Gectiğimiz haftalarda insan omrunun uzunluğuna dair ipucları sağlayan“biyolojik saatin” bilim insanları tarafından tanımlandığı bir calışma yayımlandı.

Bugunun tarihinden doğum tarihimizi cıkardığımızda takvim yaşımıza ulaşıyoruz. Edinburgh Universitesi’nden bilim insanları ise yaşam boyu DNA’mızda meydana gelen değişikliklerin incelenmesiyle biyolojik yaşımızın tahmin edilebileceğini soyluyor1. Ustelik takvim yaşımız ile biyolojik yaşımızın karşılaştırılması ile omur uzunluğunun goreli olarak belirlenmesinin mumkun olduğu belirtiliyor.

Biyolojik yaş ile ne ifade ediliyor?

Ana rahminde kucucuk bir embriyo olduğumuz zamandan bugune, yaşamımızda biriken anılarımız gibi DNA’mızda da belli kimyasal değişimler birikir. Ozellikle yaşlanmayla beraber gozlemlenen DNA metillenmesindeki değişimler ceşitli yontemlerle tespit edilebilir.

Edinburgh Universitesi tarafından gercekleştirilen araştırma dort adet bağımsız calışmayı temel alarak yapılmış. Araştırmacılar,gorece yaşlı 5 bin bireyi14 yıl boyunca takibe almışlar. Calışma başlangıcında her bir katılımcının kan orneğinden biyolojik yaşı (metillenme yaşı)belirlendikten sonra katılımcılar calışma boyunca izlenmiş.

Bunun sonucunda, biyolojik yaşı takvim yaşından daha buyuk olan katılımcıların, biyolojik yaşı takvim yaşı ile aynı olan katılımcılardan daha erken yaşta olduğu tespit edilmiş. Ustelik sigara kullanımı, diyabet, kalp ve damar hastalıkları gibi faktorler hesaba katıldığında dahi, hızlı yol alan biyolojik yaş ile erken olum arasındaki ilişki desteklenmiş oluyor. Birbirinden bağımsız dort calışmadan cıkan aynı sonuclar, biyolojik yaş ve “tum nedenlere bağlı olum”arasında bir bağlantıya işaret ediyor olabilir.

İlişkiye dair merak yeni değil

Bilim insanları gecmiş yıllarda takvim yaşı ile biyolojik yaş arasında tukuruk, kan gibi orneklerden DNA metillenme profillerine bakarak bir bağlantı kurmaya calışmışlar. İki sene once yayımlanan bir makale ise, ilk defa yapılan coklu doku analizi ile bu ilişkinin yorumlanmasına onemli katkılar sağlamış.

Yayımlanan bu makale, ikizler uzerinde yapılan calışmalarla, DNA uzerindeki metillenme modellerinin kalıtsal olduğu, fakat zaman icerisinde metillenmenin değişkenlik gosterdiği, yani cevresel faktorlerin bu kimyasal değişim uzerinde etkili olduğunu gostermiş olmasıyla da onemli.

Makalede işaret edilen bir diğer onemli nokta ise, DNA uzerindeki kimyasal değişimlerin omur uzunluğunun tahmininde kullanılabilir olabileceğinin one surulmesi. Yapılan tum araştırmalar, biyolojik yaş ile olum zamanımız arasındaki ilişkiye dikkati cekerek vucudumuza iyi davranmak gerekliliğinivurguluyor. Ancak, nasıl bir yaşam tarzının ya da hangi genetik faktorlerin kişinin biyolojik yaşını etkiliyor olduğu konusunda yeni calışmalara ihtiyac var.


DNA Metillenmesi ne anlama gelir?
Metillenme DNA’nın diziliminde değil, kimyasal yapısında meydana gelen değişimlerden bir tanesidir. Epigenetik (“gene ek”) olarak adlandırılan bu değişimler, cevresel koşullara ve yaşa bağlı olarak değişir. Metillenme işlemi,DNA dizisinde bulunan Sitozin (Cytosine) bazına bir metil (CH3) grubunun bağlanmasıdır. Bu bağlanma DNA uzerindeki gen ifadesinin duzenlenmesinde etkilidir.

Kaynak