Yeni Zelanda’nın Kuzey Adası ormanlarında şans eseri yapılan bir keşif, ağaclar hakkında ne kadar az bilgiye sahip olduğumuzu bir kez daha gosterdi. Keşifte yapılan araştırmaya gore bir kutuk, etrafındaki ağaclar tarafından hala hayatta tutuluyor.
Bilim insanları, ormanlık alanda yapılan incelemeler sırasındaki bir şanslı gozlem sayesinde ağacların birbirlerini su ve diğer kaynakları paylaşarak hayatta tutabileceklerini keşfetti. Bireyleri hayatta tutmak icin birlikte calışan bir tur “supermezizm” oluşturdular. Bunu bir tur “super organizma” oluşturarak yapıyorlar.
Bu şekilde, bir ağac kutuğu kendi yapraklarına ve yeşilliğine sahip olmamasına rağmen su dongusu yapmış ve hayatta kalmış.
Ekolojist Sebastian Leuzinger ve Martin Bader, olu gibi gorunen kauri cam ağacının (Agathis australis) kutuğune Yeni Zelanda'nın Kuzey Adası ormanlarında rastladı. Ancak kutukte ilginc olan bir şey vardı, icinde akan ozsu.

Araştırmacılar, kutuk ve cevresindeki ağaclardaki su akışını olctuler. Bunun sonucunda cevredeki ağacların kutuğe hayat desteği vermeye devam ettiğini gozlemlediler. Bu olay Leunzinger’in kafasında bir soru uyandırıyor:
“Kutuğun kaderi belli, kendi yapraklarına sahip olmadığı icin olecek. Ancak etraftaki yeşil ağaclar neden hicbir katkı sağlamayan bir ağacın hayatta kalmasını sağlıyorlar?”
Leuzinger ve meslektaşları, ağac kutuğunun koklerinin, diğer ağacların kokleriyle birlikte birleştiğini (İngilizce’de “root grafting” olarak geciyor”) varsayıyor. Bu birleşme olayı, ağacların birbirleriyle kaynak paylaşımı yapabileceklerini hissettikleri zaman gercekleşiyor. Bu birleşme ağacların, ormanda bir tur “super organizma” yaratmalarını sağlıyor. Bu super organizma ağacların kolektifliğini de geliştiriyor.

Ancak, olmekte olan kutuklerde bu olayın yaşandığını gormek oldukca nadir. Hatta bilim insanları bu olayın yaşanmaya devam ettiğinden şuphe duyuyorlardı. Ayrıca boyle bir olay daha once hicbir kauri ağacında gorulmemiş.
Su genelde ağaclar tarafından yukarı doğru cekilir, yapraklarında buharlaşır. Bu dongu bir kutukte yaşanamaz. Ancak bahsettiğimiz kutukte diğer ağaclardan daha yavaş bir şekilde olsa da su dongusu yaşanıyor. Leuzinger, olayı şoyle anlatıyor:
“Bu, normal ağacların işleyişinden farklı. Normalde su akışı, atmosferin su potansiyeli tarafından yonlendirilir. Ancak karşılaştığımız durumda kutuk, diğer ağaclara bağlı durumda ya da su akışını yonlendirmek icin ozmotik basınc kullanmak durumunda. Cunku ağac terleyen yapraklarından yoksun.”

Cevredeki ağacların boyle bir alışverişten ne kazandığı henuz belli değil. Araştırmacılar, kutuğun hala sağlıklı bir ağac olduğu zaman diğer ağaclarla bağlantısını kurduğunu ve şuan koparmadığını varsayıyorlar. Ya da belki de etraftaki ağaclar, kok ağlarını genişleterek daha fazla su ve besin toplamayı amaclıyorlar.



Nedenini kesin olarak bulmak icin daha fazla araştırmaya ihtiyac var. Bu arada calışma, ağacların bizim duşunduğumuzden daha fazla birbirine bağlı olduğunu kanıtlıyor. Hatta ağac topluluklarının, eski ağacların bakımını ustlendiklerini de ortaya cıkarabilir. Hızla değişen bir iklim doneminde, bunun gibi araştırmalar ormanlık alanların onumuzdeki yıllarda nasıl uyum sağlayacağını bulmakta cok onemli.



Son olarak Leuzinger araştırma hakkında şoyle konuştu:
“Bunun, bizim ağac algımız icin cok kapsamlı sonucları var. Muhtemelen bireysel ağaclarla değil, bir super organizma olan ormanla karşı karşıyayız.”

Webtekno

__________________