Buyuk velîlerden ve hadîs Âlimi. Adı Abdula'lÂ, babasının adı Abdila'lÂ'dır. İbn-i ŞerÂhil Kureyşi ismiyle de bilinir. Lakabı Ebû HûmÂm'dır. Doğum tÂrihi belli değildir. 804 (H.189) senesinde vefÂt etti.

İyi bir tahsil gordu. Hamîd-i Tavîl; Yahy bin Ebî İshÂk, Cerirî, Yûnus bin Ubeyd, Ma'mer bin RÂşid, Saîd bin Ebî Arûbe ve DÂvûd bin Ebî Hind gibi devrinin buyuk Âlimlerinden ilim oğrendi ve hadîs-i şerîf bildirdi. Bu rivÂyetleri pek makbûl olup, başta Kutub-i sitte denilen meşhur altı hadîs kitabı olmak uzere başka hadîs kitaplarında da yer aldı. Kendisinden İshÂk bin RÂheviye, Ebû Bekir ibni Ebî Şeybe, Amr bin Ali el-FelÂs, Nasr bin Ali ve daha bir cok Âlim hadîs-i şerîf oğrenip rivÂyet ettiler. İmÂm-ı NesÂî ve İbn-i HibbÂn onu sika, guvenilir bir Âlim olarak bildirirler.

Abdula'l hazretleri ilmiyle Âmil olup oğrendiklerini her zaman tatbik ederdi. "Kime bir ilim verilir de bu ilim ona Allah korkusundan ağlama huyunu kazandırmazsa, o bu ilmin faydasını goremez." buyururdu.

Abdula'l Cehennem'den cok korkardı. Goz yaşları icinde secdeye kapanır ve şoyle du ederdi:

"YÂ Rabbi! Duşmanlarının nefretini arttırdığın gibi senin icin olan huşûmuzu, korkumuzu arttır. Sana secde eden yuzumuzu Cehennem'de ateş ile ortme."

Abdula'l sohbetlerinde mÂlÂyÂnîden uzak olup boşuna konuşmazdı. Buyuk Âlim Mis'Âr'ın bildirdiğine gore buyurdular ki:

İnsanlar bir araya gelseler ve Allahu teÂlÂdan, Cennet'ten, Cehennem'den konuşmadan ayrılsalar melekler derler ki: "Ey insanlar buyuk gaflet icindesiniz..."

Yine buyurdu ki:

"Cennet ve Cehennem, Âdemoğlundan bir şeyler duymak icin ona yaklaşırlar. Şayet insan Cennet'i isterse, Cennet; "Y Rabbî! Onu isteğine kavuştur!" der. Şayet Cehennem'den sakınırsa, Cehennem de; "Y Rabbî! Onu ateşten muhÂfaza et!" diye du eder."

Abdula'l olumu cok hatırlar ve titrerdi. Buyururdu ki:

"İki şey var ki beni duny zevklerine dalmaktan alıkoyuyor. Bunlar olumu hatırlamak ve Allahu teÂlÂnın dÂima huzurunda bulunmaktır."

Yine;

"Hicbir ferd yoktur ki, olum meleği gunde iki def kapısını calmasın." buyurmuştur.

1) Tezkiret-ul-HuffÂz; c.1, s.296
2) Tehzîb-ut-Tehzîb; c.6, s.69
3) El-Menhel-ul-Azbul Mevrûd Şerhi Sunen-i Ebû DÂvûd; c.1, s.69
4) Hilyet-ul-EvliyÂ; c.5, s.88
5) İslÂm Âlimleri Ansiklopedisi; c.2, s.90
6) ŞezerÂt-uz-Zeheb; c.1, s.324

Sadakat.Net © İslami web hizmetleri
__________________