
Bugune Ozel: Ay, İnsanlık Tarihi Acısından Neden Onemlidir?
Ay, Dunya'nın tek doğal uydusudur. Guneş Sistemi icinde beşinci buyuk doğal uydudur. Dunya ile Ay arasında ortalama merkezden merkeze uzaklık 384.403 km, yani Dunya'nın capının yaklaşık otuz katı kadardır. Ay'ın capı 3.474 km'dir,[1] bu da Dunya capının dortte birinden biraz fazladır. Dolayısıyla Ay'ın hacmi Dunya'nın hacminin %2'sidir. Kutlesi Dunya kutlesinden 81,3 kat daha duşuktur. Yuzeyinde kutle cekim etkisi yer cekiminin yaklaşık %17'sidir. Ay, Dunya'nın yorungesinde bir turunu 27 gun 7 saatte tamamlar. Dunya, Ay ve Guneş geometrisinde gorulen periyodik değişimler sonucunda her 29,5 gunde tekrar eden Ay'ın evreleri oluşur.
Şuphesiz Ay'ın Dunya uzerindeki canlılar icin hayati bircok onemi vardır. Bunların başında Ay'ın Dunya ile etkileşimden dolayı ruzgarların şiddetinin azalması ve okyanuslardaki gel-git olayları gelir.
PEKİ DUNYANIN AY GİBİ BİR UYDUSU OLMASAYDI NE OLURDU?
Eğer Ay Dunya'nın etrafında olmasaydı, 24 saat olan bir gun yaklaşık olarak 8 saate duşerdi. Kısacası, Dunya daha hızlı donerdi. Donmedeki bu hızlanma, Dunya uzerinde oluşan ruzgarları hızlandırır ve yaklaşık 150 KM hızla ruzgarlar insan yaşamını olumsuz etkilerdi. Belki de insanlığın bu gunlere gelmesi mumkun olmazdı.
Ayrıca Dunya'daki okyanuslarda gel-git olayları daha az gercekleşir ve okyanuslardaki canlı hayatı olumsuz yonde etkilenirdi. Butun yaşanacak bu olayları duşunduğumuzde belki de insanlık oluşmayabilirdi.
Ancak bazı gok bilimciler bundan yaklaşık 10-12.000 yıl once Ay'ın Dunya'nın yorungesinde olmadığını ve Ay'ın Dunya'nın yorungesine girmesiyle Atlantis uygarlığının yaşanan iklim olaylarından oturu battığını one surmektedir. Bu teori bircok acıdan oldukca mantıklı olmasına rağmen, bircok bilim adamı bu teoriye şiddetle karşı cıkar.
ABD'de NASA'da dahil bircok Uzay Ussu Merkezleri, Ay'da yaşamın olup olmadığını araştırmakta ilk kez ABD tarafından 20 Temmuz 1969'da Apollo Projesi ile ABD'li Astronot Neil Armstrong Ay'a ilk adımı atmıştır.
Science
__________________