KALİTE KONTROL CEMBERLERİ
Giriş
Bugun iş yaşamında kalitenin arttırılmasına yonelik programlardan hic kuşkusuz en onemlisi kalite cemberleridir. Gunumuz işletmelerinin verimliliklerinin, gudulerinin ve gereksinimlerinin kalite cemberleri ile doğrudan etkilendiği de kanıtlanmaktadır. Bu nedenle işletmeler, işgorenlerini olumlu yonde guduleyebilecek uygulamalara girişmektedir. Bu uygulamaların en onemlilerinden birisi de Kalite Cemberleri’dir. İş ile direkt olarak ic ice olan elemanların problemlerin cozumu icin hangi değişikliklerin yapılacağı ve bu değişikliklerin nasıl yapılması gerektiği konusunda en sağlıklı bilgileri verebilecekleri duşunulmektedir yani bir işi kim yapıyorsa en iyi o bilir anlayışı hakimdir. Dolayısıyla yenilikler ve iyileştirmeler konusunda danışılması gerekenler de calışanların ta kendileridir.
Gelişen teknolojiyle birlikte işte, sanayide, okullarda, universitelerde, hastanelerde ve hizmet sektorunde kullanımı bu kadar hızlı artan kalite cemberlerinin sayesinde calışanlar ozguvenlerini anlamlı bir şekilde arttırmış, iş verimliliğini azaltan problemleri de etkin bir şekilde cozebilecek seviyeye gelmiş ve bircok şirkette de cok belirgin tasarruflar sağlamıştır.
1. Kalite Cemberleri
Kalite cemberi; aynı işyerinde calışan veya benzer işleri yapan işgorenlerin, gonulluluk esasına dayalı, kendi alanlarında karşılaştıkları veya karşılaşabilecekleri sorunları saptamak, kestirebilmek, analiz etmek ve bu tur sorunlara cozum bulabilmek icin oluşturdukları, duzenli aralıklarla toplanan kucuk calışma gruplarıdır.
1960’lı yıllarda Japonya’da, 1970’li yıllarda ABD ve diğer batı ulkelerinde, 1980’li yıllarda da ulkemizde uygulanmaya başlanan kalite cemberleri, sadece gelişmekte olan ulkelerin değil, gelişmiş ulkelerin de dikkatle inceleyip uyguladıkları ve calışanların kendi yaptıkları işlerle ilgili kararlara katılmalarını sağlayan yeni bir yaklaşımdır. Kalite cemberlerini işle ilgili problemleri cozmek uzere duzenli olarak toplanan aynı iş kolunda calışan gonullu insanlar oluşturur. Gonullu katılımcılardan oluşması kalite cemberlerini diğer kalite gruplarından ayıran onemli bir ozelliktir. Orgutlenme ust duzey bir yonetici, ona bağlı cemberi koordine eden ve yonlendiren, gerektiğinde himaye eden, grubun calışmalarını kolaylaştıran bir destekci (facilitator), grup lideri (moderator) ve uyelerinden oluşur. Genellikle bir grupta 3–15 uye bulunur. İdeal uye sayısı 6’dır. Grup uyelerine problem cozme, istatistiksel olarak kalite kontrolu ve grup işleyişi konusunda eğitim verilir. Lider, grubu yonetir ve alınan kararları rapor haline getirir. Grup uyeleri genellikle iş saatlerinde olmak uzere iki haftada bir, bir saatlik sureyle toplanırlar.
Esas itibariyle kalite geliştirmeye yonelik gorulen kalite cemberleri, aslında işletmelerin butunsel verimliliğini etkilemektedir. Başlangıcta kalite cemberinde kalite sorunları ele alındığından dolayı bu uygulamaya “ Kalite Kontrol Cemberleri” adı da verilmektedir. Ancak daha sonra kaliteyle ilgili problemler %25 civarında kalmakta ve iş ile ilgili her turlu problemin cozulmesi soz konusu olmaktadır.
