Sanat Tarihi / Arkeoloji Eksik Rekabet Piyasaları
Üniversite Ders Notları0 Mesaj
●119 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Eğitim Öğretim Genel Konular - Sorular
- Üniversiteler
- Üniversite Ders Notları
- Sanat Tarihi / Arkeoloji Eksik Rekabet Piyasaları
-
07-09-2019, 05:31:36Kayıtlı Üye
Eksik Rekabet Piyasaları
Dersin Amacı
Oncelikle monopol piyasasını hangi şartlarda ortaya cıkacağı analiz edilecek daha sonra monopol
piyasasında bir işletmenin nasıl fiyatlandırma yoneleceği ve toplam karını nasıl maksimize edebileceğinin
prensipleri analiz edilecektir. Oligopol ve monopolcu rekabet piyasalarının ozelliklerinde bahsedilecek
daha sonra bu piyasada bir işletmenin toplam karını hangi stratejilerle maksimize edileceği secilmiş birkac
model ekseninde analiz edilecektir.
Giriş
1.1.Tanım ve Ozellikleri
Monopol diğer bir adıyla tekel, endustride tek bir firmanın uretim yaptığı bir piyasa turudur. Bu piyasada
ikame imkanları sınırlı olan bir malın tek ureticisi olması nedeniyle bu tur bir firma piyasada tum arzı
kontrol etme gucunu elde eder. Bir ekonomide saf monopolden soz edebilmek icin uretilen malın
ikamesinin yada yakın ikamesinin olmaması gerekir. Bir malın ikamesi gucleştikce o malı ureten
monopolcunun piyasadaki gucu artar. Aynı zamanda da uzun donemde de piyasaya başka firmaların
girmesini engeller ve firma uzun donemde de o malın piyasa arzını elinde bulundurur. Bu nedenle
monopolcu firma kısa ve uzun donemde aşırı kar elde eder. Ancak gunumuzde saf monopol turune pek
fazla rastlanmaz. Cunku her malı yakından yada uzaktan ikame eden mallar vardır.
Monopol piyasasında yakın yada hic ikamesi olmayan malı ureten tek bir firma olması nedeniyle firmanın
malına yonelik talep piyasa talebi olmaktadır. Aynı şekilde firmanın arzı piyasa arzı olarak ifade
edilmektedir.
1.2.Monopol Piyasasının Temel Varsayımları
Monopol piyasasında uretim yapan bir firma piyasaya yonelik uretim gucunu ceşitli nedenlerden dolayı
elinde bulundurarak diğer firmaların piyasaya girmesini engellemektedir. Bu engeller akdi, fiili, yasal,
teknolojik ve ekonomik olabilmektedir.
Akdi monopolde Bir endustride aynı malı ureten sınırlı sayıda firma rekabeti ortadan kaldırmak icin
aralarında anlaşarak tek bir firma gibi hareket edebilirler ve monopol gucu oluşturabilirler. Bu tur
monopollerde en yaygın olanlar kartel ve trostlerdir. Kartelde firmalar tuzel kişiliklerini korumak suretiyle
ortak fiyat belirleyerek piyasaya mal satmakta, bazen uretim miktarlarını sınırlayarak piyasaya belirli
miktarın uzerinde mal surmesi sınırlandırılmakta bazen de satış bolgelerini paylaşma konusunda
anlaşmaktadırlar. Trostte ise firmalar rekabeti onlemek icin hukuki varlıklarını ortadan kaldırarak,
aralarında birleşmekte ve tek bir firma gibi hareket etmektedirler. Gunumuzde kartel ve trost rekabeti
ortadan kaldırıp fiyat mekanizmasını yok ettiği icin anti-kartel ve anti-trost yasalarıyla yasaklanmıştır.
