marketlerde alış veriş yaparken sık sorulan sorudur bu.
Dikkat ettinizmi ozellikle vergi iadesinin kaldırılmasından sonra tuketici de konunun takipcisi değil. Onları da ilgilendirmiyor fiş-fatura kesilmiş, kesilmemiş. Veya en fazla "Fişini almazsam son fiyat ne olur" sorusu cercevesinde fiş-fatura gundeme geliyor.
Her satış sırasında istisnasız "Fiş veya fatura fark eder mi" sorusunun sorulduğu işletmeler (supermarketler, elektronik marketler vb) var bir de.
Soruluş tarzından; kasiyerlerin bu soruyu kendi inisiyatifleri ile değil de işletmelerinin talimatı ile sorduğunu anlıyorum. İşletme neden bu soruyu her muşterisine ısrarla sorar ki? Bazı muşteriler alışveriş karşılığı olarak fiş değil fatura almak istiyorlar belli ki.
Peki ne değişir ki muşteri acısından. Alışverişin karşılığı fiş alınsa ne olur, fatura alınsa ne olur? Hemen soyleyeyim. Vergisel acısından bir şey değişmez, ikisi de olur. (Urun, işletmede tuketilmek amacıyla değil de satılmak amacıyla alınıyorsa fatura alınması zorunlu ama) "Urunu kendi şahsi tuketimimiz icin değil, işletmemizde tuketip gider yazacaksak da mı fark etmez" diyenler olacaktır. İşletmede gider yazılacaksa da fark etmez, evet.
Gider yazılamayacağını duşunen işletmeciler, muhtemelen muhasebecileri tarafından yanlış yonlendirilmiş belli ki. Her muhasebeci gider yazmak icin belgenin fiş veya fatura olmasının onemli olmadığını bilir cunku. O halde bazı muhasebeciler muşterilerine/patronlarına neden fişlerin gider yazılamayacağını soyleyip bu fişleri kabul etmezler ki? Ben bir tahminde bulunayım hemen. Ufak tefek fişlerin muhasebe kayıtlarıyla zaman kaybetmek istemediklerinden "Yazarkasa fişleri gider yazılamaz" diyor olmalılar.
Vergi mevzuatı acısından belgenin fiş veya fatura olması onemli değil, harcamanın-giderin işletme icin yapılması onemli. Eğer urun işletmede tuketilmek amacıyla değil de satışa sunulmak icin alınıyorsa o zaman zaten fatura alınmalı. Ancak işletmede tuketilecek kırtasiye, buro, temizlik malzemesi gibi harcamalar icin fatura zorunluluğu yok. (VUK 204 No'lu Tebliğ) Dolayısıyla bu turden fişler rahatlıkla gider yazılabilir. Vergi Usul Kanunu (VUK) ve tebliğlerinde tuketim amacı veya her ne amacla olursa olsun belli bir tutarı (2009 yılı icin 670 TL) aşan harcamalar icin fatura duzenleme zorunluluğu ongorulmekte. Ancak bu tutarın altındaki harcamalarda fiş de fatura da duzenlenebilir. Muşterinin ozellikle "fatura istiyorum" dediği durumda ise 670 TL'nin altı olsa bile fatura duzenlemek gerekecektir.