AMD'den Intel'e karşı atak dizustunden geliyor
AMD iki yeni dizustu platformu ile dengeleri değiştirmeye hazırlanıyor. Merak edilen her şey iceride

AMD bugune kadar dizustu pazarında kendini cok fazla gosterememişti. Intel'in Centrino ve Calpella platformlarının mavi ustunluğune karşı AMD'nin yeşil etiketi neredeyse yoktu denilebilir. Ve nihayet bu farkı kapatmak icin AMD'den "Danube" ve "Nile" (Tuna & Nil) kod adlı yepyeni iki dizustu platformu geliyor. AMD resmi olarak bu iki yeni platformu "Vision" adı altında bir araya getirdi. İlerleyen haftalarda Acer, Dell, HP ve Asus'un bu yeni platformlarla donatılmış dizustu bilgisayarlarını gormek mumkun olacak.
AMD, Vision serisinde Intel'in Calpella platformu gibi yuksek hıza, turbo moduna ve guc tasarrufuna odaklanmıyor. Aksine cok cekirdekli işlemcilere, guclu grafik yongalarına ve dual grafik modu gibi ayarlanabilir grafik yongalarına ağırlık veriyor. Zaten AMD guc yonetim tekniklerini baz alan yepyeni bir yonga geliştirmişti ve bunu ultra mobil platform "Nile" ile kullanacak. Makalemizin devamında bu iki yeni dizustu platformu hakkında tum ayrıntıları gorebilir, Danube icin ilk değerlendirmeleri inceleyebilirsiniz.
Uc ve dort cekirdekle dizustunde daha fazla guc

AMD, Danube platformunda gecen yıl masaustu bilgisayarlar icin uretilen Phenom II işlemcilerle (Kod adı: Champlain) mobil dunyaya giriş yapıyor. 45 nm'lik bu işlemciler 1,5 veya 2 MB L2 onbelleğe sahip, DDR3-1333 desteği mevcut, gerekli durumlarda hız duşurulebiliyor (PowerNow!) ve kullanılmayan birimler kapatılabiliyor (CoolCore).
İki, uc veya dort cekirdekli olmalarına bağlı olarak AMD, bu işlemcileri Phenom II X2, X3 ve X4 olarak adlandırıyor. En ust versiyon ise "Black Edition" adını taşıyor ve en yuksek guc tuketimi 45 watt TDP ile yine bu versiyonda. Diğer Phenom II modelleri ise 25 ve 35 watt'lık uygun bir guc tuketimine sahip. AMD'nin bu işlemcileri ozellik bakımından Intel'in "Core i" serisi işlemcilerine (Kod adı: Arrendale) oldukca benziyor fakat Intel'deki gibi entegre bir grafik cekirdeğine sahip değiller.
AMD, Black Edition işlemcileri oyunculara veya dizustu iş istasyonları amaclı tasarlarken, tum diğer Phenom II işlemcileri ise hem performans hem de uzun pil suresi isteyenlere yonelik hazırladı.

Yuksek hız veya daha fazla cekirdek
Yeni performans cizgisini Phenom II X4 X920 Black Edition belirliyor. Bu model 2,3 Ghz hızında fakat en yuksek hızda değil. Bizim icin bu noktada onemli olan ise dort cekirdekli olması. Diğer taraftan Phenom II X2 X620 Black Edition, 3,1 Ghz ile en hızlı model olmasına rağmen sadece iki cekirdeğe sahip. AMD'nin uc cekirdekli işlemcileri ise (Phenom II X3) maksimum 2,1 Ghz hızında olacak. Normal Phenom II dort cekirdeklilerin (Phenom II X4) ise 2 Ghz olması beklenirken, yalnızca Phenom II X2 2,8 Ghz hızında olacak.
Bunların dışında Turion II X2 N530 (2,5 GHz) ve P520 (2,3 GHz) ile birlikte Athlon II X2 N330 (2,3 GHz) ve P320 (2,1 GHz) modelleri olarak dort yeni işlemci daha geliyor. Hepsi de DDR3-1333 bellek arabirimi ile donatılmış ve iki cekirdeğe sahipler. Ayrıca cok sayıda eski Turion II X2 (Ultra), Athlon II X2 ve Sempron işlemci de Danube platformuna dahil olacak fakat yeni modellerin ardından pek tavsiye edilmiyor. Cunku bu modeller yalnızca daha yavaş olan DDR2-800 Mhz bellekleri destekliyorlar ve guc tuketimleri de hayli yuksek.
SleepTuning ve DDR3 bellekle daha uzun pil omru

