Bir gun bir arkadaşım bana MTW I'i getirdi. "Bak bunu oyuna, guzel bir oyun." dedi. Oyunu ilk actığımda beğenmemiştim. Tam olarak neden olduğunu hatırlamıyorum ama icinden cıkamadığım, yani anlamadığım icin olsa gerek. Sonra en iyi dostlarımdan biriyle bu oyunu oynamaya başladık. Sevdik biraz ama normal oynayamıyoruz, hileli oynuyoruz. Basıyoruz 1.000.000 florin geliyor, tabi karşımızda durabilen yok. Bu boyle olmaz deyip para kazanmanın yolunu bu sitedeki eşsiz rehber arşivinden oğrenip oynadık. MTW vazgecilmez oldu. Viking Invasion paketinden sonra Rome geldi. Ama Rome ayrı, MTW ayrıydı bizim icin. Sonunda beklediğim oldu. Creative Assembly, MTW'nin ruhunu RTW bedenine sokup, tuzu ve biberiyle MTWII başlığıyla bizlere verdi. Bu oyunun buyuk bir hayranı olduğumu soyleyip rehbere başlıyorum. Elimden geldiğince her şeyden bahsetmeye calışacağım ve oyunda gecen İngilizce terimleri kullanacağım. Eğer yazdığım bilgilerin yanlış veya eksik olduğunu duşunurseniz, lutfen gerekli acıklamayla birlikte "[email protected]**********" e-mail adresinden bana ulaşın ki bende bileyim. Bu adres ayrıca msn adresimdir. İlk olarak oyunun cok guzel bir menu muziği var (her ne kadar insanı bir nebze urkutse de!). Oyuna Single Player-Grand Campaign bolumunden başlıyorsunuz. Eğer oyunu ilk kez acıyorsanız veya hic oyun bitirmediyseniz sadece 5 tane ulke secebileceğinizi gorebileceksiniz. Eğer derseniz "ben bunlarla yetinmem"; Medieval II Total Wardataworldmapscampaignimperial_campaigndes cr_strat.txt dosyasına sağ tıklayıp ozelliklere tıkladıktan sonra salt okunur seceneğini kaldırın. Sonra dosyayı acıp unlockable satırının altındaki end'e kadar olan satırları kesip "playable"ların altına yapıştırın. Onemli olan nokta "non-playable"lara dokunmamak aksi takdirde problem yaşarsınız. (Bu bilgiyi Total War odasındaki "moonwolf" adlı arkadaşımızdan yazdım, teşekkuru borc bilirim.) Şimdi buradan istediğiniz bir ulkeyi sectikten sonra long veya short campaign ozelliğini ayarlıyorsunuz. Bu onemli cunku oyunun ne kadar surede biteceğine karar veriyorsunuz. Son olarak Manage All Settlements kutusunu işaretlerseniz, "governor"u olmayan şehirleri yonetebilirsiniz; Show CPU Moves kutusunu işaretlerseniz, golgede kalmayan tum rakip hareketlerini gorebilirsiniz. ARAYUZ BİLGİLERİ MTW'nin cok fazla karmaşık olmayan bir oyun ici arayuzu vardır. 1�2 kez baktıktan sonra aradığınız her şeyi rahatca bulabilirsiniz. Sol alt tarafta bir mini harita bulunur. Bu haritanın ustundeki + ve � işaretleri haritaya yakınlaşma ve uzaklaşma yapmanıza olanak verir. Normal gorduğunuz haritaya ise farenin tekerleğiyle yapıyorsunuz. Bu mini haritanın sağ ust koşesinde bir mektup işareti var. Buraya tıkladığınızda o an almış olduğunuz gorevler listesini gorursunuz. Sağ alt bolumde ustunde bayrağınızın olduğu bir kalkan resmi bulunur. Buna tıkladığınızda ulkenizin genel bilgileri (Faction başlığı altında) yazar. Ust bolumunde uc ayrı başlık bulunur: The Pope (Catholic değilseniz gorunmez) � Diplomacy � Faction. The Pope'da ulkelerin papaya olan yakınlıklarını, Diplomacy'de ulkeler arası ittifak ve ilişkileri gorebilirsiniz. Bu bayrağın hemen altında bir bina işareti onun sağında da bir miğfer işareti bulunur. Bunlar bir şehri veya bir generali sectiğinizde aktif olur. Sağ ustte bulunan kum saati ise turunuzu bitirmenizi sağlar. İci altın dolu kazan resmi ise finansal bilgilerinizi gosterir. Bunun altında yazan sayı florin miktarınızdır. Kum saatinin altında yazan ise şimdiye kadar bitirdiğiniz tur sayısıdır. Actığınız Faction penceresinin altında 4 tane kucuk daire gorursunuz. Bunların en sağında bulunan "Collage of Cardinal", sadece katolik ulke secildiğinde aktif olur. En soldaki dairenin adı "Family Tree"dir. Adı ustunde soy-ağacını gosterir. Ulkenin bayrak resminin