BANKACILIK KANUNU
Kanun No. 5411
Kabul Tarihi : 19.10.2005
BİRİNCİ KISIM
Genel Hukumler
Amac
MADDE 1.- Bu Kanunun amacı, finansal piyasalarda guven ve istikrarın sağlanmasına, kredi sisteminin etkin bir şekilde calışmasına, tasarruf sahiplerinin hak ve menfaatlerinin korunmasına ilişkin usûl ve esasları duzenlemektir.
Kapsam

MADDE 2.- Turkiye'de kurulu mevduat bankaları, katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları, yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Turkiye'deki şubeleri, finansal holding şirketleri, Turkiye Bankalar Birliği, Turkiye Katılım Bankaları Birliği, Bankacılık Duzenleme ve Denetleme Kurumu, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ve bunların faaliyetleri bu Kanun hukumlerine tÂbidir.
Ozel kanunlarla kurulmuş olan bankalar hakkında da kanunlarında yer alan hukumler saklı kalmak kaydıyla bu Kanun hukumleri uygulanır.
Bu Kanunda hukum bulunmayan hallerde genel hukumler tatbik olunur.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3.- Bu Kanunun uygulanmasında;
İlişkili Bakan: Başbakan veya gorevlendireceği Devlet Bakanını,
Kurul: Bankacılık Duzenleme ve Denetleme Kurulunu,
Kurum: Bankacılık Duzenleme ve Denetleme Kurumunu,
Başkan: Bankacılık Duzenleme ve Denetleme Kurulu Başkanını,
Merkez Bankası: Turkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Anonim Şirketini,
Fon: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunu,
Fon Kurulu: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulunu,
Fon Başkanı: Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Kurulu Başkanını,
Kredi kuruluşu: Mevduat bankalarını ve katılım bankalarını,
Kuruluş birlikleri: Turkiye Bankalar Birliği ve Turkiye Katılım Bankaları Birliğini,
Banka: Mevduat bankaları ve katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarını,
Mevduat bankası: Bu Kanuna gore kendi nam ve hesabına mevduat kabul etmek ve kredi kullandırmak esas olmak uzere faaliyet gosteren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Turkiye'deki şubelerini,
Katılım bankası: Bu Kanuna gore ozel cari ve katılma hesapları yoluyla fon toplamak ve kredi kullandırmak esas olmak uzere faaliyet gosteren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Turkiye'deki şubelerini,
Kalkınma ve yatırım bankası: Bu Kanuna gore mevduat veya katılım fonu kabul etme dışında; kredi kullandırmak esas olmak uzere faaliyet gosteren ve/veya ozel kanunlarla kendilerine verilen gorevleri yerine getiren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Turkiye'deki şubelerini,
Finansal holding şirketi: İclerinden en az bir tanesi bir kredi kuruluşu olmak şartıyla bağlı ortaklıklarının tumu veya coğunluğu kredi kuruluşu veya finansal kuruluş olan şirketi,
Şube: Elektronik işlem cihazlarından ibaret birimler haric olmak uzere, bankaların bağımlı bir parcasını oluşturan ve bu kuruluşların faaliyetlerinin tamamını veya bir kısmını kendi başına yapan, sabit ya da seyyar burolar gibi her turlu işyerini,
Merkez şube: Yurt dışında kurulu bir bankanın Turkiye'de actığı şubeyi, birden fazla şubenin olması hÂlinde ise Kuruma bildirilecek ve Kurulca onaylanacak şubeyi,
Fon bankası: Mulga 3182 sayılı Bankalar Kanunu, bu Kanunla yururlukten kaldırılan 4389 sayılı Bankalar Kanunu ve bu Kanun uyarınca temettu haric ortaklık hakları ile yonetimi ve denetimi Fona intikal eden bankalar ile Fonun coğunluk hissesine sahip olduğu bankaları,
Finansal kuruluş: Kredi kuruluşları dışında kalan ve sigortacılık, bireysel emeklilik veya sermaye piyasası faaliyetlerinde bulunmak veya bu Kanunda yer alan faaliyet konularından en az birini yurutmek uzere kurulan kuruluşlar ile kalkınma ve yatırım bankaları ve finansal holding şirketlerini,
Kontrol: Bir tuzel kişinin; sermayesinin, asgarî yuzde ellibirine sahip olma şartı aranmaksızın, coğunluğuna doğrudan veya dolaylı olarak sahip olunması veya bu coğunluğa sahip olunmamakla birlikte imtiyazlı hisselerin elde bulundurulması veya diğer hissedarlarla yapılan anlaşmalara istinaden oy hakkının coğunluğu uzerinde tasarrufta bulunulması suretiyle veya herhangi bir suretle yonetim kurulu uyelerinin karara esas coğunluğunu atayabilme ya da gorevden alma gucunun elde bulundurulmasını,
Ana ortaklık: Kontrolundeki ortaklıklar ile Kurul tarafından belirlenen usûl ve esaslarla tanımlanan ortaklıkların finansal tablolarını kendi nezdinde konsolide eden banka veya finansal holding şirketini,
Bağlı ortaklık: Ana ortaklığın kontrolu altında faaliyet gosteren ortaklıkları,
Nitelikli pay: Bir ortaklığın sermayesinin veya oy haklarının doğrudan veya dolaylı olarak yuzde on veya daha fazlasını teşkil eden paylar ile bu oranın altında olsa dahi yonetim kurullarına uye belirleme imtiyazı veren payları,
HÂkim ortak: Bir ortaklığı doğrudan ya da dolaylı olarak, tek başına veya birlikte kontrol eden gercek veya tuzel kişiyi,
Yoneticiler: Bankanın yonetim kurulu, denetim komitesi ve kredi komitesi başkan ve uyeleri ile genel mudur, genel mudur yardımcıları ve imza yetkisine sahip mensuplarından; bolge mudurleri, şube mudurleri ve genel mudurluk merkez teşkilatında yer alan bolum, kısım, grup ve bunlara eşdeğer isimler altında faaliyet gosteren birimlerin yoneticilerini,
Mevduat: Yazılı ya da sozlu olarak veya herhangi bir şekilde halka duyurulmak suretiyle ivazsız veya bir ivaz karşılığında, istendiğinde ya da belli bir vadede geri odenmek uzere kabul edilen parayı,
Tasarruf mevduatı: Mevduat bankaları nezdinde actırılan, gercek kişilere ait ve munhasıran cek keşide edilmesi dışında ticari işlemlere konu olmayan mevduat hesaplarını,
Ozel cari hesap: Katılım bankalarında acılabilen ve istenildiğinde kısmen veya tamamen her an geri cekilebilme ozelliği taşıyan ve karşılığında hesap sahibine herhangi bir getiri odenmeyen fonların oluşturduğu hesapları,
Katılma hesabı: Katılım bankalarına yatırılan fonların bu kurumlarca kullandırılmasından doğacak kÂr veya zarara katılma sonucunu veren, karşılığında hesap sahibine onceden belirlenmiş herhangi bir getiri odenmeyen ve anaparanın aynen geri odenmesi garanti edilmeyen fonların oluşturduğu hesapları,
Katılım fonu: Katılım bankaları nezdinde actırılan gercek ve tuzel kişilere ait ozel cari hesap ve katılma hesaplarında yer alan parayı,
Destek hizmeti kuruluşu: Kurulca belirlenecek esaslar cercevesinde Merkez Bankası tarafından kurulmuş ya da Merkez Bankası bunyesinde faaliyet gosterenler ile Sermaye Piyasası Kurulunun denetiminde bulunan takas, saklama ve merkezi kayıt hizmeti kuruluşları haric, bu Kanun kapsamındaki kuruluşlara ana hizmetlerinin uzantısı veya tamamlayıcısı niteliğinde hizmet veren kuruluşları,
Kıyı bankacılığı: Bankacılık faaliyetleri, kurulu bulunulan ulke harici ile sınırlı tutulan veya ulke genelinde uygulanan ekonomik ve malî mevzuata tÂbi olmayan ya da kurulu bulunulan ulkede yerleşik olanlardan mevduat ve fon kabulunun yasaklandığı bankacılığı,
İfade eder.
