Guneşin uzaklığı

Guneşin dunyaya uzaklığını olcen ilk olarak Mısırlılardır. Hem de cok basit bir yolla. Uzunluğu bilinen bir cubuğu yere yatay koyup, cubuğun altında derinliği belli uzun bir cukur actılar. Daha sonra ise tek yaptıkları cubuğun golgesini olcup geometrideki benzerlik teoremini uygulamaktı.


Newton - Leibniz

Leibniz ile Newton’un her ikisi de birbirinden bağımsız olarak modern fizik ve matematiğin temeli olan Calculus (Turev, Integral..) denen matematik dalını geliştirmişlerdi. Newton’un bunu cok daha once bulduğunu bugun kesin olarak biliyorsak da, Leibniz bu calışmasını daha once bastırmıştı. Bu konu ile ilgili buyuk bir patırtı koptu. Newton kendisini savunan yazılar yazıp, arkadaşlarının adıyla yayımlıyordu. Kavga buyurken Kraliyet Derneğinin başkanı olan Newton, “tarafsız” bir komite atadı ve Leibniz’i eser hırsızlığı ile sucladı. Leibniz’in olumunden sonra, Newton’un Leibniz’i uzmeyi cok sevdiğini acıkladığı soylenir.

Evrensel Zaman

Einstein’ın en onemli buluşlarından biri: Işığın hızı herkese gore her zaman aynıdır. Bu kişinin hangi yone gittiği ve hangi hızla gittiğinden bağımsızdır. Bu sebepten Isığın gittiği yone doğru giden bir aracın icindeki insanın zamanı, ısığa karsi giden bir aracın icindeki insandan daha yavaş işler.(Nedenini tam anlayamadıysanız, sitemizdeki ders notlarından hız problemlerine tekrar bakınız) Bu nedenle evrensel zaman diye bir kavram yoktur. Bu nedenle iki kişinin zamanı ancak bu iki kişi de birbirlerine gore sabit olarak duruyorlarsa eşit olur. Bir başka ornek; Dunyanın cevresinde doğudan batıya ucan bir ucağın icindeki bir saat, batıdan doğuya doğru ucan bir ucağın icindeki saatten daha fazla zaman gosterir.

Kara Delik

Eğer cok buyuk bir yıldız nukleer enerjisini kaybederse uzay zamanında bir girdap oluşur ve karadelik ortaya cıkar. Kara deliklerin icine giren ışık yok olur ve bu yuzden zaman sona erer.

Relativite Teorisi

Einstein'ın relativite teorisinin en ilginc sonuclarından biri de ikizler paradoxudur. Buna gore ikizlerden biri ışık hızına yakın bir hızda uzay yolculuğu yapsın, diğeri de dunyada kalsın. Bu durumda yolculuk yapan kardeş geri donduğunde ikizinin kendisinden fazla yaşlandığını gorur.

ZAR OLASILIĞI

Tek zarla 1 veya 2 atma olasılığı 1/3 iken iki zarla 1 veya 2 atma olasılığının 2/3 olmadığını ilk kez Cordano adlı bir matematikci bulmuştur ve bu buyuk bir yankı uyandırmıştır. Bunu siz de bulabilirsiniz, e-maillerinizi bekliyoruz.

SIFIR SAYISI

Cebiri ilk geliştiren Diyofantus 4 = 4x + 20 şeklindeki denklemleri cozmek olanaksızdır demişti cunku henuz 0 sayısını ve negatif sayılar kavramları bulunmamıştı. Bunu cozebilmesi icin Arapların 0 sayısını bulmasını beklemesi gerekecekti.

SAYI SİSTEMİNİN BULUNMASI

Bugun kullandığımız sayı sistemi Hintliler tarfından M.S 500 yıllarında bulunmuştur.

SAAT ve SARKAC

1583 yılında bir gun, Pisa katedralinde katıldığı bir ayin sırasında tavanda sallanan bir lamba Galilei'nin dikkatini cekmiştir. Katedralin ici esintiliydi ve lamba ruzgarın etkisiyle geniş ya da dar yaylar cizerek gelişiguzel sallanıyordu. İzledikce sallanımların suresinin yayların geniş ya da dar olmasından bağımsız olarak aynı olduğunu fark etti. Bu rastlantı saat imalatında sarkac kullanma fikrini doğurdu ve bu sayede otuz yıl icinde, ortalama zaman hatası gunde 15 dakikadan 16 saniyenin altına duştu.

OLASILIĞIN ORTAYA CIKIŞI

Olasılık teorisinin ortaya cıkışı 1645 de keşiş Luca Paccioli (Cift kayıtlı muhasebe sistemini ilk ortaya atan kişidir) adındaki birinin ortaya attığı bir bilmecenin cozulememesi sonucudur. Soru şuydu: Bir sans oyununda(zar atılıyor buyuk olan kazanıp 1 puan alıyor) ortaya 2 kişiden her biri belli bir para koymuştur. Durum 7-8 iken oyunculardan doktor olanın hastası kotuleşmiş ve doktorun acil gitmesi gerekmektedir. Oyun 10' da bittiğine gore ortadaki para nasıl boluşulmelidir? Hani unlu Pascal varya, o bu soruyu cozemedi ve unlu bir matematikci ve avukat olan Pierre de Fermattan yardım istedi. Bu da duşunsel bir patlama ile insanlık tarihinde ilk kez sayılar ile geleceğin tahmin edilebileceğini ve karar verilebileceğini gosterdi. Pascal ve Fermatı buldukları yol gunumuz zihinleri icin pek zor değil. İsterseniz siz de bir deneyin. Cozenlerin e-maillerini bekliyoruz!!! Bu bilmece istatistikten ekonomiye, finansa, borsaya, sigortacılığa, fizikteki bir cok uygulamaya, gunumuzdeki belirsiz herşeyin tahmin edilebilmesine yol acmıştır.
__________________