Temel duşunce, işletme yaşamını, işletmenin hareketlerini, uygulamalarını ve kalite yaratma işlevini calışanların ustlenmesini sağlamaktır. İşgorene yalnız bedensel guc olarak değil, deneyimini de katan biri olarak değer verir. Kalite cemberi “bir işi en iyi bilenin, o işi fiilen yapan olduğu” duşuncesini savunmaktadır.
Cemberler faaliyete gectikten sonra işgorenler, birbirlerini daha iyi tanımaya başlarlar. Bu durum, gurupta yavaş yavaş beraberlik duygusunun (takım ruhunun) gelişmesini sağlar. Calışanlar, birlikte calışmayı, ortak hedeflere doğru işbirliği yapmayı oğrenir.
Kalite cemberinin arkasındaki temel fikir şu şekilde ozetlenebilir;
 En mukemmel kaliteye ulaşmak
 İnsana saygı duymak ve iş ortamını iyileştirmek
 İnsanların becerilerini artırmak ve eldeki beyin gucunden yararlanmak


2. Kalite Kontrol Cemberlerinin Tarihsel Gelişimi
İlk kalite cemberleri, Japonya’da 1962 yılında, Profesor Kaoru Ishikowa’nın onderliğinde oluşturulmuş ve 1970’li yıllarda ABD’ye ve daha sonra Avrupa’ya girmiştir. ABD’deki kalite cemberlerinin sayısı 1977’de 30 iken 6 yıl sonra 1983’te 6300 olmuştur. 1985’te ABD’de yapılan bir araştırmada en buyuk sanayi şirketlerinin %90’ının, 1989’da Almanya’da yapılan bir calışmada ise en buyuk 100 sanayi şirketinin 65’inin kalite cemberlerini uyguladığı gorulmuştur.
Ishikowa kalite kontrol etkinliğini, gonullu olarak aynı işyerinde yurutulen kucuk gruplar olarak tanımlamıştır. Bu kalite grupları, surekli olarak firma capında kalite kontrolunun bir parcası olarak butun uyelerinin katılımıyla kendini geliştirme ve karşılıklı olarak geliştirme, atolye icinde denetim ve ilerleme, kalite kontrol etkinliklerinden yararlanma işini yurutur. Dr. Ishıkawa, bir ulkede uygulanan kalite kontrol uygulamasının aynen bir başka ulkede uygulanmasının soz konusu olamayacağını, her ulkenin kendi sosyal ve kulturel yapısına gore uygulamaların değişebileceğini soylemektedir. Nitekim Japonlar da batılılardan aldıkları yonetim tekniklerini hic bir zaman aynen uygulamamışlar, kendi bunyelerine adapte etmişlerdir. Kuşkusuz Turkiye’de Japonya’dakinden farklı koşullar mevcuttur ve Turk yoneticileri kalite cemberlerinde başarıya ulaşmak icin en doğru sentezi kendileri yapmak zorundadırlar.
3. Kalite Kontrol Cemberlerinin Amacları
Kalite cemberlerinin ana amacı, kalitenin geliştirilmesi, maliyetlerin duşurulmesi ve verimin yukseltilmesidir.
3.1. Kaliteyi geliştirmek
Urun kalitesi, hizmet kalitesi, iletişim kalitesi, yontemlerde ve sureclerde kalite, calışma koşullarında kalite ve bunların geliştirilmesi ele alınmaktadır. Kalitenin gelişmesi ile birlikte işletmenin urettiği mal ve hizmetlerin pazarlanması ve satışı da kolaylaşacak ve bunun sonucunda da işletmenin verimliliği ve karlılığı da artacaktır. Artan karlılık işgorenlerin ucretlerine de yansıyacaktır. Boylece işgorenlerin motivasyonu ve uretkenlikleri de artacak ve yeniden bir kalite artışı sağlanmış olacaktır.
