Basit bir geribildirim dongusu
Sibernetik yaklaşım eylemin cevresinde yol actığı değişimlerin sistem icinde geribildirim yolu ile yansıtıldığı, kapalı sinyal dongusu iceren sistemlere uygulanır. Sibernetik sistemlerin geribildirimler sayesinde değişime uğraması, “dairesel nedensellik” ilişkisi olarak tanımlanır.
Sibernetiğin ele aldığı kavramlar arasında oğrenme, bilişsellik, sosyal kontrol, belirme, iletişim, verimlilik ve tesir yer almaktadır. Ceşitli bilim alanlarından farklı olarak, sibernetik bu kavramları ozgun organizma ya da cihaz bağlamında soyutlayarak ele alır.
Sibernetiğin etkilediği ya da sibernetikten etkilenen calışma alanları arasında oyun teorisi, sistem teorisi (sibernetiğin matematiksel karşılığı), algısal kontrol teorisi, sosyoloji, psikoloji (ozellikle noropsikoloji, davranışsal psikoloji, bilişsel psikoloji alanlarında), felsefe ve mimarlık yer almaktadır.[3]
Sibernetik terimi ilk olarak Fransız matematikci ve fizikci André-Marie Ampère tarafından kullanılmıştır. Terim, Amperè’nin 1834 yılında yonetim bilimlerini konu alan Essai sur la philosophie isimli eserinde yer almıştır. Terim guncel anlamını Norbert Wiener’in 1948 tarihli Sibernetik ya da hayvan ve makinelerde kontrol ve iletişim isimli kitabı ile edinmiştir.
Modern sibernetiğin kurucuları arasında gosterilen Amerikalı matematikci ve felsefeci Norbert Wiener, sibernetiği insan ve hayvanlarda kontrol ve iletişimi konu alan calışma alanı olarak tanımlamıştır.[4]
Sibernetik ve El Cezeri
12. yuzyılda Cizre'li fizikci, robot ve matris ustası bilim insanı El-Cezeri, sibernetik alanın ilk isimlerindendir. Dunya bilim tarihi acısından bugunku sibernetik ve robot biliminde calışmalar yapan ilk bilim adamı olan El Cizirî, "Mekanik Hareketlerden Muhendislikte Faydalanmayı İceren Kitap" (El CÂmi-u’l Beyn’el İlmî ve El-Amelî’en NÂfi fî SınÂ'ati’l Hiyel, Arapca: بَيْنْ اَلْعِلْمِ وَالْعَمَلِ اَلنَّافِعْ فِي صِناعَةُ الْحِيَلْ) adlı eserinde ortaya koydu. 50’den fazla cihazın kullanım esaslarını, yararlanma olanaklarını cizimlerle gosterdiği bu olağanustu kitapta Cizirî, “Tatbikata cevrilmeyen her teknik ilmin, doğru ile yanlış arasında kalacağını” soyler. Bu kitabın orijinali gunumuze kadar ulaşamadıysa da, bilinen 15 kopyasından 10’u Avrupa'nın farklı muzelerinde, 5 tanesi Topkapı ve Suleymaniye kutuphanelerinde yer almaktadır.
İnsanî ve mekanik sistemlerin calışma tarzı ve fonksiyonlarını daha iyi anlatabilmek amacıyla, bilgi işlem sistemleri ve canlı varlıkların kontrol ve iş haberleşme yontemlerinin karşılaştırmalı araştırılmasına dayanır. Sibernetik, birden fazla disiplin oluşturmakla ilgili olup bilim dallarının her biriyle tam bir uygunluk icinde olan bir dizi kavram yardımıyla bu dallar arasında tam bir ilişki kurulmasını sağlar.[kaynak belirtilmeli
__________________