Yuksek tansiyon ya da hipertansiyon, atardamarlardaki basıncın yuksek olması anlamına gelir. Atardamarlar (arterler) atan kalpten vucuttaki tum doku ve organlara kan taşıyan damarlardır. Duygusal gerginlik ve stres gecici olarak kan basıncını (tansiyonu) yukseltebilse de, yuksek tansiyon aşırı duygusal gerginliğin olduğu anlamına gelmez. Normal tansiyon 120/80’in altındadır; 120/80 ile 139/89 arasındaki tansiyon “pre-hipertansiyon” (hipertansiyon oncesi) olarak adlandırılır ve 140/90 veya daha ustu bir tansiyon ise yuksek tansiyon olarak kabul edilir.
Tansiyon olcumu

Buyuk tansiyon (tansiyon olcumundeki buyuk rakam), sistolik kan basıncını gosterir ve kalp kasıldıkca ve atardamarlara doğru kanı pompaladıkca atardamarlarda oluşan basıncı işaret eder. Kucuk tansiyon (olcumdeki kucuk rakam) diastolik kan basıncını gosterir ve kalbin kasılmadan sonra gevşemesiyle birlikte atardamarlarda oluşan basıncı temsil eder. Diastolik basınc, atardamarların maruz kaldığı en duşuk basıncı ifade eder.
Sistolik ve/veya diastolik kan basıncındaki artış kalp (kardiyak) hastalığı, bobrek (renal) hastalığının gelişmesi, atardamarların sertleşmesi (ateroskleroz ya da arterioskleroz), goz hasarı ve inme (beyin hasarı) oluşması riskini arttırır. Hipertansiyona bağlı bu komplikasyonlara genellikle hedef organ hasarı adı verilir, cunku soz konusu organlara gelen hasar kronik (uzun sureli) yuksek tansiyonun nihai sonucudur. Dolayısıyla, tansiyonun normal seviyelere getirilmesi ve komplikasyonların onlenmesine yonelik caba sarfedilebilmesi icin yuksek tansiyounun teşhis edilmesi onemlidir.
Onceleri, diastolik kan basıncındaki artışın sistolik basınctaki artıştan daha onemli bir risk faktoru olduğu duşunuluyordu, ancak artık 50 yaş ve ustu bireylerde sistolik hipertansiyonun daha buyuk bir risk teşkil ettiği bilinmektedir.
Amerikan Kalp Derneği’nin tahminlerine gore, yuksek tansiyon Amerika Birleşik Devletlerindeki her uc yetişkinden birini, yani 73 milyon insanı etkilemektedir. Ayrıca yuksek tansiyonun yaklaşık iki milyon Amerikalı ergen ve cocuğu etkilediği tahmin edilmektedir ve Amerikan Tıp Derneği Dergisi vakaların pek coğunun da eksik teşhis edildiğini rapor etmektedir. Acıkca gorulmektedir ki; hipertansiyon onemli bir halk sağlığı sorunudur.
[h=2]Yuksek Tansiyon Nasıl Tanımlanır ?[/h]Yuksek Tansiyonun Belirtileri icin ayrıca yazımızı lutfen okuyun.
Tansiyon pek cok faktorden etkilenebilir, bu nedenle tansiyonun olculduğu ortamın standartlaştırılması onem taşımaktadır. Tansiyon olcumu yapılmadan once en az bir saat boyunca, yemek yeme, ağır egzersiz (tansiyonu duşurebilir), sigara ve kafein tuketiminden uzak durulması gerekir. Başka stres faktorleri de tansiyon uzerinde etkili olabilir, dolayısıyla tansiyon olcumu yapılırken bunlar da dikkate alınmalıdır.
Coğu sigorta şirketi nufusun geneli icin 140/90 ve uzerini yuksek tansiyon olarak kabul etse de, bu değerler tum bireyler icin uygun eşik olmayabilir. Hipertansiyon alanındaki cok sayıda uzman tansiyon seviyelerini, duşuk seviyelerden yuksek seviyelere kadar değişen bir aralık olarak gormektedir. Boylesi bir aralığın olması, normal tansiyonu yuksek tansiyondan ayıracak kesin ve net eşik değerlerin olmadığı anlamına gelir. Pre-hipertansiyon (120/80 ile 139/89 arasındaki tansiyon olarak tanımlanır) denilen durumdaki bireyler, ozellikle diyabet (şeker hastalığı) ya da bobrek hastalığı gibi hedef organ hasarına yonelik diğer risk faktorleri de varsa, yaşam tarzı değişiklikleri ve muhtemelen ilac tedavisiyle tansiyonlarının duşurulmesinden fayda gorebilir (yaşam tarzı değişiklikleri aşağıda anlatılmıştır).
Bazı insanlar icin, 140/90’nın altındaki tansiyon seviyeleri daha uygun bir eşik değer olabilir. Orneğin, idrarla birlikte protein kaybeden (proteinuri) uzun sureli (kronik) bobrek hastalarında olduğu gibi bazı durumlarda, tansiyon ideal olarak 130/80, hatta daha duşuk seviyelerde tutulur. Soz konusu hastalarda tansiyonun bu kadar duşurulmesinin amacı bobrek hasarının ilerlemesini yavaşlatmaktır. Diyabeti (diabetes mellitus) olan hastalar da, tansiyonlarının 130/80’den daha duşuk bir seviyede tutulmasından fayda gorebilirler. Ayrıca, hipertansiyon komplikasyonlarının gorulme riskinin yuksek olduğu Afrikalı Amerikalılar, sistolik kan basıncını 135’in altında, diastolik kan basıncını da 80 veya altında tutarak bu riski azaltabilirler.
Yuksek tansiyon turlerinden kaynaklanan hedef organ hasarı riskinin sureklilik arz ettiği duşunulurse, istatistiki analizler, 115/75 olan bir tansiyondan başlayarak, tansiyondaki her 20/10’luk artışın kalp damar hastalığı riskini iki katına cıkardığını gostermektedir. Bu tur analizler, hipertansiyon icin kimlerin tedavi edilmesi gerektiği ve tedavinin amaclarının ne olması gerektiği konusunda surekli olarak “yeniden duşunmeye” teşvik etmektedir.