Merkantilizm Ana madde: Merkantilizm Gec Orta Cağ ve erken Ronesans doneminde Avrupada iktisadi politika, iktisadi faaliyetleri soylular ve kilisenin elde ettiği gelirleri arttırmak amacıyla vergilendirilmesi gerek bir mal olarak ele almıştır. İktisadi mubadeleler, geciş ucreti veya panayır kurma duzenlemeleri yanında lonca kısıtlamaları ve riba (aşırı faizcilik) uzerindeki dini kısıtlamalar gibi feodal duzenlemelerle denetim altına alınmıştır.
İktisadi politika belirli bir alandaki ticareti teşvik etmek amacıyla tasarlanmıştır. Sosyal sınıfların onemli olması nedeniyle, din veya ahlÂka dayanarak farklı sınıflar icin izin verilen stilleri, maddeleri ve satınalma sıklıklarını iceren kıyafet ve barınma duzenlenlemeleri uygulanmıştır. Niccolò Machiavelli, Prens adlı kitabında iktisadi politikayı tavsiye biciminde ilk kez kuramsallaştıran yazarlardan olmuştur. Bunu, prensler ve cumhuriyetler harcamalarını sınırlandırmalı ve zengin veya nufusu fazla olanın diğerlerini soyması engellenemeli diyerek yapmıştır.
Bu sayede bir devlet vatandaşları uzerine ağır kulfetler yuklememesi nedeniyle comert olarak nitelendirilir. Gerard de Malynes Edward Misselden Thomas Mun Jean Bodin Jean Baptiste Colbert Josiah Child William Petty John Locke Charles Davenant Dudley North Ferdinando Galiani James Denham-Steuart Fizyokratlar Ana madde: Fizyokratlar İktisadi Duşunceler Tarihine Avusturya Bakışı isimli kitabında Murray Rothbard, modern iktisat tarihinin Adam Smith yerine fizyokratlarla başlaması gerektiğini one surmektedir. Anne Robert Jacques Turgot Francois Quesnay John Law Pierre le Pesant de Boisguilbert Richard Cantillon Klasik Politik İktisat Ana madde: Klasik İktisat Klasik iktisat, aynı zamanda klasik politik iktisat olarak da anılmaktadır, anaakım iktisatın 18. ve 19. yuzyıldaki ozgun bicimidir.
Klasik iktisat piyasaların dengeye gelmesi eğilimi ve değer kuramları uzerine yoğunlaşmaktadır. Neo-klasik iktisat temelde değer kuramında faydacı olması ve modelleri ile denklemlerinde temel olarak marjinalist kuramı kullanması ile klasik iktisattan ayrılmaktadır. Marksist iktisat da klasik kuramdan hareketle oluşturulmuştur. Anders Chydenius (17291803), İskandinav tarihinin onde gelen klasik liberallerindendir. Finlandıyalı bir rahip ve parlamento uyesi olan Anders Chydenius, 1765 yılında Ulusal Kazanc (The National Gain) isminde bir kitap yayınlamıştır.
