Arıların Ucuş Guvenlik Sistemleri
Ucan hayvanlar uzerinde yapılan araştırmaların coğunlukla basitleştirilmiş cevre koşullarında (durgun hava, duzgun hava akımları) yurutulduğunu belirten bilim insanları, bu hayvanların beklenmedik hava akımlarıyla ya da ruzgÂrlı havalarla nasıl başa cıktıklarını daha yeni yeni araştırmaya başladıklarını belirtiyor.
Bu alanda yurutulen bir araştırma, bazı arıların ucarken ruzgÂrın yarattığı hava burgacına karşı guclu arka ayaklarını acarak hazırladıklarını gosteriyor. Araştırma, yiyecek aramak icin her gun yuksek hızlarda onlarca kilometre ucan 10 farklı yabani orkide arısı turu uzerinde yurutulmuş. Yabani orkide arılarının erkekleri, cok buyuk olan arka ayaklarının uzerine aromatik kokuları toplamaları ve bunları ciftleşme gosterilerinde dişileri etkilemek icin kullanmaları ile tanınıyorlar.
Erkek yabani orkide arıları aromatik kokulara ulaşmak icin cok ters hava koşullarının icinden gecmekte tereddut etmiyorlar. Araştırma, arıların Panama’nın sık ormanlarındaki yaşam alanlarında yurutulmuş. Bilim insanları, arıların en yuksek ucuş hızlarının değişik guclerdeki hava burgaclarıyla nasıl değiştiğini gorebilmek icin cok yuksek hızlı video kayıtlarından yararlanmışlar. Yuksek hızlara cıktıklarında arıların bir yandan obur yana doğru yuvarlanmaya benzer bir savrulma hareketi yaptığını, hava burgaclarıyla başa cıkmak icinse arka ayaklarını acıp uzattığını gozlemlemişler. Bu hareketin arının eylemsizlik momentini, dolayısıyla yuvarlanmayı da azalttığını belirten araştırmacılar bu hareketi donmekteyken yavaşlamak icin kollarını acan buz patencisinin hareketine benzetiyorlar. Fakat bu guvenlik onlemi beraberinde yuksek bir bedel de getiriyor, aerodinamik surtunme arttığından ucabilmek icin gerekli guc %30 oranında artıyor ve arının ucuş performansı duşuyor.
Kaynak: Tubitak
__________________