Faaliyet konuları
MADDE 4.- Bankalar, diğer kanunlarda ongorulen hukumler saklı kalmak kaydıyla aşağıda belirtilen faaliyetleri gercekleştirebilirler:
a) Mevduat kabulu.
b) Katılım fonu kabulu.
c) Nakdî, gayrinakdî her cins ve surette kredi verme işlemleri.
d) Nakdî ve kaydî odeme ve fon transferi işlemleri, muhabir bankacılık veya cek hesaplarının kullanılması dahil her turlu odeme ve tahsilat işlemleri.
e) Cek ve diğer kambiyo senetlerinin iştirası işlemleri.
f) Saklama hizmetleri.
g) Kredi kartları, banka kartları ve seyahat cekleri gibi odeme vasıtalarının ihracı ve bunlarla ilgili faaliyetlerin yurutulmesi işlemleri.
h) Efektif dahil kambiyo işlemleri; para piyasası araclarının alım ve satımı; kıymetli maden ve taşların alımı, satımı veya bunların emanete alınması işlemleri.
i) Ekonomik ve finansal gostergelere, sermaye piyasası araclarına, mala, kıymetli madenlere ve dovize dayalı; vadeli işlem sozleşmelerinin, opsiyon sozleşmelerinin, birden fazla turev aracı iceren basit veya karmaşık yapıdaki finansal aracların alımı, satımı ve aracılık işlemleri.
j) Sermaye piyasası araclarının alım ve satımı ile geri alım veya tekrar satım taahhudu işlemleri.
k) Sermaye piyasası araclarının ihrac veya halka arz yoluyla satışına aracılık işlemleri.
l) Daha once ihrac edilmiş olan sermaye piyasası araclarının aracılık maksadıyla alım satımının yurutulmesi işlemleri.
m) Başkaları lehine teminat, garanti ve sair yukumluluklerin ustlenilmesi işlemleri gibi garanti işleri.
n) Yatırım danışmanlığı işlemleri.
o) Portfoy işletmeciliği ve yonetimi.
p) Hazine Musteşarlığı ve/veya Merkez Bankası ve kuruluş birlikleri nezdinde oluşturulan bir sozleşme kapsamında ustlenilen yukumlulukler cercevesinde alım satım işlemlerine ilişkin piyasa yapıcılığı.
r) Faktoring ve forfaiting işlemleri.
s) Bankalararası piyasada para alım satımı işlemlerine aracılık.
t) Finansal kiralama işlemleri.
u) Sigorta acenteliği ve bireysel emeklilik aracılık hizmetleri.
v) Kurulca belirlenecek diğer faaliyetler.
Mevduat bankaları birinci fıkranın (b) ve (t), katılım bankaları (a), kalkınma ve yatırım bankaları (a) ve (b) bentlerinde belirtilen faaliyetleri gercekleştiremezler.
Dolaylı pay sahipliği
MADDE 5.- Bu Kanunun uygulanmasında, gercek kişilere ait dolaylı pay sahipliğinin belirlenmesinde, bir gercek kişi ile eş ve cocuklarına ve bunların sınırsız sorumlulukla katıldıkları ortaklıklara veya bu kişi veya ortaklıkların ayrı ayrı veya birlikte kontrol ettikleri ortaklıklara ait paylar birlikte dikkate alınır. Tuzel kişilere ait dolaylı pay sahipliğinin belirlenmesinde, bunlara ait paylar ile bunların kontrol ettikleri ortaklıklara ait paylar birlikte hesaplanır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurul tarafından belirlenir.


İKİNCİ KISIM
İzne TÂbi İşlemler
BİRİNCİ BOLUM
Kuruluş ve Faaliyet İzinleri
Kuruluş veya Turkiye'de şube ve temsilcilik acma izni
MADDE 6.- Turkiye'de bir bankanın kurulmasına veya yurt dışında kurulmuş bir bankanın Turkiye'deki ilk şubesinin acılmasına, bu Kanunda ongorulen şartların yerine getirilmesi kaydıyla Kurulun en az beş uyesinin aynı yondeki oyuyla alınacak kararla izin verilir.
İzin icin yapılacak başvurulara ve iznin verilmesine ilişkin usûl ve esaslar Kurulca cıkarılacak yonetmelikle belirlenir. İzne ilişkin karar, başvurunun yapıldığı ya da başvuruda eksiklik bulunması hÂlinde, istenilen bilgi ve belgelerin tamamlandığı tarihten itibaren uc ay icinde ilgiliye bildirilir. Eksikliklerin altı ay icinde giderilmemesi hÂlinde başvuru gecersiz hale gelir.
Turkiye'de munhasıran kıyı bankacılığı faaliyetinde bulunmak uzere banka kurulması veya yurt dışında kurulu bankalarca bu amacla şube acılması, bunların faaliyet alanları ile finansal raporlama ve denetim usûlleri ve faaliyetlerinin gecici veya surekli olarak durdurulması hususları Kurul kararıyla belirlenir.
Yurt dışında kurulu bankalar, mevduat veya katılım fonu kabul etmemek ve Kurulca belirlenecek esaslara gore faaliyet gostermek kaydıyla, Kurulun izni ile Turkiye'de temsilcilik acabilirler.
Kuruluş şartları
MADDE 7.- Turkiye'de kurulacak bir bankanın;
a) Anonim şirket şeklinde kurulması,
b) Hisse senetlerinin nakit karşılığı cıkarılması ve tamamının nama yazılı olması,
c) Kurucularının bu Kanunda belirtilen şartları haiz olması,
d) Yonetim kurulu uyelerinin bu Kanunun kurumsal yonetim hukumlerinde belirtilen nitelikleri ve plÂnlanan faaliyetleri gercekleştirebilecek meslekî tecrubeyi haiz olması,
e) Ongorulen faaliyet konularının plÂnlanan malî, yonetim ve organizasyon yapısı ile uyumlu olması,
f) Nakden ve her turlu muvazaadan Âri olarak odenmiş sermayesinin en az otuzmilyon Yeni Turk Lirası olması,
g) Ana sozleşmesinin bu Kanun hukumlerine uygun olması,
h) Kurumun etkin denetimini engellemeyecek şeffaf ve acık bir ortaklık yapısı ve organizasyon şemasına sahip olması,
i) Konsolide denetimini engelleyici nitelikte herhangi bir hususun bulunmaması,
j) Ongorulen faaliyet konularına ait iş plÂnlarını, kuruluşun malî yapısı ile ilgili projeksiyonlarını sermaye yeterliliğini de icerecek şekilde, ilk uc yıl icin butce plÂnını ve yapısal orgutlenmesini gosteren bir faaliyet programını ic kontrol, risk yonetimi ve ic denetim sistemi de dahil olmak uzere ibraz etmesi,
Şarttır.
