Klasikler ulkeler arasındaki dış ticaretin nedenini ulkeler arasındaki uretim maliyetlerinin farklılığına dayandırırlar. Maliyetler farklılaştığında mubadele karlı olur.
Maliyet farkl
ılığının nedeni?
ılığının nedeni?
Ricardoemek verimliliğinin uluslararası maliyet farklılığına değinmiş ama neden emek verimliliğinin uluslararası alanda farklı olduğunu acıklamamıştır..
1919 Eli Hecksher,
1930’larda ise ogrencisiBertil Ohlinfaktor oranları –faktor donatımı ( factorendowment-factorproportions) teoremi ile
konuya ac
ıklık getirmiştir.
ıklık getirmiştir.
II Dunya Savaşı yıllarında Paul Samuelsonteoreme katkıda bulunmuştur.
Bir ulke hangi uretim faktorune zengin olarak sahipse, uretimi o faktoru yoğun olarak gerektiren malları daha ucuza uretir, dolayısıyla bu alanda uzmanlaşır ve bu malları ihrac eder.
Ulkede emek yoğun bir ulke ise, emek yoğun malları daha ucuza uretmesi doğaldır. Sermaye yoğun ulkelerde sermaye yoğun malların uretilmesi doğaldır.
Orn: Turkiye tekstil, gıda, işlenmiş tarım urunlerinde
Almanya makine, elektronik de…
Ulkeler faktor donanımları bakımından birbirinden farklıdır,
Malların faktor yoğunluğu farklıdır, bazı mallar daha emek yoğun diğerleri daha sermaye yoğundur,
Malların uretim fonksiyonları butun ulkelerde aynıdır. Mal bir ulkede emek yoğun uretiliyorsa diğer ulkede de emek yoğun uretilir, (Bu teknolojinin butun ulkelerde aynı olması anlamına gelir, oysa teknoloji ulkelere gore farklılaşabilir.)
Uretimde olceğe gore sabit verimler gecerlidir,
Ulkelerin talep koşulları birbirinin aynı olmasa da benzerdir. Dış ticaret talep nedeniyle değişmez.
Faktor fiyatları değişebilir. Orneğin sermaye ucuzlayıp emek pahalılaşabilir. Bu emek yoğun uretilen malda daha cok sermaye kullanılmasına sebep olabilir ama faktor donanımı teorisinin gecerliliği icin ucuzlayan faktorun pahalılaşan faktor yerine ikame edilesi sonucu, emek yoğun mal sermaye yoğun mal ( ya da tam tersi ) haline gelmemelidir.
istisnalar vardır… Latin Amerika’da daha once emek yoğun uretilen kaucuk şimdi suni olarak ( su-kirec tozu-komur) sermaye yoğun uretiliyor.
Faktor donanımı: her ulke zengin olarak sahip olduğu faktoru yoğun bicimde kullandığı malların uretiminde karşılaştırmalı ustunluğe sahiptir,
Faktor fiyat eşitliği: Serbest ticaret ulkeler arasında faktor fiyatlarını eşitler ( mal hareketi yoluyla ),
Gelir dağılımı etkisi: Serbest ticaret sonucu ulkede bol olan faktorun geliri artar, kıt faktorun geliri duşer ( Stolper-Samuelson)
E
ğer faktorler tam mobilse orneğin emek uretimin duşuk olduğu bolgeden yuksek olduğu bolgeye kayar. Ucretlerin yuksek olduğu bolgede işgucu arttıkca ucretler duşer ( tam ersi de olur ).
Bu mal hareketi yoluyla da sağlanır. Ulke yoğun olarak sahip olduğu faktoru kullandığı malda uzmanlaşırsa o faktore talep artar ve o faktorun fiyatı artar.
ğer faktorler tam mobilse orneğin emek uretimin duşuk olduğu bolgeden yuksek olduğu bolgeye kayar. Ucretlerin yuksek olduğu bolgede işgucu arttıkca ucretler duşer ( tam ersi de olur ).
Bu mal hareketi yoluyla da sağlanır. Ulke yoğun olarak sahip olduğu faktoru kullandığı malda uzmanlaşırsa o faktore talep artar ve o faktorun fiyatı artar.
Orn: emek yoğun mala talep artar; emek talebi ve ucret artar, sermaye yoğun mal azaltılarak acığa cıkan emek kullanılır, sermaye atıl kalır, fiyatı duşer...!
Bol faktorun geliri artar, kıt faktorun geliri azalır ( Stolper-Samuelson)
Bol faktorun geliri artar, kıt faktorun geliri azalır ( Stolper-Samuelson)
Serbest ticaret yolu ile kıt faktorun gelişimindeki azalmadan bol faktorun ticaretten sağlayacağı fayda daha cok olabilir.
Serbest ticaret yolu ile kıt faktorun gelişimindeki azalmadan bol faktorun ticaretten sağlayacağı fayda daha cok olabilir.
Dış ticaretin hukumetler tarafından gelir dağılımını etkilemede kullanılmasına neden olmuştur.
Dış ticaretin hukumetler tarafından gelir dağılımını etkilemede kullanılmasına neden olmuştur.
Gunumuzde gelişmiş ulkelerde emek kıt bir faktor olduğundan sendikalar lobi faaliyetleri ile koruyucu onlemler icin devlete baskı yaparlar
Gunumuzde gelişmiş ulkelerde emek kıt bir faktor olduğundan sendikalar lobi faaliyetleri ile koruyucu onlemler icin devlete baskı yaparlar
orn: ABD’de tekstilde kotaların surdurulmesi konusundaki israr…
+REP PLS


__________________