bulunduğu kişi kral, yani Faction Leader'dır. Bu bayrağı olmuş kişilerde de gorebilirsiniz. Bu "olmeden once kraldı" demektir. Bir de ustunde bayrak resmi olmayan bir şekil daha gorursunuz. Bu şekil yaşanlar arasında kraldan başka bir kişide bulunur. Bunun anlamı varistir. Yani kral olduğunde kral olacak kişidir. İkinci sıradaki dairenin adı "Faction Rankings"tir. Bu oyundaki tum ulkeler arasındaki yeriniz verir. Tıkladıktan sonra ceşitli varyasyonlarda sıranızı grafiksel olarak gorme imkanı sunar. Orneğin sağdaki secimden; butun ulkeler arasındaki yeriniz, en iyi 5 ulke v.s. Ayrıca bu bilgilere her tura başladığınızda gelen, ilk mesajlardan biri olan "End of Turn" adlı mesajın alt kısmından gorebilirsiniz. Burada dort farklı değerlendirme (Military-Financal-Production-Population) ve genel değerlendirmeyi (Overall) gorursunuz. Karşılarında yazan sayılar tum ulkeler arasındaki sıranızı verir. Sayıların ustundeki renk yeşil ise bir onceki tura gore cıkışta olduğunuzu, gri ise bir değişme olmadığı, kırmızı ise duşuşte olduğunuzu gosterir. Ucuncu sıradaki "Show List Scroll" ise generallerinize ve şehirlerinize bir arada gorme imkÂnı sunar. Oyunda RTW'ye gore yapılmış en buyuk değişiklik kale ve şehir ayrımıdır. Şehirleri daha cok kÂr amaclı ve ajan cıkarmak icin kullanın. Kaleleri ise ordu cıkarmak icin. Şehirler cabuk isyan ettiği icin Upgrade binalarını bir an once yaparsanız şehirlerde problem cıkmaz. Kaleler bu konuda cok avantajlıdır. Yani kolay kolay isyan etmezler. Bu yuzden kalelerde yonetici bulundurmanız gerekmez. Ama kaleniz saldırıya acık bir yerde ise gerekir. Kalelerde sadece askeri birlik binalarını geliştirin. Ayrıca kalelerde dini binalar ve tarlalar da yapılabilmektedir. Bunları da goz ardı etmemek faydalı olur. Bir kaleyi şehre, bir şehri de kaleye donuşturmek mumkundur. Eğer bu değişim mumkunse, construction başlığı altında olan binaların en sonunda "Convert to Town/Castle" seceneği bulunur bastığınızda bir uyarı gelir evet derseniz değişiklik yapılır. Buradan sonraki bolumlerde anlatacağım her şeyde kale veya şehir diye ayırmadan, sadece şehir diyeceğim. Son olarak bu konu başlığında şehir ekranından bahsetmek istiyorum. Bir şehre cift tıkladığınızda veya construction butonuna tıkladığınızda bir pencere acılır. En ustteki boşlukta (varsa) governor'un rutbeleri gorunur. Onun altında, sol tarafta Income (Gelir) � Public Order (Duzen) � Population (Nufus) � Population Growth (Buyume Hızı) bilgileri bulunur. Bunlar ayrıca harita uzerinde şehir isminin altında da gorulebilir ama sadece gelir sayı şeklinde gorulur. Diğerleri resim şeklindedir. Income'ı para başlığında ele alacağım. Public Order ise şehrinizdeki insanları yonetiminize karşı tepkisi diye nitelendirebilirsiniz. Public Order'ın durumları şoyledir. Public Order sorun olduğunda; şehrin "Upgrade" edilmesiyle, ceşitli binaların yapılmasıyla (Town Hall, church, inn v.s.) cozulebilir. Yapılacak binalara sağ tıkladığınızda, binanın acıklamalar bolumunde "� due to law" veya "� due to happiness" gibi yazıları gorduğunuz binalar Public Order'a olumlu etki yapar. Ayrıca şehrin icinde yeterli asker bulunduğunda da sorun cozulebilir. Population direk Population Growth ile orantılıdır. Population Growth'da yazan miktar kadar nufusta artış olur. Ayrıca bu yazıların ustune geldiğinizde gorduğunuz sayı ise gelişim icin (yani Upgrade'in acılması icin) gerekli nufus miktarıdır. Population growth da salgın durumlarının haricinde Puplic Growth ile paralel bir yol izler. Bu pencerenin sol alt kısmında uc daire gorursunuz. Bunlardan ilki "Building Browser"dır. Bu tum binaların listesidir. Buradan yaptığınız binaların (tam gorunenler) ve yapacağınız binaların (soluk gorunenler) tam listesini gorursunuz. Yanındaki "Ask Advisor" dairesi ise construction veya