Oğrenme uzerine yapılan araştırmalar, beynimiz hakında daha detaylı bilgilere ulaşmamızı sağlıyor. Son donem bilimsel calışmalara gore yeni bilgiler oğrenmek, beynimizin yaşlanmasını engelliyor. Peki nasıl?
Bazen yeni şeyler oğrenmek ve yeni hobiler edinmek icin cok gec olduğunu duşunuruz. Ancak bu birazcık da kendimizi kandırma şeklimizdir. Oğrenme alışkanlıklarının beyne etkisi uzerine yapılan son calışmalarda, gercekte de bu işin bir yaşı olmadığı kanıtlandı.
Normal şartlarda arıcılıkla hic ilgilis olmayna Bob ve Jane isimli iki denek, son calışmada ilginc veriler sundular. Arıcılıkla ilgili kitaplar, blog yazıları ve araştırmalar okudular, YouTube videoları izlediler. Oğrenmeleri gereken şeyler icin kendilerine programlar hazırladılar. En nihayetinde başkalarına yardım etmek icin kendi arıcılık gruplarını oluşturdular. Ustelik Bob ve Jane, 20’lerinde 30’larında genc insanlar da değiller, 50’li yaşlarının sonlarındalar.
Her ikisi de ilerleyen yaşlarına rağmen profesyonel arıcılar haline geldiler:
Bob ve Jane, bu konudaki nadir orneklerden de sayılmazlar ustelik. Bir diğer kişi de Gerald Marzorati. Kendisi 50 yaşındayken tenis oynamayı oğrendi. Princeton’da tarih profesoru olan Nell Painter, emekli olduktan sonra resim alanında lisans ve yuksek lisans yaptı. Dunyanın en yaşlı vucut geliştiricisi Ernestine Shepherd, 50 yaşında idmanlarına başladı.
Peki yaşlanırken beyni genc tutmak icin ne yapılmalı?
Uzmanlar da yaşlılıkta bilişsel duşuşten kacınmanın en iyi yolunun mental ve fiziksel yetenekler olduğunu vurguluyor. Bilişsel olarak dinc kalmak icin de yeni yetenekler edinmeye oncelik vermek yerine fiziksel egzersizler, sağlıklı beslenme ve bulmaca cozme gibi aktiviteler oneriliyor.
2017’de AARP tarafından gercekleştirilen bir araştırmaya gore, 40 yaş ustundeki yetişkinlerin %50’si haftalık olarak yeni şeyler oğrenmediklerini soyluyor. Buna bir şeyleri aramak icin Google araştırması yapmak da dÂhil. Peki bu yaştaki yetişkinler neden yeni şeyler oğrenmeli?
İlk olarak, bağımsız olarak yaşayabilmek icin insanların kendisini “guncellemesi” gerekiyor, cunku yaşadığımız cevre surekli olarak değişiyor. Ozellikle teknolojinin kendisini hızla yenilediğini duşunursek, yaşlı insanların bir cep telefonunu kullanmayı oğrenmesi ya da tek başına internete girmeyi oğrenmesi oldukca onemli olduğunu soyleyebiliriz.
Yetişkinler, ozellikle yaşlı yetişkinler yeni şeyler oğrenme konusunda kendilerini dışlanmış hissedebiliyorlar. Kendilerine bu yenilikleri oğretebilecek oğretmenler bulamıyorlar. Journals of Gerontology, Series B: Psychological Sciences dergisinde yayınlanan araştırmanın hipotezine gore, yaşlı yetişkinlerin teşvik edici bir ortamda yeni yetenekler edinmesi bilişselliklerinde artışı sağlıyor. Araştırmada 58 ile 86 yaş arasındaki insanlara eşzamanlı olarak uc ile beş ders arasında, benzer yaş gruplarının bulunduğu uc aylık kurslar teklif ediliyor.
Sunulan dersler arasında İspanyolca, iPad kullanmayı oğrenme, fotoğrafcılık, resim ve muzik besteleme gibi dersler yer alıyor. Katılımcılar, ayrıca calışmayı yapan ekiple haftada bir saat, oğrenmenin onundeki engeller, bağımsız kalabilmek icin yeni şeyler oğrenmenin değeri gibi konular hakkında dersler aldılar.