Fiili monopolde ise optimal tesis olceği cok buyuk olan işletmeler icsel ve dışsal avantajlar nedeniyle diğer
firmalara gore maliyetlerini buyuk oranda duşurebilmektedir. Zamanla tek firma gibi hareket ederek
piyasada monopolleşebilmektedir. İşletme buyuk olcekte uretim yapmanın avantajlarından yararlanarak
piyasanın buyuk bir bolumune uretim yapmakta ve diğer firmaların piyasaya girişini engellemektedir.
3
Doğal Monopolde, firma o ulkedeki kendi uretimi ile ilgili tum hammadde rezervlerine sahip olabilir ve
boylece uretim ve satış hakkını elde ederek monopol gucunu elde etmiş olabilmektedir. Orneğin
ulkemizde ETİBANK'ın tum aliminyum ve boraks rezervlerini elinde bulundurması uretim ve satış hakkını
elde etmesine neden olmuştur.
Devlet bazı malların uretimini yasalarla sınırlayarak bir firmaya belirli bir urunu uretmesi veya belirli bir
hizmeti sunması icin izin verirken, diğer firmaların piyasaya girişini engeller. Orneğin gecmişte Tekel'in
sigara, icki ve cay uretimini elinde bulundurması, PTT'nin posta hizmetleri v.d. yasalardan kaynaklanan
monopol gucunu gostermektedir.
Diğer bir engel ise teknolojik nedenlerden kaynaklanmaktadır. Bunlar patent, lisans gibi bir urunu ilk
bulan uretici yasalarla korunarak belirli bir sure o malın uretim gucunu eline gecirir. Yasalarla korunmada
amac ekonomide yeni buluşları teşvik etmektir. Orneğin İlac firmalarının yeni bir formul bularak onunla
ilgili lisans hakkını alması ve ilac uretim tekelini elde etmesi, Elektronik sektorunde yeni ortaya cıkarılan
urun ile ilgili patent hakkına sahip olunması.
Bazı uretim dalları başlangıcta kuruluş aşaması sırasında cok yuksek maliyet gerektirdiğinden bir cok
firma ekonomik nedenlerden dolayı o uretim dalında uretimde bulunamaz. Bu nedenle ancak optimal
olcekte işletme kuran ve bu yuksek maliyetlere katlanan firma uretime girecek ve monopol gucu
oluşturacaktır.
1.3.Monopolcu Firmanın Gelirleri
Monopol piyasasında, tek bir firma soz konusu olduğu icin, piyasa talebi ile firmanın arz ettiği mallara
yonelik talep aynı anlama gelmektedir. Bu itibarla, firma, fiyatı veri almak zorunda değildir; tam tersine,
fiyatı belirleme imkÂnına sahiptir. Daha doğrusu, monopolcu firma, aşağıdaki iki secenekten birini tercih
edecektir.
1. Monopolcu firma, belli bir fiyat empoze edebilir. Boyle bir durumda, bu fiyattan satılacak mal
miktarı piyasa talebi tarafından belirlenecektir.
2. Monopolcu firma, satılacak mal miktarını belirleyebilir. Bu durumda, piyasa talebi tarafından
belirlenecek fiyata rÂzı olacaktır.
Bu durumu, aşağıdaki şekil (11.1) yardımıyla acıklamak mumkundur. Gorulduğu gibi, firma, malını OP1
fiyatından satmak isterse, talep miktarı, yÂni satış hacmi OQ1 kadar olmaktadır. Buna mukabil, firmanın
satış hacmini OQ0 seviyesine cıkarmayı tercih etmesi durumunda, malın fiyatı OP0 seviyesine duşmektedir.
Şekil 11.1. Monopol Piyasada Talebin Etkisi
4
Bu acıklamadan sonra, monopolcu firmanın toplam, ortalama ve marjinal gelir eğrilerini cizebiliriz.
Yukarıdaki Şekil 11.2'de gorulduğu gibi, toplam gelir eğrisi (TR), once yukselmekte ve bir noktadan sonra
duşmeye başlamaktadır. Ortalama gelir, malın fiyatına eşit olduğu icin, ortalama gelir eğrisi (AR), sol
yukarıdan sağ aşağıya doğru inmekte ve farklı fiyat seviyelerinde talep edilen miktarları gostermektedir.