Dizustu bilgisayarlardaki pil omrunu arttırmak icin AMD yeni Danube platformunda, bilgisayarın pasif olduğu durumlarda daha duşuk guc tuketimi ile enerji tasarrufu yapan bir bellek ve uygulamanın harcadığı enerjiye gore tum donanımın gucunu otomatik olarak değiştiren yazılımsal profiller olmak uzere uc noktaya ağırlık verdi.
İşlemci icin derin uyku modları
Watt ile belirtilen TDP değeri, bir işlemcinin maksimum yuk altında harcadığı enerjiyi gosterir. Fakat işlemciler bu yuk oranına nadiren ve kısa sureli ulaşır. Bu nedenle her ne kadar enerjiyi boşa harcamıyor olsalar da ureticiler tarafından guc tasarrufu amaclı olarak DeepSleep (Derin uyku), C-Durumu & P-Durumu gibi farklı guc yonetim modları ile uretilirler. Boylece gerektiği durumlarda birkac saniye icinde uyanmaları mumkun olur.

AMD'nin P-Durumu guc yonetimi ise yeterince iyi olmamakla birlikte Intel'in işlemcilerinden daha fazla guc tuketiyordu. Bu nedenle mobil Phenom II işlemcilerde yepyeni bir guc yonetimi kullanıldı: C5-Durumu. Hiyerarşik acıdan C5-Durumu, C4 ve C1E arasında bulunuyor. Boylece işlemcinin kullanılmayan uniteleri kapatılabilirken, aynı zamanda C5 ile yuksek hızda bile voltaj minimuma indirilecek.
Ekonomik bir DDR3 bellek
AMD'nin yeni mobil Phenom II işlemcileri DDR2-800 yerine DDR3-1333 bellekleri kullanıyor. Bu belleğin yalnızca yuksek ve hızlı veri aktarma oranı (31,8 GB/s) değil, aynı zamanda duşuk voltaj gereksinimi de en onemli avantajları arasında goze carpıyor. Cunku DDR2 bellekler 1,8 volt'a ihtiyac duyarken DDR3'ler ise 1,5 volt kullanıyor. Bu voltaj farkı cok yuksek bir oran gibi gorunmese de bellekler surekli kullanımda olduğu icin pil omrune de buyuk olcude etki ediyor.
Fusion Utility 2.0: Guc planlarıyla enerji tasarrufu
AMD Fusion Utility, uygulamaya veya duruma gore dizustunun guc tuketim miktarını değiştiren kullanımı kolay bir arac. Bu sayede dengeli mod, internet sorf modu, uşuş modu ve maksimum pil omru gibi 10 uygulama bazlı profil arasından secim yapılabiliyor. Secilen profile gore de guc miktarı azaltılıp arttırılıyor. Ayrıca bazı bileşenlerin kapatılması veya programların gecici olarak devre dışı bırakılması da mumkun. Tabiki birkac tıklamayla ozel profiller de oluşturabiliyorsunuz.

İki parcalı yonga ile yeni bağlantı arabirimi
AMD, yongalarında klasik kuzey ve guney koprulerini kullanıyor, fakat bu noktada yongaya bir de grafik cekirdeği ekliyor. Bunun yanında tıpkı Intel gibi AMD'nin de USB 3.0 entegrasyonundan vazgecmesi ise dikkat cekici bir gelişme.

Danube platformunun iki parcalı yongası, RS880M kuzey koprusu ve SB820 guney koprusunden oluşuyor. RS880M, 55 Nm uretim teknolojisine sahip ve işleme gore 13 ila 17 watt arasında enerji tuketiyor (TDP). 65 Nm teknolojili SB820 ise yalnızca 5 watt tuketmekte. Fakat bu oranlar rakibi Intel'in "Core i" serisi icin urettiği guncel HM ve PM yongalarından oldukca fazla.
İşlemciye doğrudan bağlantı
Yonga mimarisi konusunda en onemli nokta işlemcinin RS880M kuzey koprusune HyperTransport 3.0 Bus uzerinden bağlantılı olması diyebiliriz. Boylece coğunlukla grafik kartına ayrılan bir 16X PCIe 2.0 portuna da sahip oluyor. Fakat kuzey koprusu, kendi icerisinde zaten DirectX 10.1 grafik cekirdeği barındırdığı icin cok da gerekli bir ozellik değil. Ayrıca yonga uzerinde 1x hızında 6 adet PCIe 2.0 portu, DirectX 10.1 destekli ve 64 & 128 MB DDR3-800 grafik bellekli Radeon Mobility HD 4xxx grafik cekirdeği bulunmakla birlikte kullanıcılara DisplayPort, DVI, HDMI 1.3, VGA ve LVDS gibi goruntu portlarını da sağlıyor.

