıdaki fıkralar uyarınca alınacak icrai, idari kararlar aleyhine acılacak iptal davaları doğrudan doğruya Danıştay'da acılır. Danıştay bu davalara oncelikle bakar ve oncelikle karara bağlar. Yurutmeyi durdurma talepleri hakkında 48 saat icerisinde karar verir.
Yeniden İletim Yasağı
Madde 26- Uzayda sinyal iletebilen herhangi bir arac vasıtası ile yapılan ilk yayınların butununun veya bir bolumunun aynı anda ya da daha sonra yurt icinde yeniden iletimine, bu kanunun kablolu yayınlar ile ilgili hukumleri saklı kalmak kaydıyla, kullanılan teknik arac ne olursa olsun izin verilmez.
Ust Kurulun yayın izni ve lisans verdiği ulusal ve/veya yerel yayın yapan kuruluşların yurt dışından naklen veya daha sonra banttan yayınlayacakları devamlılık arz etmeyen, munferit programlar bu yasağın kapsamı dışındadır.
Yurt dışında naklen spor, konferans ve her turlu benzer yayınlar gecici olmak kaydıyla aynı anda veya daha sonra yayınlanabilir.
Secimlerde Siyasi Partilerin Yayınları
Madde 27- Secim donemlerindeki yayınlar, kanunla Yuksek Secim Kuruluna verilen yetkiler cercevesinde Yuksek Secim Kurulu tarafından duzenlenir.
Ust Kurul, secim donemlerindeki yayınları Yuksek Secim Kurulunun kararları doğrultusunda denetler.
Duzeltme ve Cevap Hakkı
Madde 28- Gercek ve tuzelkişilerin kişilik haklarına saldırı teşkil eden yayınlar ile gerceğe aykırı olduğu iddia edilen yayınlara karşı cevap ve duzeltme hakkı tanınması icin ilgililer yargı yoluna başvurabilirler.
Yayın kuruluşları yaptıkları her yayının bandını bir yıl muhafazaya mecburdur. İlgili, dava acmaya esas olmak uzere, yazılı olarak Ust Kurula başvurarak yayın bandından ucretini odeyerek bir kopya isteyebilir.
Yargıya yapılan başvuru uzerine yargı gerekli incelemeyi yapar. Başvuru yerinde gorulurse duzeltme ve cevap, saldırı teşkil eden veya gerceğe aykırı yayının yapıldığı aynı saatte, aynı program icinde yayınlanır. Yayın suresi ve şeklini halin icabına ve delillere gore hÂkim takdir eder.
Kişilerin yargıya başvurmaları yayından itibaren 10 gun icinde yapılır. Mahkeme 3 gun icinde karar verir. Verilen karara karşı tebliğden itibaren 3 gun icinde bir ust mahkemeye itiraz edebilir. Ust mahkeme 3 gun icinde karar verir. Verilen karar kesindir.
Mahkeme kararı ilgili kuruluşa tebliğ edildiğinin ertesi gunu yayın yapılır.
Yayını yapmayan veya karara uygun şekilde yapmayan veya geciktiren kuruluşun yayını Ust Kurulca, eyleminin ağırlığına gore 3 aya kadar durdurulur. İkinci kez tekrarı halinde yayın izni iptal edilir.
Yetkili ve gorevli mahkeme; ulusal yayın yapan kuruluşlar icin Ankara Sulh Ceza Mahkemesi, bolgesel ve yerel yayın yapan kuruluşlar icin başvuru sahibinin ikÂmetgÂhı sulh ceza mahkemesidir.
Gercek ve tuzelkişilerin ayrıca genel hukumlere gore ilgili yayın kuruluşuna karşı tazminat davası acma hakkı saklıdır. Tazminat davası haklı gorulduğu takdirde mağdur tarafa odenecek tazminat miktarı yuz milyon TL'dan az olamaz. 3506 sayılı Kanun hukumleri saklıdır.

Ozel Radyo ve Televizyon Kuruluşları
BEŞİNCİ BOLUM
Ozel Radyo ve Televizyon Kuruluşları
Kuruluş ve Hisse Oranları
Madde 29- Siyasi Partiler,Dernekler, Sendikalar, Meslek kuruluşları, Kooperatifler, Vakıflar, Mahalli İdareler ile bu idarelerce kurulan veya bu idarelerin ortak oldukları şirketler,iş ortaklıkları, birlikler ile uretim, yatırım, ihracat, ithalat, pazarlama vefinansal kurum ve kuruluşları ozel radyo ve televizyon kuruluşu kuramaz ve bunlara ortak olamazlar.