Ote yandan, marjinal gelir, tanım gereği, en son satılan mal biriminin toplam gelirde meydana getirdiği
değişme olduğu icin, marjinal gelir eğrisi (MR), ortalama gelir eğrisinin altında seyretmekte ve toplam
gelirin en yuksek değer aldığı noktada sıfıra eşit olmaktadır. Bu noktadan sonra satış miktarı artırılmaya
devam edildiği takdirde, marjinal gelir eğrisi, negatif değerler taşımaya başlayacaktır.
5
1.4.Monopol Piyasasında Firmanın Kısa Donem Dengesi
Diğer piyasa turlerinde olduğu gibi karını maksimize etmek isteyen monopolcu, marjinal hasılatını marjinal
maliyete eşitlediği noktada maksimizasyona ulaşır. Bu durumda firma uretim miktarını belirleyerek
urununu mumkun olan en yuksek fiyattan satmaya calışacaktır. Bu yuksek fiyat ise AR yani talep eğrisi
tarafından belirlenecektir. Boylece monopolcu kısa donemde aşırı kar elde edecektir. Aşağıdaki tablo
(6.2), monopol dengesini kısa donemde analiz etmemizi kolaylaştıracak verileri gostermektedir.
Gorulduğu gibi, monopolcu firmanın uretim miktarını (Q) artırması fiyatın (P) ve ortalama gelirin (AR)
duşmesine sebep olmaktadır. Keza, marjinal gelir (MR) de surekli olarak duşmektedir. Ortalama maliyet
(AC) ise, once azalmakta sonra artmaktadır. Monopolcu firma, 15 birim mal urettiği vakit, toplam kÂrını
maksimize etmektedir:
TP = 1425 lira. Soz konusu uretim seviyesi, bir taraftan toplam gelir (TR) ile toplam maliyet (TC) arasındaki
farkın maksimize olmasını sağlarken, diğer taraftan da de marjinal gelir (MR) ile marjinal maliyeti (MC)
birbirine eşitlediği icin, firma dengesini tesbit etmektedir: MR = MC = 355. Denge fiyat seviyesi de 425 lira,
denge uretim seviyesi 15 birimdir. Bu uretim seviyesinde elde edilen kÂr ise 1425 liradır.
1.5.Monopol Piyasasında Firmanın Uzun Donem Dengesi
Monopol piyasasında kısa donemde olduğu gibi uzun donemde de diğer firmaların piyasaya girişi ceşitli
nedenlerle engellendiği icin firma normal ustu kar elde edecektir. Uzun donemde monopolcu firma diğer
rekabet piyasalarında olduğu gibi, uzun donem marjinal hasılat eğrisinin uzun donem marjinal maliyet
eğrisini minimum olduğu noktada kestiğinde dengeye gelecektir. Kısaca firma talep yapısına gore uretim
olceğinde ayarlamalar yapacaktır. Uretim olceğinin buyukluğu ise karın en yuksek olduğu duruma gore
belirlenecektir. Monopol piyasasında firma icin onemli olan kar olduğuna gore tam rekabet piyasasından
farklı olarak uzun donemde amac optimal olcekte tesis buyukluğune ulaşmak değil, karını maksimize
edecek bir tesis olceğine ulaşmaktır.
6
1.6.Monopol Piyasasında Fiyat Farklılaştırılması
Fiyat farklılaştırması; bir ekonomide monopolcunun karını arttırabilmek icin aynı malı iki farklı piyasada
farklı tuketicilere farklı fiyattan satmasıdır. Monopolcu bazen toplam karını daha fazla arttırmak icin aynı
malı farklılaştırarak yada olduğu gibi farklı fiyatlardan satabilir. Bunun gercekleşebilmesi icin ise fiyat
farklılaşmasının koşullarının sağlanması gerekmektedir.
