Damarlar kalpten aldıkları kanı hucrelere taşıyarak vucudun işlemesini sağlıyorlar. Bu nedenle damarlara vucudun otoyolu da deniyor. Ancak bazı durumlarda bu otoyolda trafik sıkışıyor. Kan gerektiği gibi akmıyor. Doku ve organlar zarar goruyor. Hatta sertleşen damarlardan kopan parcalar inmeye bile neden oluyor.
Damar sertleşmesi cok nedene bağlı olarak zamanla gelişen bir sorun. Ozellikle yuksek tansiyon, kolesterol, diyabet veya aşırı sigara tuketimi damar sertleşmesini tetikliyor. Belirtiler ilk donemlerde cok az. Coğu kişi sorunu gec fark ediyor; damarlar iyice sertleşiyor.

[h=2]Damar sertliği tanısı [/h]

Damar sertleşmesi coğu durumda fark edilmez. İnme, goğus ağrısı veya kas sorunları varsa damar sertleşmesi ihtimali goz onunde bulundurulabilir. Şanslıysanız, tum bu ciddi sağlık sorunlarını yaşamadan kardiyolog doktor tarafından muayene ediliyorsanız doktorunuz uygulayacağı fiziksel muayene sırasında şunlara bakar:
• Nabız (Sorunlu bolgede nabız daha az hissedilir)
• Tansiyon (Sorunlu bolgede kan basıncı azalır)
• Stetoskopla dinlenen kan akışında değişim (Daralan damarda kan akışı normalden farklı olduğundan ses değişir)
• Karın ici veya diz kapakları arkasında titreşimli cıkıntılar
• Yaraların iyileşmesinde gecikme
Doktorunuz fiziksel muayene sırasında damar sertleşmesi belirtilerine rastlarsa emin olmak icin bir dizi test uygulayabilir. Bunlar:
Kan testi. Laboratuvar testleri damar sertleşmesine neden olabilecek diyabet ve kolesterol değerlerini belirlemede onemli. Bu nedenle damar sertleşmesi şuphesi taşıyan her hastaya ceşitli kan testleri uygulanır.
Doppler ultrason. Doktorunuz kan basıncınızı olcmek icin kol ve bacaklarınızdaki ceşitli noktaları doppler ultrasonla inceleyebilir. Bu olcumler herhangi bir tıkanma varsa belirlemede, tıkanıklığın boyutlarını oğrenmede ve kan akış hızını olcmede yardımcı olur.
Kol – ayak bileği indeksi. Ozellikle bacak ve kollarda damar sertliği varsa bu yontem uygulanır. Doktorunuz kol ve ayak bileğinizdeki kan basıncını karşılaştırır. Anormal oran farkı damar sertliğinden kaynaklanıyor olabilir.
Elektrokardiyogram (EKG). Bu cihaz kalp atışlarındaki elektriksel akımı olcer. Genellikle kalp krizlerini ve ritim bozukluklarını belirlemede kullanılır. Ancak damar sertliğini belirlemede de etkilidir. Doktorunuz damar sertliğinden şupheleniyorsa sizi bir koşu bandı uzerinde yururken ve koşarken bu cihaza bağlayabilir. Kalp atışlarınızı, buna bağlı olması gereken kan akışı hızını sizin değerlerinizle karşılaştırır. Damar sertliğine bağlı azalma boylece belirlenebilir.
Efor testi (Stres testi). Kalbin fiziksel aktivite sırasında nasıl calıştığını gormek icin uygulanan bir testtir. Bu testte kişi bir bisiklete veya koşu bandına cıkarılır. Kalp atışları ve solunum gozlemlenir. Efor testi gunluk hayatta veya muayene anında gorulemeyen sorunları ortaya cıkarmayı amaclar. Bu nedenle kalp zorlanarak sorunun ortaya cıkması beklenir. Test sırasında kişinin stres seviyesini arttırmak adına ceşitli fotoğraflar da gosterilebilir. Ancak bazı kişilerin uzun sure koşması veya bisiklete binmesi mumkun olamayacağından bu kişilere kalp atışlarını arttıran ilaclar verilir.
Kalp kateterizasyonu ve anjiyogram. Damar sertleşmesi veya tıkanıklığı gibi sorunlardan şupheleniliyorsa başvurulacak yontemlerden. Kalp kateterizasyonu ve anjiyogramda kasıktan veya bacaktan ucunda kamera olan ince bir tuple girilir. Damarlar incelenir. Sorunlu bolgeler belirlenir.