Advanced Gamma Tracking Array, kısaca AGATA[1], Turkiye'nin de dahil olduğu 12 Avrupa ulkesi ve 41 enstitunun ortaklaşa yapmakta olduğu gama izleme yontemine dayanan yeni bir detektordur. ABD'de eş zamanlı olarak başlatılan GRETA projesi AGATA ile aynı amaca hizmet etmektedir.
AGATA dedektoru, 180 tane altıgen ve 12 tane beşgen dedektor modulu birleştirilerek oluşturulacak buyuk bir kuredir. Butun kurenin 2017 yılında tamamlanması beklenmektedir. 2009 da faliyete gececek olan AGATA demonstrator 15 detektorden oluşacaktır ve her bir modul 36 parcaya ayrılmıştır. Dedektor materyali olarak, yuksek saflıkta Ge kristali kullanılmıştır.
Turkiye, Ankara Universitesi ile projeye katılmaktadır ve bu modullerin 3 tanesini sipariş ederek kureye ekleten 3. ulkedir.
Bu sistemin amaclarından biri kararlılık kuşağının altındaki bolgedeki yeni izotopları gozlemektir. Radyoaktif izotop demetleri radyoaktif hedeflere gonderilerek, ortaya cıkan bilinmeyen yeni izotopların gozlenebileceği duşunulmektedir. Zayıf oranda ortaya cıkacak olan bu yeni izotopların belirlenmesi icin şu anki mevcut dedektor sistemlerinin verimleri yetersiz kalmaktadır. Kurenin merkezinde gercekleşecek olan bu radyoaktif izotop carpışmasından ortaya cıkacak olan urunlerin belirlenme olasılığı AGATA ile cok yuksek olacaktır.
__________________