Makine İnsana Doğru
Bio - muhendisliğin gelişmesiyle insan vucudu gelecek 15 yılda pek cok teknolojik cihazla donatılacak.
Duşunce gucuyle makineleri kontrol etmemizi sağlayan beyin cipleri. Labarotuvar ortamında geliştirilen bobrek ve akciğerler. Kalbe takılan esnek yara bantları. Lazer taramalı gozler. Butun bu buluşlar araştırma aşamasında; bazıları halen insanlar uzerinde test ediliyor. Popular Science dergisi tarafından hazırlanan bir araştırma teknolojinin bir sonraki zaferinin insan vucudu uzerinde olacağını gosteriyor.
Genetik, malzeme bilimi, doku muhendisliği ve nanoteknoloji, halen hasta ve yaralılara yardım ediyor. Ancak tıp bilminin bizi sadece hastalıklardan kurtaracağı bir cağın otesine geciyoruz; bu cağda insan vucudu sadece iyi olmaktan oteye gececek.
Popular Science derigisinin internet sitesi popsci.com insan vucudu uzerinde yakın gelecekte meydana gelecek değişiklikleri ozel bir dosya olarak incelemeye aldı. Gelecek onyıllar boyunca bio-muhendislik labarotuvarlarının insan vucudundaki sorunları gidermek icin geliştirecekleri buluşlar, bir sure sonra bu sorunlara sahip olmayanlar tarafından da daha guclu bir vucuda sahip olmak icin kullanılacak. Bio - muhendislik alanında yakın gelecekte beklenen gelişmeler şunlar:
TELEKİNESİS (11 - 15 YIL ARASI)
ABD’de kurulu Brown Universitesi ve Foxborough Cyberkinetics enstitusu makinelerle iletişim kurmamızı sağlayacak beyin imlpantları uzerinde calışıyorlar. kafatasının tam altında bulunan motor korteks bolumune yerleştirilen bir mikrocip, sinir sinyallerini algılayarak bunları bir bilgisayara yonlendirecek, bu bilgisayar da kablosuz olarak diğer bilgisayarlar, muzik setleri ya da elektrikli sandalyeler gibi pek cok elektronik cihaza kumanda edebilecek.
LAZER TARAMALI GOZLER (0 - 5 YIL ARASI)
İngiltere Cambridge’deki Smart Holograms araştırma merkezindeki bilim adamları, kan şekeri seviyeleri kontrol dışına cıktığında diabet hastalarını uyaracak kontakt lensler urettiler. Goz yaşı icerisinde yer alan şeker miktarının değişmesi lensdeki bir maddenin bozulmasına ve hastanın gozunun onunde noktalar gormesine neden oluyor. Bu noktaları goren hasta ise ilac kullanması gerektiğini anlıyor. Sırada ise tansiyon olcebilen lens projesi var.
DİŞCİDE CEP TELEFONU (11 - 15 YIL ARASI)
Cep telefonunuzu bir daha asla hic bir yerde unutmayacağınızı hayal edin. Alman bir tasarım ekibi tarafından geliştirilen mikro - titreşim cihazı ve kablosuz duşuk frekans alıcı dişe yerleştirilebiliyor. Titreşim cihazı mikrofon ve hoparlor olarak kullanılıyor ve ses dalgalarını cene kemiğiniz uzerinden kulak zarınıza ulaştırıyor.
TİTANYUM KALP (0 - 5 YIL ARASI)
Gunumuzde teknolojinin son mucizesi kalp cihazı Abiocor. Maalesef bu cihaz erkek nufusun sadece yuzde 50’sine uyuyor ve bir iki yıl icerisinde tukeniyor. 2008 yılında uretilmesi beklenen Abicor II, yuzde 30 oranında daha kucuk olacak, erkeklerin neredeyse tumune kadınların ise yuzde 50’sine takılabilecek ve 5 yıl sureyle dayanacak.
İLAC ZERKEDİCİ (6 - 10 YIL ARASI)
ABD’nin Kentucky eyaletindeki ChipRx araştırma merkezi ihtiyacınız olan ilacı ihtiyac anında vucuda verecek bir sistem uzerinde calışıyor. Kibrit copu buyukluğundeki cihazı ilacınızı doldurduktan sonra goğsunuzde deri altına takıyorsunuz. Sensorler vucut ısısında ya da kimyasında bir değişiklik farkettiklerinde depoladığı ilactan gerekli miktarı vucudunuza salgılıyor.
KOK HUCRE SPERMİ (11 - 15 YIL)
İngiltere’deki Sheffield Universitesi’ndeki bilim adamları embriyo kok hucrelerinden insan spermi yarttılar. Bu prosedur ticari olarak uygulamaya gecerse, kısır erkeklerin derilerinden alınan DNA’lardan kok hucrelerin klonlanmasında daha sonra da bu kok hucrelerden sperm uretilmesinde faydalanılacak. Bilim dunyası kok hucre sperminden doğacak ilk bebeğin 10 yıl kadar uzak olduğunu duşunuyorlar.
