Ust kol ve alt kol kemiklerinin birbirlerinden ayrılması durumuna “dirsek cıkığı” denir. Normal koşullarda ust kol kemiği (pazı kemiği) alt kol kemiklerine (Radius ve Ulna) dokunur durumdadır. Dirsek cıkığı meydana geldiğinde bu kemikler kendi hizalarından ayrılırlar. Dirsek cıkıkları, omuz cıkıklarının ardından ikincil en cok rastlanan cıkık turudur.


Dirsek cıkıklarını iki temel gruba ayırabiliriz:


Basit dirsek cıkıkları: Basit dirsek cıkığı durumunda dirsek etrafındaki kemiklerde herhangi bir kırık bulunmaz. Basit dirsek cıkığındaki iyileşme sureci ameliyat gerektirmediği icin daha kolaydır.
Kompleks dirsek cıkıkları: Kompleks dirsek cıkığı durumunda genellikle on kol kemiklerinde cıkıkla birlikte kırık da oluşmaktadır. Kompleks dirsek cıkıklarında, kemiklerin normal pozisyonlarına getirilebilmesi icin genellikle ameliyat gerekmektedir.
Dirsek cıkıklarının belirtileri
Eğer herhangi biri dirseğini zedelemiş ise, dirsekteki bir ağrı muhtemel bir cıkık sebebi olarak değerlendirilmelidir. Cıkık bir dirseğin belirtileri icerisinde ağrı, şişlik ve dirseği bukebilme yetersizliği sayılabilir. Bazı dirsek cıkıkları sinir ve ya kan damarlarında hasar oluşturmuş olabilir. Tum dirsek cıkıkları acil tıbbi tedavi gerektirir ancak sinir ve damar (kan damarı) zedelenmeleri ozel dikkat gerektirir. Dirseği eski konumuna getirmek icin dirsek cıkığının durumunu ve herhangi bir kırık ile ilişkili olup olmadığını gorebilmek adına rontgen cekimi gereklidir.
Dirsek Cıkığı tedavisi
Bir dirsek cıkığı, ayrılan kemiklerinin yeniden eski konumuna getirilmesi ile tedavi edilir. Dirseği eski konumuna getirme işlemi genellikle anestezi ile sağlanır ancak hasta sakin durumda ise anestezi uygulaması tercih edilmeyebilir. Genellikle dirsek eklemi basit bir şekilde geri yerine yerleştirilebilir ancak daha kompleks durumlarda dirsek eklemini normal hizaya getirme işleminde zorluklar yaşanabilir. Eklemin eski pozisyonuna getirilmesinden sonra tekrar rontgen cekimi ile eklemin son pozisyonunun duzgun olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Eğer bir basit dirsek cıkığı durumu varsa cıkık yerine yerleştirildikten sonra muayeneyi yapan kişi dirseğin olması gerektiği hizada dayanaklı bir şekilde kalıp kalamadığını belirlemelidir. Eğer eklem sabit duramıyor ve dirsek surekli olarak tekrar cıkıyorsa ameliyat gereklidir. Coğu durumda eklem alcıya alınarak dirseğin hareketsiz kalması sağlanır. Alcılama işlemi genellikle dirseğin bukuk olacağı ve avuc icinin ise aşağıya bakacağı şekilde gercekleştirilir.
Eklemin alcıda kalabilme suresi sınırlıdır. Uzun sureli alcılama durumları eklemin onemli olcude sertleşmesine neden olabilir. Cıkığın meydana gelmesinden yaklaşık bir hafta sonra hastalar basit dirsek hareketleri yapmaya başlatılır.
Hareket yapabilme becerisi dirseğin tamamen sabit durumda olmasından başlayarak zamanla bukulebilme miktarı artacak şekilde tekrar kazanılır. Basit dirsek cıkığı olan hastalar altı ile on iki hafta arasında değişen bir surecte tam olarak iyileşmiş olurlar.
Dirsek cıkıklarında ameliyatla tedavi
Basit dirsek cıkıkları icin ameliyat nadiren gerekli gorulur. Basit dirsek cıkıklarında sadece on ve ust kol kemiklerinin sağlam bir şekilde ekleme oturtulamaması durumunda ameliyat gereklidir (%1 – 2 oranında). Yapılan ceşitli araştırmalar sonucunda basit dirsek cıkıklarının tedavisinde kemikleri veya destek dokularını birbirine bağlayan sert fibroz doku şeritlerinin onarılmasının hic bir fayda gostermediği saptanmıştır.
Dirseğin cıkmasına bağlı olarak kemiklerde kırık meydana gelmesi durumunda ameliyat gereklidir. Kemiklerde kırılma bulunan cıkıklarda ameliyat yapılmadan direk ekleminin normal hizasına getirilmesi mumkun değildir. Ameliyat esnasında dirsek eklemini eski hizasına getirebilmek icin genellikle plak ve vidalar yerleştirilmektedir.