BİRLEŞİK (KOMPOZİT)MALZEMELER

Kompozit malzemeler adından da anlaşılacağı gibi inorganik (metaller, seramikler) malzemeler, organik malzemeler (plastikler)in 1 araya gelerek kendi ozelliklerinden değişik 1 malzeme oluşmaktadır. Bu malzemelere kompozit malzemeler denir. mesela beton, kontraplak ve cam fiberler kompozitin kotu ama tipik ornekleridir. Kompozitlerle hafif, sağlam, sunek ve yuksek sıcaklığa dayanıklı malzemeler uretilebilir. Bu malzemelerin elde edilmesi olabilir olmasaydı, sert ve darbe dayanımı yuksek kesici takımlar uretilemezdi ve bunların yerine kullanılabilecek 1 malzemede parcalanabilirdi.

Yukarda birtakım kompozit malzemeleri ornekleri gorulmektedir.

a. Kontraplak:ağac kaplama katmanlarından oluşan 1 laminar kompozittir.

b. Cam fiberler:yumuşak 1 polimer matriste bukulmeyen, sağlam cam fiberler kapsayan fiber takviyeli kompozittir.

c. Beton:cimento matriste kaba kum ya da cakıl kapsayan parcacık takviyeli 1 kompozittir.

Kompozit malzemeler yepyeni bulunan 1 malzeme grubu olmayıp, doğada var olan yapılardan hareketle, değişik ozelliklere sahip malzemelerin birleştirilmesi sonucu oluştuğunu soylemiştik. Bu tanıma gore ufak parcacıklar halinde karbon kapsayan demirde kompozit malzeme sınıfına girecektir. yalnız perlitik yapıdaki celik, ferrit ve sementit tabakaların duzenli dizilişine sahip olması nedeniyle, mikrop kompozit bi şekilde kabul edilebilir. Bu durumdan doğabilecek tartışmaları onlemek amacıyla kompozit malzemeler 2 ya da daha cok malzemenin mikroskobik duzeyde birleşimi şeklinde tanımlanabilir.

Teknolojide kompozit malzemeler 1940lı yıllarda havacılık sektorune hizmet vermek uzere geliştirilmeye başlanmıştır. Amac celik ve aluminyum alaşımları gibi konvansiyonel malzemelerin yerine daha duşuk ağırlıklı yalnız daha mukavemetli, sertlik değeri, erozyon dayanımı ve kırılma tokluğu yuksek malzemelerin geliştirilmesiydi. Kompozit malzemelerin butun alanda ustun ozellikleri acıkca gorulmektedir. yalnız elyaf takviyeli kompozitlerin ozellikleri elyaf takviyelerin yonlenmelerine bağlantılı bi şekilde epey değişken 1 dağılım gosterebilirler.

Kompozit malzemelerin birtakım metallerle karşılaştırılması.

Kompozitlerin işlem teknikleri

Dokum infiltrasyonu icine alan dokum işlemi:kompoziti uretmek icin takviye elemanının birinin etrafı sıvı birlikte sarılmaktadır.

Bicimlendirme:kompoziti oluşturan yumuşak eleman sert elemanın cevresinde şekillendirmek icin basıncla zorlanır.

Birleştirme:iki eleman yapıştırıcı, deformasyon ya da yuksek sıcaklık işlemleri birlikte birleştirilir. Sıkıştırma ve sinterleme:toz haline getirilmiş elemanları şekillendirmek icin preslenir ve tozların birleşmesini sağlamak icin pişirilir.

Kompozit Malzemelerin Sınıflandırılnması

Yapılarında epey sayıda değişik malzeme kullanabilen kompozitlerin guruplandırılmasında kesin hudutlar cizmek olabilir olmamakla ile, yapıdaki malzemenin formuna gore 1 sınıflama yapmak mumkundur.

1) Elyaflı kompozitler:

Bu kompozit tipi ince elyafların matris yapıda mekan almasıyla meydana gelmiştir. Elyafların matris icindeki yerleşimi kompozit yapının mukavemetini etkileyen kritik 1 unsurdur. Kompozit yapının mukavemetinde kritik olan diğer 1 ozellik ise elyaf matris arasındaki bağın yapısıdır. matris yapıda boşluk soz konusu ise elyaflarla temas azalacaktır. Nem absorbsiyonuda elyaf birlikte matris arasındaki bağı bozan olumsuz 1 ozelliktir.

2) Parcacıklı kompozitler:

Bir matris malzeme icinde farklı 1 malzemenin parcacıklar halinde bulunması birlikte elde edilir. İzotrop yapılardır. Yapının mukavemeti parcacıkların sertliğine bağlıdır. en yaygın tip plastik matris icinde mekan alan metal parcacıklardır. metal parcacıklar hararet ve elektriki iletkenlik sağlar. Metal matris icindeki seramik parcacıklar kapsayan yapıların sertlikleri ve yuksek sıcaklık dayanımları yuksektir.

3) Tabakalı kompozitler:

Tabakalı kompozit bina, en eski ve en yaygın kullanım alnına sahip tiptir. değişik elyaf yonlenmelerine sahip tabakaların birleşimi birlikte epey yuksek mukavemet değerleri elde edilir. Isıya ve neme dayanıklı yapılardır. Metallere gore hafif ve eşdeğer zamanda mukavemetli olmaları nedeniyle tercih edilen malzemelerdir. devamlı elyaf takviyeli tabakalı kompozitler tayyare yapılarında kanat ve kuyruk gurubunda yuzey kaplama malzemesi bi şekilde epey yaygın 1 kullanıma sahiptirler.

4) Karma (hibrit) kompozitler:

Aynı kompozit yapıda 2 veya daha cok elyaf ceşidinin bulunması olayıdır. bu tip kompozitlere hibrit kompozitler denir. bu alan yepyeni tip kompozitlerin geliştirilmesine elverişli 1 alandır. mesela kevlar ucuz ve tok 1 elyaftır yalnız basma mukavemeti duşuktur. Grafit ise duşuk tokluğa sahip pahalı yalnız iyi basma mukavemeti olan 1 elyaftır. bu 2 elyafın kompozit yapısında 1 arada bulunması mile elde edilen hibrit kompozitin tokluğu grafit kompozitten daha iyi eşdeğer zamanda maliyeti daha duşuktur.


alıntıdır.
__________________