3.2. Calışanların motivasyonu ve katılımı geliştirmek
Kalite cemberi uygulamasında amac, yalnızca işgorenlere fikirlerini soyleme olanağı verme değildir. Onemli olan, herkesin ait olduğu grupta diğerleriyle birlikte sorunlara cozum getirmesini sağlamaktır. Boylece calışanlar, sorumluluk bilinciyle hareket ederek, işletme icinde daha iyi tanınma olanağı bulacaklar ve tatmin duzeyleri artacaktır.
3.3. Ast-ust ilişkilerini geliştirmek
Cember uygulamalarının başka bir amacı da, birlikte calışmak, atolye veya buro hedefleri uzerinde birlikte duşunmek ve cozum aramak, periyodik olarak toplanarak fikir alışverişinde bulunmaktır. Bunun sayesinde calışanlarla ustleri arasındaki ilişkiler de olumlu yonde gelişecektir.
3.4. Maliyetleri duşurmek
Kalite cemberlerinden beklenen başlıca hususlar; verimliğin yukseltilmesi, hataların azaltması ve satılmayan urun oranını duşurmesidir. Bu durumun sonucunda işetmelerde maliyetler duşeceğinden işletmenin rekabet şansı artacaktır. Yapılan araştırmalara gore, cembere geciş surecinde yapılan yatırımların, elde edilen kazanca oranı, 1/4’den 1/8’e kadar ulaşmıştır.
3.5. İşgorenlerin kulturunu geliştirmek
Kalite cemberlerine geciş, calışanların sorun cozme teknikleri, grup calışmaları gibi konularda komple bir eğitim programı izlemelerini gerektirir. Butun bu cabalar orgutun başarısına onemli katkılar getirecek yatırımlardır.
4. Kalite Kontrol Cemberlerinin Ozellikleri
4.1. Gonulluluk: Kalite cemberlerine katılan calışanların gonullu kişilerden olması esastır. Başka bir deyişle, grubu oluşturan uyeler atama yoluyla gelmez, katılım konusunda ust yonetim tarafından bir baskı yapılmamalı, yalnızca ust yonetim bu konudaki kararlılığını, isteğini ve desteğini işletme calışanlarına gostermelidir. Uyelerin cembere katılımlarında gonulluluk esası soz konusu iken, cember liderlerinin cemberlere katılımında gonulluluk esası aranmayabilir.
4.2. Kendini geliştirme: Yoneticiler ve kalite liderleri, daima eğitim ve yetiştirme yoluyla insanların yeteneklerini geliştirmeye onem vermektedir. Kişilerin kendilerini tanımalarına ve anlamalarına da onem verilmelidir.
4.3. Karşılıklı gelişme: İnsanlar birbiriyle etkileşimde olduğundan farklı departmandakiler ortak calışma ile birbirini geliştirir.
4.4. Butun uyelerin katılımı: Kalite kontrol cemberinde butun uyelerin katılımı zorunludur. Bununla birlikte, bir şirkette genel mudurden başlayarak herkesin belirli bir kalite kontrol cemberine ait olması demek de değildir. Bazıları, ozel kalite kontrol cemberleri yaratarak şirketin toplam kalite kontrol programına katılacak, diğer taraftan bazı yoneticiler ve teknisyenler onlara verilen normal gorevler yoluyla programa katılabilecektir. Butun uyelerin katılımında uc aşama vardır. İlk aşama herkesin belirli bir kalite kontrol cemberine katılımın sağlanmasıdır. İkinci aşama, toplantılara devam etmesi sağlanmalıdır. Ucuncu aşama, her uyenin belli bir gorevle katılmasıdır. Bu uc aşama tamamlandığında cember tam katılımcı hale gelir
4.5. Canlılık ve sureklilik: Cember uyeleri incelenen sorun ne olursa olsun aynı kalmalı, başka bir ifadeyle sorunları ele alan cember uyeleri cember var olduğu surece birlikte calışmalı ve cozumler uretmelidirler. Sureklilik kavramı cember uyelerinin belli bir olcude yenilenmesine mutlak anlamda karşı değildir. Ancak bu yenilenme, cemberin buyuk bolumunu kapsayacak olcude ya da grubun cok sık yenilenmesi anlamında olmamalıdır.