recruitment başlığı altında tıkladığınızda yapılacak en iyi bina veya askeri soyler. Ama bu bir oneridir. Siz neyi istiyorsanız onu yapabilirsiniz. Ucuncu daire ise "Show Settlement Details"dir. Acılan pencerede şehrin detaylı bilgisini gorursunuz. Orneğin; nufus neden etkileniyor, duzeni neler bozuyor, nufusun yuzde kacı Musluman gibi sorularınıza yanıt alabilirsiniz. Bu ekranın sol alt tarafında "Trade Summary" dairesi vardır. Buradan kÂrınızı detaylı olarak oğrenebilirsiniz. "Set Faction Capital" ise adı ustunde şehri başkent yapar. MTWII'de, RTW'den farklı olarak yeni karakterler (ajanlar) oyuna eklenmiş. Spy, Assassin, Princess ve Diplomat zaten vardı. Priest, Merchant ve biz kullanamasak da Heretic ve Witch var. Ayrıca sadece Papal States'in sahip olduğu Inquistor denilen bir ajan var ama bu ajan MTWI'de her katolik ulke cıkarabiliyordu. Bu arada buradaki ajan kelimesini FBI ajanı gibi bir şey sanmayın, sadece burada oyle isimlendirilmiş. Spy: Subterfuge denilen bir seviye (rutbe) adlandırması var. Gorevi adı ustunde 'casusluk'. Şehirlere sokup şehirde huzursuzluk cıkarabilirsiniz. Ama bunun icin bir tane spy yetmeyebilir. Birden fazla spy sokmalısınız. Spy "Brothel" binasını yaptığınızda acılır. Kalelerde huzursuzluk cıkarma tekniği işe yaramıyor. Ayrıca şehre sokulan spyların kuşatma anında kapılara acma ihtimali vardır. Spy'ı soktuğunuz şehre tıkladığınızda alt kısımda ihtimal yazar. Spy'ın rutbesine ve şehirdeki spy sayınıza bağlı olarak bu ihtimal artar. Spy'ları ayrıca orduların icine koyarak goruş mesafelerini artırabilirsiniz ya da şehirde olmayan ordunun bilgilerini veya ajanların rutbelerini oğrenebilirsiniz. Spy'ı rutbelendirmek zor değildir. Bir turda soktuğunuz şehirden, o turu izleyen turda cıkarıp yeniden sokarsanız ve her tur bunu boyle yaparsanız, spyınızın rutbesini artırabilirsiniz. Ama bir dezavantajı vardır: spy'ınız olebilir. Son olarak şehirdeki bir spy, sehrin etrafına ac kurtlar gibi uşuşen rakip spy ve assassinleri gormenizi sağlar. Assassin: Oyunda size yararı dokunabilecek en onemli ajan. Ama bir assassini rutbelendirmek gercekten şans işidir. Rutbelendirmeyi kolaylaştırmak icin once rutbesiz princess'lerden başlayın, sonra generalsiz orduların captain'lerini oldurun. Biraz rutbe kazanmış olacaktır. Sonra priestleri oldurun (cardinaller değil). Rutbesi 8+ olduktan sonra yavaş yavaş general oldurmeye gecebilirsiniz. Ama sececeğiniz generali oldurme ihtimali %60'tan yuksek olsun. Aksi takdirde, eğer saldırıda assassin olurse generalin ulkesi size savaş acar (Ally olsa bile!). Bence assassinin en buyuk faydası generalleri korumak. Orduların icine bir assassin koyduğunuzda assassin, o ordunun generaline suikast ihtimalini azaltmaktadır. İhtimal azalır ama sıfıra inmez. Yani hÂl herkes bir assassin kurbanı olabilir. Ayrıca assassin şehirde durduğunda şehirdeki ajanları ve generalleri saldırılardan ve şehir binalarını sabotajdan korur. Assassin "Inn" binası yapıldığında acılır. Inn, brothel yapmadan acılmaz. Princess: Gorevi evlenmek, ama yan gorevi de diplomasi. Eğer evlendirdiğiniz general neutral bir ulkeye aitse o ulke ile ally olursunuz (duşman ile de duşmanlık biter). Ama derseniz ki ben kızımı ele vermem, kendi generallerinizden biri ile evlendirebilirsiniz. BekÂr bir generaliniz ustune princess secili olarak sağ tıkladığınızda ihtimalin %100 olduğunu gorursunuz. Princess'in dediğim gibi bir de diplomasi ozelliği vardır. Diğer bir ulkenin diplomatına direk sağ tıkladığınızda diplomasi başlar fakat bir generale sağ tıkladığınızda once boş bir ekran gelir. Sonra siz sol altta yer alan toklaşan eller işaretine tıklarsanız diplomasiyi acabilirsiniz. Diplomat: Bir tek gorevi var elcilik yapmak. Diğer ulkelerin ordularına, şehirlerine, diplomat ve princesslerine sağ tıkladığınızda