Birinci koşul, farklı fiyat uygulanacak iki ayrı piyasa arasında bir sınırın olması gerekir. Yuksek fiyattan
satılan bir piyasadaki tuketicinin duşuk fiyattan satılan bir piyasaya girişini engelleyen unsurların olması
gerekir. Aynı şekilde bir spekulatorun duşuk fiyattan bir malı satın alarak yuksek fiyatla satılan piyasada
malı satması engellenmelidir. Aksi taktirde boyle bir engelin olmaması fiyatları eşitleyerek fiyat
farklılaşmasını ortadan kaldırabilir.
İkinci koşul, farklı talep esnekliliklerine sahip tuketicilere bir malı iki ayrı piyasada farklı fiyattan
satılmasıdır. Orneğin; duşuk gelir duzeyine sahip tuketicilerin bulunduğu bir semtte malın daha ucuz
fiyattan satılması, yuksek gelirlilerin bulunduğu semtte ise daha yuksek fiyattan satılmasıdır.
Ucuncu koşul, monopol piyasasında bir satıcının malın fiyatı uzeride doğrudan kontrolunun olmasıdır.
Yani satıcı iki ayrı piyasa icin belirlemiş olduğu fiyatları uygulayabilmesidir.
Fiyat farklılaşması ile ilgili olarak gunumuzde bir cok uygulama soz konusudur. Orneğin Bir doktorun hem
duşuk gelirlilerin olduğu semtte hem de yuksek gelirlilerin olduğu semtte muayenehanesinin bulunması
sebebiyle iki ayrı semtte farklı vizite ucreti uygulaması, Futbol maclarında tum tribundeki seyirciler aynı
macı izlemelerine rağmen kapalı, acık ve kale arkası icin farklı ucret uygulanması, Tren ulaşımında
numaralı ve numarasız koltuk biletlerine farklı bedel odenmesi gibi fiyat faklılaşmasına pek cok ornek
verilebilir.
1.7.Monopol Piyasa ile Tam Rekabet Piyasasının Mukayesesi
Dengenin marjinal gelir (MR) ile marjinal maliyetin (MC) birbirine eşitlendiği uretim seviyesinde kuruluyor
olması, tam rekabet piyasası ile monopol piyasanın ortak ozelliği durumundadır. Bununla birlikte arada
şoyle bir farklılık bulunmaktadır. Denge uretim seviyesinde, monopol piyasa icin, fiyat, marjinal gelirden
ve dolayısıyla marjinal maliyetten buyuktur. Tam rekabet piyasasında ise, denge uretim seviyesinde, fiyat
marjinal gelire ve dolayısıyla marjinal maliyete eşittir. Tekrar edelim.
1. Tam rekabet piyasası icin, denge uretim seviyesinde: P = MR = MC.
2. Monopol piyasa icin, denge uretim seviyesinde: P > MR = MC.
Bilindiği gibi, tam rekabet piyasasında faaliyet gosteren bir firma, uzun donemde, minimum ortalama
maliyete katlanarak uretim yapmaktadır. Cunku, şunu biliyoruz ki, uzun donemde, ortalama gelir doğrusu,
ortalama maliyet eğrisine, minimum noktasında teğet olmaktadır. Bunun anlamı şudur: Uzun donemde
tam rekabetci firmanın ortalama geliri ortalama maliyetine eşittir: AR = AC. Bir başka ifade ile, uzun
doneme gecildiği vakit, kısa donemde elde edilen aşırı kÂr ortadan kalkmaktadır. Ote yandan, uretim
faaliyeti, ortalama maliyet minimize edilerek gercekleştirildiği icin, kaynaklar, israf edilmeksizin ve "etkin
olarak" kullanılmış olmaktadır.