Bu kitabında ticaret ile sanayi serbestisi hakkında fikirler one surerek ve ekonomi ile toplum arasındaki ilişkiyi araştırarak, Adam Smithin benzer fakat daha kapsamlı kitabı Ulusların Zenginliğinden onbir yıl once liberalizmin prensiplerini belirlemiştir. Anders Chydeniusa gore demokrasi, eşitlik ve insan haklarına saygı ilerlemeye ve tum toplumun mutluluğuna giden tek yoldur. Francis Hutcheson Bernard de Mandeville David Hume Adam Smith Thomas Malthus James Mill Francis Place David Ricardo Henry Thornton John Ramsay McCulloch James Maitland, 8th Earl of Lauderdale Jeremy Bentham Jean Charles Léonard de Sismondi Johann Heinrich von Thunen John Stuart Mill Karl Marx Henry George Henry Charles Carey Nassau William Senior Edward Gibbon Wakefield John Rae Thomas Tooke Robert Torrens Fransız Liberal Okul Ana madde: Fransız Liberal Okul Frédéric Bastiat Maurice Block Pierre Paul Leroy-Beaulieu Gustave de Molinari Yves Guyot Jean-Baptiste Say Léon Say Alman Tarih Okulu Friedrich List Wilhelm Roscher Gustav von Schmoller Werner Sombart Max Weber Joseph Schumpeter Karl Polanyi İngiliz Tarih Okulu Edmund Burke Richard Jones Thomas Edward Cliffe Leslie Walter Bagehot Thorold Rogers William J. Ashley William Cunningham Fransız Tarih Okulu Clément Juglar Charles Gide Albert Aftalion Émile Levasseur Francois Simiand Utopyacı İktisat William Godwin Charles Fourier Robert Owen Marksist İktisat
Ana madde: Marksist İktisat Marksist İktisat, Karl Marx ve Friedrich Engelsin calışmaları sonucunda ortaya cıkmıştır. Bu iktisat okulu değerin emek teorisi uzerine yoğunlaşmaktadır ki Marx bunu emeğin sermaye tarafından somurulmesi olarak ele almıştır. Dolayısıyla, Marksist iktisatta değerin emek teorisi, kapitalist bir toplumda sadece fiyat teorisi değil emeğin somurusunun olculmesinde bir yontemdir. Karl Marx Friedrich Engels Karl Kautsky Rosa Luxemburg Georgy Valentinovich Plekhanov Nikolai Bukharin Otto Baner Ernst Mandel Paul Sweezy Nobuo Okishio Shigeto Tsuru Devlet Sosyalizmi Ana madde: Devlet Sosyalizmi Claude Henri de Saint Simon Ferdinand Lassalle Johann Karl Rodbertus Eduard Berstein Fabian Society Piyasa Sosyalizmi Ricardocu Sosyalizm Ana madde: Ricardocu Sosyalizm John Gray Thomas Hodgskin Hristiyan Sosyalizmi Ana madde: Christian socialism Frederick Maurice Pierre Guillaume Frédéric le Play Anarşist İktisat Ana madde: Anarşist İktisat Anarşist iktisat baskıcı sosyal kurumlar tarafından yonetilmeyen uretim ve mubadele bicimlerini anahatlarıyla belirlemeye calışan bir kuramlar butunudur.
Anarko-kapitalistler rekabetci serbest piyasanın dinamiklerinin zorunlu devlet kontrolu olmadan ozgurce işlediği bir toplum arzularlar. Bircok diğer anarşist iktisatcı ise kapitalist mulkiyet ve kapitalist uretim bicimleri kaldırılmadan ekonomilerin gercek anlamda serbest olamayacağını ileri surmektedir. Charles Fourier Pierre-Joseph Proudhon Peter Kropotkin Mikhail Bakunin Dağılımcılık Ana madde: Dağılımcılık Dağılımcılık gec 19. yuzyılda ve erken 20. yuzyılda Papa Leo XIIIun Rerum Novarum genelgesindeki ve Papa Piuss XIin Quadragesimo Anno genelgesindeki oğretileri yansıtmak amacıyla Katolik duşunurler tarafından formule edilmiştir. Dağılımcılık kapitalizm ve sosyalizm arasında ucuncu bir yol arayışıdır ve arzusu ozel mulkiyet varlığını korurken toplumu Hristiyan adalet kuralları cercevesinde şekillendirmektir. G. K. Chesterton Hilaire Belloc
Kurumsal İktisat
Ana madde: Kurumsal İktisat Thorstein Veblen John Rogers Commons Wesley Clair Mitchell John Maurice Clark Robert A. Brady Clarence Edwin Ayres Romesh Dutt John Kenneth Galbraith Yeni Kurumsal İktisat Ana madde: Yeni Kurumsal İktisat Douglass North Oliver E. Williamson Ronald Coase Daron Acemoğlu Neoklasik İktisat Ana madde: Neoklasik İktisat Neoklasik iktisat gunumuzde kullanılan baskın iktisat bicimidir ve iktisatcılar arasında en cok taraftarı olunan akımdır. Eleştirenler tarafından genellikle Ortodoks İktisat olarak adlandırılır. Bu yaklaşımın daha spesifik bir acıklaması Lionel Robbinsin An Essay on the Nature and Significance of Economic Science (1932) (İktisadi Bilimin Doğası ve Ehemmiyeti Uzerine Bir Deneme) adlı makalesinde:"insan davranışlarını alternatif kullanımları olan kıt kaynaklar arasındaki ilişkiler şeklinde calışan bilim" olarak verilmektedir. Kıtlık, kullanılabilir kaynakların tum ihtiyac ve istekleri karşılayamaması anlamına gelmektedir.