Kalkınma ve yatırım bankaları icin odenmiş sermaye, birinci fıkranın (f) bendinde belirtilen tutarın ucte ikisinden az olamaz.
Bu maddenin uygulamasına ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
Kurucularda aranan şartlar
MADDE 8.- Bankaların kurucu ortaklarının;
a) 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hukumlerine gore muflis olmaması, konkordato ilÂn etmiş olmaması, uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırma başvurusunun tasdik edilmiş olmaması ya da hakkında iflasın ertelenmesi kararı verilmiş olmaması,
b) Bu Kanunun 71 inci maddesi uygulanan bankalarda veya bu Kanunun yururluğe girmesinden once Fona devredilmiş olan bankalarda nitelikli paya sahip olmaması veya kontrolu elinde bulundurmaması,
c) Tasfiyeye tÂbi tutulan bankerler ile iradî tasfiye haricinde tasfiyeye tÂbi tutulan finansal kuruluşlarda, faaliyet izni kaldırılan kalkınma ve yatırım bankalarında, ortaklarının temettu haric ortaklık hakları ile yonetim ve denetimi Fona intikal eden veya bankacılık yapma ve mevduat ve katılım fonu kabul etme izin ve yetkileri kaldırılan kredi kuruluşlarında, Fona intikalinden veya bankacılık yapma ve mevduat ve katılım fonu kabul etme izin ve yetkileri kaldırılmadan once nitelikli paya sahip olmaması veya kontrolu elinde bulundurmaması,
d) Taksirli suclar haric olmak uzere affa uğramış olsalar bile mulga 765 sayılı Turk Ceza Kanunu ve diğer kanunlar uyarınca ağır hapis veya beş yıldan fazla hapis, 5237 sayılı Turk Ceza Kanunu ve diğer kanunlar uyarınca uc yıldan fazla hapis cezasıyla cezalandırılmamış olması veya mulga 3182 sayılı Bankalar Kanununun, bu Kanunla yururlukten kaldırılan 4389 sayılı Bankalar Kanununun, bu Kanunun ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun ve odunc para verme işleri hakkında mevzuatın hapis cezası gerektiren hukumlerine muhalefet yahut mulga 765 sayılı Turk Ceza Kanunu, 5237 sayılı Turk Ceza Kanunu veya diğer kanunlar uyarınca basit veya nitelikli zimmet, zimmet, irtikÂp, ruşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kotuye kullanma, dolanlı iflas gibi yuz kızartıcı suclar ile istimal ve istihlÂk kacakcılığı dışında kalan kacakcılık sucları, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, karapara aklama veya Devletin şahsiyetine karşı işlenen suclar ile Devlet sırlarını acığa vurma, Devletin egemenlik alametlerine ve organlarının saygınlığına karşı suclar, Devletin guvenliğine karşı suclar, Anayasal duzene ve bu duzenin işleyişine karşı suclar, milli savunmaya karşı suclar, Devlet sırlarına karşı suclar ve casusluk, yabancı devletlerle olan ilişkilere karşı suclar, vergi kacakcılığı suclarından veya bu suclara iştirakten hukumlu bulunmaması,
e) Gerekli malî guc ve itibara sahip bulunması,
f) İşin gerektirdiği durustluk ve yeterliliğe sahip olması,
g) Tuzel kişi olması hÂlinde, risk grubu ile birlikte ortaklık yapısının şeffaf ve acık olması,
Şarttır.
Bankaların tuzel kişi kurucu ortaklarının doğrudan veya dolaylı olarak nitelikli paya sahip gercek kişi ortaklarının bu maddenin birinci fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (f) bentlerinde yer alan şartları taşıması gerekir.
Turkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalarla kurulmuş cok taraflı kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar hakkında bu maddenin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri uygulanmaz.
Merkezi yurt dışında bulunan bankaların Turkiye'de şube acma şartları
MADDE 9.- Kurulca belirlenen usûl ve esaslar cercevesinde gerekli izni alarak Turkiye'de şube acmak suretiyle faaliyet gosterecek yurt dışında kurulu bir bankanın;
a) Merkezinin bulunduğu ulkede esas faaliyetlerinde yasaklamanın bulunmamış olması,
b) Merkezinin bulunduğu ulkenin yetkili denetim merciinin Turkiye'de faaliyet gostermesine ilişkin olumsuz goruşunun bulunmaması,
c) Odenmiş sermayesinin Turkiye'ye tahsis edilen kısmının 7 nci maddede belirtilen miktardan az olmaması,
d) Mudurler kurulu uyelerinin, kurumsal yonetim hukumlerinde belirtilen şartları ve plÂnlanan faaliyetleri gercekleştirebilecek meslekî tecrubeyi haiz olmaları,
e) İzin kapsamındaki faaliyet konularına ait iş plÂnlarını, ilk uc yıl icin butce plÂnını ve yapısal orgutlenmesini gosteren bir faaliyet programını ibraz etmesi,
f) Dahil olduğu grubun ortaklık yapısının şeffaf ve acık olması,
Şarttır.
Merkezinin bulunduğu ulkedeki yerel duzenlemelere aykırılıkları nedeniyle faaliyeti yasaklanan konularda faaliyet izni verilmez.
Faaliyet izni

MADDE 10.- Bu Kanunun 6 ncı maddesi cercevesinde kuruluş veya Turkiye'de şube acma izni alan bankaların, Kuruldan ayrıca faaliyet izni alması şarttır. Bir beyanname ile yapılacak başvuru uzerine verilecek izin, Kurul tarafından aksi kararlaştırılmış olmadıkca, 4 uncu maddede belirtilen butun faaliyetleri aynı maddenin son fıkrasındaki sınırlamalar cercevesinde kapsar. Verilen faaliyet izinleri Resmî Gazetede yayımlanır. Kararın, ilk izin başvurusunun yapıldığı tarihten itibaren en gec uc ay icinde verilmesi gerekir.
Kurum, bu Kanun ve bu Kanuna dayanılarak yapılan duzenlemelerdeki şartları taşımayanlara gerekli duzeltmeleri yapmaları ve eksiklikleri tamamlamaları icin altı ayı gecmemek uzere sure verir. Bu sure icinde yeniden başvuranlar hakkında yapılan inceleme sonucunda durumları uygun bulunmayanlara verilmiş olan kuruluş izni gecersiz olur ve sonuc yazılı olarak bildirilir. Kuruluş izni almış olan bankaların faaliyete gecebilmesi icin;
a) Sermayesinin nakit olarak odenmiş ve plÂnlanan faaliyetleri gercekleştirebilecek duzeyde olması,
b) Kurucuları tarafından 7 nci maddede belirtilen asgarî sermayenin yuzde onu tutarındaki sisteme giriş payının en az dortte birinin Fon hesabına yatırıldığına dair belgenin ibraz edilmesi,
c) Faaliyetlerinin kurumsal yonetim hukumlerine uygunluğunu sağlaması ve yeterli personel ve teknik donanıma sahip olması,
d) Yoneticilerinin, kurumsal yonetim hukumlerinde belirtilen nitelikleri haiz olması,
e) Kurulca faaliyet konularını yurutebilecek yeterliliğe sahip olunduğu kanaatine varılması,
Gerekir.
Sisteme giriş payının odenmeyen kısmının, faaliyete geciş tarihinden itibaren Kurulca belirlenecek odeme plÂnı cercevesinde Fon hesabına yatırılacağına ilişkin taahhutnamenin Kuruma ibrazı zorunludur. Sisteme giriş payı bir defaya mahsus olmak uzere alınır. Banka hissedarları sisteme giriş payının odenmesinden muteselsilen sorumludurlar.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esasları belirlemeye Kurul yetkilidir.
