MUHASEBE MESLEĞİ VE MUHASEBECİLİK

Her şeyden once hemen şunu belirtelim ki değerli arkadaşlar ; Gerek muhasebe mesleği mensupları arasında olsun , gerekse tacirler ve calışanlar arasında olsun , Muhasebecilik mesleği iki kısımda ele alınmıştır.Nedir bunlar? , “On Muhasebe” ve “Genel Muhasebe”. Tabi bu kavramlar başlıbaşına yasal kavramlar değildir.Sadece iyi niyet kuralları cercevesinde, ticari ve meslek hayatımıza yerleşmiştir.Maksat yapılacak işi ve işi yapacak kişiyi tayin etmektir.Biz de ,

burada meslek yaşantımıza yerleştiği uzere “Muhasebe Mesleğini” iki kısımda ele alacağız.Once

“On muhasebe” ve “Genel Muhasebe” terimlerinin ne olduğuna değinecek ve ardından da, bu iki konumda yapılan veya yapılması gerekenlerin neler olduğunundan bahsedeceğiz.

ON MUHASEBE : On Muhasebe; birinci planda, gunluk ticari hareketlerden ve firmanın ticari gidişatından haberdar olmak isteyen, Firma ortakları ile

Firma yoneticilerine karşı yapılan muhasebedir.İkinci planda ise firmaya ait işlem ve değerlerin Genel muhasebeden onceki sınıflama ve kaydetme safhasıdır.Resmi evrakların Genel muhasebeye duzgun olarak akışını sağlar. On muhasebede bir firmanın ;

-Stok takibi, (Stok: Henuz satılmamış ve depoda veya ambarda bekleyen mala stok(envanter) denir.

-Cari hesap takibi(Cari hesap; Borc/Alacak ilişkisi icinde olduğumuz firmalardır.kime ne kadar borcumuz var veya kimden ne kadar alacağımız var , olduğunu bu program modulunde takip ederiz.)

-Banka takibi,(Bankaya yatırılan veya bankadan cekilen paralar,odenen cekler,yapılan veya gelen havaleler bu moulde izlenir.)

-Cek/Senet Takibi,(Muşterilerden almış olduğumuz Cek ve Senetler ile Satıcılara vermiş olduğumuz Cek ve Senetlerin takibi burada yapılır.)

-Faturaların Takibi,(Fatura, mal veya hizmetin teslim edildiğini veya teslim alındığını gosteren resmi belgedir.Fatura ile yapılan Mal ve Hizmet alım/satımları bu modulde takibe alınır.)

-İrsaliyelerin Takibi,(İrsaliye mal sevkinde ve tesliminde kullanılan resmi belgedir.Henuz fatura edilmemiş ancak tesllimi yapılmış mallar bu program modulunde izlenecektir.)

-Bordrolar,(Bordro modulunde de; bir firmanın calıştırmış olduğu personellerin ucret hesaplaması yapılır.İlgili personelin o ay icersinde kac gun calıştığı ne kadar ucreti hak ettiği ve bu ucretten yapılan yasal kesintiler, bu kesintilerin nereye,nasıl ve ne şekilde odeneceğinin takibi yapılır.

Ayrıca remi evrakların duzenlenmesi, tasnifi ve duzgun bir şekilde klase edilerek ilgili yerlere işlenmesi de on muhasebenin konusudur.


GENEL MUHASEBE : Herhangi bir firmaya ait işlem ve değer hareketlerinin , yetkili meslek mensupları tarafından(Serbest Muhasebeci ve Serbest Muhasebeci Mali Muşavir)Tek duzen hesap planı ve ilgili mevzuat hukumleri uyarınca , kaydedilip , sınıflandırılıp ilgili kişilere ve resmi mercilere sunulmasıdır.

Tek Duzen Hesap Planı

Hesap =Aynı tur ve ozellikteki işlemlerin ve bu işlemlere ilişkin artış ve azalışların kaydedildiği kodlama sistemidir. Her hesabın mutlaka bir adı ile artışlarının ve azalışlarının yazılabileceği iki taraf bulunur. Hesabın sol tarafı borclu tutarların, sağ tarafı ise alacaklı tutarların yazıldığı taraftır. Ornek ; kasa hesabı

Alt Hesap :Ana hesabın altında acılan hesaplara denir.Orneğin;

Borc 100-KASA HESB. Alacak

120-ALICILAR ( ana hesp) 320-SATICILAR(Ana Hesp)

120 01 A Alıcıcı (alt hesap) 320 01 X Satıcısı(Alt Hesap)

120 02 B Alıcısı (alt hesap) 320 02 Y Satıcısı(Alt Hesap)

120 03 C Alıcısı (alt hesap) 320 03 Z Satıcısı(Alt Hesap)

. . . .

. . . .



Ulkemizde 01.01.1994 tarihinden itibaren Tek duzen hesap planı kabul edilmiştir. Bu plana gore işletmeler, muhasebe sistemlerini tekduzen hesap planı doğrultu- sunda kurmak zorundadırlar.Kabul edilen bu hesap planına gore ; butun ticari işlem değerlerinin kaydedildiği bir hesap adı ve bu hesaba ait birde kodu vardır.bu hesaplar iki grupta toplanır.

Bunlar;

100 KASA...........................782 Finansman Giderleri Fark Hesb.(7/A Hesap Planı)

100 KASA...........................799 Uretim Maliyet Hesabı (7/B Hesap Planı) şeklindedir.hesapların işleyiş mantığı; “Alan Hesaplar borclu ,Veren hesaplar Alacaklıdır”şeklindedir.

Genel Muhasebedeki işlemler ;

-Tahsil Fişleri,

-Tediye Fişleri,

-Mahsup Fişleri, yardımıyla ; Yevmiye Defteri ve Defter-i Kebire aktarılır.

TAHSİL FİŞİ : Kasaya para girişleri olduğunda ,tahsil fişi kullanılır.

TEDİYE FİŞİ : Kasadan para cıkışları olduğunda tediye fişi kullanılır.

MAHSUP FİŞİ: Kasayı ilgilendirmeyen , değer hareketleri de mahsup fişine kaydedilir.

BİLANCO VE GELİR TABLOSU


BİLANCO : Bir işletmenin belirli bir sure sonunda sahip oldukları varlıklar ile bu varlıkların kaynaklarını gosteren mali tablodur.

Bilanconun sol tarafına aktif , Sağ tarafına pasif denir.Diğer bir deyişle de Aktif tarafı Varlıkları,

Pasif tarafı da bu varlıkların kaynaklarını gosterir.Bilanconun aktif ve pasif tarafı birbirine eşittir.

Varlıklar : İşletmenin sahip olduğu para ,mal ,makine ,arac-gerec , alacaklar gibi iktisadi değerleri ifade eder.

Sermaye : İşletme sahibi veya sahiplerinin işletme varlıkları uzerindeki haklarını ifade eder.

Borclar : İşletme sahipleri dışındaki ucuncu kişilerin varlıklar uzerindeki haklarını ifade eder.

Gorulduğu uzere tek duzen hesap planındaki ;

100 ile 299 arasındaki hesaplar Bilanconun aktifinde ,

300 ile 599 arasındaki hesaplar Bilanconun pasifinde yer alır.

600 ve sonrası hesaplar kar ve zararı belli edecek hesaplar olduğu icin , bilancoda gozukmezler.

Bilanconun Aktifinde yer alan bilgiler
__________________