diplomasi penceresini acarsanız. O pencerede bulunan secenekler şunlardır: Alliance (Neutral ise) � İttifak Ceasefire (Enemy ise) � Ateşkes Trade Rights (Neutral veya Ally ise) � Ticaret Anlaşması Attack Faction � Bir ulke saldırırken yardım etme veya yardım isteme Make Single Payment � Para verme veya alma Regular Tribute � Bir bakıma harac verme ya da alma Map Information � Harita bilgisi verme veya alma Accept or We Will Attack (Neutral veya Enemy iken bir şey isteyip kendiniz bir şey koymadığınızda aktif olur) � Kabul et yoksa saldırırız demek Become Vassal � Hic kabul ettiremediğim icin bilmiyorum ama sozluk anlamı buyruk altına girmek. Somurge olabilir diye duşunuyorum.) Marry to Faction Hair (Sadece princess diplomasi ekranında gorulur) � Teklif ettiğiniz ulkenin varisiyle evlenme teklifinde bulunursunuz. (Biraz garip değil mi?) Reconcile (Sadece Papal States'e aforoz olduğunuz bir zamanda yaptığınız diplomasi ekranında gorulur) � Papadan aforozu kaldırmasını istersiniz. Diplomasi teklifinizi yaptığınızda �Make Offer� demeden once rakibin karşılama durumuna bakın. Very Generous � Generous � Balanced � Demanding � Very Demanding şeklinde azalır. Ayrıca sağ ust bolumde "Priorities" diye bir yazı bulunur ve anlamı onceliklerdir. Bunun yanında unknown yazmadığı takdirde sizden beklediği bir şeyi teklif ederseniz kolaylıkla kabul edebilir. Burada genellikle ilk kez karşılaşıyorsanız "trade" (trade rights), savaştaysanız "peace" (ceasefire) gibi yazılar bulunur. Ulkelerin "Reputation"ları diplomaside onemli bir etkendir. Reputation'ınız yuksek olursa diplomasiden o kadar kÂrlı cıkarsınız. Reputation iyiden kotuye şoyle sıralanır: Mixed � Very Reliable � Reliable � Trustworthy � Untrustworthy � Very Untrustworthy Orneğin; Rep'iniz Mixed olduğu bir zamanda bir ulkeye yaptığınız Alliance teklifiniz karşı ulkenin tavrı Very Generous oluyor. Siz de bu durumdan yararlanıp Regular Tribute 1000 florin 5 turns ya da daha acımasızca bir teklifte bulunabiliyorsunuz. Ally ulkelerle ittifakı bozmadan saldırmadığınız surece Rep'iniz azalmaz. Diplomasinin iyi bir şekilde sonuclanması icin başka bir şart ise Relationship (uluslararası ilişkiler). Arada sırada "Relationship Improved" (İlişkiler duzeliyor) veya "Relationship Worsened" (İlişkiler Kotuleşiyor) gibi mesajlar alabilirsiniz. Bunlar ilişkilerin değiştiğini size haber vermek icin gelir. İlişkinizin değiştiği ulke ismi de yazar. Bu da şoyle sıralanıyor (iyiden kotuye): Outstanding � Perfect � Very Good � Good � Amiable � Reasonable � Poor � Very Poor � Abysmal � So-So Bir ulke ile savaş yaptığınız zaman ilişki seviyesi "Abysmal"den yukarı cıkmaz. Ama bu ally bir ulkenin "Good"dan aşağı inmeyeceği anlamına gelmiyor. Ally bir ulke bile size karşı Poor olabilir. Diplomasinin aleyhinizde sonuclanması icin bir nebze de diplomat rutbesine ihtiyac duyulabilir. Zira 7+ rutbeli bir diplomat cok sacma veya kabul edilemez teklifleri bile kabul ettirebiliyor. Diplomat rutbesi ise yaptığı tekliflerin kabul edilmesiyle artıyor. Bazen kendi kendine de artabilir. Bu yuzden tum trade rights tekliflerini bir diplomattan yaptırmak iyi olacaktır. Merchant: Cok ilginc bir eklenti olmuş bence. Merchant dunya uzerindeki ticari mallardan para kazanmak icin kullanabileceğiniz bir ajan (agent). Ticari mal dediğim şeyler ("trade goods") haritanın ceşitli yerlerine dağılmış wine (şarap), spice (baharat), silk (ipek), silver (gumuş) gibi mallardır. merchantınızı goruş acınıza gore malın sağ ust karesine getirdiğinizde o malın kÂrı size gelmeye başlar. Malın ne kadar kÂr getireceğini oğrenebilmek icin merchantınız secili iken haritanızda acılmış olanlardan birinin ustune geldiğinizde gorursunuz. Ayrıca merchant kÂr getirirken ustune cift tıkladığınızda rutbesinin hemen altında ne kadar getirdiği