Gıda zehirlenmesi bozulmuş yiyeceklerden kaynaklanan bir durumdur. Gıda zehirlenmesi Salmonella ya da virus gibi bakteriler yuzunden gelişir. Etler, hazır yiyecekler, sut ve sut urunleri iyi paketlenmez, saklanmaz ve pişirilmezse gıda zehirlenmesine yol acar.
Bulaşıcı organizmalar (bakteri, parazit, virus) gıdaların uretimi ve işlenmesi sureclerinin herhangi bir zamanında gıdalara bulaşabilirler. Patojenler aslında insanların tukettiği tum gıdalarda bulunur fakat pişirme esnasında olurler. Bu yuzden ozellikle ciğ yenilen yiyeceklerde gıda zehirlenme riskisi en fazladır.
Bozulmuş yiyeceklerin tuketildikten sonraki belirtilerin gelişmediği doneme kulucka donemi denir. Bu sure 1 saatten 90 gune kadar uzayabilir. Ama gıda zehirlenmesi coğunlukla bir iki gunde anlaşılır.
[h=2]Gıda Zehirlenmesi Neden Olur ?[/h]Bakteriler, parazitler ve virusler gıda zehirlenmesine neden olmaktadır. Fakat ağırlıklı olarak besin zehirlenmesine yol acan bakterilerdir. Bu bakteriler:
Salmonella: Ciğ kırmızı et ve tavuk etinde bulunur. Bunlardan yumurtalara ve pastorize olmamış sutlere de bulaşabilir. Ciddi zehirlenmelerde baş rol oynamaktadır. ABD’de yapılan araştırmalara gore yılda 1 milyon vaka (20,000’i hastanelik) da sorumlu Salmonella bakterisi cıkmıştır.Kampilobakter: Ciğ kırmızı et ve tavuk etinde, pastorize olmayan sutlerde bir de arıtılmamış sularda bulunur.Listeriya: Hazır gıdalarda bulunur. Paketli sandvicler, tereyağı, somon fume, yumuşak peynirler listeriya barındıran gıdalardan sadece birkacı.Koli basili: İnsanların ve hayvanların coğunun sindirim sistemlerinde bulunan bir bakteri turudur. Coğunlukla zararsızdır. Ama turlerinden biri gıda zehirlenmesine yol acar. Yeterince pişmeyen et yemekten ya da pişmemiş sut icmekten bulaşır.Virusler: Rotavirus ve norovirus en yaygınlarıdır. İkisi de tuvaletten sonra elleri yıkamayıp yemek yemekle bulaşır. Bu yuzden ozellikle cocuklara tuvalet eğitimi sırasında el yıkamanın onemi de anlatılmalıdır.
Parazitler: Parazitler bakteriler kadar gıda zehirlenmesini yol acmasa da gıdalara bulaştıkları zaman tehlikeli sonuclar doğurabilirler. Taksoplasma paraziti zehirlenmelerde en fazla rol oynayan parazit turudur. Enfeksiyon kapmış kedilerin dışkılarından bulaşma ozelliği vardır. Ozellikle kedilerin tuvaletini yaptığı kutularda bulunur. Suya ya da yemeğe bir şekilde bulaşırsa gıda zehirlenmesi kacınılmaz olur.
Toksinler: Yağlı balık turleri gıda zehirlenmesine yol acabilir. Bunlardan zehirlenmek cok kucuk bir risk. Ama hamlilelik doneminde dikkatli olmak gerekir. Yağlı balıklardan bazıları: Taze ton, somon, uskumru, alabalık, sardalye.
[h=2]Gıda Zehirlenmesinin Belirtileri Nelerdir ?[/h]Gıda zehirlenmesi hemen hemen her zaman belirtilerle gelir. Bu belirtiler enfeksiyonun turune gore değişiklik gosterebilmektedir. Tipik zehirlenme vakalarında aşağıda listelenen belirtilerden en az 3 tanesine rastlamak mumkundur:
Mide bulantısıKusmaİshalKarında krampKarın ağrısıİştah kaybıAteşKas ağrısıTitremeİnsan sağlığı icin ciddi tehlike arz eden belirtiler:
3 gunden fazla suren ishal38 dereceden yuksek ateşGorme ve konuşmada zorlukAşırı susuzluk, kuru ağız ve kucuk tuvalete cıkamama[h=2]Gıda Zehirlenmesi Olduğunda Ne Yapmalı ?[/h]Gıda zehirlenmesi

Coğu zaman gıda zehirlenmesi kendi kendine gecmektedir. Genellikle doktora gorunmeye gerek kalmaz. Belirtileri hafifletmek icin sizin de yapabileceğiniz bazı şeyler var. Cok fazla su icmek, kolay oğutebileceğiniz yiyecekler yemek ve iyice dinlenmek onlemdir.
Ama bazı kişiler gıda zehirlenmelerine karşı oldukca hassastır. Orneğin 65 yaşından buyuklerde bağışıklık sistemi daha yavaş calışır. Gıda zehirlenmesi yaşarlarsa durumları kotuye gidebilir.

[h=2]Gıda Zehirlenmelerinde Ne Zaman Doktora Gidilmeli ?[/h]2 gundur kusuyorsanız3 gundur ishalsenizKanlı kusuyorsanızDışkınızda kan varsaNobet geciriyorsanızCift goruyorsanızDiliniz dolanıyorsaRuhsal durumunuz değişkenseAyrıca ağız ve goz kuruması gibi dehidrasyon belirtileriniz varsa mutlaka acilen bir doktora gidin. Bu belirtiler sizde varsa ciddi bir gıda zehirlenmesi geciriyorsunuz demektir.
[h=2]Gıda Zehirlenmesi Nasıl Tedavi Edilir ?[/h]Genellikle gıda zehirlenmesinin tedavisi evde yapılır. 3-5 gun icerisinde gecer. Bol sıvı tuketmek onemlidir. Elektrolit iceren sporcu icecekleri ve meyve suları karbonhidrat seviyesini duzeltmeye ve yorgunluğu atmaya yardımcı olabilir. Kafein iceren iceceklerden uzak durmak gerekir.
Imodium veya Pepto-Bismol gibi eczanelerde satılan ilaclar ishali ve bulantıyı kontrol altına almak icin kullanabilir. Bol bol dinlenmek de gıda zehirlenmesinin tedavisi icin onemlidir.
Ciddi zehirlenmelerin tedavisi hastanede yapılmaktadır. Gaita alınarak zehirlenmeye yol acan bakteri tespit edilir. Vucudun kaybettiği sıvılar ve ilac tedavisi genellikle serum yoluyla hastaya verilir.