Tonlarca değerli maden iceren asteroitler, bilim insanları, uzay muhendisleri ve bilim kurgu yazarlarının ardından teknoloji milyarderlerinin de ilgisini cekmeyi başardı. Platin grubu metallerin elde edilmesi ongoren projenin detayları belirse de, eksik olan onemli noktalar da var.

Bir grup zengin girişimci, bugun Gezegen Kaynakları adını taşıyan bir şirketi hayata gecirecek. Gezegen Kaynakları, uzayın dort bir yanına keşif robotlarından oluşan bir ordu gondermeyi ve değerli madenleri taşıyan gok cisimlerini tespit ederek uzayda madencilik yapmayı ongoruyor.

Başarılı olması halinde, uzay madenciliği kuresel GSYİH’ya trilyonlarca dolar katkıda bulunacak ve dunyanın neresinde yaşıyor olursa olsun, herkesin refah icinde yaşamasını garantileyecek.

Space Advetures uzay turizm şirketinin sahibi Eric Anderson, “Guneş Sistemi’ndeki zenginlikle kıyasladığımızda, Dunya’daki kaynaklar giderek eriyor” yorumunu yaptı.

Sadece Dunya’nın yorungesinin yakınlarında, genişliği 45 metre civarında olan dokuz bin asteroit bulunuyor. Bu gok taşlarından bazıları, bir yılda tum Dunya’da cıkarılan platinin fazlasını iceriyor. Her biri milyarlarca dolar değerindeki gok taşları, bircok riske rağmen zengin girişimcileri cekmeyi başardı.

Anderson ve uzay teknolojilerini teşvik eden X Prize derneğinin kurucusu Peter Diamandis, asteroitlerde madencilik yapmayı hayal eden iki isim. Space Adventures, bugğne kadar Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) yedi turist gonderdi. X Prize ise hızla gelişen ozel uzay-havacılık şirketlerine teknolojiler sundu. Anderson ve Diamandis, şimdi guclu yatırımcıların da desteğini alarak Gezegen Kaynakları projesiyle uzay keşfinde cığır acmayı istiyor.

Gezegen Kaynakları’nın ortakları arasında Google CEO’su Larry Page ve Başkanı Eric Schmidt, Microsoft’un eski baş tasarımcısı Charles Simonyi, Dell Yonetim Kurulu Başkanı Ross Perot Jr., unlu yonetmen James Cameron, emekli astronot Tom Jones, roket muhendisi Chris Lewicki ve gok bilinci Sara Seager yer alıyor.

YASAL ENGELLER
Gezegen Kaynakları yatırımcılarının uzayda projelere başlamasından once, bircok ulkenin belirli mulkiyet hakları belirlemesi gerektiği ifade ediliyor. George Washington Universitesi’nde uzay hukuku uzmanı Henry Hertzfield, ozel yasalara gerek olmadığını duşunuyor. Hertzfield, madenciliğinin uluslararası sularda belirli mulkiyet hakları olmadan ozel komisyonlar tarafından yurutulebildiğini, uzay icin de aynı durumun gecerli olduğunu savunuyor.

Uzayda maden aramanın onu yasal olarak acıldığı anda, Gezegen Kaynakları platin grubu metallerin peşine duşmeyi planlıyor. Platin, paladyum, osmiyum ve iridyumdan oluşan bu metaller, tıbbi ve yenilenebilir enerji cihazlarında, katalitik donuşturuculerde kullanılabildiği gibi, otomobil yakıt hucreleri olarak da faaliyet gorebilecekleri duşunuluyor.

0.453 gramı yaklaşık 23 bin dolar olan platin, neredeyse altın kadar değerli. Bilim insanları, 800 metre genişliğinde bir asteroidin sadece birkac metre derinini kazarak 6 milyar dolar değerinde 130 ton platin elde edilebileceğini tahmin ediyor.

UZUN DONEM PLAN
Gezegen Kaynakları, gelecek 18 ile 24 ay arasındaki donemde, iki veya beş teleskop aracılığıyla uzaydaki değerli gok taşlarını tespit edecek. Şirketin sahip olduğu Arkyd-101 Uzay Teleskopları, cok sayıdaki kucuk gok taşının arasından hangilerinin kazılması gerektiğini belirleyecek.

Onumuzdeki beş ila yedi yıl icinde, uzaya gonderilecek cok sayıdaki keşif robotu, teleskopların tespit ettiği gok taşlarının detaylı analizini yapacak ve haritasını cıkaracak. Her keşfin, 25-30 milyon dolar arası bir maliyeti olacağı duşunuluyor.

Bir sonraki basamak ise en zor olanı. Otomatik olarak maden cıkaracak robotlar, madeni elde ettikten sonra Dunya’ya geri donecek. Gezegen Kaynakları, bu aşamanın nasıl gercekleştirileceği konusunda hala calışmalar yurutuyor.

MADEN NASIL TAŞINACAK?
Bugune kadar bir gok taşından Dunya’ya sadece bir kez materyal getirilebildi. Japonya Uzay Ajansı’nın Hayabusa uzay aracı, 2010 yılında 25143 Itokawa asteoidinden Dunya’ya birkac parca toz ulaştırdı.

Bilim insanları, materyal taşınması kolaylaştırmak icin asteroitleri solar-elektrik iyon motorlarıyla Dunya’ya yaklaştırmayı duşunuyor. Bu yontemle gok taşlarının bir kaya topluluğu olarak yorungede toplanması ve bir nevi ikinci bir Ay oluşturulması olası planlar arasında.

Keck Uzay Calışmaları Enstitusu, 2.6 milyar dolara mal olacak boyle bir projenin, Gezegen Kaynakları’na buyuk tasarruf sağlayacağını savunuyor. Bir diğer plan ise madeni işlenmesi icin Dunya’ya taşımak. Ancak en yuksek platin kaynağa sahip gok taşlarında bile 800 gram platin elde etmek icin bir ton cevher elde edilmesi gerekiyor. Bu da, 2,5 ton ağırlığındaki bir robotun, ağırlığının 100 katı cevher taşıması gerektiği anlamına geliyor. Kısaca, cok yuksek bir maliyet gerektiren planın ciddi olarak geliştirilmesi gerekiyor.

KURESEL EKONOMİ SARSILABİLİR
Uzmanlar, cok yuksek miktarda platinin Dunya’ya getirilmesi halinde, madenin değerinin duşeceğini ve bu değişimin beklenmedik sonuclar getirebileceğine dikkat cekti. Anderson ve Diamandis ise fiyatların yuzde 20 ile 50 arasında duşmeninin olumlu olacağını savunuyor.

Anderson, yeni teknolojiler sayesinde madenin cevherinden cok daha kolay ayrıldığını ve tum platin grubu metallerde bunu başararak platinin yuzlerce akanda kullanılabileceğini belirtti. Bilim insanları, Afrika’nın platin kaynaklarının 300 yıl icinde biteceğini belirtiyor.

Asteroitler, platin gibi nadir metallerin dışında, bircok temel maddeleri de iceriyor. Bunlardan bir tanesi su. Su, hayatta kalmamızı sağlamasının yanı sıra, bileşenlerine ayrılarak da kullanılabiliyor. Oksijen uzaydaki yaşam icin gerekirken, oksijen ve hidrojen roket yakıtı olarak kullanılıyor.

Kaynak
__________________