Bugune Ozel: NASA'nın Uzayla İlgili Apollo Projeleri
Apollo Projesi, NASA tarafından gercekleştirilen insanlı Ay yolculuğu projesi. Gemini Projesi'nden sonraki proje olmakla birlikte Uzay Yarışı ve Soğuk Savaş, Apollo Projesi aşamasına gelinmesinde etkili olmuştur. Proje, Apollo uzay aracları ve Saturn V ile 1961 ile 1975 yılları arasına uygulandı. Apollo Projesi, adını Yunan tanrısı Apollon’dan almıştır.
Apollo Uzay Gemileri uc kişilik bir kabin, bir fuze ve ozitmeli bir kapsulden oluşuyordu. Fuze, fırlatma ve manevra amaclı; kapsul, uzay gemisi ile Ay yuzeyi arasındaki ilişkiyi sağlayabilme amaclıydı. (Once Uzay Gemisi fırlatılarak Ay yorungesine yerleştirilir, sonra uc astronottan ikisi kapsule gecerek Ay yuzeyine bu kapsulun geri itmeli fren sistemi sayesinde Ay'a iner. Gorevleri bitince de yorungede bekleyen uzay gemisine geri donerler.)
NASA, Ay'a insanlı gemi gondermeden once insansız Orbiter, Ranger ve Surveyor araclarını gonderdi. Bunlar yardımı ile Ay'ın yuzeyinde Apollo'nun inişi icin uygun yer arandı. Ay yuzeyine inmeden once Apollo Projesi'nde gorev alanların insan yaşamına gelecek zararı en aza indirgemek amacıyla planladığı bir dizi ucuş sırasında dort ayrı plan duşunulmuştu:
Doğrudan Yukseliş: Bu plana gore Uzay Gemisi doğrudan Ay’a fırlatılacaktı ve tum Uzay Aracının yapacağı tek iş Ay’a once inip sonra kalkmak olacaktı. Bu işlem icin donemin en guclu roketi Nova roketinden daha guclu bir rokete gereksinim vardı.
Dunya Yorungesinde Buluşma: Bu plan; biri Uzay Gemisini, oteki de yakıtı barındıran iki Saturn V roketinin fırlatma işlemini gerektiriyordu. Uzay Gemisi Dunya yorungesine yerleşecek ve yeterli yakıtla doldurularak Ay’a gidip gelecekti. Yeniden tum Uzay Aracı Ay yuzeyine oturacaktı.
Ay Yuzeyinde Buluşma: Bu plan ise, biri itici yakıtı taşıyan ve Ay’a iniş yapacak olan insansız arac ile onu bir sure sonra izleyecek olan insanlı iki Uzay Gemisinden oluşuyordu. İtici yakıt, insanlı arac Dunya’ya donmeden insansız aractan insanlı araca aktarılacaktı.
Ay Yorungesinde Buluşma: Bu plan secilen plan olmuştur. Plana gore Uzay Aracı Komuta Modulu, Hizmet Modulu ve Ay Orumceği'nden oluşuyordu. Komuta Modulu ve Hizmet Modulu uc astronotun beş gunluk Ay yolculuğu icin gerekli yaşamsal sistemleri ve arac atmosfere geri donerken gerekecek olan ısı kalkanını barındırıyordu. Ay Orumceği, ana parcadan Ay yorungesinde ayrılacak ve iki astronotu Ay yuzeyine iniş icin taşıyacaktı. En sonda da Komuta Modulu ile Hizmet Modulu donecekti. Atmosfere girerken Hizmet Modulu de terk edilecek ve boylelikle Dunya'ya geri donen tek parca Komuta Modulu olacaktı.
Tum planları birbiriyle karşılaştırdığımızda Ay Yorungesinde Buluşma planı Uzay Aracının yalnızca ufak bir bolumunun Ay’a inişi nedeniyle geri donuş yolculuğu icin fırlatılması gereken kutleyi en aza indiriyordu. Geri fırlatılacak kutle, iniş motoru ve iniş vitesinin de Ay yuzeyinde bırakılmasıyla daha da aza indirgenmiştir.
