Toplardamarların duzensiz bicimde uzamasına, genişlemesine, kıvrımlar oluşturmasına varis diyoruz. Herhangi bir damar varis olabilir ama sorun en cok bacakları vuruyor. Uzun sure ayakta kalınca damarlarda kan basıncı artıyor. Sonuc: Varis.
Varise tedavi cok. Lazer de bunlardan biri.Hafif varisler kozmetik endişeyi ciddiye almazsak pek sorun değil. Ancak daha ağır vakalarda ağrı sızı soz konusu olabilir. Bazen de varisler cok onemli dolaşım sorunlarına işaret edebilir.
Varisin bir de uslu kucuk kardeşi var. Bunlara “orumcek damar” deniyor. Adı urkutse de varise gore cok daha şirin. Bunlar cok ince mavi veya mor damarlar. Bacaklar dışında, orneğin yuzde orumcek damar belirebilir. Evet bu kotu ama korkmayın. Varis gibi şişmiş damar goruntusu oluşturmazlar. Lazer yontemiyle tedavileri de kolay.
[h=2]Varis belirtileri[/h]Genellikle ilk belirtiler kozmetik nitelikte. Ağrılar, sızlamalar daha ileriki donemlerde ortaya cıkar. Bacaklarınızda koyu mor renkli şişkin ve bukuk damarlar farkederseniz varis başladı demektir. Daha ileri bir variste şunlara dikkat edin:
• Bacaklarda ağrı ve acı hissi
• Yanma. Zonklama. Kas krampları. Bacaklarda şişme
• Uzun sure oturma veya ayakta durma sonrası artan ağrı
• Bacaklarda, ozellikle damarlar uzerinde kaşıntı
[h=2]Varis nedenleri[/h]Atardamarlar kalpten aldıkları kanı vucudun diğer bolgelerine taşıyor. Bir yandan yercekimi bir yandan yılların etkisi derken bacaklardaki dolaşım adım adım yavaşlıyor. Varisler oluşuyor.
Bir başka neden gebelik olabilir. Gebelik suresince vucutta bulunan kan artıyor. Ote yandan, buyuyen ceninin gelişimini desteklemek amacıyla pelvis ve bacak bolgesindeki kan akışı azalıyor. Bu doneme ozgu varisler genellikle yuzeysel olsa da gebelik ilerledikce artış gorulebilir. Doğumdan sonra birkac hafta icinde tedaviye başlanabilir. Gebelik varisleri genellikle gecici.
[h=2]Varis kimlerde olur?[/h]Varisin sadece kadınlarda olduğuna dair yaygın bir goruş var. Bu yanlış. Erkeklerde de olur. Ancak kadınlarda bu oran 3 – 4 kat daha fazla. Cinsiyet dışında risk arttıran etkenlere bakalım:
• Yaş
• Genetik yatkınlık
• Obezite
• Doğum kontrol hapı
• Doğum
• Yaşam tarzı (Uzun sure ayakta kalmak veya yurumek)
• Bazı meslekler (Oğretmenler, doktorlar, hostesler, hemşireler vb.)
• Flebit gibi damar iltihaplanmaları
• Travma
• Tumorler
[h=2]Varis komplikasyonları[/h]Varis cok fazla komplikasyona neden olmaz. Bazen yara başlatabilir. Genellikle ayak bilekleri yakınlarında yaralar oluşabilir. Uzun sureli sıvı birikmesi gozlemlenebilir.
Bir başka komplikasyon: Kan pıhtıları. Bacaktaki damarlar cok fazla genişler. Bu gibi durumlarda bacak şişebilir. Kan pıhtısı oluşabilir. Bacağınızda şişme farkederseniz acilen tıbbi yardım almalısınız.
[h=2]Varis tanısı[/h]Varis kuşkusuyla doktora başvuran kişi bir dizi testten geciyor. İlk aşama fiziksel muayene. Doktor belirtileri inceliyor. Bacaktaki ağrıya ilişkin sorular gelebilir.
Fiziki muayenenin ardından bazı testler yapılıyor. Gunumuzde varis tanısı koymak cok kolay. Tarama ve renkli akım goruntuleme teknikleriyle % 95’lik başarı oranıyla tanı mumkun. Ultrason vb. teknolojinin yetişemediği % 5’lik kısımda da venografi ve fotopletismografi gibi yontemler devreye giriyor.
