Astım solunum yollarındaki iltihaplanma ve daralmayla ortaya cıkıyor. Solunum yolları daralınca astım krizi gelişiyor. Hava kirliliği, hayvan tuyleri, sigara dumanı, kuvvetli koku, toz gibi alerjen ortamlar krizlerin şiddetini ve sıklığını arttırıyor.
İnhalant ilaclarla astım kontrol edilebilir. Astımın tam tedavisi yok. İlac kullanımı ve olumlu cevre koşulları astım krizlerini buyuk olcude onluyor. Hasta gundelik yaşama sorunsuz devam ediyor. İlac kesilirse krizler yineleniyor.
Astım cocuklarda yaygın ama ergenlik doneminin sonlanmasıyla %60 oranında geciyor. Turkiye’de her 8 cocuktan 1’i astım hastası. Bu oran yetişkinlerde 12’ye 1.
Yetişkinlerde astım kalıcı. Yerkurede yaklaşık 300 milyon insan astımdan yakınıyor. Astım her yıl 250 bin yaşama mal olan onemli bir sağlık sorunu.
İlacı ne?
Tedavide kullanılan 2 grup ilac var:
İlki inhalant denen sempatomimetik işlevli rahatlatıcı etkide ilaclar. Salbutamol, Terbutalin buna ornek.
İlacın kullanımı cok basit.
İnhalant ilac kriz oncesinde veya sırasında ağza yaklaştırılıyor. Spreye benzeyen ilacı sıkıp derin bir nefes alıyorsunuz.
İkinci grup hava yolundaki iltihabı azaltmada etkili. Kromolin sodyum, nedokromil sodyum, teofilin ve lokotrien reseptor antagonistleri ve kortikosteroidler bu grupta.
Alerjik astımlı hastaların bir kısmında ilac işe yaramıyor. Bu tur hastalara alerji iğneleri yapmak gerekiyor.
Bitkisel cozum var mı?
Astım tedavisine yonelik alternatif tıp urunleri ve bitkisel ilaclar hızla yaygınlaşıyor. Bu yaklaşım ilac tedavisini bazen destekleyebilir. Kimi zaman da kostekleyebilir. İşler yolunda gitse bile kimse “astıma cozum bitkilerde” diyemez.
Derde deva bitkiye alerjiniz varsa astım krizi daha beter tetiklenebilir. Alternatif cozum yolları deneyecekseniz konuyu doktorunuza danışmalısınız. Alerji testi yaptırmayı duşunmelisiniz.
Kacış yok mu?
Astım krizleri gunluk yaşamı olumsuz etkiler ama ufak tefek onlemler alarak hasarı azaltmak mumkun.
Krizleri azaltmak icin neler yapılabilir bakalım:
Polen astımı tetikler. Karahindiba poleni ozellikle. • Astım gunluğu tutun. Kriz belirtilerini izlemeniz kolaylaşır.
• Duzenli egzersiz yapın. Egzersize bağlı tetiklemeyi onlemek icin ilaclarınızı almayı unutmayın.
• Sağlıklı beslenmeye calışın. Bağışıklığı guclendiren Omega 3 zengini yiyecekler onemli.
• Aşırı kilodan kacının.
• Uyku duzenine dikkat edin.
• Stresten uzak durun. Kas gerginliği akciğerleri sıkıştırarak kriz başlatabilir.
• Duzenli aralıklarla doktorunuzla goruşun. İlacların etkisini doğrulamanız icin bu gerekli.
• Tedaviyi yarıda bırakmayın.