Her insan okuldayken en az 1 kere bitlenmiştir. “Asla bitlenmedim!” diyenler kimseyi kandıramazsınız. Zaten kandırmanıza da gerek yok. Cunku bitlenmek sanılanın aksine pislik gostergesi değil. Şimdi gelin bitler hakkında bilinmesi gerekenlere bakalım.
Cocuğunuz okula başladı. İlk haftaların badiresi atlatıldı, yeni yaşama uyum sağlandı. Her şey iyi gidiyor. Derken gunu birinde tertemiz giydirdiğiniz, duzenli banyoya soktuğunuz cocuğunuzun başında bitlerin cirit attığını farkediyorsunuz.
Bit eklembacaklılar ailesinin değerli bir uyesi. İnsanlar dahil tum canlıların uzerinde yaşayabilen bu altı bacaklı sevimli arkadaş, dunyaya yumurtadan cıkarak merhaba diyor. Yumurtadan cıkan bebek bitler 2 – 3 hafta icinde olgunlaşıyor ve kendi yavrularını yumurtluyor. Bit yumurtaları inanılmaz yapışkan; suyla temizlenmeleri mumkun değil.
Kac tur bit var?
Kafa biti: En bilinen turu bu. Yalnızca kafada yaşar. Yaklaşık bir susam (2 – 3 mm) tanesi buyukluğundedir. Dişileri halk arasında sirke denen yumurtalarını enseye, kulak arkasına ve sac koklerine bırakır.
Kıl biti: Kafa haric vucudun sakal, goğus gibi diğer kıllı bolgelerinde bulunur. Yumurtalar siyah renktedir. Yumurtadan cıktıktan sonra gri – beyaz renge donerek kıl diplerine gomulur, aşırı kaşıntıya neden olurlar. Erişkinlerinin boyu yaklaşık 1 – 1.5 mm olabilir.
Elbise biti: Bu ture vucut biti de denir. Vucudun tuysuz yerlerinde yaşarlar. Cok tehlikelidirler. Cunku tifus hastalığını yayarlar. Tifus mikrobu bitin bağırsağında coğalıp dışkısı ile insana bulaşır. Boyutları da akrabalarına gore cok daha buyuktur. Yaklaşık 3 – 4 mm olabilirler.
Bitler kimi sever?
Kafa bitlerinin favorisi okul cağına yeni gelmiş 7 – 8 yaşındaki cocuklar. Bu yaş grubundaki cocukların birbirlerine teması daha fazla olduğundan bitlerin yayılması cok hızlı olur. Ozellikle anasınıfındaki cocukların uyku saatinde aynı yastıkları kullanması bunda etkili.
Bitler nasıl yayılır?
Bitler hızlıdır; kişiden kişiye doğrudan sac teması yoluyla ya da dolaylı yoldan bulaşabilirler. Kişisel bakım eşyalarını ortak kullananlar (sac fırcası, havlu vb.), yakın temasta olan kişiler (aile bireyleri, iş ve sınıf arkadaşları vb.) bir anda bit salgını kurbanı olabilirler.
Bitler yeni birine bulaşınca hemen uremeye başlarlar. Kulak arkasına, enseye ve sac koklerine yumurtalarını sacarlar. Ardından bekleyiş başlar. Bit yavruları (sirke) zamanla erişkin hale gelir. Bitin turune gore yaşam suresi 1 – 3 hafta arasında değişir.
Bitler ne yer?
Bitlerin ana besin kaynağı kan, olu deri ve sac koklerinden salgılanan yağ. Menu bize felaket gelse de bitler bu karışıma bayılıyor.
Bitlenmenin belirtisi var mı?
Cocuğunuz okuldan eve geldi. Ellerini yıkadı. Oyuna oturdu. Ama bir terslik var: eli başından gitmiyor, surekli kafasını kaşıyor. Alın size bitin ilk belirtisi.
Kaşınan cocuğunuzdan şuphelendiniz, sac diplerine baktınız. Gorduğunuz şey kucuk siyah noktalarsa iş işten coktan gecmiş, bitler coğalmaya başlamış demektir. Uzulmeyin. Bu cok olağan bir durum. Ustelik zararsız da. Coğu bit insan sağlığına etki etmez. Yine de en kısa surede bu kucuk canavarları kafamızdan uzaklaştırmamız lazım.
Bitlerden nasıl kurtulurum?
Bitler kendiliğinden yok olmaz. Mutlaka mudahale etmek gerekir. Bunun icin ozel ilaclar var. Başa surulur, bir sure beklenir, ardından sac cok ince bir tarakla guzelce taranır. Ancak bu şekilde aşırı yapışkan bit yumurtalarından kurtulabilirsiniz. Sık yıkamak ya da zeytinyağı gibi doğal yontemler kullanmak kesin olarak bitlerden kurtulmanızı sağlamaz. En iyisi eczaneye gidip bit ilacı sormak. Utanacak bir şey yok. Herkesin başına gelebilir.