Turk bilim insanları, kanamalı ateşe neden olan ve bobrek yetmezliğiyle olume yol acan 4 virus tespit etti.



Dokuz Eylul Universitesi Tıp Fakultesi Tıbbi Viroloji Bilim Dalı Oğretim Uyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Oktem yurutuculuğunde Bulent Ecevit Universitesi Biyoloji Bolumu Oğretim Uyesi Prof. Dr. Mustafa Sozen ve ekiplerinin katılımıyla "Turkiye kemirici ve kucuk memelilerinde Hantavirus varlığının ve dağılımının araştırılması" konulu calışma başlatıldı.

Araştırma kapsamında kemiricilerden insanlara bulaşan, ateş ve kanama ile seyreden, bobrek yetmezliği nedeniyle olumcul olabilen "Dobrava Hantavirus İğneada", "Dobrava Hantavirus Giresun", "Puumala Hantavirus Bartın", "Tuula Hantavirus Palandoken" adı verilen ve insanlarda cok nadir rastlanan 4 virus tespit edilerek bilim dunyasına duyuruldu.

Sağlık Bakanlığının desteğiyle Turkiye'nin farklı universitelerinden bilim insanlarının katılımıyla yurutulen projenin, virusun teşhisi ve destek tedavi surecinin başlatılması acısından yaşamsal oneme sahip olduğu bildirildi.


Virusun teşhisi

Prof. Dr. Mehmet Ali Oktem, AA muhabirine yaptığı acıklamada, 2000 yılından bu yana hanta virusuyle ilgili saha calışması yaptığını ve TUBİTAK Projesi yurutuculuğunu ustlendiğini belirtti.

Hanta virusunun, kemiricilerde ozellikle fare populasyonu icinde salgın olması durumunda insanlara bulaşabildiğini dile getiren Oktem, bu virusun kanamalı ateş ve bobrek yetmezliğiyle giden enfeksiyona yol actığını bildirdi.

Oktem, virusun kemiricilerdeki varlığını Turkiye'de ilk kez 2004 yılında Karadeniz ve Ege Bolgesi'ndeki calışmalarda tespit ettiklerini, 2009 yılında da Zonguldak ve Bartın'da insan olgularıyla karşılaştıklarını aktardı.

Sağlık Bakanlığı ile temasa gectiklerini anlatan Oktem, "Bu virus grubu dunyada biliniyordu. Biz Turkiye'deki alt turlerini, versiyonlarını gostermiş olduk ve bulunduğu bolgelerin adını verdik. Gen bankasına da bildirerek uluslararası literaturde yayınlanmasını sağladık. Bu virusun kokenlerini ilk kez dunyaya biz bildirmiş olduk." dedi.

Oktem, son olarak 2019 yılında Tuula Hantavirus Palandoken'i tıp dunyasına sunduklarını ifade etti.


Korunması cok kolay

Virusun kemiricilere zarar vermediğini, kemiricilerin sactığı salgıların insanlara soluma yoluyla bulaştığını kaydeden Oktem, "Ozellikle farelerin salgılarından sacılıp havaya karışıp solunduğunda insanda enfeksiyona yol acıyor." diye konuştu.

Oktem, virusun bulaşmasının kemiricilerin bulunabileceği bolgede basit bir maske kullanımıyla onlenebileceğine dikkati cekti.

Virusun teşhisi ile tedavi yolunda onemli bir adım atıldığına da işaret eden Oktem, "Teşhis boyutu cok onemli. Virusun bilinen bir tedavisi yok, erken teşhis edilirse destek tedaviyle bağışıklık sistemi temizleninceye kadar hasta hayatta tutulabilir ve bir sure sonra hasta kurtarılmış olur." ifadelerini kullandı.

Araştırmalarının yaşam koruyan bir ozelliği olduğunu vurgulayan Oktem, virus insana gecmeden once enfeksiyonun bulunduğu riskli alanları saptadıklarını belirtti.

Prof. Dr. Mehmet Ali Oktem, orman farelerinden gecen virusun orman işcilerine, orman muhendislerine bulaşabileceğini, tarla farelerinden kaynaklanan virusun de ciftcilere, avcılara gecebileceğini sozlerine ekledi.


AA

__________________