Takma isim kullanan bir yazarın hazırladığı sahte bilimsel makale, dunya genelinde tam 157 dergide yayımlandı. Skandal, acık kaynaklı yayımların ne kadar iyi kontrol edildiği konusunda buyuk bir tartışma başlattı.

Dunyanın en prestijli bilim dergilerinden Science icin muhabirlik yapan John Bohannon, hazırladığı sahte makale ile yayıncıları oyuna getirdi.
“Ocorrafoo Cobange” adını kullanarak bir makale sunan Bohannon, Eritre’nin başkenti Asmara’da Wassee Tıp Enstitusu’nde biyolog olduğunu belirtti.
Discovery News’in haberine gore, ne adı verilen enstitu, ne de bilim insanı gercek.

Bohannon, Science dergisinin de son sayısında yayımlanan makalesinde, kayaların uzerinde yaşayan mantar ve yosun karışımı organizmalar olarak bilinen likenler uzerindeki araştırmasından bahsetti. Bohannon, spesifik bir kanserli hucreye ev sahipliği yaptığını belirttiği bir liken turu uzerinde analizler gercekleştirdiğini ve bilgisayar programı aracılığıyla liken molekulleri ve kanserli hucreler hakkında yuzlerce belge hazırladığını one surdu.
Discovery News, makaledeki acıklamalar bilimsel olarak kulağa yatkın olsa da, Bohannon’un sahte calışmasında cok kolay tespit edilebilecek bircok hata olduğunu belirtti.
SAHTE MAKALE İCİN TİTİZ CALIŞMA
Bohannon, sahte makaleye dayanan oyununu bir adım daha oteye goturerek, makaleyi yuzlerce dergiye teker teker yollamadan once surekli değiştirdi.
Yazar, neden boyle yaptığı hakkında, “Yuzlerce dergiye aynı makaleyi yollamak sadece bela aramak olur” dedi. Bohannon, cok caba gerektirecek değişiklikleri kolaya indirgemek icin, bilimsel isim ve terimleri Swahili dili ve Afrika isimleri kullanarak değiştirdi. Hatta, Afrika ulkelerinin başkentlerini bile kullandı.
Şuphe uyandırmamak icin makalede onde gelen araştırma merkezlerine ve araştırmacılara değinen Bohannon, ana dilini Fransızca gostermek icin makalesini Google Translate kullanarak Fransızca’ya cevirdi, ardından tekrar İngilizce’ye cevirerek kontrol etti.
Bohannon, son olarak hazırladığı makalelerin hatalarla dolu olduğunu teyit ettirmek icin Harvard Universitesi’nden iki bağımsız molekuler biyolog grubuna başvurdu.
“ACIK KAYNAKLI YAYIMLAR KENDİNE GELMELİ”
Hazırladığı makalenin değiştirilmiş versiyonlarını her hafta 10 dergiye yollayan Bohannon, tam 157 dergiden kabul aldı. Sadece 36 dergi, kendilerine gonderilen makalenin bilimsel hatalarla dolu olduğunu fark etti.
Dahası, Bohannon bazı dergilerin, adres olarak belirttikleri ulkelerde basılmadıklarını tespit etti. Amerika ve Avrupa isimli bazı dergilerin, aslında Hindistan merkezli olduğu anlaşıldı.
ABD’nin Cornell Universitesi’nde fizikci olan Paul Ginsparg, acık kaynaklı bilimsel dergilerin makaleleri ciddi bir şekilde gozden gecirmediğini belirtti.
Ginsparg, “Kalite iceriği sunmayan dergiler, bilim acısından yıkıcı bir etki yapıyor. Bu etki, ozellikle devlet kurumları ve universiteleri sahte araştırmacılarla dolan gelişmekte olan ulkeler icin gecerli” dedi.

veteknoloji
__________________