Romatizma kişiden kişiye farklı ilerleyen bir hastalıktır. Bu yuzden de bu hastalığın tipik aşamalarını belirlemek diğer bircok hastalığa gore daha zor. Kucuk bir orandaki hastalarda romatizma 1 ya da 3 sene surer ve daha sonrasında semptomlar yok olur. Bazı hastalar uzun sureli yanma hissi veren iltihaplanmalar yaşar, fakat bu iltihaplanmalar donem donem azalır ya da hic ortaya cıkmaz. Daha ileri durumlarda ise hastalar semptomları aralıksız şekilde hissederler. Bu uzun sureli semptomlar hastalarda ciddi eklem hasarlarına ve hatta ileri seviyelerde ceşitli sakatlanmalara neden olur.


Romatizma her ne kadar her eklemde ortaya cıksa da daha sık olarak vucuttaki ufak eklemlerde ortaya cıkar. Bu kucuk eklemler, ellerde, parmaklarda ve bileklerde bulunur. Romatizmadan etkilenen diğer bazı eklemler ise kalca, diz, bilek, ayak, boyun, omuz ve dirseklerdedir. Genelde eklemler simetrik bir şekilde etkilenir. Yani ayaktaki eklemlerde ortaya cıkan romatizma hem sağ hem de sol ayağı etkiler. Eklem ağrılarına ve şişiklere ek olarak hastaların buyuk bir bolumu aşırı yorgunluk, ateşlenme ve genel bir kırgınlık da yaşarlar.


Sağlıklı Eklemler Nasıl Calışır?
Eklemler kemilerin birleştiği yerlerdir. Romatizmanın nasıl ilerlediğini daha iyi anlamak icin sağlıklı eklemlerin nasıl calıştığını bilmek yararlı olacaktır. Eklemlerin icinde bulunan kıkırdak, kemikerin etrafını kaplayarak kemiklerin birbirine surtmesini azaltır. Eklemler sinovyum adlı dokuyla yanyanadır. Bu doku, kıkırdağı ve kemikleri besleyen ve kayganlaştıran bir sıvı uretir. Bu sıvının adı sinoviyal sıvıdır.
Normal koşullarda eklemler kemiklerin ustuste gelip yumuşak bir şekilde hareket etmesine izin verir. Kıkırdak puruzsuz bir yuzey oluşturur ve sinovial sıvı da hareketleri kolaylaştıracak yeterli miktarda kayganlaştırıcı uretir.
Sağlıklı Eklemden Hasarlı Ekleme
Romatizmada vucudun bağışıklık sistemi sinoviyum hucrelerine saldırır. Bu da eklemlerin iltihaplanmasına neden olur. İltihaplanan eklemler kızarır, ısınır ve ağrır. İltihaplanma donemlerinde sinoviyum hucrelerilerinin sayısı aşırı olarak artar. Hucrelerin aşırı artması sinoviyumu kalınlaştırır bu da iltihaplanmanın daha da artmasına neden olur.
Hastalık ilerledikce anormal sinoviyum hucreleri kıkırdakları ele gecirir ve yok eder. Zamanla eklemleri destekleyen kaslar, tendonlar ve bağlar zayıflar. İleri durumlarda kemikler zamanla birbirlerine yapışır ve eklemler aşınır. Bunlar ağrıyı artırır ve eklemlerin işlevlerini yerine getirmesini zorlaştırır.
Romatizma tedavi edilmezse kemiklere ve dokulara kalıcı zarar verir. Bu kalıcı zararlar kemiklerin hizasını bozarak yazı yazmak gibi basit işlemlerin bile yapılmasını zor hale getirir. Eklemlerdeki hasarlar kalıcı olabileceğinden ağrı ve iltihap gecse bile romatizma kesinlikle tedavi edilmelidir.
Doktorlar romatizmanın eklemlere zararının cok erken donemlerde başladığını tespit etti, bu nedenle de romatizma farkedildiğinde tedavinin başlaması olası zararın erkenden onlenmesini sağlar. Birkac sene oncesine kadar doktorlar romatizmanın erken donemlerinde ağrı kesicilerle tedavi yontemine giderek hastanın ağrılarını azaltmaya odaklanıyordu. Son senelerde romatizmanın hasarlarının hastalığın ilk donemlerinde ortaya cıktığının bulunmasıyla beraber doktorlar erken tedavi yontemlerine odaklandılar. Bu nedenle romatizma semptomlarını hissederseniz erkenden doktor kontrolune gidip erken tedayive başlamanızı oneririz.
Romatizmal Eklem Hasarlarına Yakın Bakış
Eklem ağrısı ve romatizmal iltihap bağışıklık sistemimizin bir parcası olan akyuvarların siniviyal dokularda toplanmasıyla başlar. Akyuvarlar sitokin adındaki hucreler arası iletişimi sağlayan maddeyi uretir. Sağlıklı hucrelerde sitokin enfeksiyona bağlı olarak iltihaplanmaya neden olur. Araştırmalarda gore romatizmada sitokinlerin aşırı uretildiğini ve bunun da devamlı iltihaplanma ve kıkırdak, kemik ve diğer eklemlerde zarara neden olduğu bulundu.
Romatizma ilerledikce vucuda verdiği zarar hem daha buyuk hem de geriye dondurulemez oluyor. Ozellikle kadınlarda sıklıkla rastlanan romatizmanın zararlarını azaltmak icin romatizma semptomlarını hisseder hissetmez doktora danışmanız. Unutmayın romatizma ne kadar erken tanınırsa tedavi donemi o kadar etkili olacaktır.