4.6. Grup etkinliği: Grup calışması sonucu takım ruhu ortaya cıkar, calışanlar kendilerine verilen değeri anlar.
4.7. Odullendirme: Cember uyelerinin sorun cozme, oneri geliştirme ve cemberlere sureklilik kazandırma konularındaki katkılarının yonetim tarafından takdir edilmesi, odullendirilmesi gerekir. Boylelikle dinlendiğinin ve dikkate alındığının farkına varan cember uyelerinin calışmalarına dinamizm kazandırılmış olunur.

5. Kalite Kontrol Cemberlerinin Yararları
Kalite cemberlerinin hem işverene, hem calışanlara hem de muşterilere yonelik yararları vardır. Bir calışmada kalite cemberlerine katılanların diğer calışanlara gore işten geri kalma oranlarının %44 ve yıpranma oranlarının da %76 azaldığı saptanmıştır. Diğer taraftan ise kalite cemberlerinin en yaygın olarak kullanıldığı Japonya’da bir fabrikada yıllık 230 milyon dolar tasarruf sağlanabilmektedir.
Kalite cemberlerinin yararlarını uc kısımda inceleyebiliriz.
Uyelere İşverene Genel
 Bilgilerini arttırma
 Birlikte calışmayı oğrenme
 Etkileşimi oğrenme
 Moral yuksekliği
 Ozguven yuksekliği
 Sistematik calışma
 Etkinlikleri planlama
 Problem cozme tekniklerini oğrenme
 Problemleri onleyebilme
 Daha başarılı tanı koyma
 Daha etkin ve ekonomik ilac kullanımı
 Gizli kalmış yeteneklerin ortaya cıkması
 İş tatmininde artma
 Yeni beceriler kazanma
 İşinde terfi etme imkÂnı
 Liderlik ozelliklerinin gelişmesi  Maddi tasarruf
 Daha az işten cıkarma
 Urunun hızlı ulaştırılması
 Urun kalitesinde artma
 Arac ve gereclerin etkin kullanımı
 Calışanların işe gelmeme oranlarında azalma  Urun kalitesinde artma
 İletişimde artma
 Daha iyi eğitilmiş işgucu
 Daha etkili ekip calışması
 Guven ortamı oluşması
 İşe katılım ve motivasyon
 İş guvenliğinde artma


6. Kalite Kontrol Cemberlerinin Organizasyonu
Kalite cemberlerinin oluşturulmasında, normal ve duzenli bir emir komuta zinciri kullanılır. Hiyerarşinin dışına cıkılmaz. Bir kalite cemberinin organizasyon şemasında aşağıdaki organlar vardır.
 Yonlendirme komitesi
 Rehberler
 Liderler
 Cember uyeleri
 Koordinator
6.1. Yonlendirme komitesi
Cemberin yonetim kurulu olarak da duşunebileceğimiz yurutme komitesi, cember faaliyetleri icin amaclar ve hedefler saptamaktadır. Yurutme komitesi, şirketten şirkete değişmekle beraber coğunlukla 5–12 uyeden oluşur. Şirketin genel muduru ya da bazı durumlarda personel muduru veya varsa kaliteden sorumlu mudur, yurutme kurulunun başkanlığını ustlenir. Komite uyeleri, şirket icindeki başlıca departman (uretim, kalite kontrol, maliyet, muhendislik, personel, pazarlama gibi) temsilcilerinden oluşur. Komite uyelerinden biride rehber olmaktadır.
6.2. Rehber
Sorumlulukları altındaki tum faaliyetlerin aynı seviyede yurutulmesini sağlar ve idare ederler. Rehber sayısı işletmenin buyukluğune gore birden cok olabilir. Rehber işletmenin icinden secilebileceği gibi, dışardan da olabilir.
 Rehberler genel olarak;
 Grup amaclarına nasıl ulaşabileceklerini ve bunun icin nelerin gerekli olduğunu belirlerler.

