Her sene kacak su kuyuları ile havzadan 1 Tuz golu kadar fazla suyun cekildiğini vurgulayan uzmanlar, "Her sene bir Tuz golu yok oluyor" uyarısında bulundu. Dunyanın nazar boncuğu kabul edilen Meke Golu ise kuraklık nedeniyle yok olma tehlikesiyle yuz yuze.
Bir yandan iklim değişikliği diğer yandan da kacak kuyularla zor duruma gelen Konya Kapalı Havzası, gunden gune kurumaya devam ediyor. Bolgedeki kuraklığın en onemli sebebinin ise 60 bin kacak kuyu ile yapılan vahşi sulama olduğunu belirten uzmanlar bir an once damlama sulama yontemine gecilmesi gerektiğini belirtiyor. Kacak kuyular, bilincsiz sulama ve yanlış su politikaları yuzunden Ereğli Sazlıkları, Beyşehir Golu, Eşmekaya Sazlıkları kurudu. Tuz Golu'nun biyolojik olarak olduğunu belirten Uzmanlar, 'Yeryuzunun Nazar Boncuğu' olarak gorulen Meke golunun ise yuzde 80 oranında kuruduğunu belirtti.
Konya Kapalı Havzası icinde bulunan gollerini yer altından birbirleriyle bağlantılı olduğunu belirten Doğa Derneği Yonetim Kurulu Başkanı Guven Eken, denizle hicbir bağlantısı olmayan havzanın sadece yer altı sularından beslendiğine dikkat cekti. Hatalı su politikaları yuzunden son 30 yıl icinde havzadan aşırı derecede su cekildiğine dikkat ceken Eken, "Yılda 1 milyar metrekup su rezervi olan Konya Kapalı havzasından her yıl 1 milyar 600 milyon metrekup su cekiliyor. 600 milyon metrekup su bir Tuz Golu demek. Yani her yıl 1 Tuz golunu yok ediyoruz." Şeklinde konuştu.
"TUZ GOLU BİYOLOJİK OLARAK OLDU"
Konya Kapalı Havzası'na gectiğimiz hafta bir eğitim gezisi duzenlediklerini belirten Eken, geziden elde ettiği izlenimleri paylaştı. Gectiğimiz yıl Turkiye'nin genelinde olduğu gibi Konya Havzası'nın da yağış aldığına dikkat ceken Eken, bu yağışların da gollerde kalıcı olmayan bir iyileşmeye yol actığına dikkat cekti. Tuz Golu'nun biyolojik olarak olduğunu belirten Eken, "Bir golde az da olsa su olması onun yaşıyor olduğu anlamına gelmez. Fiziki olarak orada su gorebilirsiniz." Diye konuştu. Tuz Golu'nun konakladığı bircok kuş turunun ve ozellikle flamingoların artık bolgeye uğramadığına dikkat ceken Eken, "Etrafında hayat yok, kuşlar yok. Pınarlarında yaşayan balıklar tamamen yok oldu. Tuz golu uydu gollerinde balıkcılık yapanlar artık yok." şeklinde konuştu.
Kuraklık dolayısıyla Tuz Golu'nun kirlilik tehdidinden kurtulduğunu belirten Eken, "Tuz Golu'nu Konya'nın atık suları kirletiyordu. Ancak şu anda kuraklık sebebiyle kanaldan gecen su Tuz Golu'ne ulaşamıyor. Susuzluk sorunu ceken sular temiz olmasa bile kanaldan gecen suyu tarlalarını sulamak icin kullanıyor." diye konuştu.
Kuraklık yuzunden yok olmakla yuz yuze kalan Tuz Golu'nun en meşhur misafirleri Flamingolar'da artık bolgeyi goc yolu olarak kullanmıyor. Onceki yıllarda cok sayıda Flamingo'nun Tuz Golu ve cevresinde olduğu tespit edilmişti.
"YURYUZUNUN NAZAR BONCUĞU CAN CEKİŞİYOR"
Kuraklık ve aşırı sulamanın tehdit ettiği bir diğer gol ise yeryuzunun nazar boncuğu olarak bilinen Meke Golu. Eğitim Gezisi'nde Meke Golu'nun son halini de yakından inceleme fırsatı bulduklarını belirten Eken, yeryuzunun Nazar boncuğu olarak bilinen ve bircok araştırmacı, turist ve gezginin uğrak yeri Meke Golu'nun de yok olma ile yuz yuze durumda olduğunu ifade etti. Golun yuzde 80 oranında kuruduğunu aktaran Eken, "Yeryuzunun nazar boncuğu olan bir gol gozlerimizin onunde, tamamen insan mudahalesi sonucunda yok oluyor." dedi.
Cozumun 3 aşamalı olduğuna vurgu yapan Doğa Derneği Yonetim Kurulu Başkanı Guven eken, ilk aşamanın acilen damla sulama yontemine gecmek olduğunu anlattı. Damlama sulamanın kısa vadede yuzde 75'e yakın su tasarrufu sağlayacağını vurgulayan Eken, ikinci aşamanın ise Konya Kapalı Havzası'nda yetiştirilen urun ceşidinin kademeli değiştirilmesi olduğunu belirtti. Kuraklık tehlikesinin yaşandığı Konya Kapalı Havzası'nda şeker pancarı, kiraz gibi suya ihtiyacı olan urunlerin yetiştirildiğini hatırlatan Eken, bu hatanın su sorununu daha da artırdığını ifade etti.
Tum olumsuzluklara rağmen bolge icin henuz umudun devam ettiğini aktaran Eken, gerekli adımların atılmasının ardından 25 sene icinde Konya Kapalı Havzası'nın normal haline donuşeceğini aktardı. "Geri donuş icin sınırdayız" diyen Eken, kuraklık ve aşırı su kullanımının devam etmesi halinde bir donem sonra havzanın kurtarılmasının teorik olarak mumkun olacağını ancak artık kimsenin bunu yapmak istemeyeceği uyarısında bulundu.
(CİHAN)
__________________