Aşağıdaki şeklin (11.3) a panelinde tam rekabet piyasasında uzun donem dengesi, b panelinde monopol
dengesi yer almaktadır. Gorulduğu gibi, tam rekabet piyasasında, fiyat (OP0) veri iken, marjinal gelirin
(MR) marjinal maliyete (MC) eşitlendiği uretim seviyesi OQ0'dur. Diğer taraftan, ortalama gelir doğrusu
(AR), ortalama maliyet eğrisine (LAC) minimum noktasında teğet olmaktadır. Sonuc olarak, OP0 fiyat
seviyesinde OQ0 kadar uretim yapılmış olmaktadır. Buna mukabil monopol piyasasında denge uretim
7
seviyesi OQ1'dir. Bu uretim seviyesine tekabul eden fiyat ise OP1'dir. Monopolcu firmanın ortalama
maliyeti (AC = OF) tam rekabet fiyatının (OP0) uzerindedir. Bu, monopolcu firmanın etkin calışmadığını ve
kaynakların bir bolumunu Âtıl bıraktığını gostermektedir.
Gorulduğu gibi, tam rekabet piyasası, uzun donemde, daha duşuk bir fiyattan (OP0) daha fazla mal (OQ0)
uretilmesini mumkun kılmaktadır. Şoyle de soylenebilir: Tam rekabet piyasasına gore, monopol piyasada
hem fiyat daha yuksektir (OP1) hem daha az mal uretilmektedir (OQ1).
2.Oligopol Piyasasının Tanımı ve Kapsamı
Birbiri ile rekabet eden az sayıda buyuk firmanın, her birinin uretimindeki değişmenin piyasa fiyatını
etkileyecek durumda olduğu piyasadır. Oligopol piyasası birbirleriyle rekabet eden en az iki en cok
birbirine etki edebilecek kadar az sayıda firmanın uretim yaptığı ve piyasa fiyatlarını etkileyebildikleri
piyasa turudur. Bu piyasa, monopolcu rekabet piyasası ile beraber gunumuzde en cok karşılaşılan piyasa
turudur. Gunumuzde karşılaşılan otomobil, deterjan, demir-celik, aliminyum, beyaz eşya v.d. mal ve
hizmet piyasaları oligopole ornektir.
Oligopol piyasasında firmalar homojen mal uretebilecekleri gibi heterojen malda uretmektedirler. Bunun
yanında piyasaya girişi kısıtlayan onemli engeller bulunmaktadır. Bu piyasada her firmanın urettiği mal
aynı ozellik ve niteliklere sahipse "Tam Oligopol" den soz edilebilir. Eğer firmalar birbirleri yerine ikame
edilebilen farklılaşmış mallar uretiyorlarsa bu durumda "Noksan Oligopol" oluşmaktadır. Ayrıca firmaların
genellikle ortak hareket etmesi dolayısıyla yeni bir firmanın bu piyasaya girmek istemesi durumunda
mevcut firmalar fiyatları olabildiğince duşurerek piyasaya girişi engellerler.
Oligopol piyasasında firma sayısı az olduğu icin firmalar arasında karşılıklı bağımlılık gozlenmektedir. Bu
nedenle bu piyasadaki firmaların herhangi birinin uretim miktarı, fiyat ve reklam konusundaki kararı, oteki
firmaları yakından ilgilendirmektedir. Bundan dolayı bu piyasada firmalar bağımsız hareket edemezler.
Oligopol piyasasında firmaların uretim olcekleri farklı olabilmektedir. Bu piyasa yapısı icinde buyuk olcekte
en duşuk maliyetle uretim yapan firma lider firma ozelliğine sahiptir. Dolayısıyla lider firmanın uretim ve
fiyat konusunda almış olduğu tum kararlara diğer firmalar uymak zorundadır. Herhangi bir firma, fiyat
duşurerek kendi malına yonelik talebi arttırmak isteyebilir. Ancak lider firma maliyetleri olabildiğince
8
duşurerek bu firmanın iflas etmesine yada piyasadan cekilmesine neden olabilir. Bu nedenle firmalar
birbirleri ile rekabet etmek yerine reklam yoluyla rekabet ederek mallarına yonelik talebi arttırmaya
calışırlar.
