Kan bağışı neden bu kadar onemli? Cunku kimin başına ne geleceği belli olmaz. Unutmayın bir gun sizin de kan bağışına ihtiyacınız olabilir.


Okul bahcelerinde, sokaklarda, kent meydanlarında dolaşan Kızılay arabalarını gormeyeniniz yoktur. Hepsinin de amacını biliyoruz. Kan bağışı toplamak. Bazılarımız duyarlı, gidip soruyoruz, bilgi ediniyoruz, sağlığımız el veriyorsa hemen oracıkta kan bağışında bulunuyoruz. Bazılarımızsa pek oralı değil, yanından gecip gitmekle yetiniyor. Sorumluluk bilinci bir yana, iğne korkusu ağır basıyor, ayaklarımız ters yone gidiyor.


Kan bağışı gonullu bir olay. Ozetle: sizden birazcık kan alıyorlar, bir tupe koyuyorlar, sonra da ihtiyacı olan kişiye aktarıyorlar. Kan bağışının tek ozelliği gonullu olması değil. Her yıl milyonlarca hastanın kan nakline ihtiyac duyduğunu duşunursek, insani bir sorumluluk. Ameliyatlar, kazalar, bazı ciddi hastalıklar. Yani bir insanın kan nakline ihtiyac duymasını gerektiren bin bir turlu hal var. İşte kan bağışı da tum bu zor zamanlar icin icat edilmiş.
Kan bağışının bircok turu var. Bakalım:
Tam kan bağışı. Hepimizin bildiği en yaygın tur. Kolunuza takılan bir iğne yardımıyla bir torba kan veriyorsunuz. İşlem tamam.
Trombosit kan bağışı. Aferez adında bir teknoloji kullanır. İşlem sırasında kandaki sadece bazı maddeler alınır ve sonunda kanın bir kısmı geri aktarılır.
Plazma bağış. Trombosit kan bağışıyla aynı mantıkta. Kan hucrelerinin icinde bulunan bazı maddeler toplanıyor.
Kırmızı kan hucreleri. Yine aferez yontemi kullanılıyor. Sadece kırmızı hucreleri toplanıyor.
Kan bağışının riskleri var mı?
Hayır. Siz sağlıklı olduğunuz surece tamamen guvenilir bir yontem. Ayrıca gunumuzde bu iş gayet steril ortamlarda, steril aletlerle yapılıyor. Boylece kan yoluyla bulaşan hastalıkların riski de sıfıra iniyor.
Peki kan bağışı yaptığınızda sizde neler oluyor? 24 saat icerisinde kanınız kendini yenilemeye başlıyor, birkac hafta sonra da aradaki farkı kapatıyor.
Kan bağışına nasıl hazırlanacağım?
Sağlıklı beslenin. Ozellikle demir bakımından zengin besinler yemek guc kazanmanıza yardım edecek. Orneğin ıspanak, kırmızı et, balık, beyaz et, kuru meyveler. Yarın kan bağışı yapmayı duşunuyorsanız bu gece iyi uyuyun.
Kan vereceğiniz gunun sabahında iyi beslenin. Yağlı besinlerden uzak durun. Hamburgere, patates kızartmasına, dondurmaya bir gunluğune ara verin. Bir de kan bağışından once bol bol su tuketin.
Kimler kan veremez?
Kan bağışı yapacak kişinin ceşitli sağlık ozellikleri dikkate alınır. Bazı kişilerin kan vermesi kendisi ya da kanın bağışlanacağı kişi icin zararlı olabilir. Mesela:
• Uyuşturucu ya da madde bağımlıları
• AIDS hastaları
• Anemi yani kansızlık hastaları
• Epilepsi hastaları
• 6 ay icinde buyuk ameliyat gecirenler
• Astım hastaları ve alerjisi olanlar
• Hamileler
• Diyabet hastaları
• Tuberkuloza yakalananlar
• Hepatit B ve hepatit C hastaları
• Kalple ilgili ciddi hastalıkları bulunanlar. Orneğin koroner kalp hastaları, kalp aritmisi olanlar, serebrovaskuler hastalıkları bulunanlar
• Kronik bronşit hastaları
Kan bağışlama koşulları
18 – 65 yaş arasında olup herhangi bir sağlık sorunu olmayanlar bir yıl icerisinde dort uniteyi gecmeyecek şekilde kan verebilirler. Ayrıca vucut ağırlığının 50 kilogramın uzerinde olması şartı da bulunuyor. Ulkemizde bağışlanan standart kan miktarı 450 ml’dir. Bu miktar vucuttaki toplam kanın cok az bir kısmını oluşturur. Bu yuzden kan bağışlayan kişiye de bir zararı olmaz.
Kan bağışının uzun sureli yan etkileri yok. Kan verdikten sonra bitkin hissetmek, baş donmesi gibi durumlar normal. Biraz dinlenerek bu etkilerden hemen kurtulmak mumkun.