yazar. Financal Details'daki income başlığı altındaki Merchant Trade'de (kac merchantla kÂr ediyorsanız) toplam merchant kÂrınız yazar. Ayrıca sizin bolgenizde, trade rights imzaladığınız ulkenin merchantları malın ustunde duruyorsa o kÂr size de gelir. Aynısı karşı taraf icin de gecerlidir. Merchant ayrıca diğer merchantları almaya yarar. Eğer yapacaksanız hedef merchanta sağ tıkladığınızda başarı yuzdesi yazacaktır. Merchantın rutbesi bir malın başında durdukca veya merchant satın aldığınızda (succesful acquisition) artar. Her yaptığınız market ve gelişmiş binaları icin +1 merchant yapma şansı elde edersiniz. Priest�Imam�Cardinal�Bishop: Priest her dinde aynı iken (genellikle) 6+ rutbeli olduğunda kendi dinine ozgu din adamına donuşur. Bu sadece cardinal de olmayabilir. Bunu birazdan acıklayacağım. Priest yapabilmek icin kalelerde small chapel, şehirlerde small church (katolik ulkelerde adı bu) ve daha gelişmiş binaları yapmanız gerekir. Her bina +1 priest yapımına izin verir. Priest rutbesi, durduğu şehri ya da uzerinde bulunduğu bolgeyi kendi dinine cevirmeyi başardıkca artar. Bir bolgenin yuzde kacının sizin dininize mensup olduğunu gormek icin bir din adamınızı secip secili bolgenin ustunde tutmanız yeterlidir. Bu din değiştirme işi (conversation) yine dini binaların gelişimiyle ve bolge uzerinden duran din adamı sayısıyla hızlanır. Imam ve bishopun fazla bir ozelliği yokken, cardinalin bunlardan farklı olarak papa secilme ihtimali vardır. Sağ alt taraftaki bayrağınıza tıkladıktan sonra alt taraftaki dairelerin en sağına tıklarsanız (Collage of Cardinals) dunya uzerindeki tum cardinalleri gorursunuz. Bu pencerenin en altında ne kadar koltuğun boş olduğunu gorebilirsiniz. Eğer cardinaller kurulunda hic boş koltuk yoksa priestiniz 10 rutbeli olsa dahi cardinal olamaz. Cardinaller kurulunda oyunun başında her ulkeden bir tane bulunur. Ama bir cardinal olduğunde yerine gecen cardinalin olen ulkeye ait olması gerekmez. Olenin yerine katolik ulkelerde bulunan en yuksek rutbeli priest cardinal olup gecer. Bazı zamanlarda koltuklar boş kalabilir. Bu da yeterli rutbede bir priestin bulunmadığı anlamına gelir. Bir priest ve cardinal-bishop-imam rutbesi iki şekilde artar. Birini yukarıda belirttim diğeri ise heretic veya witch idam etmektir. Sizi turunuzu gectiğinizde rebel sırasında ortalıkta dolaşan siyah giyinmiş karakterlerdir. Din adamınızı secip bu karaktere sağ tıkladığınızda ihtimali gorursunuz. %50'nin uzerinde değilse denemeyin. Aksi takdirde sizin din adamınız heretic olabilir. Adamınız başarılı olursa rutbesi artabilir. Inquisitor: bu karakteri yapamazsınız. Bu karakterin sadece Papal States sırasında hareket ettiğini dolayısıyla Papal States'e ait olduğunu bilmelisiniz. Kafasında siyah bir kovboy şapkasına benzeyen bir şapka duran bu karakterden korkun. Cunku din adamlarının hereticlere yaptığını, bu ajan generalden tutun diplomata kadar herkese yapar. Kacmanızın bir yolu yok. Eğer cok kaliteli bir assassininiz yoksa size gelmemesi icin dua etmeye başlayın. (benim 6 rutbeli generalimi oldurmuştu) Family Members (Generaller): Rutbelerini tıklamadan gorebildiğiniz tek karakterdir. Yanlarında boylarınca uzanan yıldızlar onların rutbeleridir. Bu karakterlere, aile soy ağacınızda gorulur ve başka bir generalinizin oz oğlu olarak doğup 16 yaşına geldiğinde, princess'inizle rakip ulkelerden olmayan bir general ile evlendiğinde (Suitable Husband adlı mesaj), genelde cocuğu olmayan bir generaliniz evlat edindiğinde (Adoptation adlı mesaj) veya genaralsiz bir ordunuz onemli bir savaş kazandığında şansınıza bir general cıkarsa sahip olursunuz. Generaller savaş esnasında onemli bir yere sahiptir. Her rutbesi birkac kucuk birliğe bedeldir. Generaller zaman zaman ozellikler kazanırlar. Bir şehrin icinde ise, şehre