Ozel radyo ve televizyon kuruluşları anonim şirket olarak kurulurlar. Sermaye Piyasası Kurulu bu anonim şirketler, ortak diğer şirketlerin hamiline yazılı hisselerin nama yazılı hale getirmelerini ister, bu şirketler herhangi bir kişi lehine intifa senedi ihdas edemezler.
İkinci fıkrada yazılı anonim şirketlerin hisse senetlerinin halka arzında, 28.7.1981 tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa gore kuruluş icin, Sermaye Piyasası Kurulundan izin alınmadan once Ust Kuruldan onay alınması şarttır.
Aynı şirket ancak bir radyo ve bir televizyon işletmesi kurabilir.
Aynı ozel radyo ve televizyon kuruluşunda bir ile ucuncu dereceye kadar (dahil) kan ve sıhri hısımlar aynı zamanda hisse sahibi olamazlar.
Bir hissedarın, bir kuruluştaki hisse miktarı odenmiş sermayenin % 20'sinden ve birden fazla kuruluşta hisse sahibi olanların bu kuruluşlardaki tum hisselerinin toplamı da % 20'den fazla olamaz. Bu hukumler, yukarıda zikredilen hisse sahibinin bir ile ucuncu dereceye kadar (dahil) kan ve sıhri hısımları icin de uygulanır.
Belirli bir ozel radyo veya televizyon kuruluşunda yabancı sermayenin payı % 20'yi gecemez.
Yerli ve yabancı hissedarlar hicbir şekilde imtiyazlı hisse senedine sahip olamazlar.
Belirli bir ozel radyo ve televizyon kuruluşunda ortak olan yabancı gercek veya tuzelkişi, bir başka ozel radyo ve televizyon kuruluşuna ortak olamaz.
Belirli bir ozel radyo ve televizyon kuruluşunda % 10'dan fazla hissesi olanlar Devletten, diğer kamu tuzelkişilerinden ve bunların doğrudan veya dolaylı olarak katıldıkları teşebbus ve ortaklıklardan herhangi bir taahhut işini doğrudan doğruya veya dolaylı olarak kabul edemezler ve menkul kıymetler borsalarında muamelelerde bulunamazlar.
Turkiye'de gazete cıkartan gercek ve tuzelkişiler ile basınla ilgili mevzuata gore gazete sahibi olanlar bir arada % 20'den fazla hisse sahibi olamazlar. Bu hukum bu şahısların bir ile ucuncu dereceye kadar (dahil) kan ve sıhri hısımları hakkında da uygulanır.
Yurt dışından Turkiye'ye yonelik yayın yapan radyo ve televizyon kuruluşlarına Ust Kurul tarafından frekans, kanal ve kablo kapasitesi tahsis edilmez. Bunlara Turkiye'de vergi mukellefi olanlar tarafından verilen reklam ve ilÂn bedelleri vergi matrahlarından duşulemez.
Ozel Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının Yapısı
Madde 30- Ozel Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının uyması gerekli asgari idari, mali ve teknik şartları ile yayın alanı, yayın saat ve sureleriyle ilgili esaslar Radyo ve Televizyon Ust Kurulu tarafından tespit edilir.
Sorumluluk
Madde 31- Ozel Radyo ve Televizyon Kuruluşları, yayınlarında belli oranlarda eğitim, kultur, Turk Halk ve Turk Sanat Muziği programları koymak zorundadırlar. Bu programların tur ve oranlarıyla ilgili esaslar Radyo ve Televizyon Ust Kurulu tarafından tespit edilir.
Secim Doneminde Yapılmayacak Yayınlar
Madde 32- Secimlerde oy verme gununden onceki 7 nci gunden itibaren, haber, roportaj gibi programlar veya reklamlar yoluyla, kamuoyu araştırmaları, anketler, tahminler, bilgi iletişim telefonları yoluyla mini referandum gibi adlarla siyasi bir partinin veya adayın lehinde veya aleyhinde veya vatandaşın oyunu etkileyecek her turlu yayınlarda bulunmasına izin verilemez. Bu yasaklara uymayanlar yayın ilkelerini ihlÂl etmiş sayılırlar.

Mueyyideler
ALTINCI BOLUM
Mueyyideler
Uyarı, Durdurma, İptal
Madde 33- Ust Kurul, ongorduğu yukumlulukleri yerine getirmeyen, izin şartlarını ihlÂl eden, yayın ilke ve esaslarına aykırı yayın yapan ozel radyo ve televizyon kuruluşlarını uyarır. Bu uyarıda, ihlÂlin niteliği, ağırlığı ve tekrarı halinde sonucları acıkca belirtilir.
