Delphi ile Programlama

Sanırım delphi nin adını ve marifetlerini duymayan yoktur fakat biz yine de biraz bilgi verelim. Delphi bir programlama dilidir. Temel olarak pascalın komutlarını kullanır fakat derlenen programlar win32 icindir. Pascal dakiler ise dos icindir. Tabii ki delphi sadece pascal ın yaptıklarını yapmakla kalmıyor, herşeyiyle bize eksiksiz bir uygulama geliştirme ortamı hazırlıyor. Delphi ile basit windows programları, veritabanı programları, web-server uygulamarı, activex ler vs... daha bir cok şeyi hazırlayabilirsiniz. Şu an piyasada bulunan ticari programların coğu delphi ile yazılmaktadır. Bence programcılar delphi yi basitlik ve esneklik yonleri ağır bastığı icin tercih ediyorlar. Kısacası Delphi ğrenmesi kolay bir dildir fakat cok gucludur.

Windows ta program geliştirmek icin bence 2 seceneğiniz var; ya C++ kutuphaneleri ile boğuşacaksınız ya da delphi kullanacaksınız. Delphi windows icin nesne yonelimli programlama ile gorsel programlamanın en iyi bileşimidir ve oyle olmaya devam edicektir.Delphi her kitleye hitap edicek ozelliklere sahiptir. Veritabanı, client/server, cok katlı, intranet veya internet cozumleri mi arıyorsunuz? Denetim ve guc mu istiyorsunuz?Hızlı bir uretkenlik mi istiyorsunuz? Delphi bunların hepsini size sunabilecek nitelikte yani bu yazıyı okumakla programcılıkta doğru yolu sectiniz .

Peki hic eksi yonleri yok mu? Bana gore bir tane olumsuz yonu var; o da dosya boyutlarının biraz buyuk olması. Ama bu cok doğal cunku sonucta program calışmak icin harici bir dosyaya ihtiyac duymuyor. (VB nin dosya boyutları kucuktur fakat MSVBVMXXX kutuphaneleri olmadan programınızı calıştıramazsınız.)

Acaba delphi oğrenmeye nerden başlanmalı? Bence direk kitaplara sarılıp delphi oğrenmeye calışmak biraz sacmalık. Kitaplara belli bir duzeyi aştıktan sonra ihtiyacımız olucak. Zaten delphi komutları pascal a dayandığı icin biraz da pascal bilgisi gerekir.Başlarken yanınızda bir pascal kitabı bulundurmanız sizin icin cok iyi olur. İlk yazılarda teorik bilgilerde pascala pek ihtiyacımız olmayacak fakat ornek programlar yazmaya başladığımız zaman benim acıklamalarımın yetmediği yerlerde pascal kitabından yararlanmanız faydalı olacaktır.

Şu delphinin piyasadaki son surumu delphi 6 dır. Onceki surumlerde 4 ve 4 ten yuksek olmak koşuluyla işimizi gorur. Delphi yi kurarken herhangi bi yerde zorlanacağınızı zannetmiyorum gayet basit bir kurulum. Kurulum bittikten ve bilgisayarınız yeniden başlattıktan sonra bir de yine delphi cd sinden "InterBase Server" ı kurun. Bu ilerde işimize yarıyacak.InterBase bir veritabanı motorudur.Gayet hızlıdır ve bedava dır. Ustelik veritabanının tamamını bir dosyada tutması da bizim icin artı bir ozelliktir. Delphi ile kullanması cok basittir.Cok ilerki konularda bu veritabanını orneklerle daha ayrıntılı inceleyeceğiz.

Delphi ile calışmak icin bilgisayarınız biraz guclu olmalıdır.Aranan minimum ozellikler şunlardır :

Intel Pentium 166 MHz veya ustu (P2 400 MHz onerilir)
Microsoft Windows 98, 2000, Me, NT 4.0 with Service Pack 5 yada sonraki surumler
64 Mb RAM (128 Mb onerilir)
115 Mb boş alan (kısa kurulum)
350 Mb boş alan (tam kurulum)
Coğu modern programlama dilinde olduğu gibi delphi de nesne yonelimli programlamayı (OOPbject Oriented Programming) destekler. Bu tur diller sınıflar, kalıtım ve cok bicimlilik[(polimorphism)(gec tutturma)] olmak uzere uc temel kavrama dayanırlar.Eğer NYP(Nesne Yonelimli Programlama) yi en iyi şekilde kullanmak istiyorsak surekli amacımız keşfetmek olmalıdır.Nasıl mı? Tum nesnelerin ozelliklerini ortaya cıkarmaya calışmalıyız.Bazen orda olan bir ozelliği farketmeyebiliriz ve satırlarca kod yazarız. Aslında NYP programcıların işlerini kolaylaştırmakla birlikte biraz da tembelliğe itmektedir. Başkalarının yaptığı bileşenleri kullanarak belki işimizi kolaylıştırırız fakat bu iyi bir yol değildir. Tabi bazı durumlarda bileşen kullanmak zorunludur.

Bileşenler delphinin yapıtaşlarıdır diyebiliriz.Kullandığımız button, edit, memo gibi butun nesnelerin genel adı bileşendir(component).Cok ilerki yazılarımızda biz de kucuk caplı basit bileşenler oluşturucaz.Delphinin bize sunduğu bileşenler işimizi gormediği zamanlarda dışardan bileşen kullanırız ya da kendimiz yazarız.Gerci internet bedava bileşen dolu.Cok kolay bir şekilde istediğimiz bileşenleri bulabiliriz.Bileşenleri kurulum yolu bakımından kabaca 3 gruba ayırabiliriz.Birinci tur bileşenler bir .dpk dosyası ile gelirler delphi den bu dosyayı secip acılacak pencereden install e basmamız yeterlidir.Bu bileşenlerin kodları genellikle yanlarında gelir ama gelmeyenler de vardır.İkinci tur bileşenler ise .pas ve .dcu dosyaları ile gelir.Bunları delphi ye eklemek icin monuden Component>Install Component i acıp orda dosyayı seccip onaylamamız yeterlidir.Ucuncu ve son tip bileşenler ise bpl dosyaları ile gelir.Bunları yuklemek icin monu den Component>Install Packages ı acıp ordan add e basarak bpl dosyalarını secmeliyiz.

Burda ufak bir acıklama yapmalıyım elphi(5. surumde rastladım) nin s3 ekran kartları ile ilgili bir problemi var. Bu kart olan makinalarda component palet teki bileşenlerin resimleri birbirine giriyo darmadağan gozukuyo bunu onlemek icin windowssystem.ini dosyanızı acın ve aşağıdaki satırı ekleyin :

Kod:

[display] BusThrottle=1

Bu işlemi yaptıktan sonra sorun cozulecektir
__________________