
UYUŞTURUCUDAN SONRA ŞİMDİ DE BOBREK PAZARI
Sosyal paylaşım sitesi Facebook, gectiğimiz gunlerde ortaya cıkan "uyuşturucu pazarı"ndan sonra şimdi de "bobrek pazarı" kuruldu. 'Satılık bobrek' başlığıyla kurulan gruplarda, yuzlerce kişi organlarını satışa cıkardı. Gruplara kendilerine ulaşmaları icin telefon numaralarını ve e-mail adreslerini bırakan kişiler, bobrekleri icin 20 bin ile 150 bin TL arasında para istiyor.
Soner OZCAN / ANTALYA (AHT)
Facebook'ta, gectiğimiz gunlerde ortaya cıkarılan"uyuşturucu pazarı"nın ardından, bu kez de bobrek satışı icin kurulan gruplar goze carpmaya başladı. Bu grupların icinde, İstanbul'dan Diyarbakır'a kadar Turkiye'nin bircok ilinden uyeler bulunuyor. Bazı uyeler rumuz kullanmayı tercih ederken bazıları da acık acık isim kullanıyor. Bobreklerini satılığa cıkaranlar, internet sitelerinde kan gruplarını ve organ nakli icin gerekli olan tahlil sonuclarını yayınlamayı ihmal etmiyor. Ayrıca alıcıların tercih etmesini sağlamak amacıyla sigara ve alkol kullanılmadığının altı ciziliyor.
ORTAK SEBEP MADDİ SIKINTI
İlanların ortak noktasını ise, acil para ihtiyacı ve maddi sıkıntı oluşturuyor. Facebook uzerinden bobreğini satılığa cıkaranlar arasında ilk sırayı kredi kartı borcunu odeyemeyenler alıyor. Bazıları iş bulamadığı, bazıları ev kirasını odeyemediği, bazıları da okul masraflarını karşılayamadığı icin bobreğini satmak istediğini yazıyor. İceriği herkese acık olan gruplarda, fiyat konusunda pazarlık yapılabileceği kaydediliyor.
KARŞI GRUPLAR DA VAR
İnternetten organlarını pazarlayan bazı kişiler ise, dikkat cekmemek icin grubun başlığını 'organ bekleyen hastalara destek grubu' koyuyor. Boylece organ bağışına destek icin kurulan sitelerde reklam yapılabiliyor. Gruplara kendilerine ulaşmaları icin telefon numaralarını ve e-mail adreslerini bırakan kişiler, bobrekleri icin 20 bin ile 150 bin TL arasında para istiyor. Facebook'ta ayrıca bobreğini satmak isteyenlere karşı kurulan gruplar da bulunuyor. Ancak bu gruplarda bobreğini pazarlamak isteyen kişilerin hedefi oluyor.
İNTERNETTE İLANLAR ZIVANADAN CIKTI
Akdeniz Universitesi Organ Nakli Merkezi Muduru Prof. Dr. Gultekin Suleymanlar, organ ticaretinin onune gecilmesi icin oncelikle kadavra sayısının artırılması gerektiğini soyledi. Canlı nakil şansı bulunmayan bazı hastaların bu tur yasadışı yollara başvurduğunu belirten Suleymanlar, "İnternette satılık bobrek ilanı artık zıvanadan cıkmış vaziyette. Bu organ ticaretine girer ve kanuna aykırıdır. Cezaları da bellidir" dedi.
KADAVRA SAYISI SADECE 298
Turkiye'de 100 bin kişi organ nakli olmayı beklerken kadavra sayısı yetersiz kalıyor. 2009 yılında 961 beyin olumu gercekleşirken, bu vakaların sadece 298'i bağışta bulundu. Canlıdan yapılan nakillerle birlikte toplam nakil sayısı ise 2 bin 300 civarında. Turkiye'de yapılan bobrek nakillerinin sadece yuzde 25'ini kadavradan yapılan nakiller oluşturuyor. Avrupa ulkelerinde ise nakillerin yuzde 70-80'ini kadavradan yapılıyor.
BİR YIL HAPİS CEZASI VAR
Denetim yapılmadığı icin internette organ ticareti alenen yapılabiliyor. Oysa internette organ satmak icin ilan veren ve bunu yayınlayana 1 yıla kadar hapis cezası veriliyor. Organını satan, alan ya da aracılık edenler ise, TCK'nın 5237 sayılı kanuna gore yargılanarak 8 yıldan 12 yıla kadar hapis cezası ve 10 bin gune kadar adli para cezası ile cezalandırılıyor. Ancak internetten ilan verenlerin buyuk kısmı bunun suc olduğunu bile bilmiyor.
100 BİN KİŞİ ORGAN BEKLİYOR
Sağlık Bakanlığı'nın verilerine gore; Turkiye'de, yaşları 2 ile 80 arasında değişen yaklaşık 100 bin kişi organ bekliyor. Organ bekleyenler arasında en fazla bobrek hastaları bulunuyor. Turkiye'de yaklaşık 55 bin bobrek hastası nakil olmayı bekliyor. Ayrıca kronik karaciğer hastalığı nedeniyle İki bin kişi acil nakil bekliyor. Bununlar birlikte 300'u acil olmak uzere 3 bin kişi kalp, 10 bin kişi kornea, bin kişi de pankreas ve ince bağırsak nakli icin sırada.
İŞTE SATILIK BOBREK BAŞLIĞIYLA ACILAN GRUPLARDAN BAZI İLANLAR:
- Berk Aydin, "22 yasındayım. Bobreğimi satıyorum. Orgenciyim, kan grubu A Rh+. Burs alamadım, acil paraya ihtiyacım var. Okuyamıyorum ya okulu bırakacağım ya da ac kalacağım. Annem babam ayrı. Babam 4 bankaya hacizli. Suc olduğunu biliyorum, yapacak bir şey yok. Yakalanırsam 15 yıl devletim bana baksın.
- Batuhan Ak, "Acilllll satılık bobrek A Rh + İhtiyactan dolayı acil satılık, isteyen mail adresime mesaj atsın, bekliyorum cok acil."
- Malik Ejder Yılmaz, "19 yaşındayım acilen bobreğimi satmak istiyorum ilgilenenler mesaj atabilir."
- Erdener Durmuş, "A Rh + kan grubum, mail adresimden temasa gecin ciddi iseniz, doku uyumu olur ve anlaşırsak en kısa surede nakil uygundur benim icin."
- Kurtuluş İ, "Maddi imkanım yok. Bobreğimi ihtiyacı olan birine satabilirim.
- Berkant Berk, "Merhabalar 32 yaşındayım B Rh + pozitif kan grubum. Sağlıklıyım bobreğimi ihtiyactan dolayı satmak istiyorum, seyahat sorunum yoktur mesaj bırakabilir arayabilirsiniz."
-Tuba Guler, "İnsanları bu hale duşurenler utansın. Biz utanılacak bir şey yapmadık. Bende satıyorum bobreğimi. Allah bizi bu hale duşurenleri diyalize soksun..... (ozel mesaj gonderebilirsiniz)"
HT
__________________