İslÂm hukuku doğuşu, gelişmesi, kaynaklan, tarihî surec icinde bir sistem haline gelişi vb. noktalardan, kendinden onceki hicbir hukuk sistemine benzemez. Vakıa bu konuda, İslÂm hukukunun ozellikle tedvin doneminde Roma, İran vb. hukuklardan etkilendiği bazı kimseler tarafından iddia edilmektedir. Fakat bunlar kat'î surette ispatlanamamış vÂhî, asılsız iddialardan oteye gecmemektedir.İslÂm hukuku mekan itibarıyla Mekke ve Medine'de doğmuştur. Bu donemde ortaya konan hukukî kaideler, İslÂm hukukunun temelini oluşturmaktadır. Bu kaidelerin en onemli ozelliği -ki bu, hicbir ilÂhî veya beşerî sistem icin gecerli değildir- ya bizzat vahiy veya vahyin onayını almış oluşudur. Bir başka ifade ile, bunlar Kur'Ân veya Hz. Peygamber'in (sav) soz, fiil ve takrirleridir. Bu Allah Rasulu'nun sağlığında ortaya konan hukukun vahyî oluşunun en buyuk gostergesidir. Daha sonraki donemlerde bu vahyî ve ilÂhî olan kaideler cercevesinde yapılan ictihatların da vahyî ve ilÂhî
oluşunun delili sayılabilir. Yeter ki, nassların belirlemiş olduğu sınırın dışına cıkılmamış olsun.
Mekke, inanc ve ahlÂk uzerinde daha cok tahşidatın yapılmış olduğu bir yerdir. Gerek Mekkî ayetler, gerekse 13 yıllık Mekke hayatında Allah Rasulu'nun (sav) ortaya koyduğu oğretiler, bunu gostermektedir. Bu donemde hukukî oğretilerden, hatta namaz haric ibadetlere ait hukumlerden bahsetmek mumkun değildir.
Medine ise, Mekke'de atılan temeller uzerine İslÂm binasının tamamlandığı bir yer olmuştur. Mukemmel bir sistem icin gerekli olan ferdî ve ictimaî alandaki esaslar burada ortaya konmuştur. Maide suresindeki " bugun dininizi ikmal ettim" ayetini bu cercevede yorumlamak mumkundur.
__________________