
Deneyi yuruten Avrupa Nukleer Araştırma Merkezi'nin (CERN) araştırmacıları, 10 milyar dolar değerindeki Buyuk Hadron parcacık carpıştırıcısının ilk yuksek gucle calışmasının iki aylık donemini değerlendirdiler.
Yeraltındaki tunelde carpışmaları kaydeden atom carpıştırıcısının 6 detektorunden birinin sorumlusu Oliver Buchmueller, bu aşamada ekstra geniş boyutlar, sicim kuramı ve aşırı yavaş yuklu parcacıklar gibi egzotik konularda keşiflerde bulunabileceklerini belirtti.
Buchmueller, İsvicre ile Fransa arasındaki sınırda yeraltında yapılmakta olan deneyde bu tip keşiflerin, evrendeki varlığının acıklanması istenen, Tanrı parcacığı diye de adlandırılan Higgs boson parcacığını ve karanlık maddenin varlığına dair kanıtlar sunabilecek super simetrik-parcacıklarını bulma cabalarına paralel gittiğini soyledi.
CERN'un hızlandırıcı ve teknoloji direktoru Steve Myers da deneyin cok iyi gittiğini belirterek, bundan sonra artık atom carpıştırıcısına cok dikkat etmeleri gerektiğini ve daha once teknik sorunlar yuzunden kapatılmak zorunda kalınan makinanın bir kez daha devre dışı kalmasının en son istedikleri şey olduğunu kaydetti.
Hadron carpıştırıcısının son derece ileri teknoloji urunu detektorleri, fizikcilerin "standart model" diye adlandırdıkları ve gecmişte yapılan deneylerde elde edilen unsurları tespit etmişti.
Bu calışmalarda, yuzyılın en buyuk deneyi olarak kabul edilen ve Buyuk Patlama ortamının yaratılmaya calışıldığı Buyuk Hadron Carpıştırıcısı'nda, madde ile antimadde arasındaki etkileşimin doğasını gun ışığına cıkarması umulan deneyde, ilk alt tanecik belirlenmişti.
Dev atom carpıştırıcısındaki Atlas deneyinde tespit edilen parcacığa bilim adamları "beauty quark-guzellik parcacığı" ya da "alt tanecik" adını veriyorlar.
Alt tanecikler ilk kez 1977'de keşfedilmişti.
"Guzellik taneciği" ya da "alt taneciğin" tipinin "B " olduğunu belirten bilim adamları, bu parcacığı bulmak icin 10 milyon kez yapılan proton carpışmalarında toplanan verilerin değerlendirildiğini kaydetmişlerdi.
Buyuk Hadron Carpıştırıcısı'nda gecen ay 10 milyon kez atom altı parcacık carpışması yapılmıştı. 27 kilometrelik oval tunelde hızlandırılarak, bugune kadarki rekor duzeyde, 7 TeV enerjiyle, ışık hızına yakın bir hızla yol alırken carpıştırılan parcacıkların parcalanma anlarının kayda alınmasında da aşama kaydedilmişti.
Onceki deneylerde carpışma anları saniyede 50 milyon kez goruntulenirken, deneyin bu aşamasında bu sayı, saniyede 100 milyon keze yukseltilmişti. Deneyin 2013 yılında 14 TeV enerjiyle yapılması ongoruluyor.
Kaynak:Veteknoloji
__________________