Projenin uygulanışı boyunca elde edilen bircok başarıya karşın iki buyuk başarısızlık yaşandı. İlki Apollo 1’in fırlatılış provası sırasında uc astronotun(Virgil Grissom, Edward Higgins White ve Roger Chaffee) olumu, ikincisi ise Apollo 13’un patlama gecirmesiydi. Bu felaket proje muhendislerinin, ucuş denetcilerinin ve ekip uyelerinin cabaları sayesinde astronotlara bir şey olmadan atlatıldı.
İlk onemli adım 21 Aralık 1968'de fırlatılan Apollo 8'in Ay'ın yorungesine oturtulması ve Ay cevresinde on kez donmesiyle atıldı. 3 Mart 1969'da Apollo 9 ile Ay'a inmede kullanılacak Ay Orumceği denendi. Apollo'nun ana govdesinden bir tunelle Ay Orumceği'ne gecilerek ilk kez arac dışına cıkmadan bir aractan diğerine aktarma yapıldı.
Apollo Projesi'nin en buyuk başarısını Apollo 11 gercekleştirdi. 16 Temmuz 1969'da Cape Kennedy Uzay Ussu'nden fırlatılan Apollo 11'in icindeki astronotlardan Neil Armstrong ve Edwin Aldrin 20 Temmuz'da Eagle adlı Ay Orumceği'ne gectiler ve 21 Temmuz'da sabahın erken saatlerinde Ay'a ayak bastılar. 14 Kasım 1969'da fırlatılan Apollo 12 ile 19 Kasım'da Ay'a ikinci kez insan indirme başarısı sağlandı. Apollo 13 Ay yolundayken bir patlama gecirdi ve aracın buyuk bolumu parcalandı. Astronotlar guclukle Dunya'ya geri donebildiler ve boylece bir felaket atlatılmış oldu. Apollo 15 astronotları uzay aracı ile birlikte goturulen Ay Taşıtı ile Ay yuzeyinde dolaşarak geniş olcude ornek topladılar. Apollo 16, yaklaşık 100 KG ağırlığında bir Ay taşı getirdi. Apollo 17 ise 1972 yılının aralığında son Ay seferini gercekleştirdi.
Apollo 11 Projesi ile Ay'a ayak basan ikinci insan olan Buzz Aldrin Ay'ın Yuzeyinde Amerika Birleşik Devletleri Bayrağını SelÂmlarken.
Science
Apollo Projesi, NASA tarafından gercekleştirilen insanlı Ay yolculuğu projesi. Gemini Projesi'nden sonraki proje olmakla birlikte Uzay Yarışı ve Soğuk Savaş, Apollo Projesi aşamasına gelinmesinde etkili olmuştur. Proje, Apollo uzay aracları ve Saturn V ile 1961 ile 1975 yılları arasına uygulandı. Apollo Projesi, adını Yunan tanrısı Apollon’dan almıştır.
Apollo Uzay Gemileri uc kişilik bir kabin, bir fuze ve ozitmeli bir kapsulden oluşuyordu. Fuze, fırlatma ve manevra amaclı; kapsul, uzay gemisi ile Ay yuzeyi arasındaki ilişkiyi sağlayabilme amaclıydı. (Once Uzay Gemisi fırlatılarak Ay yorungesine yerleştirilir, sonra uc astronottan ikisi kapsule gecerek Ay yuzeyine bu kapsulun geri itmeli fren sistemi sayesinde Ay'a iner. Gorevleri bitince de yorungede bekleyen uzay gemisine geri donerler.)
NASA, Ay'a insanlı gemi gondermeden once insansız Orbiter, Ranger ve Surveyor araclarını gonderdi. Bunlar yardımı ile Ay'ın yuzeyinde Apollo'nun inişi icin uygun yer arandı. Ay yuzeyine inmeden once Apollo Projesi'nde gorev alanların insan yaşamına gelecek zararı en aza indirgemek amacıyla planladığı bir dizi ucuş sırasında dort ayrı plan duşunulmuştu:
Doğrudan Yukseliş: Bu plana gore Uzay Gemisi doğrudan Ay’a fırlatılacaktı ve tum Uzay Aracının yapacağı tek iş Ay’a once inip sonra kalkmak olacaktı. Bu işlem icin donemin en guclu roketi Nova roketinden daha guclu bir rokete gereksinim vardı.