Cok sayıda bağlantı arabirimi var fakat USB 3.0 yok SB820 guney koprusu, suruculerin, HD sesin ve harici aygıtların entegrasyonuyla birlikte yonetimini sağlıyor. Bunlara ek olarak 14 adet USB 2.0, iki adet USB 1.1 portu, UMTS bağlantısı ve TPM modulu gibi goz alıcı arabirimler sunuyor. Tıpkı Intel gibi AMD de USB 3.0'dan vazgecti. Fakat farklı olarak SB820 tam 6 adet SataIII bağlantı arabirimine sahip (6 GB/s). Bir onceki model olan SB710 ise yalnızca SataII aygıtları destekliyordu (3 GB/s). Bunların dışında bir sıcaklık sensoru ve fan kontrol sistemi de donanımlar arasında bulunuyor.
AMD'nin dizustu platformlarında halen bir WLAN modulu bulunmuyor. Fakat bu noktada Broadcom, Atheros gibi ceşitli ureticilerin modelleri arasından dilediğinizi secmeniz mumkun. Bizce AMD'nin kendi platformları icin en sonunda bir WLAN cozumu getirmesi fena olmazdı. Cunku Intel bunu yıllardır yapıyor.
Akıllı grafik sistemi: Tek & Dual mod
Tıpkı onceki versiyonlarda olduğu gibi Danube platformunun tum versiyonlarının yongalarında da bir grafik cekirdeği bulunuyor. Ustelik performansı size yetmiyor ise uygun bir ek grafik yongasıyla dizustune daha fazla guc sağlayabiliyorsunuz.

Danube'nin yeni yonga grafiklerini ATI yonetiyor. GPU cekirdeği Mobility Radeon HD 4000 ailesine ait ve Intel'in entegre GPU cozumu GMA HD ve Nvidia'nın GeForce 9400M G modelinden daha hızlı .
4 farklı entegre grafik birimi
RS880M'de dort farklı grafik cekirdeği versiyonu bulunuyor. Bu cekirdekler ATI Mobility Radeon HD 4270, 4250 ve aynı isimde fakat farklı guc tuketimlerine sahip iki 4225 modelinden oluşuyor. Tum versiyonlar Full HD video oynatabiliyor ve DirectX 10.1 destekliyor. Ayrıca DisplayPort uzerinden 2.560 x 1.600 piksel, HDMI 1.3 uzerinden ise 1.920 x 1.080 piksel cozunurluk iletebiliyorlar.
GPU hızları da yine birbirinden farklı. ATI Mobility Radeon HD 4270 590 Mhz ile, 4250 modeli 500 Mhz ile calışırken bu oran entegre bir GPU icin oldukca yuksek. ATI Mobility Radeon HD 4225 ise sadece 380 Mhz hızında.

Kombine veya ayrı grafik cozumleri
Danube plaformunda da ek grafik yongaları bulunuyor. Ve AMD'nin Radeon Mobility HD 5000 serisinin tum guncel GPU'larında DirectX 11 desteği mevcut. Bu sayede ek yonga ve dahili grafik yongası arasında manuel veya profile dayalı olarak geciş yapabilmeniz mumkun. Kısacası ne kadar performans istiyorsanız onu secebiliyorsunuz. Diğer bir ozellik ise Dual grafik fonksiyonu: Bu sayede ek yonganın yonetiminde her iki grafik yongasını da birlikte kullanabilmek mumkun.
Nile: Ultra mobil dizustu platformu
Nile platformu yuksek mobiliteye sahip subnotebook ve netbooklara hitap ediyor. Bizce Nile bu alanda Intel'e sıkı bir rakip olabilir.
Nile platformu ince, hafif, ucuz subnotebooklar icin ve 14 inc altı netbooklar icin tasarlandı. Gorunuşte yonga, RS880M ve SB820 koprulerinden oluşsa da bunlar daha fazla guc tasarrufu sağlayan duşuk versiyonlar. Ve bu alanda onemli olan da bu.

