Flash'ın geleceği ne olacak? İşte farklı cevaplar

Birileri ona savaş acıyor; diğerleri yanındayız diyor. Peki ama ne olacak bu Flash'ın kaderi?

Adobe ve Apple arasındaki tartışmalar surup giderken, bir de sektordeki isimler bu işe ne diyor? İşte bu makalede buna bir bakıyor ve Flash'ın geleceğinin ne olacağını gozler onune sermeye calışıyoruz.

Hikayenin başı oldukca belli, Apple'a gore Flash hantal, aşırı kaynak tuketen ve guvenlik acıklarıyla dolu bir teknoloji ve Adobe bu işi beceremiyor; Flash olmeli!

Adobe cephesine gore ise alternatifler aynı işi yapamıyor, Flash butun platformlara kolayca kurulan ve zengin ozellikler sunan bir teknoloji. Flash hem yaygın, hem de yaşayacak; Adobe'a gore Apple buyuk bir hata yapıyor.
Geliştiriciler ne diyor?

Adobe'u ve Apple'ı bir kenara bırakalım, uzmanlar ne diyor? Beam'ın kıdemli sanat direktoru Tom Kershaw "Birkac yıl once bir muşteri bir proje başlatır, bizden de Flash'lı ve etkileyici bir mikro site isterdi. Şimdi muşteriler buna para harcamaya isteksiz" diyor.

Digital Marmalade'den yaratıcı direktor Jeremy Jones ise "Muşteriler SEO'yu kavradı ve arama motorlarında cıkabilmek icin Flash'ı tercih etmiyor. Erişilebilirlik bilinci arttı" tespitinde bulunuyor.

İki analizde de buyuk doğruluk payı var, ozellikle iPhone turu mobil cihazların artması, geliştiricilerin aktardığına gore projelerde Flash'a olan talebi duşuruyor. Ote yandan Adobe'dan Mark Doherty'e gore Flash yaygınlığı artıyor:

"Flash Player 10 sadece 10 ayda masaustu bilgisayarların yuzde 93'une kuruldu. 1.5 milyar cebi ise Flash Lite ile piyasaya surduk, bu da toplam sayının yuzde 16'sı" diyor Doherty.
"Tepe, duşuşun başıdır"

Doherty'nin bu konuyla ilgili onemli bir analizi daha var "Bazı geliştiricilerin azalma yonunde iddiaları var ama bu sadece mikro siteler icin gecerli"

Ote yandan UX'ten etkileşim tasarım tanışmanı Faruk Ate bakın ne diyor "Flash'ın kurulu kullanıcı kitlesi, butun tarayıcılarda Flash acıkken zirve yaptı. Tepeden sonra yokuş vardır. Acık kaynak teknolojiler yetişiyor ve Flash'a duyulan ihtiyac azalıyor"

Ate'ye gore Adobe'un buna karşı savaşması zor. Başka uzmanlara gore ise Adobe performans sorunlarını halledebilirse daha yıllarca onu acık. Duşmeye başlamak ile dibe vurmak aynı şey değil...
Flash'a bakış değişti

Docoup'dan Alistair MacDOnald'a gore HTML5 gibi ucretsiz teknolojiler, Adobe'un Flash geliştirme urunlerine olan talebi duşurecek.

Jeffrey Zeldman'a gore de Flash artık hepsi-bir-arada bir cozum olmaktan cıkmış durumda. Flash desteklemeyen cihazlar yuzunden once HTML kullanılması gerekiyor. iPhone turu Apple cihazları yaygın ve bunları gozardı etmek, hem ona, hem de pek cok geliştiriciye gore cok zor.

Yazılım geliştirici Simo Kinnunen'e gore Flash'ın yaptığı işleri HTML5 devraldıkca, Flash kullanımı azalacak. HTML, CSS ve JavaScript sayesinde artık bir zamanlar Flash'sız yapılamaayn etkileyici işler yapılabiliyor.

Ajax onculerinden Thomas Fuchs da bu goruşe katılıyor ve Flash'ın işleri gereksiz yere daha karışık hale getirdiğini, bu işleri tarayıcıların yapabileceğini soyluyor.

Yani aslına bakılırsa, tarayıcıların gelişmesi, teknolojilerin guclenmesi Flash'a bakışı cok değiştirmiş durumda.
Flash neden gerekiyor?

Aksi goruş ise Adams Immersive'den Morgan Adams'dan geliyor "Flash harika bir arac olmayı surduruyor. Ancak, Flash'ı sadece alternatifler ile aynı işi yapmak cok vakit alıyorsa, ya da Flash'sız aynı şeyleri yapmak mumkun değilse, aynı sonucu vermiyorsa oneriyorum" diyor.

Adams, Flash'ı ozellikle butceleri diğer yontemlere yetmeyen muşteriler icin ideal bir cozum olarak kullanıyor. Bu tur oyunlar hızla geliştirilebiliyor ve Flash eklentisi kurulu sayısız bilgisayar uzerinde sorunsuz calışıyor.

Elbette oyunların da sorunları var, bunlar arasında en buyuk sorun ise cep telefonları ve sektore yeni giren dokunmatik tablet PC'lerde goruluyor. Fare imleci ile oynanmak icin tasarlanan oyunlar, parmak ile dokunulduğunda vermesi gereken tepkileri vermiyor. iPad ya da iPhone icin tasarlanmış bir oyun ise dokunmatik icin tasarlanıyor.
Sokaktaki adam ne yapıyor?

Abode'dan Serge Jespers onemli bir noktaya değiniyor "Biz uzmanlar ve meraklılar icin yeni bir Alpha surum tarayıcı kurmak mesele değil; peki ya ev kullanıcıları? Sokaktaki adam Flash'ı biliyor ve bilgisayarına kuruyor. Ama HTML5 onları pek ilgilendirmiyor."

Flash'ın başarılı olma sebebi de aslında bu basitlik. Geliştirici de kullanıcı da tanıyor, biliyor ve guveniyor. Endişeleri korukleyen guvenlik acıkları ve Apple'ın performans zayıflığı konusundaki ısrarı oluyor.

Ancak şu bir gercek ki, Flash'ın yerini alması beklenen teknolojiler henuz geliştirme aşamasındalar. Bu teknolojilerin her biri, kazandıkları yetenekler Flash'tan bir parca alsa bile henuz hicbiri tek başına Flash'ın yerini tam anlamıyla alamıyor.
Savaşın kaderini ne belirleyecek?

Zengin medya iceriği icin neler soz konusu? MacDonald'ın goruşlerine donersek "HTML5'i guclendiren kutuphaneler artıyor. Processing.js ile verileri gorselleştirmek, Burst Engine ile karakter animasyonu yapmak, Cake ile oyun yapmak ve Raphael ile cizim yapmak mumkun"

Ancak henuz geliştiriciler bunlara alışmış değil, tarayıcılar tam anlamıyla desteklemiyor ve Adobe da bir yandan Flash'ı guclendirmeyi surduruyor. Yeni surumler daha az kaynak tuketerek, farklı platformlara ve coklu dokunmatiğe uygun hale getiriliyor. Bu geliştirilmiş olan, hazır Flash iceriği duzeltmese de gelecek icin buyuk onem taşıyor. Ne olursa olsun, şu an geliştiriciler icin en kolayı Flash kullanmak oluyor.

Videoda ise H.264 savaşı kazanıyor ama Theora ile H.264 savaşının cozumlenememesi sureci uzatıyor. Uzun vadede butun bu teknolojiler tarayıcılara standart olarak entegre olduğunda Flash olebilir, ama henuz değil; daha gidilecek cok yol var.

CHIP
__________________