1,5 ayın sonunda derse giren katılımcıların bilişsel yeteneklerinde, orta yaş grubu yetişkinlerinkine benzer bir seviyede artış gozlemlendi. Kontrol grubunda yani derslere katılmayan ancak topluluk uyeleri arasında aktif olanların bilişsel yeteneklerinde herhangi bir değişim gozlemlenmedi. Derslere katılım, yaşlı yetişkinleri konfor bolgelerinden cıkardı ve onları, yeni zorluklar konusunda daha korkusuz hale getirdi.
webtekno
Bazen yeni şeyler oğrenmek ve yeni hobiler edinmek icin cok gec olduğunu duşunuruz. Ancak bu birazcık da kendimizi kandırma şeklimizdir. Oğrenme alışkanlıklarının beyne etkisi uzerine yapılan son calışmalarda, gercekte de bu işin bir yaşı olmadığı kanıtlandı.
Normal şartlarda arıcılıkla hic ilgilis olmayna Bob ve Jane isimli iki denek, son calışmada ilginc veriler sundular. Arıcılıkla ilgili kitaplar, blog yazıları ve araştırmalar okudular, YouTube videoları izlediler. Oğrenmeleri gereken şeyler icin kendilerine programlar hazırladılar. En nihayetinde başkalarına yardım etmek icin kendi arıcılık gruplarını oluşturdular. Ustelik Bob ve Jane, 20’lerinde 30’larında genc insanlar da değiller, 50’li yaşlarının sonlarındalar.
Her ikisi de ilerleyen yaşlarına rağmen profesyonel arıcılar haline geldiler:
Bob ve Jane, bu konudaki nadir orneklerden de sayılmazlar ustelik. Bir diğer kişi de Gerald Marzorati. Kendisi 50 yaşındayken tenis oynamayı oğrendi. Princeton’da tarih profesoru olan Nell Painter, emekli olduktan sonra resim alanında lisans ve yuksek lisans yaptı. Dunyanın en yaşlı vucut geliştiricisi Ernestine Shepherd, 50 yaşında idmanlarına başladı.
Peki yaşlanırken beyni genc tutmak icin ne yapılmalı?
Uzmanlar da yaşlılıkta bilişsel duşuşten kacınmanın en iyi yolunun mental ve fiziksel yetenekler olduğunu vurguluyor. Bilişsel olarak dinc kalmak icin de yeni yetenekler edinmeye oncelik vermek yerine fiziksel egzersizler, sağlıklı beslenme ve bulmaca cozme gibi aktiviteler oneriliyor.
2017’de AARP tarafından gercekleştirilen bir araştırmaya gore, 40 yaş ustundeki yetişkinlerin %50’si haftalık olarak yeni şeyler oğrenmediklerini soyluyor. Buna bir şeyleri aramak icin Google araştırması yapmak da dÂhil. Peki bu yaştaki yetişkinler neden yeni şeyler oğrenmeli?
İlk olarak, bağımsız olarak yaşayabilmek icin insanların kendisini “guncellemesi” gerekiyor, cunku yaşadığımız cevre surekli olarak değişiyor. Ozellikle teknolojinin kendisini hızla yenilediğini duşunursek, yaşlı insanların bir cep telefonunu kullanmayı oğrenmesi ya da tek başına internete girmeyi oğrenmesi oldukca onemli olduğunu soyleyebiliriz.
Yetişkinler, ozellikle yaşlı yetişkinler yeni şeyler oğrenme konusunda kendilerini dışlanmış hissedebiliyorlar. Kendilerine bu yenilikleri oğretebilecek oğretmenler bulamıyorlar. Journals of Gerontology, Series B: Psychological Sciences dergisinde yayınlanan araştırmanın hipotezine gore, yaşlı yetişkinlerin teşvik edici bir ortamda yeni yetenekler edinmesi bilişselliklerinde artışı sağlıyor. Araştırmada 58 ile 86 yaş arasındaki insanlara eşzamanlı olarak uc ile beş ders arasında, benzer yaş gruplarının bulunduğu uc aylık kurslar teklif ediliyor.
Sunulan dersler arasında İspanyolca, iPad kullanmayı oğrenme, fotoğrafcılık, resim ve muzik besteleme gibi dersler yer alıyor. Katılımcılar, ayrıca calışmayı yapan ekiple haftada bir saat, oğrenmenin onundeki engeller, bağımsız kalabilmek icin yeni şeyler oğrenmenin değeri gibi konular hakkında dersler aldılar.
1,5 ayın sonunda derse giren katılımcıların bilişsel yeteneklerinde, orta yaş grubu yetişkinlerinkine benzer bir seviyede artış gozlemlendi. Kontrol grubunda yani derslere katılmayan ancak topluluk uyeleri arasında aktif olanların bilişsel yeteneklerinde herhangi bir değişim gozlemlenmedi. Derslere katılım, yaşlı yetişkinleri konfor bolgelerinden cıkardı ve onları, yeni zorluklar konusunda daha korkusuz hale getirdi.
webtekno
__________________