 Lideri yetiştirirler ve rol değişimleri sırasında psikolojik destek verirler.
 Lider ve yatırımcılara geri besleme sağlarlar.
 Liderlere işlerini daha kolay yapmaları icin yardımcı olurlar.
 Cember uyesi olmayan kişiler arasında ceşitli bilgiler vererek, bir gonullu grup oluşturmaya calışırlar.
 Orgut icinde kurulan birden cok cemberle ilişki kurup koordinasyon sağlarlar.
 Cember faaliyetlerine yonelik ilk plÂnlama calışmalarını gercekleştirmek.
6.3. Cember lideri
Liderler cemberleri icerisindeki faaliyetlerin bir araya gelmesinden ve koordinasyonundan sorumludurlar. Her kalite cemberinin bir lideri vardır ve lider, atolyesinde veya servisinde cemberlere katılımı sağlamak ve gonullu bulmak icin bir kampanya ile işe başlar ve yeterli sayıda gonullu bulunca cemberini kurar. Liderler rehberlerin gozetimi altında olup, cemberlerin liderleri, grup surecini kolaylaştırıcı beceriler konusunda eğitim almaktadırlar.
Liderin gorevleri;
 Toplantıların tarihlerini ve gundemlerini saptamak
 Cember uyelerini eğitmek
 Grubu teşvik edici ve etkinliklere katılımı sağlayacak ortamı yaratmak
 İlk toplantılarda uyeleri toplamak
 Oneriler toplayarak, uyelerle birlikte cemberin uzerinde calışacağı sorunu belirlemek
 Sorunların analizinde uygun teknikleri belirlemek
 Cemberin calışmalarıyla ilgili olarak bağlı olduğu ustlere bilgi vermek
6.4. Cember uyeleri
Cember uyeleri benzer işleri yapan, gonullu kişilerden oluşur. Cember uyelerin temel gorevi, grup tarafından secilen sorunlarla ilgili olarak uzerine duşeni yapmak ve mumkun olan en yuksek başarıyı sağlamak uzere cabalamaktır. Cember uyeliği, kesinlikle isteğe bağlıdır ve herkese acıktır. Kucuk grup niteliğinin korunabilmesi icin uye sayısının 13’u gecmemesine ozen gosterilmelidir. Uyeler, grup onderinin yardımı ile rehber tarafından sorun cozme ve iletişim becerileri konusunda eğitim almaktadırlar.
Cember uyelerinin gorevleri;
 Kendi faaliyet alanlarındaki işe, iş sureclerine ve calışma ortamlarına ilişkin iyileştirme alanlarının tespit edilmesi,
 Belirlenen sorunlara cozum getirilmesi,
 Cozumler doğrultusunda onerilerin geliştirilmesidir.
6.5. Koordinator
Koordinator, bir organizasyon icinde yurutulmekte olan kalite cemberleri faaliyetlerinin koordinasyonu ve yonlendirilmesinden sorumlu olan kişidir. Koordinator rehberleri denetlemek ve yonetime destek sağlamakla birlikte esas gorevi rehberle yonetim kurulu arasında iletişim kurmaktır. Kalite cemberleri iletişim kanalları yukarıdan aşağıya olduğu kadar, aşağıdan yukarıya doğru da olumlu bir şekilde calışmaktadır. İletişim yalnızca cember uyeleri arasında kalmaz, uyeler ile yonetim arasında da doğrudan ilişki kurulur. İletişim kanallarının acık tutulması icin onemli bir orgutsel ortamın yaratılması konusunda koordinatore onemli gorevler duşmektedir.
7. Kalite Kontrol Cemberlerinin Aşamaları
 Başlangıc
 Pilot plan
 Genişleme
 Buyume
 Olgunluk
7.1. Başlangıc
Bu aşamada işletmeler benzer sektorde faaliyet gosteren diğer firmaların uyguladıkları kalite kontrol cemberi programlarını inceleyerek, programın sonuclarını ve performansını değerlendirir. Bu aşamanın en onemli riskleri kalite cemberlerine katılımcıların azlığı, yetersiz mali destek ve grup uyelerinin grup işleyişini ve problem cozme becerilerini oğrenememesidir.
