“Bir nefes sıhhat gibi” demişti Kanuni. Haklıydı. Nefes darlığına yol acan onlarca neden arasından sorunu yakalamak guc iş.
İnsanın derdi tasası bitmek bilmiyor. Oncelikler değişiyor. Bir bakıyorsunuz yeni sorunlar belirmiş. Dunun sorunları bugun geride kalmış. Gundem nefes nefese koşturuyor. Yoksa nefes darlığı mı var?
Nefes Turkcede omurle, yaşamla, mutlulukla eş anlamlı sayılıyor. Sağlıklı nefes alabiliyorsanız aklınıza bile gelmez elbette ama bir adet derin ve temiz nefesin ne kıymetli olduğunu nefes darlığı cekene sorabilirsiniz. Son nefesi verme eşiğinde yaşamak işkenceden farksız. Sorunu tetikleyen ne olabilir dersiniz?
[h=2]Nefes darlığı neden olur?[/h]

Nefes sorunlarına yol acanlar listesi kalabalık: Soğuk algınlığı, akut sinuzit hemen goze carpanlardan. Uzun sureli nefes problemleri kronik sinuzit, astım, alerji kokenli olabilir. Belirtilere aşinayız: akan tıkanan burun, kaşınan gozler, oksuruk, hırıltı.
Burun kanalı alerjen maddelerin ve mikropların ciğerlere gecme yolu. Bu nedenle akciğer sorunları genellikle solunum yolu sorunlarıyla ilişkilendiriliyor. Kronik obstruktif akciğer hastalığı milyonlarca insanın başında; nefes darlığına neden olan meşhur turleri amfizem ve kronik bronşiti herhalde tanımayan yok.
Nefes problemleri bazen başka sorunların habercisi de olabilir: akciğer kanseri, tuberkuloz ya da zaturre.
[h=2]Nefes darlığı hangi testlerle anlaşılır?[/h]

En basit nefes testinin adı spirometri. Ciğerlerinize ne kadar hava dolduğunu, ne hızla nefes aldığınızı test ediyor. Boylece solunum yollarındaki engelin buyukluğunu belirliyor.
Bazı durumlarda doktor rontgen testini de gerekli goruyor. Boylece ciğerlerin ici, kalp ve kemikler daha iyi inceleniyor. Zaturre tanısı buna ornek.
Tomografi de yaygın testlerden. Amac yine aynı: ciğerleri kontrol etmek. Tomografi rontgenden daha kapsamlı. Ozellikle kronik sinuzit soz konusuysa.
Bitmedi. Bir de alerji testleri var. Doktor nefes darlığınızın alerjilerle ilişkili olduğuna inanıyorsa bazı testlerle bunu da kesinleştirmek istiyor. Biri standart kan testi; diğer test sizi kucuk miktarda alerjen maddeye maruz bırakarak sorunu saptamaya dayanıyor.
[h=2]Nefes darlığı nasıl tedavi edilir?[/h]Nefes sorunlarını harekete geciren maddelerden (tetikleyicilerden) uzak durmak alerji ve astımla mucadele etmenin en etkili yolu. Orneğin bahceyi duzenlerken ya da evde temizlik yaparken maske takmak alerjilere karşı basit, etkili bir onlem. Evcil hayvan beslememek, carşafları her hafta yıkamak, polen zamanı gelince evde vakit gecirmek de benzer ornekler.
Nefes darlığıyla mucadelede ilaclar da onlemler kadar kritik. Ağız yoluyla veya sprey olarak kullanılan antihistamin ya da dekonjestan gibi alerji ilacları nefes almanızı kolaylaştırıyor. Kronik alerji ve sinuzit tedavisinde kullanılan steroidler de solunum yollarındaki iltihapları gidermeye yarıyor. Damar icine enjekte edilen alerji ilacları da var.
Astım hastalarının nefes darlığı solunum yoluyla verilen – ağızdan alınan ilaclarla azaltılıyor. Burada da amac yine aynı: iltihaplanmaları yok etmek. İlaclar sayesinde solunum yolundaki engeller acılıyor, yoğun mukus tabakası hafifliyor. Astım tetikleyicileri en aza indirmek olası nefes darlıklarını yok ediyor. Tetikleyicilere bakalım:
• Grip, nezle gibi viral enfeksiyonlar
• Polenler
• Hayvan tuyleri, dışkıları ya da salyaları
• Kuf sporları
• Ev tozu akarları
• Hava kirliliği
• Kokular ve duman
• Sigara
• Hatta egzersiz bile bazı insanlarda astım tetikleyicisi.
[h=2]İlac tedavisi nefes darlığı tedavisinde işe yarıyor mu?[/h]İnsanlar genellikle nefes problemleri başladıktan haftalar, hatta aylar sonra doktora gidiyorlar. Tabii bu sırada olan oluyor, ciğerler epey zarar goruyor. Tedavi de uzun suruyor.
Nefes problemlerinde sorunun kaynağını doğru saptamak kritik onemde. Cunku her insan farklı. Ornek: Arkadaşınızda veya akrabanızda işe yarayan ilac sizde hic etkili olmayabilir.