Oligopol piyasasında firmalar aralarında anlaşma sonucu kartel oluşturabilirler. Kartel oluşturmada amac
monopolcunun elde ettiği tum faydalardan yararlanmaktadır. Yani firmaların karlarını arttırmak icin
uretim miktarlarının azaltıldığı ve urun fiyatlarının arttırıldığı bir organizasyondur. Oligopol piyasasında
kartelleşme kaynakların etkinliğini yok ederek haksız rekabete yol acmaktadır. Gunumuzde karteleşmeye
karşı anti kartel yasaları cıkarılmakta ve bu tur oluşumlar cezalandırılarak onlenmeye calışılmaktadır.
Oligopol piyasasında firma sayısı az olduğundan firmalar arasında karşılıklı bağımlılık soz konusudur. Her
firmanın bireysel davranışı rakiplerinin davranışına bağlı olmaktadır. Bu piyasada firmalar arasındaki
karşılıklı bağımlılık dengeyi acıklayacak tek teorinin kurulmasını olanaksız kılmaktadır. Bu nedenle piyasa
icin geliştirilmiş ceşitli teoriler bulunmaktadır. Bunlar Chamberlin Modeli, Cournot Modeli, Dirsekli Talep
Eğrisi modeli(Sweezy Modeli), Fiyat Onderliği Teorisi, Kartel Teorisi' dir.
3.Monopolcu Rekabet Piyasasının Tanımı ve ozellikleri
Monopolcu Rekabet Piyasasının Tanımı
Monopolcu rekabet piyasası diğer bir deyişle tekelci rekabet piyasası; cok sayıda alıcı ve satıcının olduğu,
cok sayıda firma tarafından uretilen mallar farklıymış gibi gosterilerek her firmanın malına belirli bir talep
oluşturmayı başardığı bir piyasa turudur.
Monopolcu Rekabet Piyasasının Ozellikleri
Monopolcu rekabet piyasası, ozellikleri itibariyle tam rekabet piyasasına benzemektedir. Ancak bu
piyasada tam rekabet piyasasının bazı ozelliklerinin aksaması nedeniyle rekabet belirli olcude ortadan
kalkabilmektedir. Monopolcu rekabet piyasası aşağıda acıklandığı gibi birtakım ozelliklere sahiptir.
1. Monopolcu rekabet piyasasında tam rekabet piyasasında olduğu gibi piyasaya giriş ve cıkışı
engelleyen herhangi bir yasal, burokratik ve diğer engeller soz konusu değildir. Bu nedenle
piyasaya giriş ve cıkış oldukca kolaydır. Piyasa giren yada girmek isteyen firma, uretilmiş mal ve
hizmetlerin yakın ikame mallarını ureterek piyasada satabilirler. Bu piyasada uretilen urun
faklıymış gibi gosterilerek kısa donemde monopolcu karı elde etmek mumkundur. Ancak uzun
donemde ise bu karı goren firmalar bu malın benzerlerini uretmek icin piyasaya girerek ekonomik
karın yok olmasına sebep olabilirler.
2. Piyasada cok sayıda alıcı ve satıcı bulunmaktadır ve birbirlerinden bağımsız hareket etmektedirler.
Bu ozellik tam rekabet piyasası icin de gecerli olmakla birlikte, temel farklılık bu piyasada uretilen
mallar farklıymış gibi gosterilerek ureticilerin piyasa fiyatlarını etkileyebilmeleridir. Urun grubunu
oluşturan firmaların, urettikleri malların satış miktarları piyasayı paylaştıkları rakip firmaların var
olması nedeniyle sınırlanabilmektedir.
