Kanun Numarası: 1602

Kabul Tarihi: 04/07/1972

Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 20/07/1972

Yayımlandığı Resmi Gazete Sayısı: 14251

BİRİNCİ BOLUM : KURULUŞ

ASKERİ YUKSEK İDARE MAHKEMESİ:

Madde 1 - Askeri Yuksek İdare Mahkemesi; Turkiye Cumhuriyeti Anayasası ile gorevlendirilmiş bağımsız bir yuksek mahkemedir.

TEŞKİLAT:

Madde 2 - Askeri Yuksek İdare Mahkemesinin teşkilatı Milli Savunma Bakanlığı kuruluş ve kadrolarında gosterilir.

ASKERİ YUKSEK İDARE MAHKEMESİ, PERSONELİ:

Madde 3 - Askeri Yuksek İdare Mahkemesi personeli şunlardır:

a) Askeri Yuksek İdare Mahkemesi Başkan, Başsavcı, Daire Başkanları, uyeler ve Genel Sekreter;

b) Savcılar;

c) Genel Sekreterlik ve Sekreterlik personeli;

d) Daire Mudurluğu, Tasnif ve Yayın Burosu personeli;

e) Kadroda gosterilen diğer personel.

TEMİNAT:

Madde 4 - Askeri Yuksek İdare Mahkemesinin Başkanı, Başsavcı, Daire Başkanları ve uyeleri; Askeri Yuksek İdare Mahkemesi hakimleri olarak Turkiye Cumhuriyeti Anayasasının kendilerine sağladığı teminat altında hizmet gorurler.

ORGANLAR:

Madde 5 - Askeri Yuksek İdare Mahkemesinin organları şunlardır:

a) Daireler;

b) Daireler Kurulu;

c) Başkanlar Kurulu;

d) Yuksek Disiplin Kurulu;

e) Genel Kurul.

GENEL SEKRETERLİK VE KALEMLER:

Madde 6 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Askeri Yuksek İdare Mahkemesi Başkanlar Kurulunun hakim sınıfından sececeği bir uye Genel Sekreterlik gorevini yapar. Bu gorev icin ayrıca kadro verilir.

Genel Sekreter, Başkana bağlıdır.

Genel Sekreterliğe yeteri kadar yardımcı personel verilir. Ayrıca Başsavcılıkta, Daireler Kurulunda ve dairelerde yazı ve sair işlemleri yurutecek birer kalem teşkilatı kurulur.

İKİNCİ BOLUM : ASKERİ YUKSEK İDARE MAHKEMESİ UYELERİNİN NİTELİKLERİ, SECİMLERİ VE ATANMALARI

UYELERİN NİTELİKLERİ:

Madde 7 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Askeri Yuksek İdare Mahkemesinin Uyeleri;

a) İki yılını doldurmuş kurmay yarbaylarla albay rutbesinde uc yılını doldurmamış kurmay subaylar,

b) En az yarbay rutbesinde birinci sınıf askeri hakimler,

arasından secilirler.

UYELERİN SECİMİ:

Madde 8 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Askeri Yuksek İdare Mahkemesinin askeri hakim sınıfından olan uyeleri, bu sınıftan olan başkan ve uyeler tam sayısının salt coğunluğu ile her boş yer icin gosterilecek uc aday arasından,

Hakim sınıfından olmayan uyeleri, Genelkurmay Başkanlığınca her boş yer icin gosterilecek uc aday arasından, Cumhurbaşkanınca secilir.

ATANMA:

Madde 9 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Secilenler arasından rutbe ve kıdem sırasına gore Askeri Yuksek İdare Mahkemesi Başkanlığına, Başsavcılığına, daire başkanlıklarına ve uyeliklere, Milli Savunma Bakanı ve Başbakanın imzalayacağı, Cumhurbaşkanının onaylayacağı Kararname ile atama yapılır. Atamalar Resmi Gazete'de yayımlanır.

Başkan, Başsavcı ile daire başkanlarının askeri hakim sınıfından olması şarttır.

GOREV SURESİ:

Madde 10 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Askeri Hakim sınıfından olmayan uyelerin gorev suresi en fazla dort yıldır.

SAVCILARIN NİTELİKLERİ VE ATANMALARI:

Madde 11 - Savcılıklara genel atama şartları da dikkate alınarak bu hizmetin gereklerine uygun tecrube ve nitelikleri haiz askeri hakimler atanır.

Bu maksatla Başsavcı tarafından boş yerlerin uc katı olarak aday gosterilir.

Bu gorevde gecen sureler, hakimlik hizmetinden sayılır.

İDARE PERSONELİNİN NİTELİKLERİ VE ATANMALARI:

Madde 12 - İdari hizmetlerle ilgili gorevlerde calıştırılacak personelin atanmaları, hizmet ihtiyac ve gereklerine uygun olarak ozel kanunlarına gore yapılır.

BAŞKANLARA VE BAŞSAVCIYA VEKALET:

Madde 13 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Askeri Yuksek İdare Mahkemesi Başkanlığının boşalması, Başkanın izinli veya mazeretli olması hallerinde en kıdemli daire başkanı, aynı sebeplerle daire başkanlıklarına o dairenin en kıdemli uyesi, Başsavcıya Mahkemedeki hakim sınıfı uyelerden en kıdemlisi, vekalet eder.

Boşalan Başkan ve uyeliklere bir ay icinde 8 ve 9 uncu maddeler gereğince secim ve atamalar yapılır.

UCUNCU BOLUM : ORGANLARIN KURULUŞU

DAİRELER:

Madde 14 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Askeri Yuksek İdare Mahkemesi, iki daireden oluşur. İş hacmine gore, Genel Kurulun teklifi ve Genelkurmay Başkanlığının uygun gormesi uzerine Milli Savunma Bakanlığınca daire sayısı uce yukseltilebileceği gibi, aynı usulle ikiye de indirilebilir.