Eğer kıtlık ve kullanılabilir kaynakların alternatif kullanımları olmazsa herhangi bir iktisadi sorun da olmaz. William Stanley Jevons Francis Ysidro Edgeworth Alfred Marshall John Bates Clark Irving Fisher Knut Wicksell Lozan Okulu Ana madde: Lozan Okulu Antoine Augustin Cournot Léon Walras Vilfredo Pareto Avusturya Okulu Ana madde: Avusturya Okulu Avusturya iktisat okulu, değerin emek teorisi, istatistiksel veriden hareketle teorik cıkarımlar, yumuşak para (loose money), matematiğin ve iktisadi modellemenin onemi ve ozel mulkiyetin korunması ve cebri sozleşmeler (force of contract) dışında devletin piyasaya mudahelesi gibi onemli (bazıları da ikincil) konularda klasik ve neo-klasik teorileri reddeder. Okul, insanların secim ve eylemlerini subjektif yorumlama ve marjinal fayda (neo-klasik iktisada bu kavramı vermişlerdir) vasıtasıyla acıklamaktadır. Nedensel akıl yurutmenin tumdengelimci zincirini takip ederek iktisadi eylem teorilerini araştırırlar.
Ekonomik buyumenin itici gucu olarak girişimciyi gorurler. Avusturya okulununu temel bir atak noktası da Zirve-Dip dongusunun normal bir iktisadi duzen olduğudur ki bu tarz dongulerin merkezi plancılar tarafından yapılan parasal manipulasyonların belirtisi olarak ortaya cıktıklarını one surerler. Okul, genelde tartışmalı olsa da, tarihsel olarak etkili olmuştur. Eski Amerikan Merkez Bankası (FED) Başkanı Alan Greenspan, Avusturyalı iktisatcıların geneli daha sonraları Greenspanin Avusturya iktisadi prensiplerini reddettiği goruşu uzerinde birleşse de, ilk yıllarında okulu methetmiştir.
En tanınmış Avusturyalı iktisatcı belki de, "para teorisi ve iktisadi dalgalanmalar konusunda yaptığı oncu calışmalar ve iktisadi, sosyal ve kurumsal fenomenlerin karşılıklı bağımsızlıklarının etkili analizi" nedeniyle Nobel İktisat Odulunu almış olan, Friedrich von Hayektir. Ludwig von Mises Friedrich Hayek Stokholm Okulu Ana madde: Stokholm Okulu Gunnar Myrdal Bertil Ohlin
Keynesyen İktisat Ana maddeler: Keynesyen İktisat, Post Keynesyen İktisat, ve Yeni-Keynesyen İktisat John Maynard Keynes Joan Robinson N. Gregory Mankiw Paul Krugman Peter Bofinger Joseph Stiglitz Chicago Okulu Ana madde: Chicago Okulu Frank H. Knight Jacob Viner Milton Friedman George Stigler Harry Markowitz Merton Miller Robert Lucas, Jr. Eugene Fama Myron Scholes Gary Becker Edward C. Prescott James Heckman Carnegie Okulu Ana madde: Carnegie Okulu Herbert Simon Richard Cyert James March Victor Vroom Oliver E. Williamson Neo-Ricardoculuk Ana madde: Neo-Ricardoculuk John von Neumann Piero Sraffa Luigi L. Pasinetti Vladimir K. Dmitriev Modern Okullar Modern Heterodoks Okullar Kamu Tercihi Okulu Yeni Keynesyen İktisat Yeni Klasik Makroiktisat Evrimci İktisat Avusturya Okulu Chicago Okulu Freiburg Okulu Keynesyen İktisat Post-Keynesyen İktisat Lozan Okulu Stockholm Okulu Marksist İktisat Kurumsal İktisat Neo-Ricardoculuk Anaakım İktisatta Goruşler İktisat alanı dışında Goruşler
__________________
Sanat Tarihi / Arkeoloji İktisadi Duşunce Okulları
Üniversite Ders Notları0 Mesaj
●48 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Eğitim Forumları
- Üniversiteler
- Üniversite Ders Notları
- Sanat Tarihi / Arkeoloji İktisadi Duşunce Okulları