3. Bu piyasada heterojen mal uretilmektedir. Tam rekabet piyasasının aksine monopolcu rekabet
piyasasında firma tarafından uretilen bir grup malın renk, koku, ozellik, bicim, gorunuş, kalite,
ambalaj gibi nedenlerle farklıymış gibi gosterilerek firmaların monopolcu guc elde etmelerine
neden olmaktadır. Piyasada uretim yapan her firmanın urunun fiziksel ve diğer ozellikleri
nedeniyle diğer firmaların urettiği urunden ayrılacak bir takım farklılıklara sahiptir. Bu farklılıklar
her firmanın talep yapısının belirlenmesinde oldukca onemlidir. Cunku her tuketici malın
9
ozelliklerine ve fonksiyonlarına bakarak urunu satın almaktadırlar. Kuşkusuz bu piyasada talebi
arttırmanın en onemli yolu reklam yoluyla urunun piyasada tanıtılmasıdır. Urun piyasada ne kadar
tanıtılırsa firmanın rekabet duzeyi o kadar artacaktır.
Monopolcu rekabet piyasasında her firma kısa donemde urettiği malı nitelik, ozellik v.d. nedenlerle
farklıymış gibi gostererek sattığı urunun fiyatını belirli olcude kontrol edebilir. Yani kısa donemde
monopolcu karı elde eder. Bu piyasada firmalar, fiyat uzerinde etkili olmaları nedeniyle urettiği urunun
ancak belirli miktarını satabilmektedirler. Bu nedenle piyasada firmaların urettiği urune yonelik talep
yapısı her fiyat duzeyinde farklı olmaktadır. Bundan dolayı talep eğrisi negatif eğimlidir. Monopolcu
rekabet piyasasında cok sayıda firmanın uretim yaptığı ve urettikleri urunlerin yakın ikamesi olması
sebebiyle talep eğrisi esnek bir yapıya sahiptir. Eğer firmalar bu piyasada daha fazla urun satmak
istiyorlarsa urunun fiyatını duşurmeleri gerekir.
Yandaki şekilde goruleceği gibi monopolcu rekabet piyasasında bir firma q1 kadar urun ureterek p1
fiyatından satmaktadır. Firmanın ortalama maliyeti(AC) ise sattığı fiyatın altında gercekleşmekte ve firma
AC1P1KL kadar kar elde etmektedir. Firma urettiği urunu farklıymış gibi gostererek monopolcu karı elde
etmektedir.
3.1.Monopolcu Rekabet Piyasasında Uzun Donem Firma Dengesi
Monopolcu rekabet piyasasında piyasaya giriş ve cıkışta hicbir engelin olmaması ve kısa donemde aşırı
karın varlığı nedeniyle, uzun donemde bir cok yeni firmayı bu piyasada uretim yapmak icin ozendirecektir.
Bircok firmanın uretim yapmak amacıyla piyasaya girişi monopolcu rekabet piyasasında rekabeti arttırarak
faaliyette bulunan firmalara olan talebin ve aşırı karın azalmasına ve normal kar elde etmelerine neden
olacaktır. Bu nedenle firmalar normal kar elde edecekleri bir talep ile karşı karşıya kalınca dengeye gelmiş
olacaklardır. Diğer bir deyişle monopolcu rekabet piyasasında kısa donemde monopol karı elde eden
firmalar uzun donemde yeni firmaların girişiyle rekabet sonucu tam rekabet piyasasına benzer normal kar
elde edeceklerdir.
Monopolcu rekabet piyasasında uzun donemde uretim yapan firma,normal kar duzeyinde uretimini
surdururken, bir cok firmanın varlığı ve piyasa dengesinin kendiliğinden oluşmaması nedeniyle tam
kapasite uretim hacminin altında uretim yapmakta ve bu durum kaynakların etkin kullanılmamasına
neden olmaktadır. Bu piyasada etkinliği azaltan bir başka neden firmaların urettikleri urunleri faklıymış
gibi gostererek aşırı reklam maliyetlerine katlanmalarıdır. Bu durum kaynak israfına neden olmakta aynı
zamanda da genel uretim maliyetlerini arttırmaktadır.
__________________