İhlÂlin tekrarlanması halinde, ihlÂlin ağırlığına gore izin uygulaması bir yıla kadar gecici olarak durdurulur veya yayın izni iptal edilir.
Yayın izninin verilmesi icin gerekli şartlardan birini kaybeden veya şartların uygunluğunu hile ile elde eden ozel radyo ve televizyon kuruluşlarının izni, Ust Kurulca iptal edilir.
Cezalar ve Musadere
Madde 34- Bu Kanunda belirtilen istisnalar dışında, Ust Kuruldan izin almadan radyo ve televizyon yayını yapan ya da izni Ust Kurul tarafından gecici ya da surekli iptal edilmesine rağmen yayında bulunan kişi veya kuruluşların sahip ve yoneticilerine, fiilleri başka bir suc oluştursa bile, fiilin ağırlığına gore altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ve yuz milyon Turk lirasından on milyar Turk lirasına kadar para cezası verilir. 3506 sayılı Kanun hukumleri saklıdır. Ayrıca, tum yayın cihazları 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Turk Ceza Kanununun 36 ncı maddesine gore musadere edilir.
Yayın bantlarını bir yıl sure ile muhafaza etmeyen ve bu sure icerisinde Cumhuriyet Savcılığınca istenmesine rağmen sesli ve goruntulu olarak teslim etmeyen yayın kuruluşlarının sahip veya yoneticileri, bir yıldan beş yıla kadar ağır hapis ve yuz milyon liradan bir milyar liraya kadar ağır para cezasıyla cezalandırırlar. Ayrıca bir aydan uc aya kadar yayınların durdurulmasına da karar verilir.
Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumumun Yukumluluğu
Madde 35- Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumu bu Kanunda ongorulen yayın ilke ve esaslarına uygun yayın yapmakla yukumludur.
Yayın ilke ve esaslarının ihlÂli halinde Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumu, ihlÂlin niteliği ve ağırlığı acıkca belirtilerek Ust Kurulca uyarılır.
Durdurmayı gerektirecek şekilde yayın yapılması halinde, Ust Kurulun bu doğrultuda vereceği karar uzerine Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Genel Muduru ve Yonetim Kurulunun gorevi duşer.


Ceşitli ve Gecici Hukumler
YEDİNCİ BOLUM
Ceşitli Hukumler
Turkiye Radyo ve Televizyon Yuksek Kurulu
Madde 36- 2954 sayılı Turkiye Radyo ve Televizyon Kanununun Radyo ve Televizyon Yuksek Kuruluna ilişkin hukumleri, Ust Kurulun goreve başlaması ile birlikte yururlukten kalkar ve Yuksek kurulun gorevi sona erer. Gorevi sona eren Yuksek Kurulun Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Genel Muduru ve Yonetim Kurulu uyelerinin atanmasına ilişkin yetkileri Ust Kurula ve işbu kanun gereğince Ust Kurula gecenler dışındaki diğer yetkileri Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumu Yonetim Kuruluna devredilir.
Telif Hakları
Madde 37- Radyo ve Televizyon Kuruluşları, yayınlarında yer verdikleri eserlere telif hakkı oderler. Telif hakkı odemelerine ait esaslar meslek birliklerinin goruşu alınarak Radyo ve Televizyon Ust Kurulunca tespit edilir.
Radyo ve Televizyon Kuruluşlarının Haber Birimlerinde Calışanlar
Madde 38- Radyo ve televizyon kuruluşlarının haberle ilgili birimlerinde calışanlar 5953 sayılı Basın Mesleğinde Calışanlarla Calıştıranlar Arasındaki Munasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanuna tabidir. Bu birimlerde calıştırılacak basın kartlı personelin asgari sayısını Ust Kurul belirler.
Yetkili Mahkeme
Madde 39- Ust Kurul aleyhine acılacak idari davalarda Ankara mahkemeleri yetkilidir.
Yonetmelikler
Madde 40- Ust Kurulun ve teşkilatının calışma esas ve usulleri, kanal ve frekans tahsisi şartları ve ihale usulleri ile telif ve yapımcı haklarını koruma esas ve usulleri, Ust Kurul tarafından hazırlanan yonetmeliklerle duzenlenir. Bu Yonetmelikler Resmi Gazete'de yayımlanarak yururluğe girer.
SEKİZİNCİ BOLUM
Gecici Hukumler
Gecici Madde 1- Radyo ve Televizyon Ust Kurulu uyeleri, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir ay icinde Turkiye Buyuk Millet Meclisince secilir.
