Diyabetin uyku bozukluklarına olan etkisinden bahsetmeden once uyku bozukluklarının ne olduğundan bahsedelim. Uyku apnesi cok ciddi uyku bozukluklarından biri. Bir kişinin uyku sırasında nefes alışında problem cıkması olarak acıklanabilir. Uyku apnesi tedavi edilmezse kişi uyku sırasında nefes almayı bırakabilir. Bu bir gece boyunca geniş aralıklarla ya da yuzlerce kez olabilir.
Uyku apnesinin iki turu var:
Obstruktif uyku apnesi: Uyku apnelerinden en yaygın olarak goruleni. Solunum yollarındaki tıkanıklıktan kaynaklanıyor. Genellikle uyku sırasında gırtlağın arkasındaki yumuşak alan solunum yollarını kapatıyor. Diyabetin neden olduğu uyku bozukluğu da tam olarak bu turden uyku apnesi.
Merkezi uyku apnesi: Obstruktif uyku apnesinden farklı olarak bu kez solunum yolları kapanmıyor. Beyin kaslara nefes alma mesajını gonderemiyor. Bunun nedeni kontrol merkezinde karşılaşılan sorunlar olabilir.
Erkek olmak, aşırı kilolu olmak, 40 yaşından buyuk olmak, aileden birinin uyku apnesi olması uyku apnesini tetikleyen nedenlerden. Bu alanda yapılan araştırmanın sonuclarına gore uyku apnesinin nedenlerinden biri de tip 2 diyabet.
Bu alanda yapılan ilk araştırmadan bahsedeceğiz size birazdan. Diyabet 2 hastalarında oluşan diyabete bağlı sinir hasarı (noropati) bir şekilde obstruktif uyku apnesiyle bağlantılı. Bunun yanında sinirlerdeki hasarın ciddiyeti uyku bozukluklarının ciddiyetini de birebir etkiliyor.
Obstruktif uyku apnesi tip 2 diyabet hastaları arasında epey yaygın. Diyabete bağlı oluşan sinir hasarı yani noropati ise diyabetin uzun donemde ortaya cıkan bir yan etkisi. Dikkatli olun sonucları acı verici olabilir.
Tabii ki insanlara tip 2 diyabeti var diye direkt olarak sinirlerinde hasarı olduğunu soylemek cok doğru olmaz. Durum tam olarak bu anlama da gelmiyor zaten. Ancak insanların normalde yaptırmaları gereken rutin kontrollerini yaptırmaya devam etmeleri onemli.
Obstruktif uyku apnesine neden olanın tip 2 diyabet olduğunu soylemiştik. Bunun adına bir araştırma yapıldığını da belirtmiştik. Peki ama nasıl? İşte cevabı.
Araştırma icin secilen grup 234 yetişkinden oluşuyor. Bu yetişkinlerin hepsi tip 2 diyabet hastası. Ve her birinin İngiltere’deki 2 hastaneden diyabet hastası olduklarına dair raporu var. Bu grubun sinirlerindeki hasarlar ve obstruktif uyku apnesi durumları kontrol edilmiş.
Tabii burada bircok değişken soz konusu: etnik koken, cinsiyet, diyabetin seviyesi veya obezite. Ancak yine de goruluyor ki obstruktif uyku apnesi diyabete bağlı sinir hasarıyla yakından ilişkili.
Glikoz zehirlenmesi
Obstruktif uyku apnesi ve diyabetik noropati arasındaki bağın tek bir acıklaması olabilir. Araştırmacılara gore bu acıklama glikoz zehirlenmesi. Tip 2 diyabet hastası olan kişilerde ciddi boyutlardaki uyku apnesi glikoz zehirlenmesini tetikleyebilir.
Uzmanlara gore uyku apnesi ve diyabeti olan kişilerde daha fazla yan etki gorulduğu kesin. Ancak uzmanlar henuz hangisinin hangisine neden olduğu konusunda kararsız. Ancak aralarında bir ilişki olduğu kesin olarak biliniyor.
Uyku apnesinin tedavi edilmesinin diyabete bağlı sinir hasarının yan etkilerini ortadan kaldırmada etkili mi henuz bilinmiyor.
Tip 2 diyabet hastası ve uyku apnesi olan kişilerde diyabete bağlı sinir hasarının gorulme olasılığı daha yuksek. Sinir hasarı vucudun herhangi bir yerinde olabilir ancak ornek vermek gerekirse en yaygın goruleni ayaklardaki sinir hasarı. Şu anda yapılan araştırmalar uyku apnesine sinir hasarının neden olduğunu kanıtlamasa da bu ikisinin arasında bir bağ olduğunu kanıtladı. Tabii bu bağın ne olduğu konusunda emin olmak icin daha fazla araştırmaya ihtiyac var. Gelecekte yapılacak araştırmalar uyku apnesinin diyabete bağlı gelişen sağlık sorunlarından kaynaklandığını ortaya cıkarırsa, diyabetin belirtilerini ortadan kaldırma ya da tedavi etme fırsatı doğacak.