Avrupa Ekonomik Alanı ya da kısaca AEA (İngilizce: European Economic Area) 1 Ocak 1994 tarihinde, Avrupa Serbest Ticaret Birliği ve Avrupa Birliği uyesi ulkeler arasında yapılan bir anlaşma sonucunda oluşturulmuştur.[1] Bu kurum Avrupa Serbest Ticaret Birliği uyesi ulkelerin, Avrupa Birliği'ne girmeden, Avrupa tek pazarına katılmalarına olanak sağlar.

Uyelik

Avrupa Ekonomik Alanı, Avrupa Birliği'nin yirmi yedi uyesi ile Avrupa Serbest Ticaret Birliği uyesi dort ulkeden ucu olan Norvec, İzlanda ve Lihtenştayn'ın katılımlarıyla oluşur.

Diğer Avrupa Serbest Ticaret Birliği uyesi İsvicre, Avrupa Ekonomik Alanı dışında kalmıştır. Zira İsvicre Anayasasının ongorduğu bir halk oylaması sonucunda İsvicre halkı bu kuruma katılmayı reddetmiştir. Ancak İsvicre, Avrupa Ekonomik Alanı'nın dışında bazı karşılıklı anlaşmalarla Avrupa Birliği ile işbirliği yurutmektedir.
Ozgurlukler ve kısıtlamalar

Avrupa Ekonomik Alanı, Avrupa Topluluğu gibi, dort ozgurluk ilkesi uzerine kurulmuştur: insan, mal, hizmet ve anapara. Bu nedenle Avrupa Ekonomik Alanı'na uye olan Avrupa Serbest Ticaret Birliği uyeleri Avrupa Birliği uyesi ulkelerde sanki birlik uyesiymiş gibi ozgurce ticaret yapmaktadırlar.

Buna karşılık olarak bu ulkeler Avrupa Birliği hukukunun bir bolumunu de olsa kabul etmek durumundadırlar. Bu ulkeler Bruksel'deki karar alma surecindeyse cok etkiye sahip değildir.

Avrupa Serbest Ticaret Birliği uyesi ulkeler, Avrupa Birliği ile ilgili finansal harcamalara katılmazlar ancak malî olarak Avrupa tek pazarına katkıda bulunurlar. 2004 yılında Avrupa Birliği'ne ve dolaylı olarak Avrupa Ticaret Alanına giren on yeni ulkeyle birlikte kurumun finansman hisselerinde 10 kat artış gozlenmiştir. Bu kurumda Avrupa Birliği uyresi olmayan ulkeler Avrupa Birliği'nin politika ve kalkındırma fonlarından odenek alamazlar.
__________________