
Gemi Rotasından Efsaneler
Gectiğimiz haftalarda tum dunyada "Atlantis bulundu!" haberi yayıldı. İddiaya gore dunya haritalarını gosteren Google Earth programından bakıldığında Batı Afrika yakınlarında okyanus dibinde kusursuz dikdortgenlerden oluşmuş şehir harabeleri vardı. Bu sanal haritaya bakıp mimari cizimleri andırdığı, cok duzenli olduğu, gizemli olduğu, tam da Platon'un tarif ettiği yerde bulunan Atlantis harabeleri olduğu, hatta uzaylıların okyanus tabanında surdukleri tarlalar olduğu gibi yorumlar yapıldı ve internet ağı başta olmak uzere ceşitli şekillerde yayıldı. Bu habere yer verme konusunda cok hızlı davranan kaynaklar olayın gercek yuzunu anlatan Google'ın acıklamalarınaysa nedense aynı ilgiyi gostermediler.
Google'ın resmi blog sayfasında bu "garip yollar"ın yer aldığı alanların bilgilerini toplayan iki bilim insanının da katkıda bulunduğu geniş bir acıklama yayımlandı ve bu izlerin gercekte var olmadığı yalnızca haritalarda gorunduğu anlatıldı. Bu acıklamada guneş ışığı, lazer ve diğer elektromanyetik ışınımların okyanus yuzeyinden en fazla 30 metre kadar derine inebildiği, oysa okyanusların ortalama derinliğinin 4 kilometre olduğu ve dolayısıyla okyanus haritalarını cıkarmak icin sonar dalgalarının kullanılmasının en verimli yontem belirtildi. Sonar yardımıyla harita cıkarma yonteminde sesin gemiden başlayıp okyanus tabanından tekrar gemiye yansıdığı zaman olculur ve okyanus tabanının ne kadar uzakta olduğu hesaplanır. Cok fazla gurultu cıkartılarak veri kaybı yaşamamak icin gemi oldukca yavaş ilerlemek zorunda. Calışmayı gercekleştiren araştırmacılar "Yontem yalnızca geminin altında yer alan bir şeridi olcebildiğinden cıkarılan haritalar coğunlukla geminin izlediği yolu da gosterir." diyorlar. Acıklamaları şoyle devam ediyor: "(Atlantis soylentilerine konu olan) Bu durumdaysa olası bir hata nedeniyle bir geminin sebep olduğu yankılanma (uyduyla yapılan olcumlerle hesaplanan) cevre alanına gore %1 daha derin ve bu da geminin rotasının daha belirgin bir şekilde ortaya cıkmasına sebep oluyor."
Google Earth'un okyanus haritaları da kara haritaları gibi bircok parcanın birbiri uzerine eklenmesinden ve yamanmasından oluşuyor. Karasal alanlarda bu yamalar arasında cok net farklılıklar gorebilirsiniz. Goruntuleri kaydeden aygıtlar ve kameralar arasındaki cozunurluk farkları yamalar arasındaki ayrımın gorulebilmesini sağlıyor. Programa girilen goruntu ve veri sayısı arttıkca bu farklılıklar gideriliyor. Okyanus tabanlarına ait haritalar coğunlukla uydulardan sağlandığı icin duz ve ayrıntısız. Sonar dalgalarıyla elde edilen haritalarsa daha detaylı ve net ama tum okyanus tabanını kapsamıyor. Bu iki kaynağın verileri birleştirildiğinde de ortaya şeritler arasında geniş duzluk goruntulerini andıran goruntuler cıkıyor. Bu goruntuleri okyanus haritalarının bircok yerinde bulabilirsiniz. Hawaii adalarının kuzeyinde yer alan bu alan gibi:

Kaynak : Tubitak
__________________