ŞOK TEDAVİLİ KASLAR (6 - 10 YIL)
Kalem pilin yuzde biri buyuklukteki Bion, halen arter ve kalp sorunu olanlarda kasları guclendirmek icin kullanılıyor. Bu cihazın yakında felcli uzuvların tekrar hareket kazanması icin kullanılması bekleniyor. Klinik deneylerde doktorlar 1.6 santim uzunluğundaki elektrokod kaplı kapsulu cansız kas dokusuna enjekte ediyorlar. Hasta daha sonra kapsulu sinir iletilerini taklit edecek şekilde haerkete geciriyor ve kasların kasılmasını sağlıyor. Guney California Universitesindeki araştırmacılar bu sene icerisinde motor sinirlerden bilgi alacak sensorleri ekleyerek bu bilgileri Bion’a taşımaya calışacaklar. Deneyler başarılı olursa sistem tam otomatik hale gelmiş olacak.
MİKROCİP HAFIZA (11-15 YIL)
Guney California Universitesi sinir muhendisi Ted Berger hafızayı zenginleştirmek icin bir metod uzerinde calışıyor. Bir mikrocip sağlıklı bir beyin hucresinden hasarlı dokuları atlayarak diğer bir sağlıklı hucreye sinyaller gonderiyor. Bu şekilde yaratılacak yapay hippocampus oncelikle Alzheimer hastalarının daha sonra da hafıza kaybı yaşayanların hafıza yeteneklerini kazanmalarına yardımcı olacak.
SİNİR UYARAN DUYMA CİHAZI (6 - 10 YIL)
Avustralya’daki Biyonik Kulak Enstitusu ic kulağa yerleştirilecek ve hasar gormuş sinirleri şok tedavisiyle sağlığına kavuşturacak bir implant uzerinde calışıyor. Kucuk bir pompa sinirleri stimule edecek kimyasallarla yıkarken, elektrodlar sinirleri canlı tutmak icin uyaracaklar.
DORT BOYUTLU GORUNTU (+ 16 YIL)
İnsan gozu uc renk uretici koniye sahip, bunlar kırmızı, yeşl ve mavi. Peki ya dort koniye sahip olsaydık. Wisconsin Tıp Koleji’ndeki araştırmacılar, şu anda tahmin bile edemediğimiz renkleri algılayabilmemiz icin dorduncu bir koniyi genler uzerinde calışarak yaratmayı hedefliyorlar.
CARPAN YARA BANDI (+ 16 YIL)
MIT’deki bilim adamları yaşayan kalp hucrelerinden oluşan bir bandaj uzerinde calışıyorlar. Kalp krizlerinin ardından kalbe uyum sağlayacak bu bant hasar gormuş dokuların yerini alacak.
MİDEDE ŞOK TERAPİ (0 - 5 YIL)
New Jersey’deki Transneuronix araştırma merkezinde tasarlanan bir aygıt deneklerin vucut yağlarının yuzde 25 ile 40 arasındaki kısmını kaybetmelerini sağlıyor. Midenin ust bolumune şok dalgaları gondererek genişleyip gevşemesini sağlayan aygıt sayesinde beyin gerilmiş mideden gelen sinyalleri midenin dolu olduğu olarak algılıyor.
YUKSEK FİBER AKCİĞER (6 - 10 YIL)
Pittsburgh Universitesi’ndeki araştırmacılar dunyanın ilk akciğer implantı uzerinde calışıyorlar. Tup şeklindeki cihaz gaz gecrigen mikrofiberler dokudan oluşacak. Karbon dioksit fiberler arasından suzulerek kucuk bir pompada toplanacak. Pompa karbon dioksiti atarak iceriye oksijen cekecek, oksijen de ayni fiber dokudan gecerek kana ulaşacak.
TUPTE BOBREK (6 - 10 YIL)
Dunya uzerinde yuzbinlerce kişi hayatta kalmak icin bobrek nakli bekliyor. Klasik dializ metodu toksinlerle birlikte yararlı mineralleri de vucuttan atan acılı bir işlemden oluşuyor. Bu problemden kurtulmak icin, ABD, Rhode Island’daki Nephros Therapeutics tıp merkezinde dilaiz makinelerinde calıcmaları icin canlı bobrek hucreleri uretiyorlar. Aparat kanı filtrelerken, bobrek hucreleri temel mineralleri filterden toplayarak kana geri gonderiyor. Gelecek 10 yılda, Michigan Universitesi’ndeki araştırmacılar dializ makinelerinin kucuk versiyonlarını kalca yakınlarındaki femoral arterine bağlayarak doğrudan insan vucuduna yerleştirmeyi amaclıyorlar. Kan arterde aktıkca, yapay bobrek kanı temizleyecek.
KAYMAYAN DİSK (0 - 5 YIL)
Genelde bir omurga diskini zedeledeğinizde ya da disk kayması meydana geldiğinde, disklerin birbirine surtunmesini onlemek icin doktorlar diskleri birbirlerine yapıştırırlar. Ancak şimdi FDA tarafından gecen sonbaharda onaylanan ve polietilen ve kobal kromyumdan yapılan Chiarite adlı bir cihaz var. Diskler arasına yerleştirilen bu cihaz esnek yapısı sayesinde 21 dereceye kadar esneme ve kayma yeteneğiyle rahat hareket olanağı sağlıyor.
__________________