Bu secim icin Turkiye Buyuk Millet Meclisi Başkanlığınca, Turkiye Buyuk Millet Meclisi Başkanlık Divanında temsil edilen siyasi partilerden, adaylarını 6 ncı maddeye uygun olarak, yedi gun icinde bildirmeleri istenir.
Gecici Madde 2- Radyo ve Televizyon Ust Kurulu uyelerinin yenilenmesine ilişkin 6 ncı maddenin 7 nci fıkrası hukmunun uygulanmasını sağlamak amacıyla, bunların seciminden iki yıl sonra yapılacak secimlerde yenilenecek olanları tespit etmek uzere, bu secimden iki ay once ad cekmeye başvurulur; dort yıl sonra yapılacak secimle yenilenecek olan uyelerin tespiti icin, aynı esasa uyularak ad cekilir, ancak ikinci yıl sonunda secilmiş olan uyeler bu ad cekmeye giremez.
Gecici Madde 3- Gorevi sona eren Radyo ve Televizyon Yuksek kurulunun teşkilat ve kadroları Ust Kurula devredilmiştir. Bu yuksek kurula tahsisli taşınmaz mallar ile arac ve gerecler ve kasasındaki nakit ile alacak ve borcları herhangi bir işleme gerek olmaksızın Ust Kurula devredilir.
Gecici Madde 4- Ust Kurulun harcamaları, mali kaynakları 12 nci maddeye gore oluşuncaya kadar Turkiye Buyuk Millet Meclisinin 1994 yılı butcesinden karşılanır.
Bu amacla yapılacak harcamalar icin mevcut veya yeniden acılacak tertiplere yeteri kadar odenek aktarmayı, Turkiye Buyuk Millet Meclisi Başkanlığının talebi uzerine Maliye Bakanlığı yerine getirir.
Gecici Madde 5- Ust Kurul, oluşumunu takip eden en gec dort ay icinde, oncelikle ihtiyac duyduğu kanal ve frekans bantları plÂnlamasını yaptırır.
Gecici Madde 6- Ust Kurul, kendi oluşumu ile yayın izni ve lisansı vermeye başlayacağı tarihe kadar gececek sure zarfındaki radyo ve televizyon yayınları rejimini ayrıca ve oncelikle duzenler.
Bu sure zarfında kullanılmakta olan kanal ve frekanslar, kullananlar icin herhangi bir suretle muktesep hak teşkil etmezler. Ancak, Ust Kurul yayın izni verip kendilerine kanal ve frekans bandı tahsis edilen Radyo ve Televizyonlara; yayına gecmeleri icin kendilerine verilen sure sonuna kadar 29 uncu maddesinin son fıkrasının son cumlesi tatbik edilmez.
Gecici Madde 7- Kanunda Ust Kurulun geliriyle alakalı 12 nci maddenin uygulamalarıyla ilgili olarak Turkiye Radyo ve Televizyon Kurumu ve tum ozel radyo ve televizyon kuruluşlarınca sağlanan brut reklam gelirlerinden kesilecek pay ilk uc yıl icin % 4'tur.
Gecici Madde 8- 11.11.1983 tarih ve 2954 sayılı Turkiye Radyo ve Televizyon Kanununda yeni duzenleme yapılıncaya kadar; Turkiye Radyo Televizyon Kurumu, Ust Kurulun onayı ile yurt dışında buro acabilir, bu burolarda surekli personel istihdam edebilir.
Turkiye Radyo Televizyon Kurumu personeli, Başbakanlık Merkez Teşkilatında calışan personelin aylık ucretleri dışında yararlandığı fazla calışma ucreti ve benzeri diğer mali haklardan Genel Mudurun teklifi ve Ust Kurulun onayı ile aynen yararlanır. Ayrıca, Kurumda calıştırılan personelin kadro unvanları, sayısı, ucretleri, kadrolara uygulanacak ek gostergeler, personele sağlanacak sosyal yardımlar, kurum Genel Muduru'nun teklifi uzerine Ust Kurul tarafından belirlenir.
Gecici Madde 9- Bu Kanunda sozu edilen yonetmelikler, Ust Kurulun oluşumunu takip eden dort ay icinde hazırlanır ve Resmi Gazete'de yayımlanarak yururluğe girer.
Yururluk
Madde 41- Bu kanun yayımı tarihinde yururluğe girer.
Yurutme
Madde 42- Bu Kanun hukumlerini Bakanlar Kurulu yurutur.
__________________