cift tıklayıp recruitment başlığına gelirseniz gorebilirsiniz. Şehirde değilse ustune cift tıkladığınızda gorursunuz. Sol tarafta retinue, sol tarafta traits başlığı altında bazı yazılar gorursunuz. Bu yazılar generalinizi "General" yapan ozelliklerdir. Yazıların ustlerine geldiğinizde o ozelliğin karaktere ne kazandırdığını ya da ne kaybettirdiğini gorebilirsiniz. Orneğin; +3 command, +2 command when defending, %5 tax income, �1 piety v.s. Bu ozellikler şehirde dururken veya savaşırken kazanılır. Hepsi olumlu ozellik değildir. Bu ozellikler generalinizin kalitesini belirler. General sadece "Command" rutbesine sahip değildir. Command sadece savaşta işe yarar. Generalin ayrıca şu rutbeleri vardır: Command (Komuta Etme) Dread (Kotuluk) � Chivalry (Kahramanlık) (*bunlardan sadece biri cıkar) Authority (Yoneticilik) � Loyalty (Sadakat) (*bunlardan sadece biri cıkar) Piety (İnanc) Şehirlerin dışında bir savaş kazanıldığında bir pencere acılır. Bu pencere esirlerin kaderini ve dolaylı olarak generalinizin kaderini belirleyeceğiniz bir kararı vermenizi ister. En altta sol tarafta "Ransom" (Parayla Serbest Bırak) seceneği vardır. Buna tıklanırsa rakibinizden esirleri para karşılığında serbest bırakma teklifi yapmış olursunuz. Kabul edilirse Chivalry, edilmezse kılıctan gecireceğiniz icin Dread artar. "Release" (Serbest Bırak) seceneği tıklanırsa ordular serbest kalır bu size Chivalry kazandırır. "Execute" (Kılıctan Gecir) seceneğini işaretlerseniz, kotu bir general olma yolunuz acılır ve Dread alırsınız. Ayrıca savaş yaptığınız ulkeyle ilişkiler bir seviye kotuleşir. Bir generalin Dread'inin yuksek olmasının dezavantajı assassinlerin hedefi olmasıdır. Council of Nobles bazen Assasinate ve Regicide gorevleri verir. Bu verilen gorevler eğer generali hedefliyorsa bu genelde Dread'i olan generaller olmaktadır. Ayrıca şehir aldığınızda karşınıza gelen pencerede "Occupy Settlement" seceneğine tıklarsanız nufus hic değişmez insanları direk kabul edersiniz demektir. Dezavantajları parayı az almanız ve şehrin kısa surede isyan etmeye meyilli olmasıdır. "Sack Settlement" şehir yağmalanır ve katliam yapılır. "Exterminate" seceneği ise en karlı secenek ama şehirdeki en kucuk bebeğe kadar olduruyorsunuz ve generalinizin Dread'i artıyor. Ayrıca generallerin paralı asker alma gibi bir ozellikleri de vardır. Bunu şehirde değilken sağ alttaki miğfer işaretinden tıklayarak alabilirsiniz. Bu birliklerin fiyatları yuksek olur ama avantajı aldığınız tur savaştırabilmenizdir. Generalin ozellikleri arasında gece saldırabilme olanağı varsa bunu kullanmanız cok onemli bir avantaj sağlar. Cunku eğer boyle bir ozelliği varsa, oncelikle gece savaşlarında en az +1 command kazanıyordur (Alttaki ilk resme bakın Night Fighter ozelliği). Ayrıca o resmin altında goreceğiniz resimde de Reinforcements (Destek gucler) aktif olmaz. Yani sadece sağ tıkladığınız ordu ile savaşırsınız. Boylece hepsi tek tek gelmiş olur. Son olarak generallerin "Watchtower" ve "Fort" yapabilme ozellikleri vardır. Fortlar askerlerin gecici olarak kurduğu askeri bolgelerdir. Fortlardaki bir orduya saldırı yapılabilmesi icin once kuşatılması gerekir. Yani gerekirse destek getirmek icin en az 1 en fazla 3 tur size zaman tanır. Ayrıca kopru başlarına veya tek karakterin gecebileceği mekanlara fort yaparsanız, oradan gececek başka bir ordunun sizi once sizden gecmesi gerekir. Watchtower ise karakterinizin veya ajanlarınız bulunmadığı bolgeleri gorebilmenize yarar. Fortlar her yere yapılabilse de, watchtowerları sadece kendi sınırlarınız icine yapabilirsiniz. Yeni bir bolge aldığınızda tum sınırlarınızı belirli aralıklarla watchtower ile donatmak mantıklı olacaktır. Eğer bolgeniz buyukse, ulkenin golge olan ic kesimlerine de yaparsanız ordu bolgeye girdiğinde her zaman gorebilirsiniz. Cunku