Kuruluş izninin iptali
MADDE 11.- Bir bankanın kuruluş izni;
a) İznin gerceğe aykırı beyanlarla alınmış olması,
b) Kuruluş izninin verildiği tarihten itibaren dokuz ay icerisinde faaliyet izni icin başvurulmaması,
c) Kuruluş izninden vazgecildiğinin beyan edilmesi,
d) İznin verilmesinde aranan şartların, faaliyete gecilinceye kadar kaybedilmesi,
e) Faaliyet izni alınamamış olması,
f) İradi olarak bu Kanunun 4 uncu maddesinde belirtilen faaliyetlerin tumunden vazgecilmesi ve iradi tasfiyenin tamamlanması,
g) Devrolunan bankanın birleşme veya bolunme işlemlerinin tamamlanması,
h) Bu Kanunun 106 ncı maddesi kapsamında tasfiye veya iflas takibatının tamamlanması,
HÂllerinden herhangi birinin gercekleşmesi durumunda, Kurulun en az beş uyesinin aynı yondeki oyuyla alınan kararla iptal edilir.
Faaliyet izninin iptali veya sınırlandırılması
MADDE 12.- Bir bankanın, faaliyet izninin gerceğe aykırı beyanlarla alınmış olması veya faaliyet izninin alınmasından itibaren altı ay icinde faaliyete gecilmemesi ya da bir yıl icinde kesintisiz altı ay sure ile faaliyette bulunulmamış olması hÂlinde faaliyet izni iptal edilir. Faaliyet izninin alındığı tarihten itibaren bir ay icerisinde ilgili kuruluş birliğine uye olunmaması veya sisteme giriş payının kalan taksitlerinin Fon hesabına yatırılmamış olması ve bu yukumluluklerin Kurum tarafından yapılan uyarıya rağmen yerine getirilmemesi durumunda, bu Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri dışında kalan faaliyet konuları Kurulca tek tek sınırlanabilir.
Bu kararlar ilgililere yazılı olarak bildirilir ve Resmî Gazetede yayımlanır.
Turkiye'de şubesi bulunan yurt dışında kurulu bankaların, kurulu bulundukları ulkede herhangi bir nedenle faaliyet izninin kaldırılması, faaliyetlerinin durdurulması, iflas veya tasfiyelerine karar verilmesi veya konkordato ilÂn etmeleri hÂlinde, bunların Turkiye'deki şubelerinin faaliyet izinleri Kurul tarafından kaldırılır.
Bu Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) veya (b) bentleri kapsamında bir kredi kuruluşuna verilen yetkinin Kurul tarafından kaldırılması, faaliyet izninin kaldırılması hukmundedir.
Yurt icinde şube acma
MADDE 13.- Kurulca belirlenecek esaslara ve bu Kanunda yer alan kurumsal yonetim hukumleri ile koruyucu hukumlere uyulmuş olması ve Kuruma bildirilmesi şartıyla bankalarca yurt icinde şube acılması serbesttir.
Sınır otesi faaliyetler
MADDE 14.- Turkiye'de kurulan bankaların, kıyı bankacılığı bolgeleri de dahil olmak uzere yurt dışında şube veya temsilcilik acmaları, ortaklık kurmaları veya kurulmuş ortaklıklara katılmaları, bu Kanunda yer alan kurumsal yonetim hukumleri ile koruyucu hukumlere ve Kurulca belirlenecek esaslara uyulması kaydıyla Kurulun iznine tÂbidir.
Bağımsız denetim, değerleme, derecelendirme ve destek hizmeti kuruluşlarının yetkilendirme izni
MADDE 15.- Bankaların bağımsız denetim, değerleme, derecelendirme ve destek hizmeti faaliyetlerini gercekleştirecek olan kuruluşların yetkilendirilmesine, yetkilerinin gecici veya surekli olarak kaldırılmasına Kurulca karar verilir. Buna ilişkin usûl ve esaslar ilgili meslek birliklerinin goruşu alınarak Kurulca belirlenir.


İKİNCİ BOLUM
Ana Sozleşmeye İlişkin Hukumler
Ana sozleşme değişiklikleri
MADDE 16.- Bankaların ana sozleşme değişikliklerinde Kurumun uygun goruşu aranır. Kurumca uygun gorulmeyen değişiklikler genel kurulda karara bağlanamaz. Kurumun uygun goruşu alınmaksızın yapılan ana sozleşme değişiklikleri Ticaret Siciline tescil edilemez. Ana sozleşme değişikliği icin bu Kanun ve ilgili diğer mevzuatta ongorulen izin, onay veya olumlu goruş başvuruları, yetkili mercilerce onbeş iş gunu icinde cevaplandırılır.
Bankalar ana sozleşmelerini guncel olarak internet sayfalarında yayınlar. Ana sozleşmelerin guncelleştirilmesi, değişikliklerin gercekleştiği tarihten itibaren on iş gunu icerisinde yapılmak zorundadır.
Sermaye artırımları
MADDE 17.- Sermaye artırımlarının, her turlu muvazaadan Âri olarak, ilgili mevzuatla ilÂve edilmesine izin verilen kaynaklar haric, ic kaynaklara başvurulmadan nakden odenmesi şarttır. Sermaye artırımının Ticaret Siciline tescil edilmesinde Kurumun uygun goruşu aranır.
Sermayenin mevzuata aykırı olarak artırıldığı tespit edilen kısmı, ozkaynak hesabında dikkate alınmaz.
Bu madde kapsamında sermaye artırımına ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
Pay edinim ve devirleri
MADDE 18.- Bir kişinin, bir bankada doğrudan veya dolaylı pay sahipliği yoluyla sermayenin yuzde onunu ve daha fazlasını temsil eden payları edinmesi veya bir ortağa ait doğrudan veya dolaylı payların sermayenin yuzde on, yuzde yirmi, yuzde otuzuc veya yuzde ellisini aşması sonucunu veren pay edinimleri ile bir ortağa ait payların, bu oranların altına duşmesi sonucunu veren pay devirleri Kurulun iznine tÂbidir.
Yonetim kuruluna veya denetim komitesine uye belirleme imtiyazı veren payların tesisi, devri veya yeni imtiyazlı pay ihracı yukarıdaki oransal sınırlara bakılmaksızın Kurulun iznine tÂbidir.
Bu izinlerin verilmesinde, bankanın devralınan hisselerinin nominal değerinin yuzde biri oranında devir payının devralan tarafından Fona yatırılması zorunludur.
Ortak sayısının beşten aşağı duşmesine yol acan işlemler ile izin alınmadan yapılan pay devirleri pay defterine kaydolunmaz. Bu hukme aykırı olarak pay defterine yapılan kayıtlar hukumsuzdur. Oy hakkı edinilmesi ve hisseler uzerinde intifa hakkı tesisinde de bu hukum uygulanır.
Nitelikli paya sahip olan ortakların kurucularda aranan nitelikleri taşıması şarttır. Kurucularda aranan nitelikleri kaybeden nitelikli paya sahip ortaklar temettu dışındaki ortaklık haklarından yararlanamaz. Bu halde, diğer ortaklık hakları Kurumun bildirimi uzerine Fon tarafından kullanılır. Bu ortaklar sermayedeki doğrudan ve dolaylı payları yuzde onun altına duşene kadar ruchan haklarını kullanamazlar.