7.2. Pilot plan
Belirlenmiş programın kucuk olcekte uygulamaya konulur. Burada; amac uygulamada ortaya cıkan veya ileride ortaya cıkabilecek olası problemleri belirleyerek, programın uzun donemde uygulanabilirliğinin araştırmasını yapmaktır.
7.3. Genişleme
Bu aşamada işletmede calışan tum personelin kalite kontrol cemberi programına uyumlu ve gonullu bir şekilde katılımın sağlanmasına calışılır.
7.4. Buyume
Buyume aşamasının temel ozelliği; işletme icinde yeni cemberlerin geliştirilmesine ağırlık verilmelidir. Bu amacla iş programlarının geliştirilerek mamul kalitesinin iyileştirilmesi icin gerekli kaynaklar tahsis edilmelidir.
7.5. Olgunluk
Bu aşamaya ulaşan kalite kontrol cemberi programlarının daha da etkinleştirilmesi amacıyla mevcut eğitim programları iyileştirilerek motivasyon artırıcı odullendirme sistemi geliştirilir.
8. Kalite Kontrol Cemberinin Calışma Sureci
Kalite cemberinin calışma yontemi 6 aşamadan oluşur.

8.1. Problem teşhisi
Kalite cemberleri, sorunları teşhisi ederken kendi cember uyelerinden, yonetimden, fonksiyonel servislerden ve diğer ekiplerden yararlanabilir. Sorunlar teşhis edilirken ceşitli teknikler kullanılır. Fakat iclerinden en etkilisinin “beyin fırtınası” olduğu soylenebilir.
8.2. Problem secimi
Bu sorunların hangisinin, kalite cemberleri tarafından uzerinde tartışmak icin secileceğine ise cember uyeleri karar verir.
8.3. Problemin analizi
Bir sorunun analizinde “beyin fırtınası” ve “neden sonuc analizi” kullanılır. Lider, genellikle uyelere, nedenlerle ilgili fikirlerini sorar ve bu nedenleri bir kağıda liste halinde sıralar. Esas neden, grubun onayı ile saptandıktan sonra, uyeler bu nedene cozum aramaya devam edebilirler.
8.4. Onerilen cozum
Sorunun gercek nedeni belirlendikten sonra, uyeler bu nedenin ortadan kaldırılması icin değişik oneriler ileri surebilirler. Uyeler bu onerileri inceleyerek cozum icin bir karara varırlar.
8.5. Yonetime sunma
Cember, etkili bir cozum bulunduğunda ust yonetime calışmaların sonucu gostermeyi arzuladığını bildirir. Boyle bir sonuşun yapılabilmesi icin, once olayın bir raporla anlatılması gerekir.cok ozenle hazırlanması gereken bu rapor, uyeler arasında gorev dağılımı yaparak sonuclandırılır.
8.6. Cozumun uygulanması
Sunuştan sonra, konunun incelenmesi ve cozumun uygulanması, yonetimin gorevidir. Eğer yonetim projeyi onaylarsa uygulamaya gecer.
9. Turkiye’de Kalite Kontrol Cemberlerinin Gelişmemesinin Nedenleri
 Ekonomik şartların yetersiz olması,
 İşgorenlerin yeterince eğitimli olmayışı,
 Yetki devri mekanizmasının olmayışı,
 Koordinasyon eksikliği,
 Motivasyon eksikliği,
 Kalite cemberlerini yoneten kişilerin vasıfsız olması.