olası bir saldırıda orduları, şehrinize gelmeden once gorebilir; hatta watchtower bir spy'ın yaptığı ordu gozetleme gorevini de yapar. Ayrıca sınırlara diktiğiniz watchtowerlar sayesinde watchtower menzili icindeki rakip ulkeleri şehirleri de gorebilme imkÂnınız vardır. Generalin "Command"ını artırmak zordur ve emek ister. Ama kısa yoldan artırmak istiyorsanız, cıkan rebel ordularına, ordular ne kadar buyuk olursa olsun sadece general birliğinizle saldırın. General birkac savaştan sonra rutbe alıyor (Denedim başarılı oldum). Ama tek şart savaşı auto yapmanızdır. Aksi takdirde "ben girer kazanırım" derseniz generalinizi oldurebilirsiniz. Auto derseniz olmuyor. PARA KAZANMAK Total War'da para zaman zaman sorun olur. Parayı dikkatli kullanmak gerekir. Sağ alt tarafta Financal Details'a tıkladığınızda size detaylı bir finansal bilgisi acılır. "Income" başlığı altında Farming ve Trade ikilisini gorursunuz. En onemli gelir kaynaklarınız onlardır. Farming geliri şehirlerde tarlaların seviyesini artırdıkca artar. Trade ise şehir sayısını coğaltarak (ic ticaret) ve buyuk bir oranlar diğer ulkelerle yaptığınız trade rights anlaşmasıyla artar. Ama komşu bir ulke ile savaşa girerseniz, onunla yaptığınız bu anlaşma bozulur ve bunula birlikte o ulkenin size gore diğer tarafında kalan ulkeyle anlaşmanız devam etse bile ticaret yolunuzda duşman ulke olduğundan trade durur. KÂrınız cok fazla azalır. Bu yuzden komşu ulkeyle savaş suresini kısa tutun veya hemen şehirlerini elinden alın. Farming ve Trade'den sonra gorebileceğiniz en fazla kÂr Taxes yani vergilerdedir. Bunu şehirlere girdiğinizde kendiniz Very High � High � Normal � Low � Very Low olarak ayarlayabilirsiniz. Tabi vergi seviyesini artırmak buyuk bir finansal avantaj getirse de buyuk bir dezavantajı bulunur. Bu da Public Order'ı olumsuz etkilemesidir. Zira Public Order ve Tax Level ters orantılıdır. Yani siz insanlarınızdan ne kadar cok para isterseniz onlarda bu durumdan mutsuz olur. Ya da tam tersi! KÂr yapmanın diğer kucuk ceşitleri ise "Mining"dir ve sınırlı sayıda şehre yapabilirsiniz, Merchant Trade (bkz. Merchant) ise diğerlerinin yanında devede kulak kalır. Bir de "Expenditure" var. Gider, masraf anlamına gelir. Neredeyse butun harcamalarınızı ordu icin yapıyorsunuz. Army Upkeep'in karşısında bu sayıyı gorebilirsiniz. Yani yaptığınız her birlik kÂrı azaltır. Diğer buyuk harcama ise Wages(Maaş)'tır. Bu da yaptığınız her ajan icin artar. Harcamaları kısamayacağınıza gore en mantıklı hareket kÂrınızı artırmak olacaktır. KÂr artırmanın yollarını yukarıda saydım. Ama en etkili ve kolay yol şehir almaktır. O tur gelecek kÂrınızı da Financal Details penceresinin altından "Projected Profit" bolumden gorebilirsiniz. MISSIONS (GOREVLER) Oyun boyunca size para, ordu ve saygı kazandıracak bazı gorevler alırsınız. Bu gorevleri Council of Nobles, Pope gibi kaynaklardan alabilirsiniz. (Kaynaklar gorev penceresinde Source'un karşısında yazandır.) Belli başlı gorevler şunlardır (Unutmuş olduklarım varsa kusura bakmayın): Send Emissary: Hedef ulkeye bir diplomat gonderip bir teklifi kabul ettirmeniz gerekir. Alliance, Trade Rights veya Ceasefire gibi kolay kabul edilebilen secenekler yoksa 100 florin hediye verin. Hediye vermek şoyle yapılır: siz bir teklif yaptığınızda karşılığında bir şey istemeden make offer seceneğinin sol tarafında bulunan gift dairesine tıklamanız gerekir. Eğer teklifiniz karşılığında bir şey istediğinizde bu gift dairesi aktif olmaz. Take (Rebel) Settlement: Rebeli parantez icinde yazmamın nedeni bazen rebellerden başka bir ulkenin şehrini alam gorevi de verilmesidir. 