Anadolu'da ilk yazılı ticari anlaşma 4 bin yıl once yapılmış...

Anadolu'da ilk yazılı ticari anlaşmanın 4 bin yıl once yapıldığı ve yazılı belgelerin Kayseri'deki Kultepe-Karum kazılarında bulunduğu bildirildi.

Civi yazılı tabletleri okuyarak Kultepe-Karum'la ilgili bilimsel araştırmalar yapan Ankara Unuversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakultesi oğretim uyesi Prof. Dr. Cahit Gunbattı, AA muhabirine yaptığı acıklamada, Anadolu'da ilk ticari yazılı anlaşmanın, gunumuzden 4 bin yıl once yapıldığının, Kultepe-Karum bolgesinde yapılan kazılarda bulunan civi yazılı tabletlerden anlaşıldığını soyledi.
Prof. Dr. Gunbattı, 1948 yılından beri Kultepe hoyuğu ve hemen yanındaki Asurlu tuccarların oturdukları Karum bolgesinde devam eden kazılarda, 23 bin dolayında civi yazılı tablete ulaşıldığını, 1948'den once de yurt dışına kacırılmış 4 bin 500 dolayında tablet olduğunu belirterek, şu bilgileri verdi:
''Kultepe-Kaniş'te 1948 yılından once bolgeden toplanan ve kacırılan 4 bin 500 dolayındaki civi yazılı kil tablet, ne yazıkki yurt dışında bulunuyor. Bolgeye 4 bin yıl once yerleşen Asurlu tuccarlar, Mezepotamya'dan getirdikleri kalay ve kumaşları burada pazarlamışlar. Asurlu tuccarlara ait evlerde yapılan kazılarda cok sayıda civi yazılı tablet bulundu. Anadolu'da bu kadar cok civi yazılı tabletin bulunduğu bir başka merkez yok. Kultepe ve Karum'un bir benzeri yok.''
-ANADOLU'NUN İLK TİCARİ YAZILI ANLAŞMASI-
Prof. Dr. Cahit Gunbattı, Karum'da bulunan 2 civi yazılı tabletin okunmasıyla, Anadolu'da bilinen en eski ticari yazılı anlaşmanın 4 bin yıl once yapıldığının anlaşıldığını da belirterek, şunları soyledi:
''Mezopotamya'da bulunan Asur Krallığı, Kaniş Krallığı ve Adıyaman yakınlarındaki Hahhum Krallığı ile yazılı ticari anlaşmalar yapmış. Bizim okuduğumuz civi yazılı iki tablette bu anlaşmayla ilgili ilginc bilgiler var. Bu anlaşmalara gore Asurlu bir tuccar Anadolu'da oldurulur ve malları kaybolursa (yağmalanırsa), yakınlarına belirlenen miktarda kan parası odenecek. Katili Asurlulara teslim edilecek ve onlar tarafından oldurulecek. Katil yerine bir başkası verilmeyecek. Tuccarlardan zorla ve ucuza mal alınmayacak. Mahkemeye giden bir Asurlu icin karar adil olarak verilecek. Asurlu bir tuccar, Kaniş'ten birine borclanır ve borcunu odemezse tutuklanmayacak, borclu olanın malları satılacak, alacaklı alacağını alacak. Asurlu birinin malları kayıp olursa bulunup sahibine iade edilecek. Bir Asurlunun evine, kolesine, cariyesine, tarla veya bahcesine goz konulmayacak ve zorla alınıp satılmayacak. Asurlular hakkında bir cariye, bir kole veya Hahhum halkından birinin şahitliğine dayanarak karar verilemeyecek.''
-KALAY EN KIYMETLİ METAL-
Prof. Dr. Cahit Gunbattı, Anadolu'da gunumuzden 4 bin yıl once kalayın en kıymetli metallerden birisi olduğunu da belirterek, ''Kalay o donemde cok az vardı ve ihtiyaca cevap vermiyordu. Asurlu tuccarlar en cok kalay getirip sattılar. Kalay, bakırla karıştırılıp tunc elde ediliyor, silahlar tunctan yapılıyordu. Birbirleriyle savaşan yerel krallar da silah yapabilmek, kalay alabilmek icin Asurlu tuccarlara taviz vermek zorunda kalmışlar'' diye konuştu.
Kultepe-Karum'da 1948 yılında Prof. Dr. Tahsin Ozguc tarafından başlatılan ve halen Prof. Dr. Fikri Kulakoğlu tarafından devam eden kazılarda bulunan civi yazılı tabletler ve diğer arkeolojik eserler, Ankara Anadolu Medeniyetleri Muzesi ile Kayseri Arkeoloji Muzesi'nde sergileniyor.


Veteknoloji