Alman astrofizikciler, gectiğimiz yıl keşfedilen ve 10'uncu gezegen olarak kabul edilen UB313'un Pluton'dan buyuk olduğunu tespit etti. Bilim adamları, yuzeyi buz ve kayalarla kaplı UB313'un buyukluğu konusunda, parlaklığına dayanarak kaba bir tahminde bulunmuştu. Ancak bir grup bilim adamı, UB313'un ne kadar ısı yaydığını olcerek capını belirledi. Max Planck Radyo Astronomi Enstitusu'nden gercekleştirilen gozlemler sırasında ışık ve ısı sensorleri iceren bir teleskop kullanıldı. Cunku Guneş Sistemi'nde yer alan nesneler ne kadar buyukse o kadar fazla yansıma yapıyor.

Neptun'den sonra ilk

Bonn Universitesi'nden Frank Bertoldi başkanlığındaki ekip, UB313'un capını 3 bin kilometre olarak hesapladı. Guneş Sistemi'nin son ve en kucuk gezegeni olan Pluton'un capı 2 bin 300, dunyanın capı ise 12 bin 756 kilometre.3 bin kilometrelik olcum kesinlik icermiyor, cunku aynı sistemle dunyanın capında 300 kilometrelik sapma olabiliyor. Ama bu UB313'un 1846'da keşfedilen Neptun'den sonra Guneş Sistemi'nde keşfedilen en buyuk nesne olduğu gerceğini de değiştirmiyor.

2003'te fotoğraflandı

Bertoldi, "Guneş Sistemi'ndeki diğer sekiz gezegenden cok farklı olan Pluton gezegen sayılıyorsa, UB313 de gezegen sınıfına koyulmalı. Bu olcumun ardından Pluton'un satusu de tartışılması gerekiyor" dedi.UB313'u ilk kez 2003 yılında California Institute of Technology'nin Palomar Gozlemevi'nden Michael Brown fotoğrafladı. Gezegene konumundan dolayı 'Xena' ismini veren Brown, Alman bilim adamlarının olcumunu akla yatkın bulduğunu soyledi.

Pluton tartışılıyor

Gokbilimciler, bir gok cismine gezegen denebilmesi icin hangi ozelliklere sahip olması gerektiğini ve Pluton'un gezegen statusunu koruyup korumaması gerektiğini hala tartışıyor.Bazıları Pluton'un statusunun geri alınmasını savunurken, bazıları da Pluton'un bir kriter olması gerektiğini ve Guneş Sistemi'nde bulunan ve Pluton'dan buyuk olan her nesneye gezegen denmesini istiyor.

İsimsiz gezegen UB313

UB313, her ne kadar sevimsiz bir isim olsa da gezegenin uzaydaki konumunu belirliyor. Eğer Uluslararası Astronomi Birliği, bir gezegen olduğunu karar verirse UB313'e klasik mitolojiden bir isim konacak ve Xena ismi değişecek.UB313'un yorungesi de Pluton gibi Kuper Kuşağı bolgesinde. Bilim adamları, Kuiper Kuşağı'nın Guneş Sistemi'nin oluşumu sırasında savrulan parcalardan meyadan geldiğini duşunuyor.

UB313: Xena

İlk olarak 2003'te goruldu, 2005'te keşfedildi
Guneş etrafında bir turu 558 dunya yılı suruyor
Guneş'e uzaklığı 14.5 milyar kilometre (97 astronomik birim)
Yuzey ısısı eksi 250 santigrat derece
Guneş'e en yakın olduğu zamanlarda ince bir atmosfere sahip olduğu sanılıyor
'Gabrielle' adı verilen bir uydusu var
İsmini bir zamanların meşhur dizisi 'Zeyna'dan alıyor


kaynak bilim


__________________