15 turn sure verir ve alırsınız. Blockade Port: Hedeflenen şehrin portunun soylenen tur sayısı boyunca (acıklamanın icinden bu rakamı bulun) kuşatmanız gerekir. Bir filonuzla hedef porta sağ tıklamanız yeterlidir. Build a Small Chapel: Hedef şehrinize bir small chapel binası yapmanızı istemektedir. Şehre girip basarsınız gorev bina yapımı bittiğinde başarılı olmuş olur. Spread of Word: Hedef bolgenin din yuzdesini acıklamada belirtilen seviyeye getirdiğinizde başarılı olursunuz. Bunu yapabilmek icin en az birden fazla din adamını bolge icine sokarsanız bir sure sonra gorev başarıyla tamamlanmış olur. Cease Hostilities: Katolik'seniz ve Excomminicate (Aforoz) edilmemiş bir katolik ulkeye saldırıyorsanız, Papa sizden istenen tur boyunca duşmanlığınızı durdurmanızı ister (bitirmenizi değil!). eğer duşman ordusuna kendi topraklarınıza girmediği takdirde saldırırsanız, gemisine denizde portunuzu kuşatmadan saldırsanız veya portunu kuşatırsanız gorev başarısızlıkla sonuclanır. Zaten bu durumlarda saldırmak icin sağ tıkladığınızda "This will result in excomminication" (Aforoz ile sonuclanacaktır.) uyarısı verir. Ama duşman ordu sınırlarınız icine girerse veya gemisi portunuzu kuşatırsa, kısaca saldırmak icin tıkladığınızda bir onceki cumlede yazığım mesajı vermiyorsa saldırabilirsiniz. Bu gorevde verilen tur boyunca sabırlı olup sınırlarınız dışına cıkmazsanız, gorev başarı ile sonuclanır. Merchant... : bu goreve sadece bir kez rastladım. Hedef merchantı kendi merchantınızla satın aldığınızda gorev başarıyla sonuclanıyor. Regicide: Diğer ulkelerden birinin varisi, eğer mesajı okursanız, sizden babasının tahtını istediğini bu yuzden onu oldurmenizi istediğinizi yazmaktadır. Karşılığında 5000 florin vermeyi ve ilişkilerinizi duzeltmeyi teklif etmektedir. Goreviniz 8+ rutbeli bir assassininizle hedef generali oldurmektir. Yani gidip savaşta oldururseniz gorev gecersiz sayılıyor. Yani sadece suikast kabul ediliyor. Assasination: yukarıdaki gorevle aynı mantık ama bu gorev rakip ulkeden gelmiyor. Yine suikast yapmanız gerekiyor. POPE Katolik bir ulke olduğunuzda ister istemez papaya bağımlı olursunuz. Papanın her ulkeye gosterdiği favor (sempati diyebilirsiniz) vardır. Bu şu durumlarda artar: Bir priestiniz cardinal olduğunda, Şehirlerinize dini binalar yaptığınızda, Papal States ile iki tarafında mutlu olduğu bir anlaşma imzaladığınızda, Papanın verdiği gorevleri yerine getirdiğinizde Cardinaliniz papa secildiğinde (bunda tavana vurur) Tek durumda azalır, o da şudur: Cease Hostilities gorevi olmadığı halde katolik ulkelere yıllar boyunca savaş halinde kalmanız durumda zamanla azalır. Papanın ulkeleri aforoz etme yetkisi vardır. Favorunuz bittiğinde, Cease Hostilities gorevi başarısızlıkla sonuclanırsa veya Papal States'e savaş acarsanız aforoz edilmiş olursunuz. Papa olduğunde, yeni papa Collage of Cardinal listesindeki ilk uc ULKENİN secime gitmesiyle secilir. Yani ilk uc sıradaki cardinaller değildir. İlk uc sıradaki cardinaller bir ulkeye ait olsa bile 4. sıradaki kardinal de secime girer. Cardinal sayısı kadar oy hakkı vardır. Bu secimde her zaman cıkarlarınızı goz onune alarak oy verin. Cardinaliniz yoksa oy veremezsiniz. Eğer cardinalinizin papa secilme ihtimalini duşuk goruyorsanız (yani oy hakkı kullanacak ulkelerin siz oy vermeyeceğini duşunuyorsanız) kendi cardinalinize değil secileceğini duşunduğunuz cardinale oy verin. Zira oy verdiğiniz cardinal papa secilirse, siz son secimde ona destek olduğunuz icin favorunuzu hemen tamamlar. Aforoz edilmiş tum ulkeler, liderleri olduğunde veya yeni papa secildiğinde Reconcile olur.Ayrıca kendi cardinaliniz papa secildiğinde havaya girmeyin sizi aforoz edebilir. Nasıl mı olur? Aşağıdaki resme bir bakın: Benim anlatacaklarım sadece Campaign bolumuyle ilgili. Yani Total War oyunlarını sadece savaş yapmak icin kullanıyorsanız, bunun icin bir rehbere ihtiyacınız olmaz. Cunku buyuk generaller tavsiye alarak yetişmez Alıntıdır... __________________