10. Kalite Kontrol Cemberlerine Yonelik Tehditler ve
Verimli Calışmasını Etkileyen Faktorler
Kalite cemberleri ceşitli gelişme donemleri gecirirler. Bu donemlerin uzunlukları gruplar arasında değişiklik gosterse de her kalite cemberi bulunduğu doneme ait ozellikleri taşır. Kalite cemberleri başlangıc doneminde katılımcı azlığı, yetersiz mali destek ve grup uyelerinin grup işleyişini ve problem cozme becerilerini oğrenememesi gibi risklerle karşı karşıyadır. Coğu kalite cemberinde bu engeller aşılır ve bir sonraki aşamaya gecilir. İlk problem cozme aşamasında da gruba pek fazla tehdit yoktur. Bu donemde problemlerin uzerinde anlaşamama veya problem cozumu konusunda yeterli bilgi sahibi olamama gibi sorunlarla karşılaşılsa da bunlar coğunlukla aşılabilir problemlerdir.
Gruba ilk ciddi tehdit, uretilen cozumlerin rapor edilmesinden sonra kabul gorup gormemesidir. Grup uyelerine calışma azmi verecek ve doyum sağlayacak olan en onemli faktor yaptıkları işe onem verilmesi ve saygı duyulmasıdır. Yoneticilerin cemberin onerilerine olumsuz tepki gostermeleri veya hic dikkate almamaları ihtimali yuksektir. Boyle bir durumda grup uyelerinin morali bozulur, zaman kaybettiklerini duşunurler ve grup dağılır. Bazı durumlarda ise motivasyon sağlamak icin grubun ilk onerileri tamamen kabul edilir. Bu durum da orta kademedeki yoneticilerin grubun calışmalarını kucumsemesine ve gelecekte pek dikkate almamasına neden olacaktır. Cok defa onerilen cozumler kabul edilmekle beraber cozumlerin uygulanması aşamasında sorunlar cıkmaktadır. Yoneticiler cozumleri masraflı olması veya gruplar arasında ihtilaf oluşması nedeniyle uygulamayabilirler. Aynen onerilerin kabulunde olduğu gibi eğer sunulan fikirler uygulanmaya konmazsa yine grup zamanla calışma isteğini kaybedecek ve yok olacaktır. Bazen onerilen cozumler buyuk oranlarda maddi tasarruflar sağlayacağından kabul edilir ve grup bir sonraki aşamaya ilerleyebilir.
Bundan sonraki aşama problem cozmenin yaygınlaşması aşamasıdır. Bu aşamada eski grupların yanında yeni gruplar da oluşur. Yeni fikirler yeni insanların da işe karışmasını dolayısıyla para ve işgucunu gerektirecektir. Cemberin calışmalarının popularitesi gruba uye olmayan insanlarda bir kıskanclık, dolayısıyla uye olanlarla olmayanlar arasında bir catışma yaratabilir. Aynı şekilde ilk başarılar grup uyelerinin de taleplerini artırabilir. Uyeler yonetime daha fazla katılım isteyebilecekleri gibi elde edilen kardan pay almak ta isteyebilirler. Bu donemde ayrıca ilk problemlerin cozumunden sonra uzerine eğilecek problem bulunamaması veya grubun calışmalarının cok genişlemesi nedeniyle mali yukun cok fazla artması gibi olumsuzluklar da ortaya cıkabilir. Butun bu tehditlerin aşılması halinde kalite cemberi yoluna devam edebileceği gibi bu donemde programın gerilemeye başlaması veya başka tur bir programa donuşmesi de sık rastlanan bir durumdur.
Kalite cemberlerinin devamlılığını sağlamak icin grup uyelerinin belli aralıklarla değiştirilmesi, boylece gruptaki durağanlığın giderilmesi ve taze fikirlerin eklenmesi sağlanabilir. Bu uygulama aynı zamanda diğer calışanların da motive olması ve cemberin sağladığı avantajlardan yararlanmasını sağlayacaktır. Kalite cemberlerine başka bir tehdit gruptaki uye sayısı arttıkca bireysel sorumluluğun, dolayısıyla uretimin azalmasıdır. Bu nedenle uye sayısı ideal sınırlarda tutulmalı, gerekirse yeni cemberler oluşturulmalıdır.




NOT: DONEM ODEVİDİR ( UNİVERSİTE)
__________________