Bilim insanları, deneyde, sıvı maddelerin icinde serbest hareket ederek surtunmeyi ortadan kaldıran bir molekul yarattı.

Molekul hareketlerini herhangi bir surtunme yaratmaması fizik kimya teorilerine ters duşuyor. Bulgunun sıvı maddelerdeki kimyasal reaksiyonlarla ilgili mevcut onermelerin gozden gecirilmesine neden olabileceği belirtiliyor. Deneyde, suyun icine bir damla iyodin cyanid damlatıldı ve kızılotesi lazer yardımıyla bir ucunda karbon bir ucunda da azot atomu bulunan bir merkez molekul oluşturuldu.

DAKİKADA 270 TRİLYON DONUŞ
Merkez molekul 4 bin 427 C derece’ye kadar ısıtıldı ve bu ısıdayken dakikada 270 trilyon donuş yapmaya başladı. Molekul ilk donuşunu daha tamamlamadan, yarattığı şok dalgasıyla etrafındaki su molekullerini ittirmeye başladı. Su molekullerinin sacılmasıyla donuş yapan molekulun etrafında surtunmesiz bir alan oluştu. Tum bunlar saniyenin 10 milyarda birinde gercekleşti.

Araştırmada gorev alan uzmanlardan University of Southern California kimya profesoru Dr. Stephen Bradforth molekulun hareketlerini şoyle tanımlıyor: “İki elinde iki bavul olan biri kalabalık bir odada kendi etrafında hızla donduğunde, nasıl etrafı boşalırsa, işte molekulun hareketleri de civar parcacıklarda aynı etkiyi yapıyor.”

Merkez molekul 10 donuş yaptıktan sonra, şok dalgası şiddetini yitiriyor ve su molekulleri yeniden yerlerine donuyor.

SONUC KİMYA TEORİLERİNİN AKSİNE
Uzmanlar, merkez molekulun donuş hareketlerinin, su molekullerini iterek boşaltmasıyla surtunmeyi ortadan kaldırdığını belirtiyor. Buna gore, molekul olmazsa, surtunmenin de olmaması doğal karşılanabilir. Ancak bu kimya teorilerine gore olağandışı bir durum.

Mevcut kimya teoremleri sıvı molekullerinin oluşturduğu ortamlarda bu tip bir olayın gercekleşme ihtimalinin olmadığını gosteriyordu. Ayrıca, deney molekulun neden olduğu hareket Newton’un her etki eşit tepki doğurur ilkesine de ters duşuyor.

Araştırmayı yuruten bilim insanlarından Brown University uzmanı Dr. Richard Stratt, bu tip bir olayın gazlarda yaşanabileceğini ancak sıvı maddeler icinde gercekleşmesinin surpriz olduğunu ifade ediyor.

ONERMELER GOZDEN GECİRİLECEK
Molekullerarası surtunme kimyada onemli bir yer tutuyor. Molekuller ısınma durumuna gore birbirlerine surtuyor, birbirlerini ittiriyor. Bu hareketlenme gaz molekulleri arasında daha duşuk yoğunlukla gercekleşiyor, cunku gaz molekulleri arasındaki mesafeler sıvı ve katı hallere gore daha acık. Ancak, sıvı maddelerde molekuller arasında surtunmenin gercekleşmesi gerekiyor.

Deneyin pratiğe yonelik bir kullanımı olmayacağını belirten Dr. Bradforth bulgunun, sıvı maddelerdeki kimyasal reaksiyonlarla ilgili onermeleri gozden gecirilmesine neden olacağını vurguladı.

Not: Araştırmayı konu alan makale Science dergisinde yayımlanmıştır.
__________________