Her daire, bir başkan ile altı uyeden kurulur. Uyelerden dordu askeri hakim, ikisi kurmay subaydır.

Dairelerde coğunluk askeri hakim sınıfından olmak uzere goruşme sayısı beştir. Kararlar oycokluğu ile verilir.

UYELERİN DAİRELERE AYRILMALARI:

Madde 15 - Uyeler Başkanlar Kurulunun kararı ile dairelere ayrılırlar ve hizmetin icaplarına gore, daireleri aynı suretle değiştirilebilir.

Dairelerde meydana gelecek noksanlar diğer dairelerden uye alınmak suretiyle tamamlanır. Bu uyeler Başkanlar Kurulunun kararı ile onceden saptanır.

DAİRELER KURULU:

Madde 16 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Daireler Kurulu, Başkanın yonetiminde daire başkanları ile her dairenin kendi uyeleri arasından bir yıl sure icin sececeği biri askeri hakim, biri de bu sınıftan olmayan uyelerden oluşur.

Başkan ve uyelerden birinin ozuru halinde kendi daire ve statusunde olan en kıdemli uye kurula katılır.

Kurulda kararlar oycokluğu ile verilir.

BAŞKANLAR KURULU:

Madde 17 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Başkanlar Kurulu; Başkan, daire başkanları ve her dairenin en kıdemli birer uyesinden oluşur.

Başkan ve uyelerin ozuru halinde aynı daireden en kıdemli uye kurula katılır.

Başsavcılığı ilgilendiren konular ile kurulca luzum gorulen diğer işlerin goruşulmesinde, Başsavcı toplantılara katılır ve oy kullanır.

Kararlar oycokluğu ile verilir. Kurul uye sayısının cift olması halinde kıdemsiz uye oylamaya katılamaz.

YUKSEK DİSİPLİN KURULU:

Madde 18 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Yuksek Disiplin Kurulu; Başkan, Başsavcı, daire başkanları ve mahkemenin en kıdemli bir uyesinden oluşur.

Kararlar oycokluğu ile verilir.

Kurula sevkedilenler ile bunlardan daha kıdemsiz olan uyeler goruşmelere katılamaz. Kıdemsiz olanların katılamaması sonucu, kurul uye sayısı ucten az olursa, konu Genel Kurulda incelenir. Genel Kurulun kararı kesindir.

Kurulun yazı işlerini Genel Sekreter yurutur.

GENEL KURUL:

Madde 19 - Genel Kurul; Askeri Yuksek İdare Mahkemesi Başkanı, Başsavcı, Daire Başkanları ve uyelerin tamamından kurulur.

Bu Kanunun 32 ve 33 uncu maddesi gereğince yapılan toplantılara hakkında soruşturma acılma isteminde bulunan uye katılamaz.

Genel Kurul uye tamsayısının beşte dordu ile toplanır.

Kararlar oy cokluğu ile verilir. Oylarda eşitlik halinde Başkanın bulunduğu tarafın oyu gecerli sayılır.

Kurulun yazı işlerini Genel Sekreter yurutur.

DORDUNCU BOLUM : ASKERİ YUKSEK İDARE MAHKEMESİNİN VE ORGANLARININ GOREVLERİ

ASKERİ YUKSEK İDARE MAHKEMESİNİN GOREVLERİ:

Madde 20 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

Askeri Yuksek İdare Mahkemesi Turk Milleti adına; askeri olmayan makamlarca tesis edilmiş olsa bile, asker kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden doğan uyuşmazlıkların ilk ve son derece mahkemesi olarak yargı denetimini ve diğer kanunlarda gosterilen, gorevleri yapar. Ancak, askerlik yukumluluğunden doğan uyuşmazlıklarda; ilgilinin asker kişi olması şartı aranmaz.

Bu Kanunun uygulanmasında asker kişiden maksat; Turk Silahlı Kuvvetlerinde gorevli bulunan veya hizmetten ayrılmış olan subay, askeri memur, astsubay, askeri oğrenci, uzman cavuş, uzman jandarma cavuş, erbaş ve erler ile sivil memurlardır.

İDARİ DAVALAR VE YARGI YETKİSİNİN SINIRI:

Madde 21 - (Değişik madde: 25/12/1981 - 2568/1 md.)

20 nci maddede belirtilen kişileri ilgilendiren ve askeri hizmete ilişkin idari işlem ve eylemlerden dolayı; yetki, sebep, şekil, konu ve maksat yonlerinden biri ile hukuka aykırı olduklarından bahisle menfaatleri ihlal edilenler tarafından acılacak iptal davaları, aynı idari işlem ve eylemlerin haklarını ihlal etmesi halinde acılacak tam yargı davaları, doğrudan doğruya ve kesin olarak Askeri Yuksek İdare Mahkemesinde cozumlenir ve karara bağlanır.

İdari yargı yetkisi, idari işlem ve eylemlerin hukuka uygunluğunun denetimi ile sınırlıdır. Yerindelik denetimi yapılamaz. Yurutme gorevinin kanunlarda gosterilen şekil ve esaslara uygun olarak yerine getirilmesini kısıtlıyacak tarzda kullanılamaz ve idari eylem ve işlem niteliğinde veya idarenin takdir yetkisini kaldıracak bicimde yargı kararı verilemez.

Cumhurbaşkanının, Yuksek Askeri Şuranın tasarrufları ve Sıkıyonetim Komutanlarının 1402 sayılı Kanunda yazılı tasarrufları ile disiplin suc ve tecavuzlerinden oturu disiplin amirlerince verilen cezalar yargı denetimi dışındadır.
__________________