Bir bankanın sermayesinin yuzde on veya daha fazlasına sahip olan tuzel kişilerin paylarının doğrudan veya dolaylı olarak birinci fıkrada belirtilen oranlar veya esaslar dahilinde el değiştirmesi, devralacak ortağın kurucularda aranan nitelikleri taşıması şartıyla Kurulun iznine tÂbidir.
Kurulun izni olmadan payların devredilmesi hÂlinde, bu paylara ait temettu haric ortaklık hakları Fon tarafından kullanılır.
Hisseleri borsada işlem goren bankaların hisselerinin borsadan alınması ve bir bankanın hisselerinin 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu hukumlerine gore icra dairesinden satın alınması durumunda gercekleştirilecek işlemlere ve bu maddenin uygulanmasına dair usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
UCUNCU BOLUM
Birleşme, Bolunme, Hisse Değişimi ve İradi Tasfiye
Birleşme, bolunme ve hisse değişimi
MADDE 19.- Turkiye'de faaliyette bulunan bankalardan birinin; diğer bir veya birkac banka veya finansal kuruluş ile birleşmesi veya butun aktif ve pasifi ile diğer hak ve yukumluluklerini Turkiye'de faaliyette bulunan diğer bir bankaya devretmesi, butun aktif ve pasifleri ile diğer hak ve yukumluluklerini devir alması veya bolunmesi ya da hisse değişimi Kurulun iznine bağlıdır. İzin tarihinden itibaren uc ay icinde ilgili bankaların yetkili organlarınca karar alınarak gerekli işlemlere gecilmediği takdirde, verilen izin gecersiz olur. Bankaların bu Kanun hukumlerine gore birleşme, bolunme ve devirlerinde 6762 sayılı Turk Ticaret Kanunu ile devir veya birleşmeye konu bankaların toplam aktiflerinin sektor icindeki paylarının yuzde yirmiyi gecmemesi kaydıyla 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun 7, 10 ve 11 inci maddeleri hukumleri uygulanmaz. Birleşme veya devir işleminin kesinleşmesini muteakip, devredilen kuruluşun butun aktif ve pasifleri ile diğer hak ve yukumlulukleri devralan bankaya gecer ve devredilen kuruluşun tuzel kişiliği sona ererek kaydı Ticaret Sicilinden silinir.
Bu madde hukmunun uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurum tarafından cıkarılacak yonetmelik ile belirlenir.
İradi tasfiye
MADDE 20.- Bankaların faaliyetlerine son vermeleri ve tasfiyeleri Kurulun iznine ve Kurumun denetimine tÂbidir.
Turkiye'de faaliyette bulunan bankalar faaliyetlerine son vermek ve bunları tasfiye etmek istedikleri takdirde, durumu Turkiye capında basımı ve dağıtımı yapılan en az iki gazete ile ilÂn ve mevduat sahipleri veya katılım fonu sahipleri ile alacaklılarına veya bu durumda sayılabilecek kişi ve kurumlara tebliğ ederek ellerinde bulunan aynî ve nakdî her turlu mevduat veya katılım fonu ile emanet ve cari hesap bakiyelerini ve sair borclarını, vadeli olsalar bile vadelerini beklemeksizin iki ay icinde iadeye ve bu sure icerisinde sahibi başvurmayan aynî ve nakdî her turlu mevduat, katılım fonu, emanet ve alacakları Kuruma tevdi etmeye mecburdurlar. Kurum, bu suretle verilen değerleri, takip eden yıl başından başlamak uzere on yıl sure ile her yıl başında usûlune gore ilan etmek suretiyle saklar. Son ilÂn tarihinden itibaren altı ay icinde aranmayan bu değerler Fona gelir kaydolunur.
Bu madde hukmunun uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurum tarafından cıkarılacak yonetmelik ile belirlenir.
DORDUNCU BOLUM
İzin Başvurularının Reddi
İzin başvurularının reddi

MADDE 21.- Bu Kanun hukumleri uyarınca Kuruma yapılan izin başvuruları; denetimin etkin bir şekilde ifa edilmesine engel olabilecek nitelikte doğrudan veya dolaylı herhangi bir ilişkinin varlığı veya izne tÂbi işlem icin ongorulen koşulların, niteliklerin, yeterliliklerin izin başvurusu esnasında ya da değerlendirme surecinde sağlanamaması veya kaybedilmesi hÂlinde Kurulca reddedilir. Ret kararları ilgililere gerekceli olarak bildirilir.
UCUNCU KISIM
Kurumsal Yonetim
BİRİNCİ BOLUM
Yonetim
Kurumsal yonetim ilkeleri
MADDE 22.- Kurumsal yonetime ilişkin yapı ve surecler ve bunlara ilişkin ilkeler Sermaye Piyasası Kurulu ile kuruluş birliklerinin de goruşu alınarak Kurul tarafından belirlenir.
Yonetim kurulu
MADDE 23.- Bankaların yonetim kurulları genel mudur dahil beş kişiden az olamaz. Genel mudur, bulunmadığı hallerde vekili, yonetim kurulunun doğal uyesidir. Bu Kanunda genel mudur icin ongorulen şartlar, yonetim kurulu uyelerinin yarıdan bir fazlası icin de aranır. Murahhas uyelerin genel mudurde aranan şartları taşımaları zorunludur. Yonetim kurulu uyeliğine secilenler ve herhangi bir nedenle boşalma hÂlinde gorevlendirilenler, bu maddede aranan şartları taşıdıklarını gosteren belgelerle birlikte yedi iş gunu icerisinde Kuruma bildirilir. Genel mudurluk ve yonetim kurulu başkanlığı gorevleri aynı kişi tarafından icra edilemez. Yonetim kurulu uyelerinin bu Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen şartları taşıması gerekir.
Turkiye'de şube acmak suretiyle faaliyette bulunan yurt dışında kurulu bankaların Turkiye'deki yonetim merkezlerinde, yonetim kurulu yetki ve sorumluluklarını taşıyan, merkez şube mudurunun de dahil olduğu en az uc kişilik bir mudurler kurulu oluşturmaları zorunludur. Bu Kanunun uygulanmasında mudurler kurulu yonetim kurulu hukmunde olup, birinci fıkrada belirtilen şartlar mudurler kurulu uyeleri icin de aranır.
İc kontrol, risk yonetimi ve ic denetim sistemlerinin ilgili mevzuata uygun olarak tesis edilmesi, işlerliğinin, uygunluğunun ve yeterliliğinin sağlanması, finansal raporlama sistemlerinin guvence altına alınması, banka icindeki yetki ve sorumlulukların belirlenmesi yonetim kurulunun sorumluluğundadır.
Denetim komitesi

MADDE 24.- Bankaların, yonetim kurullarınca yonetim kurulunun denetim ve gozetim faaliyetlerinin yerine getirilmesine yardımcı olmak uzere denetim komitesi oluşturulur. Denetim komitesi en az iki uyeden oluşur. Denetim komitesi uyeleri icraî gorevi bulunmayan yonetim kurulu uyeleri arasından secilir. Turkiye'de şube olarak faaliyet gosteren bankalarda ise kendisine bağlı icraî mahiyette faaliyet gosteren bir birim bulunmayan mudurler kurulu uyelerinden biri gorevlendirilir.
Denetim komitesi uyelerinin, Kurulca belirlenen niteliklere sahip olmaları şarttır. Buna ilişkin bilgi ve belgeler atamanın yapılmasını muteakiben en gec yedi iş gunu icinde Kuruma bildirilir.