Dunya Yorungesinde Buluşma: Bu plan; biri Uzay Gemisini, oteki de yakıtı barındıran iki Saturn V roketinin fırlatma işlemini gerektiriyordu. Uzay Gemisi Dunya yorungesine yerleşecek ve yeterli yakıtla doldurularak Ay’a gidip gelecekti. Yeniden tum Uzay Aracı Ay yuzeyine oturacaktı.
Ay Yuzeyinde Buluşma: Bu plan ise, biri itici yakıtı taşıyan ve Ay’a iniş yapacak olan insansız arac ile onu bir sure sonra izleyecek olan insanlı iki Uzay Gemisinden oluşuyordu. İtici yakıt, insanlı arac Dunya’ya donmeden insansız aractan insanlı araca aktarılacaktı.
Ay Yorungesinde Buluşma: Bu plan secilen plan olmuştur. Plana gore Uzay Aracı Komuta Modulu, Hizmet Modulu ve Ay Orumceği'nden oluşuyordu. Komuta Modulu ve Hizmet Modulu uc astronotun beş gunluk Ay yolculuğu icin gerekli yaşamsal sistemleri ve arac atmosfere geri donerken gerekecek olan ısı kalkanını barındırıyordu. Ay Orumceği, ana parcadan Ay yorungesinde ayrılacak ve iki astronotu Ay yuzeyine iniş icin taşıyacaktı. En sonda da Komuta Modulu ile Hizmet Modulu donecekti. Atmosfere girerken Hizmet Modulu de terk edilecek ve boylelikle Dunya'ya geri donen tek parca Komuta Modulu olacaktı.
Tum planları birbiriyle karşılaştırdığımızda Ay Yorungesinde Buluşma planı Uzay Aracının yalnızca ufak bir bolumunun Ay’a inişi nedeniyle geri donuş yolculuğu icin fırlatılması gereken kutleyi en aza indiriyordu. Geri fırlatılacak kutle, iniş motoru ve iniş vitesinin de Ay yuzeyinde bırakılmasıyla daha da aza indirgenmiştir.
Projenin uygulanışı boyunca elde edilen bircok başarıya karşın iki buyuk başarısızlık yaşandı. İlki Apollo 1’in fırlatılış provası sırasında uc astronotun(Virgil Grissom, Edward Higgins White ve Roger Chaffee) olumu, ikincisi ise Apollo 13’un patlama gecirmesiydi. Bu felaket proje muhendislerinin, ucuş denetcilerinin ve ekip uyelerinin cabaları sayesinde astronotlara bir şey olmadan atlatıldı.
İlk onemli adım 21 Aralık 1968'de fırlatılan Apollo 8'in Ay'ın yorungesine oturtulması ve Ay cevresinde on kez donmesiyle atıldı. 3 Mart 1969'da Apollo 9 ile Ay'a inmede kullanılacak Ay Orumceği denendi. Apollo'nun ana govdesinden bir tunelle Ay Orumceği'ne gecilerek ilk kez arac dışına cıkmadan bir aractan diğerine aktarma yapıldı.
Apollo Projesi'nin en buyuk başarısını Apollo 11 gercekleştirdi. 16 Temmuz 1969'da Cape Kennedy Uzay Ussu'nden fırlatılan Apollo 11'in icindeki astronotlardan Neil Armstrong ve Edwin Aldrin 20 Temmuz'da Eagle adlı Ay Orumceği'ne gectiler ve 21 Temmuz'da sabahın erken saatlerinde Ay'a ayak bastılar. 14 Kasım 1969'da fırlatılan Apollo 12 ile 19 Kasım'da Ay'a ikinci kez insan indirme başarısı sağlandı. Apollo 13 Ay yolundayken bir patlama gecirdi ve aracın buyuk bolumu parcalandı. Astronotlar guclukle Dunya'ya geri donebildiler ve boylece bir felaket atlatılmış oldu. Apollo 15 astronotları uzay aracı ile birlikte goturulen Ay Taşıtı ile Ay yuzeyinde dolaşarak geniş olcude ornek topladılar. Apollo 16, yaklaşık 100 KG ağırlığında bir Ay taşı getirdi. Apollo 17 ise 1972 yılının aralığında son Ay seferini gercekleştirdi.
Apollo 11 Projesi ile Ay'a ayak basan ikinci insan olan Buzz Aldrin Ay'ın Yuzeyinde Amerika Birleşik Devletleri Bayrağını SelÂmlarken.
Science
__________________