[h=2]Varis tedavisi[/h]Varis tedavisi neyse ki uzun sure hastanede kalmayı gerektirmiyor. Genellikle ayakta tedavi yeterli. Spor yapmak onemli. Bol giysilerle yapılacak spor hem zayıflatıyori hem de kan dolaşımını hızlandırıyor. Bu da varisin kotuye gitmesini onluyor.
Varis (kompresyon) corapları: Genellikle ilk uygulanan yontem. Diğer tedavilerden once tercih ediliyor. Tum gun giyilen varis corabı bacak kaslarında ve damarlarda kan akışını hızlandırıyor.
Varis corabı secerken size uygun olup olmadığına dikkat edin. Corap alırken yanınızda mezura goturun. Bu sayede paketin uzerinde yazan boyutların bacağınıza uygun olup olmadığından emin olabilirsiniz.
Varis corabı deyince akla cirkin mi cirkin coraplar geliyor ama durun. İşin icinde kadınlar varsa endişelenmeye gerek yok. Varis coraplarının renklileri, desenlileri var. Yapmanız gereken kendinize uygun sıkılıkta, icinde rahat edebileceğiniz corabı secmek.
Spor da corap da işe yaramıyorsa uzulmeyin. Başka tedavi yontemleri de var. Doktorunuz sizi uygun tedavilere yonlendirecektir.
Skleroterapi: Bu yontemde damar icine kurutucu madde veriliyor. Bu sayede yuzeysel damarlar kuruyor. Yontem buyuk varislere uygun değil. Orumcek damar ve yuzeysel ince varislerde işe yarıyor. İşlemde acı, ağrı yok. Seanslar 15 – 20 dakika.
Lazer: Kucuk ve yuzeysel varislerle orumcek damarlarda uygulanan bir başka yontem. Lazerle damarlar kapatılıyor. İşlemde kesi oluşmaması, iğne kullanılmaması buyuk avantaj.
Kateter destekli endovenoz lazer: İc ve buyuk varisler icin kullanılan yeni teknoloji. Yakın zamana dek bu tip varisler icin ameliyat gerekirdi. Avantajı cerrahi kesi acılmaması.
Ekzovenoz lazer: Kucuk ve orta boy yuzeysel varislere uygulanıyor. Varisleşmiş damar lazerle guvenli bicimde ortadan kaldırılıyor. İşlem acısız ve ağrısız. 15 – 30 dakikalık seanslar yeterli. Hasta seanstan sonra gunluk yaşamına kaldığı yerden devam edebilir.
Kopuk enjeksiyonuyla skleroterapi: Cok eski yontem. Yaklaşık 150 yıllık. Ancak ozellikle son 20 yılda populerleşti. Skleroterapi amaclı sayısız ilac var. Bunda da kopuk kullanılıyor.
Ambulatuar flebektomi: Orta veya buyuk varislerin lokal anesteziyle cıkarılması. Kolay bir operasyon. Hasta aynı gun taburcu olabilir.
Klasik varis operasyonu: Diğer yontemlerin kullanılamadığı durumlarda uygulanıyor. İleri duzeyli varislerde kozmetik cerrahi yontemleriyle yapılabilir. Lokal veya genel anestezi altında varisli damar cıkarılıyor. Hasta aynı gun taburcu olabilir. 3 gun sonra iş yaşamına donebilir.
[h=2]Varis onlemi[/h]Kişisel bakım uygulamalarıyla varislerin neden olduğu rahatsızlıkları azaltılabilir. Varis gelişimi yavaşlatılabilir. Hatta durdurulabilir.
Egzersiz: Bacaklarınızı hareket ettirin. Ozellikle yuruyun. Yurumek kan dolaşımını arttırmanın en iyi yolu ama fazlası da varis yapar unutmayın. En iyisi doktorunuzun verdiği plana uyarak yurumek.
Kilo verin: Fazla kilolarınızdan kurtulun. Tuzu azaltın. Tuz vucuttaki su oranını arttırır.
Doğru giysiler secin: Yuksek topuklu ayakkabılardan, bel – bacak ve kasık cevresini sıkan elbiselerden kacının. Bunlar kan akışını engelliyor. Varis oluşumunu tetikliyor.
Bacaklarınızı yuksekte tutun: 3 – 4 yastığı ust uste koyun. Bacaklarınızı gunde 4 kez 5’er dakika kalp duzeyine kaldırın. Bu kan dolaşımını arttırır.
Uzun sure ayakta durmaktan kacının: Hareketsiz kalmak varislere davetiye. En az 30 dakikada bir kalkıp hareket etmek lazım. Bacak bacak ustune atmak da sakıncalı.