Denetim komitesi, yonetim kurulu adına bankanın ic kontrol, risk yonetimi ve ic denetim sistemlerinin etkinliğini ve yeterliliğini, bu sistemler ile muhasebe ve raporlama sistemlerinin bu Kanun ve ilgili duzenlemeler cercevesinde işleyişini ve uretilen bilgilerin butunluğunu gozetmek, bağımsız denetim kuruluşlarının yonetim kurulu tarafından secilmesinde gerekli on değerlendirmeleri yapmak, yonetim kurulu tarafından secilen bağımsız denetim kuruluşlarının faaliyetlerini duzenli olarak izlemek, bu Kanun kapsamında ana ortaklık niteliğindeki kuruluşlarda, konsolide denetime tÂbi kuruluşların ic denetim işlevlerinin konsolide olarak surdurulmesini ve eşgudumunu sağlamakla gorevli ve sorumludur.
Denetim komitesi, ic kontrol, ic denetim ve risk yonetimi sistemleri kapsamında oluşturulan birimlerden ve bağımsız denetim kuruluşlarından; gorevlerinin ifasıyla ilgili olarak duzenli raporlar almak ve bankanın faaliyetlerinin surekliliği ve guven icinde yurutulmesini olumsuz etkileyebilecek hususlar veya mevzuata ve ic duzenlemelere aykırılıklar bulunması hÂlinde bu hususları yonetim kuruluna bildirmekle yukumludur.
Denetim komitesi, altı aylık donemleri aşmamak kaydıyla icra ettiği faaliyetlerin sonucları ile bankada alınması gereken onlemlere, yapılmasına ihtiyac duyulan uygulamalara ve bankanın faaliyetlerinin guven icinde surdurulmesi bakımından onemli gorduğu diğer hususlara ilişkin goruşlerini yonetim kuruluna bildirmekle yukumludur.
Denetim komitesi, bankanın tum birimlerinden, anlaşmalı destek hizmeti kuruluşları ve bağımsız denetim kuruluşlarından bilgi ve belge almaya, bedeli banka tarafından karşılanmak suretiyle konularında ihtisas sahibi kişilerden yonetim kurulunun onayına bağlı olarak danışmanlık hizmeti sağlamaya yetkilidir. Denetim komitesinin gorev, yetki ve sorumlulukları ile calışma usûl ve esasları yonetim kurulu tarafından duzenlenir.
Genel mudur ve yardımcıları
MADDE 25.- Banka genel mudurlerinin hukuk, iktisat, maliye, bankacılık, işletme, kamu yonetimi ve dengi dallarda en az lisans duzeyinde, muhendislik alanında lisans duzeyinde oğrenim gormuş olanların ise belirtilen alanlarda lisansustu oğrenim gormuş olmaları ve bankacılık veya işletmecilik alanında en az on yıllık meslekî deneyime sahip olmaları şarttır.
Genel mudur yardımcılarının en az yedi yıllık meslekî deneyime sahip ve asgarî ucte ikisinin birinci fıkrada belirtilen alanlarda en az lisans duzeyinde oğrenim gormuş olması şarttır. Başka unvanlarla istihdam edilseler dahi, yetki ve gorevleri itibarıyla genel mudur yardımcısına denk veya daha ust konumlarda icraî nitelikte gorev yapan diğer yoneticiler de bu Kanunun genel mudur yardımcılarına ilişkin hukumlerine tÂbidir.
Genel mudurluğe ve yardımcılıklarına atanacakların, bu maddede aranan şartları taşıdıklarını gosteren belgelerle birlikte Kuruma bildirilmesi şarttır. Bildirimden itibaren yedi iş gunu icinde Kurumca olumsuz goruş bildirilmemesi durumunda ilgili kişilerin atamaları yapılabilir.
Herhangi bir nedenle gorevden ayrılan genel mudur ve yardımcılarının gorevden ayrılma nedenleri, ilgili banka ve gorevden ayrılan tarafından yedi iş gunu icinde Kuruma bildirilir.
Bu madde uygulamasında, genel mudurun sahip olması gereken nitelikler ve atanmalarına veya gorevden ayrılmalarına ilişkin yukumlulukler bakımından, yurt dışında kurulu bankaların Turkiye'deki merkez şubesi muduru, genel mudur gibi değerlendirilir.
Genel mudur ve genel mudur yardımcıları, konsolide denetime tÂbi ortaklıklar haric başka bir ticari kuruluşta tam veya yarı zamanlı olarak gorev alamaz.
Calışma ve imza yetkisi yasağı
MADDE 26.- Bu Kanunun 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen şartları taşımayan kişiler, bankalarda genel mudur, genel mudur yardımcısı veya imza yetkisini haiz gorevli olarak calıştırılamazlar. Bankalar, bu kimselerin imza yetkilerini derhal kaldırmak zorundadırlar.
Kurum denetimleri sonucunda, bu Kanun veya ilgili diğer mevzuat hukumlerini ihlÂl ettikleri ve bankanın emin bir şekilde calışmasını tehlikeye duşurdukleri tespit edilen ve haklarında kanunî kovuşturma talep edilen banka mensuplarının, imza yetkileri Kurul kararı ile gecici olarak kaldırılır. Bu kimseler, Kurulun izni olmadıkca imza yetkisini haiz personel olarak hicbir bankada calıştırılamazlar.
Yemin ve mal beyanı
MADDE 27.- Bankaların yonetim kurulu uyeleri ile mudurler kurulu başkan ve uyeleri, secilmeleri veya atanmalarından sonra yerel ticaret mahkemesi huzurunda yemin etmedikce goreve başlayamazlar. Bu kişiler ile genel mudur ve yardımcıları ve imza yetkisine sahip mensuplarından bolge mudurleri, şube mudurleri ve genel mudurluk merkez teşkilatında yer alan bolum, kısım, grup ve bunlara eşdeğer isimler altında faaliyet gosteren birimlerin yoneticileri 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Ruşvet ve Yolsuzluklarla Mucadele Kanunu hukumlerine tÂbidirler.
Yemin ve mal beyanına ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
Karar defteri
MADDE 28.- Yonetim kurulu, denetim komitesi ve kredi komitesi ile mudurler kurulu kararları, aralarında acıklık bırakılmamak ve satır aralarında cıkıntı olmamak şartıyla tarih ve numara sırasıyla 6762 sayılı Turk Ticaret Kanununun defterlerle ilgili hukumleri gereğince onaylanmış muteselsil sayfa numaralı ayrı birer deftere metnin doğruluğundan hicbir şekilde şupheyi davet etmeyecek şekilde gunu gunune kaydedilir ve her kararın altı, uyeler tarafından karar tarihinden itibaren en gec bir ay icinde imza olunur. Kurulca belirlenecek usûl ve esaslar cercevesinde, yıl sonlarında ciltlettirilmeleri kaydıyla karar defterleri yerine yaprakları noterce tasdikli ve muteselsil sıra numaralı ayrı kalamoza kullanılabilir.
İKİNCİ BOLUM
İc Sistemler
İc sistemlere ilişkin yukumlulukler
MADDE 29.- Bankalar, maruz kaldıkları risklerin izlenmesi, kontrolunun sağlanması, faaliyetlerinin kapsamı ve yapısıyla uyumlu ve değişen koşullara uygun, tum şube ve konsolidasyona tÂbi ortaklıklarını kapsayan yeterli ve etkin bir ic kontrol, risk yonetimi ve ic denetim sistemi kurmak ve işletmekle yukumludurler.
