İnsan vucudunun hemen her yerinde damarlar var. Bu damarlar kalpten aldığı temiz kanı hucrelere taşıyor. Yetişkin bir insanın kılcal damarlar dahil toplam damar uzunluğu yaklaşık 80.000 km. Uzun ince bu yolda sorun cıkması kacınılmaz. Damarlar catlayabilir, iltihaplanabilir, tıkanabilir, genişleyebilir ya da sertleşebilir.
Damarlar bazen ilerleyen yaşla, bazen de herhangi bir sağlık sorunu nedeniyle uzun sure yuksek basınca maruz kalabilir. Zamanla damar ceperleri sertleşebilir; yağ ve kolesterol birikebilir. İleri seviye damar sertleşmesi organ ve dokulara yeterince kan taşınmasını engellediği icin azami dikkat şart. Neyse ki sorun tedavi edilebilir.
[h=2]Damar nasıl sertleşir?[/h]

Damar sertleşmesi uzun sureli sorunlardan. Kokeni cocukluk donemine dayanabilir. Kesin nedeni tam bilinmemekle birlikte damar ici dokunun zedelenmesiyle başladığı duşunuluyor. Yuksek kan basıncı, kolesterol fazlası, diyabet ve sigara kullanımı etkili faktorler.
Damarlar ceşitli nedenlerle zarar gorurse sorunlu bolgede kan hucreleri, kolesterol ve yağ birikerek damar sertliğine yol acar. Damarlar daralır, organlara kan akışı azalır. Biriken yapılar (pıhtılar) zamanla bolgeden koparak cok daha ciddi sorunlara neden olabilir.
[h=2]Damar sertleşmesinin belirtisi var mı?[/h]

Damar sertleşmesinin zamanla gelişen bir sağlık sorunu olduğunu biliyoruz. Ayrıca ilk donemlerinde belirti vermiyor. Coğu damar sertleşmesi damarların tamamen tıkanmasıyla ya da sorunlu bolgeden kopan parcanın başka bir bolgeye taşınarak ciddi sorunlara (inme – felc buna ornek) neden olmasıyla farkediliyor.
Orta seviye damar sertliği belirtileri sorunlu damarın nerede olduğuna bağlı. Belirtilere yakından bakalım:
Kalp damarlarında sertleşme varsa: Goğus ağrısı ve basınc hissi.
Beyne giden damarlarda sertleşme varsa: Yuzde ani gelişen hissizlik, kol ve bacaklarda guc kaybı, konuşma bozukluğu. Bunlar aynı zamanda gecici iskemik atak (GIA) belirtileri. Mudahale edilmezse inmeye yol acabilir.
Kol ve bacaklardaki damarlarda sertleşme varsa: Bacak ve kol ağrısı, topallama. Bu belirtiler aynı zamanda periferik arter hastalığı belirtileri de olabilir.
Bobreklere giden damarlarda sertleşme varsa: Yuksek tansiyon ve bobrek yetmezliği.
Genital bolgeye giden damarlarda sertleşme varsa: Seks sırasında zorlanma, erkeklerde erektil disfonksiyon, kadınlarda genital bolgeye kan akışının azalması yuzunden alınan zevkin de azalması.
[h=2]Kimler risk altında?[/h]Damar sertliği hemen herkeste olabilir. Ancak risk arttıran bazı etkenler de mevcut. Bu etkenlere bakalım:
• Yuksek kan basıncı
• Yuksek kolesterol
• Diyabet
• Şişmanlık ve obezite
• Sigara icmek
• Ceşitli kalp hastalıkları
• Genetik yatkınlık ve ailenin sağlık gecmişi
[h=2]Ne zaman doktora gitmeli?[/h]Damar sertleşmesi uzun sureli, ağır seyirli sorunlardan. İlk donemlerinde cok az belirtisi var. Belirtilerden kuşkulanıyorsanız zaman kaybetmeden doktorunuzla goruşmelisiniz. Siz fark edene dek damarlarınız buyuk olcude zarar gormuş olabilir.
Goğus ağrınız varsa, ozellikle kol – bacak ve yuzde uyuşma varsa erken donem damar sertliği yaşıyor olabilirsiniz. Bir an once uzman kardiyologa gorunmelisiniz.