İşlemci olarak coğunlukla cift cekirdekli Turion II Neo, Turion Neo X2 ve Athlon II Neo kullanılırken, maksimum guc tuketimi (TDP) 12-18 watt arasında değişiyor. Bu oranlar Phenom II işlemcilerin neredeyse yarısı diyebiliriz. Bunların dışında AMD, Nile platformundan tek cekirdekliler olarak Athlon II Neo, Athlon Neo, V-CPU, ve Sempron modellerini de kullanıcılara sunmakta.
Bu dizustu sınıfında guc tuketimi oldukca onemli olduğu icin DDR3 ve DDR3L bellek desteği uc model ile birlikte geliyor: Turion II Neo, Athlon II Neo ve V-CPU. PowerNow! guc tasarrufu teknolojisi ise daha yeni Turion II Neo ve Turion Neo X2 işlemcilerinde bulunmakta.
Subnotebook & Netbook sınıfı icin Nile platformundan Turion II Neo'nun en iyi secenek olduğunun altını cizmekte fayda var. Cunku yalnızca bu işlemciler cift cekirdeği, duşuk TDP oranını, DDR3L bellek arabirimini ve PowerNow! teknolojisini bir arada sunuyor.
AMD'nin yeni vizyonu: "AMD Vision"
Dizustu pazarındaki yarış tum hızıyla devam ederken, AMD'nin Vision platformunun oncekilerden daha şanslı olduğunu duşunuyoruz. Tum bu teknolojilerle kozlar AMD'nin eline gecebilir.
İşin iyi olan kısmı şu: AMD, Intel'in gectiği yollardan gecmiyor, aksine Vision platformu ve cok cekirdek konseptiyle kendine apayrı ve yeni bir yol yaratıyor. Fakat AMD'nin başarısı, kendi sınırlarını yıkması ve bu tur faktorlere bağlı.

Cok cekirdek konsepti ve insan faktoru
Şayet yazılım ureticileri de programlarını cok cekirdekle calışmaya uygun hale getirirse AMD'nin bu atağı oldukca başarılı olabilir. Cunku bugune kadar bircok yazılım maksimum iki cekirdeği destekliyordu. İşte bu noktada ise insan faktoru etkili olacaktır. AMD'nin halkla ilişkiler ve satış departmanları biraz daha aktif calışarak yeni pazarlama stratejileri geliştirdiği takdirde buyuk başarılara imza atmaları mumkun.

Uzun pil suresi mi, performans mı?
En ust segment soz konusu olduğunda AMD pil suresi konusunda buyuk bir avantaja sahip. Cunku Intel'in Quad Core cozumu aşırı guc tuketiyor. Bu nedenle teknoloji pazarında AMD, 25 watt'lık Phenom II'lerle sınırlarını genişletebilir.
Diğer yandan Intel, duşuk guc tuketen yonga setleriyle on plana cıkıyor. Fakat şu da unutulmaması gereken bir gercek: AMD yongaları Core i serisi GPU yongalarından daha guclu ve Dual grafik ozelliği ile daha tercih edilebilir. Fakat bu konuda son karar alıcının uzun pil suresi ve grafik performansı arasında yapacağı tercihe bağlı.

Farklı fiyat politikaları
Turkiye piyasasında kullanıcılar bir urun alırken ilk olarak fiyatlara bakıyor. AMD uzun zamandır aynı fiyat politikasını koruyor ve urun lerini Intel'den daha ucuza satıyor. Sonucta AMD'nin bu yeni platformlarıyla daha guclu ve daha ucuz dizustu bilgisayarlar gormek mumkun olacak.
Performans konusunda tabiî ki Intel daha onde fakat kullanıcılar buna pek fazla dikkat etmeyerek once urunun fiyatına bakıyor. Sonuc olarak bu mucadele yine kullanıcıların işine yarayacak ve hem AMD'nin Vision'u hem de Intel'in Calpella'sı dizustu kullanıcılarına uygun fiyata daha fazla performans getirecek.
CHIP
__________________