İc kontrol, risk yonetimi ve ic denetim sistemlerinin kuruluşuna, işleyişine, yeterliliğine, oluşturulacak birimlere, icra edilecek faaliyetlere, ust yonetimin gorev ve sorumlulukları ile Kuruma yapılacak raporlamalara ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
İc kontrol sistemi
MADDE 30.- Bankalar, ic kontrol sistemi kapsamında, faaliyetlerinin mevzuata, ic duzenlemelerine ve bankacılık teamullerine uygun olarak yurutulmesini, muhasebe ve raporlama sisteminin butunluğunu, guvenilirliğini ve bilgilerin zamanında elde edilebilirliğini her seviyedeki personeli tarafından uyulacak ve uygulanacak surekli kontrol faaliyetleri ile sağlamak, gorevlerin fonksiyonel ayrımlarını, yetki ve sorumlulukların paylaşımını, fon odemelerini, banka işlemlerinin mutabakatını, varlıkların korunmasını ve yukumluluklerin kontrol altında tutulmasını temin etmek, maruz kalınan her turlu riskin tanınması, değerlendirilmesi ve yonetimi icin gerekli alt yapıyı hazırlamak ve yeterli iletişim ağını oluşturmak zorundadır. İc kontrol faaliyetleri yonetim kuruluna bağlı olarak calışacak ic kontrol birimi ve personeli tarafından yurutulur.
Risk yonetimi sistemi
MADDE 31.- Bankalar risk yonetimi sistemi kapsamında, risk politikalarını Kurulca belirlenen esaslar cercevesinde oluşturmak, uygulamak ve raporlamak zorundadır. Risk yonetimi faaliyetleri yonetim kuruluna bağlı olarak calışacak risk yonetimi birimi ve personeli tarafından yurutulur.
İc denetim sistemi
MADDE 32.- Bankalar butun birim, şube ve konsolidasyona tÂbi ortaklıklarını kapsayan bir ic denetim sistemi kurmak zorundadır. Bu cercevede, faaliyetlerin mevzuata, ana sozleşmeye, ic duzenlemelere ve bankacılık ilkelerine uygunluğu, banka mufettişleri tarafından denetlenir.
İc denetim faaliyetleri, tarafsız ve bağımsız bir şekilde, gerekli meslekî ozen gosterilerek, yeterli sayıda mufettiş tarafından yerine getirilir. Ana ortaklık niteliğindeki bankanın ic denetiminde gorev alanlar konsolidasyona tÂbi ortaklıklarda ic denetim gorevini ifa edebilir. İc denetimle gorevli birimce veya yetkili mufettişlerce bu Kanunun 29 uncu maddesinin ikinci fıkrası kapsamında duzenlenecek ic denetim raporunun, en az ucer aylık donemler itibarıyla ve denetim komitesi aracılığıyla yonetim kuruluna tevdii zorunludur.
UCUNCU BOLUM
Yetkili Kuruluşlar
Bağımsız denetim kuruluşları
MADDE 33.- Bu Kanunun 15 inci maddesine gore yetkilendirilecek bağımsız denetim kuruluşlarının calışmalarına ilişkin esaslar Turkiye Serbest Muhasebeci Malî Muşavirler ve Yeminli Malî Muşavirler Odaları Birliği,Turkiye Muhasebe Standartları Kurulu, Merkez Bankası ve kuruluş birliklerinin goruşu alınarak Kurulca duzenlenir. Bağımsız denetim kuruluşları, bu Kanun uyarınca yaptıkları faaliyetler dolayısıyla ucuncu kişilere verdikleri zararlardan sorumludurlar.
Bağımsız denetim kuruluşları denetim esnasında, bankanın varlığını tehlikeye sokabilecek veya yoneticilerin Kanun veya esas sozleşmeyi ihlÂl etmiş olduklarını gosteren hususları tespit ederse, durumu derhal Kuruma bildirir. Bu bildirim, meslekî gizlilik prensiplerinin ve anlaşmalarının veya bankacılık sırlarına ilişkin yukumluluklerin ihlÂl edildiği anlamına gelmez.
Değerleme ve derecelendirme kuruluşları
MADDE 34.- Bu Kanun ve bu Kanuna istinaden cıkarılan duzenlemelerde ongorulen değerlemeler ve derecelendirmeler, Kurulca belirlenecek usûl ve esaslar cercevesinde, değerleme ve derecelendirme kuruluşlarına yaptırılır.
Destek hizmeti kuruluşları
MADDE 35.- Bankalar, destek hizmetinden doğabilecek riskler ile bunların yonetilmesine, beklenen fayda ve maliyetin değerlendirilmesine ilişkin hazırlayacakları programı Kuruma ibraz etmek zorundadır. Destek hizmeti, bankaların yasal yukumluluklerini yerine getirmelerini, ilgili duzenlemelere uymalarını ve etkin bicimde denetlenmelerini engelleyici nitelikte olamaz.
Destek hizmeti kuruluşlarına ve hizmet alınabilecek konulara ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
Sorumluluk sigortası
MADDE 36.- Bağımsız denetim, değerleme, derecelendirme ve destek hizmeti kuruluşları, verdikleri hizmetlerden doğabilecek zararları karşılamak amacıyla sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
DORDUNCU BOLUM
Finansal Raporlama
Muhasebe ve raporlama sistemi
MADDE 37.- Bankalar, kuruluş birliklerinin ve Turkiye Muhasebe Standartları Kurulunun goruşu alınmak suretiyle Kurul tarafından uluslararası standartlar esas alınarak belirlenecek usûl ve esaslara uygun olarak muhasebe sistemlerinde tekduzeni uygulamak; tum işlemlerini gercek mahiyetlerine uygun surette muhasebeleştirmek; finansal raporlarını bilgi edinme ihtiyacını karşılayabilecek bicim ve icerikte, anlaşılır, guvenilir ve karşılaştırılabilir, denetime, analize ve yorumlamaya elverişli, zamanında ve doğru şekilde duzenlemek zorundadır.
Bankalar, kanunî ve yardımcı defter ve kayıtlarını, şubeleri, yurt ici ve yurt dışındaki muhabirleri ile hesap mutabakatı sağlamadan bilancolarını kapatamazlar.
Yayımlanan finansal tabloların gerceğe aykırı olduğunun tespiti hÂlinde Kurul gerekli tedbirleri almaya yetkilidir.
Konsolide finansal raporlar
MADDE 38.- Ana ortaklık, finansal durum ve faaliyet sonucları hakkında bir butun olarak bilgi vermek amacıyla 37 nci maddeye istinaden Kurulca duzenlenen usûl ve esaslar cercevesinde konsolide finansal raporlar duzenlemek zorundadır. Konsolide finansal rapor kapsamında bulunan kuruluşlar, kendilerinden konsolide finansal raporların duzenlenmesine ilişkin olarak istenecek her turlu bilgi ve belgeyi ilgili ana ortaklığa vermekle yukumludur.
Finansal raporların imzalanması, sunulması, ilÂnı ve denetimi
MADDE 39.- Bankalar tarafından hazırlanan finansal raporlardan Kurulca belirlenecek olanların, yonetim kurulu başkanı, denetim komitesi uyeleri, genel mudur ile finansal raporlamadan sorumlu genel mudur yardımcısı ve ilgili birim muduru veya bu unvanlara eşdeğer kişiler tarafından ad, soyad ve unvan belirtilmek suretiyle finansal raporlamaya ilişkin duzenlemelere ve muhasebe kayıtlarına uygun olduğu belirtilerek imzalanması zorunludur. İmza yukumluluğu, Turkiye'de şube acmak suretiyle faaliyette bulunan bankalarda mudurler kurulu uyelerince yerine getirilir.
Bankaların genel kurullarına sunacağı yıllık finansal raporların bağımsız denetim kuruluşlarınca onaylanması şarttır.
Bankalar, duzenleyecekleri finansal raporlarını, Kurulun belirleyeceği usûl ve esaslar cercevesinde ilgili mercilere sunmak ve ilÂn etmek zorundadırlar.
Yıllık faaliyet raporu
MADDE 40.- Bankalar, statulerine, yonetim ve organizasyon yapılarına, insan kaynaklarına, faaliyetlerine, finansal durumlarına, yonetimin değerlendirmeleri ve geleceğe yonelik beklentilerine ilişkin bilgileri, finansal tablolarını, ozet yonetim kurulu raporunu ve bağımsız denetim raporunu da iceren yıllık faaliyet raporu hazırlamak zorundadırlar. Faaliyet raporunun hazırlanmasına, ilgili mercilere bildirilmesine ve kamuya acıklanmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
Sorumluluk
MADDE 41.- Yonetim kurulu, bu Kanunun 37 nci maddesi uyarınca faaliyetlerin muhasebeleştirilmesi, finansal tabloların hazırlanması, onaylanması, denetlenmesi, yetkili mercilere sunulması ve yayımlanması dÂhil finansal raporlama sistemini, gorev, yetki ve sorumlulukları belirlemek, bilgi sistemlerini yeterli hale getirmek ve uygulamayı gozetmekle yukumludur.
Belgelerin saklanması
MADDE 42.- Alınan yazılar ve faaliyetler ile ilgili belgelerin asılları veya bunun mumkun olmadığı hÂllerde sıhhatlerinden şupheye mahal vermeyecek kopyaları ve yazılan yazıların makine ile alınmış, tarih ve numara sırası verilerek duzenlenecek suretleri, usûlleri cercevesinde ilgili banka nezdinde on yıl sureyle saklanır. Bu belgelerin mikrofilm, mikrofiş şeklinde veya elektronik, manyetik veya benzeri ortamlarda saklanmaları mumkundur. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.


DORDUNCU KISIM
Koruyucu Hukumler
BİRİNCİ BOLUM
Ozkaynaklar ve Standart Oranlar
Koruyucu duzenlemeler
MADDE 43.- Kurul; bankaların varlıkları, alacakları, ozkaynakları, borc, yukumluluk ve taahhutleri, gelir ve giderleri arasındaki ilgi ve dengelerin ve malî bunyeyi etkileyen diğer tum unsurların ve maruz kalınan risklerin tespiti, tahlili, izlenmesi, olculmesi ve değerlendirilmesi amacıyla sınırlamalar ve standart oranlar da belirlemek suretiyle gerekli duzenlemeleri yapmaya ve bunlar hakkında her turlu tedbiri almaya yetkilidir. Bu hukum, 38 inci madde gereğince konsolide malî tablo hazırlama yukumluluğu bulunan ana ortaklık icin Kurulca belirlenecek usûl ve esaslar cercevesinde konsolide ve konsolide olmayan bazda uygulanır. Bankalar, yapılan duzenlemelere uymak, belirlenen sınırlamaları ve standart oranları konsolide baz da dahil olmak uzere hesaplamak, tutturmak ve idame ettirmek ve bunlara ilişkin olarak Kurum tarafından istenen tedbirleri belirlenen sureler icinde almak ve uygulamakla yukumludur.
Kurul, kurumsal yonetim hukumleri ile koruyucu hukumlerin uygulanmasını da dikkate alarak, her bir banka ya da banka grubu icin belirlenen asgarî veya azamî standart oranlar ve sınırlardan farklı daha ihtiyatlı bir oran veya sınır tesis etmeye veya hesaplama ve bildirim donemlerini farklılaştırmaya veya genel olarak belirlenmemiş oran ve sınırlar tespit etmeye yetkilidir.
Bu Kanun kapsamında ongorulen sınırlamalara ve standart oranlara ilişkin eşiklere erişilmesi veya aşımların oluşması hÂlinde, ilgili banka durumu derhal Kuruma bildirmek zorundadır.
Odenmiş sermaye, yedek akceler ve ozkaynak
MADDE 44.- Odenmiş sermaye, bankaların fiilen ve her turlu muvazaadan arî olarak odenmiş veya Turkiye'ye ayrılmış ve odenmiş sermayelerinden, bilancoda gorulen zararın yedek akcelerle karşılanamayan kısmı duşuldukten sonra kalan tutardır.
Yedek akceler, bankaların 6762 sayılı Turk Ticaret Kanunu ve ilgili kanunlar ile ana sozleşmelerine gore ayırdıkları yedek akcelerinden varsa bilanco zararının duşulmesinden sonra elde edilen tutardır.
Ozkaynak, ana sermaye ve katkı sermaye toplamı ile bu toplamdan sermayeden indirilecek değerlerin duşulmesi sonucu bulunacak tutarı ifade eder.
Konsolide ozkaynak, konsolide esasa gore uygulanacak kredi sınırları ile standart oranların hesaplanmasında bu maddenin ucuncu fıkrası hukmune gore hesaplanarak dikkate alınır.
Bu maddeye ilişkin usûl ve esaslar Kurulca belirlenir.
Sermaye yeterliliği
MADDE 45.- Bu Kanunun uygulanmasında maruz kalınan riskler nedeniyle oluşabilecek zararlara karşı yeterli ozkaynak bulundurulması sermaye yeterliliğini ifade eder. Bankalar, Kurum tarafından duzenlenecek yonetmelikte ongorulen usûl ve esaslara gore yuzde sekiz oranından az olmamak uzere belirlenecek sermaye yeterliliği oranını hesaplamak, tutturmak, idame ettirmek ve raporlamak zorundadır.
Bankaların ic sistemleri, aktif ve malî yapıları dikkate alınarak asgarî sermaye yeterliliği oranını artırmaya, bankalar bazında farklılaştırmaya, kaynağı katılma hesabı olan aktiflerin risk ağırlıklarının belirlenmesinde bu hesapların ozelliklerini dikkate almak suretiyle duzenleme yapmaya Kurul yetkilidir.
Likidite yeterliliği
MADDE 46.- Bankalar, Merkez Bankasının uygun goruşu alınmak suretiyle Kurulca belirlenecek usûl ve esaslara gore asgarî likidite duzeyini hesaplamak, tutturmak, idame ettirmek ve raporlamak zorundadır.
Aşımların giderilmesi
MADDE 47.- Bu Kanun ve bu Kanuna istinaden cıkarılan duzenlemelerde yer alan sınırlama ve oranlara ilişkin aşımların Kurulca belirlenecek usûl ve esaslar cercevesinde giderilmesi zorunludur.
Ozkaynaklarda meydana gelebilecek duşuşler nedeniyle ozkaynağın belirli bir oranı ile ilişkilendirilen sınırlama ve oranlarda aşımların oluşması ve şartların gerektirmesi hÂlinde, bu aşımlar Kurumca belirlenecek bir sure icinde giderilir. Aşımların giderilmesi icin belirlenen sure icinde bu Kanunun idarî para cezalarına ilişkin hukumleri uygulanmaz.
__________________